۸۵٬۸۱۰
ویرایش
روایات معیت علی علیه‌السلام و حق و تفسیر آن (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۷
، ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
روایات زیادی از فریقین داریم که بیان می‌کنند [[محمد ( | روایات زیادی از فریقین داریم که بیان می‌کنند [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|نبی مکرم اسلام (ص)]] با تعابیر مختلفی فرموده‌اند: "علی مع الحق و الحق مع علی" مناسب است نگاهی داشته باشیم به منابع این حدیث در آثار فریقین و تعابیر مختلف از آن و نیز تفسیر کوتاهی از آن را نقل کنیم. | ||
این معنا با عبارات مختلفی در احادیث نبوی وارد شده است که اصل معنا در همه مشترک است و تعابیر لفظی متفاوتی دارد و یا در مواردی توضیح بیشتری مطرح شده است. | این معنا با عبارات مختلفی در احادیث نبوی وارد شده است که اصل معنا در همه مشترک است و تعابیر لفظی متفاوتی دارد و یا در مواردی توضیح بیشتری مطرح شده است. | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
قال سول اللّه(ص): * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی. <ref>الإمامة والسیاسة، ج ۱، ص ۹۸ عن محمّد بن أبی‌بکر؛ شرح نهج البلاغة، ج ۱۸، ص ۲۴ وفیه «أنت مع الحقّ والحقّ معک»؛ الفصول المختارة، ص ۲۲۱ وفیه «هو مع الحقّ والحقّ معه»؛ المحاسن، ج ۱، ص ۸۱، ح ۴۷ عن السری بن خالد عن الإمام الصادق عن آبائه(ص)عنه(ص) وفیه «أنت مع الحقّ والحقّ معک»؛ کفایة الأثر، ص ۲۰ عن ابن عبّاس و ص ۱۱۷ عن أبی أیوب؛ شرح الأخبار، ج ۲، ص ۶۰، ح ۴۲۱ عن عائشة.</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است. | قال سول اللّه(ص): * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی. <ref>الإمامة والسیاسة، ج ۱، ص ۹۸ عن محمّد بن أبی‌بکر؛ شرح نهج البلاغة، ج ۱۸، ص ۲۴ وفیه «أنت مع الحقّ والحقّ معک»؛ الفصول المختارة، ص ۲۲۱ وفیه «هو مع الحقّ والحقّ معه»؛ المحاسن، ج ۱، ص ۸۱، ح ۴۷ عن السری بن خالد عن الإمام الصادق عن آبائه(ص)عنه(ص) وفیه «أنت مع الحقّ والحقّ معک»؛ کفایة الأثر، ص ۲۰ عن ابن عبّاس و ص ۱۱۷ عن أبی أیوب؛ شرح الأخبار، ج ۲، ص ۶۰، ح ۴۲۱ عن عائشة.</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است. | ||
قال رسول‌الله(ص): * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی، یدورُ مَعَهُ حَیثُما دارَ. <ref>الفصول المختارة، ص ۱۳۵ و ۹۷ و ۲۱۱ و ۲۲۴ و ۳۳۹؛ إعلام | قال رسول‌الله(ص): * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی، یدورُ مَعَهُ حَیثُما دارَ. <ref>الفصول المختارة، ص ۱۳۵ و ۹۷ و ۲۱۱ و ۲۲۴ و ۳۳۹؛ إعلام الوری، ج ۱، ص ۳۱۶؛ الفضائل لابن شاذان، ص ۱۲۳ عن سلمان وأبیذرّ والمقداد وفیه «کیفما» بدل «حیثما»؛ الاحتجاج، ج ۱، ص ۳۶۴، ح ۶۱ عن سلمان وفیه «إنّ علیا یدور مع الحقّ حیث دار».</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است. حق بر مدار او می‌گردد. | ||
قال رسول‌الله (ص): * رَحِمَ اللّهُ عَلِیا، اللّهُمَّ أدِرِ الحَقَّ مَعَهُ حَیثُ دارَ. <ref>سنن الترمذی، ج ۵، ص ۶۳۳، ح ۳۷۱۴؛ المستدرک | قال رسول‌الله (ص): * رَحِمَ اللّهُ عَلِیا، اللّهُمَّ أدِرِ الحَقَّ مَعَهُ حَیثُ دارَ. <ref>سنن الترمذی، ج ۵، ص ۶۳۳، ح ۳۷۱۴؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، ص ۱۳۵، ح ۴۶۲۹؛ المعجم الأوسط، ج ۶، ص ۹۵، ح ۵۹۰۶؛ تاریخ مدینة دمشق، ج ۴۲، ص ۴۴۸، ح ۹۰۲۲ و ح ۹۰۲۳؛ المحاسن والمساوئ، ص ۴۱؛ البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۳۶۱؛ المناقب للخوارزمی، ص ۱۰۴، ح ۱۰۷؛ فرائد السمطین، ج ۱، ص ۱۷۶، ح ۱۳۸ کلّها عن أبی حیان التیمی عن أبیه عن الإمام علی(ع)؛ شرح نهج البلاغة، ج ۱۰، ص ۲۷۰؛ کنز العمّال، ج ۱۱، ص ۶۴۳، ح ۳۳۱۲۴؛ الطرائف، ص ۱۰۲، ح ۱۴۹؛ کشف الغمّة، ج ۱، ص ۱۴۷</ref> عن أبی حیان التیمی عن أبیه عن الإمام علی(ع). قال الفخرالرازی: من اقتدی فی دینه بعلی بن أبی‌طالب فقد اهتدی. والدلیل علیه قوله(ع): اللهمّ أدر الحقّ مع علی حیث دار <ref>(تفسیر الفخرالرازی، ج ۱، ص ۲۱۰).</ref> پیامبر خدا (ص): رحمت خدا بر علی! خدایا! حق را همیشه بر مدار او بگردان. | ||
قال رسول‌الله (ص): * عَلِی مَعَ الحَقَّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی، اللّهُمَّ أدِرِ الحَقَّ مَعَ عَلِی حَیثُما دارَ. <ref>الجمل، ص ۸۱.</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است. خدایا! حق را همیشه بر مدار علی بگردان! | قال رسول‌الله (ص): * عَلِی مَعَ الحَقَّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی، اللّهُمَّ أدِرِ الحَقَّ مَعَ عَلِی حَیثُما دارَ. <ref>الجمل، ص ۸۱.</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است. خدایا! حق را همیشه بر مدار علی بگردان! | ||
مسند أبی | مسند أبی یعلی عن أبی سعید: کنّا عِندَ بَیتِ النَّبِی(ص) فی نَفَرٍ مِنَ المُهاجِرینَ وَالأَنصارِ، فَخَرَجَ عَلَینا فَقالَ: أ لا اخبِرُکم بِخیارِکم؟ قالوا: بَلی. قالَ: خِیارُکمُ الموفونَ المُطَیبونَ، إنَّ اللّهَ یحِبُّ الخَفِی التَّقِی. قالَ: ومَرَّ عَلِی بنُ أبی طالِبٍ * فَقالَ: الحَقُّ مَعَ ذا، الحَقُّ مَعَ ذا. <ref>مسند أبی یعلی، ج ۲، ص ۱۷، ح ۱۰۴۷؛ تاریخ مدینة دمشق، ج ۴۲، ص ۴۴۹، ح ۹۰۲۴؛ المطالب العالیة، ج ۴، ص ۶۵، ح ۳۹۷۴؛ المناقب لابن المغازلی، ص ۲۴۴، ح ۲۹۱؛ کنز العمّال، ج ۱۱، ص ۶۲۱، ح ۳۳۰۱۸؛ المناقب، ابن شهرآشوب، ج ۳، ص ۶۱؛ کشف الغمّة، ج ۱، ص ۱۴۳ عن عبدالرحمن بن أبی سعید وکلاهما نحوه.</ref> مسند أبی یعلی به نقل از ابوسعید: با گروهی از مهاجر و انصار، در نزدیکی خانه پیامبر (ص) بودیم. پیامبر (ص) نزد ما آمد و گفت: «آیا شما را از بهترینتان باخبر نکنم؟». گفتند: چرا. گفت: «بهترین شما، پاکان وفادارند. خداوند، پرهیزگار نهان‌کار را دوست دارد». در همان حال، علی بن ابی‌طالب (ع) عبور کرد. پیامبر (ص) فرمود: «حق، با این است. حق، با این است». | ||
رسول‌الله(ص): یا بنَ عَبّاسٍ، سوفَ یأخُذُ النّاسُ یمینا وشِمالاً، فَإِذا کانَ کذلِک فَاتَّبِع عَلِیا وحِزبَهُ؛ * فَإِنَّهُ مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَهُ، ولا یفتَرِقانِ | رسول‌الله(ص): یا بنَ عَبّاسٍ، سوفَ یأخُذُ النّاسُ یمینا وشِمالاً، فَإِذا کانَ کذلِک فَاتَّبِع عَلِیا وحِزبَهُ؛ * فَإِنَّهُ مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَهُ، ولا یفتَرِقانِ حَتّی یرِدا عَلَی الحَوضَ. <ref>کفایة الأثر، ص ۱۸ عن عبدالله بن عبّاس؛ الاستغاثة، ج ۲، ص ۶۳ عن سعد بن أبی وقّاص نحوه؛ بحار الأنوار، ج ۳۶، ص ۲۸۶، ح ۱۰۷.</ref> پیامبر خدا (ص): ای پسر عبّاس! به‌زودی، مردم به چپ و راست می‌روند. چون این‌گونه شد، از علی و حزب او پیروی کن که او با حق است و حق با اوست. [آن دو] از هم جدا نمی‌شوند، تا در کنار حوض [کوثر] بر من در آیند. | ||
تاریخ بغداد عن أبی ثابت | تاریخ بغداد عن أبی ثابت مولی أبی ذرّ: دَخَلتُ عَلی امِّ سَلَمَةَ فَرَأَیتُها تَبکی وتَذکرُ عَلِیا، وقالَت: سَمِعتُ رسول‌الله(ص) یقولُ: * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی، ولَن یفتَرِقا حَتّی یرِدا عَلَی الحَوضَ یومَ القِیامَةِ. <ref>تاریخ بغداد، ج ۱۴، ص ۳۲۱، ح ۷۶۴۳؛ تاریخ مدینة دمشق، ج ۴۲، ص ۴۴۹، ح ۹۰۲۵؛ المناقب، ابن شهرآشوب، ج ۳، ص ۶۲ عن ثابت مولی أبی ذرّ؛ الخصال، ص ۴۹۶، ح ۵؛ الأمالی للصدوق، ص ۱۵۰، ح ۱۴۶؛ بشارة المصطفی، ص ۲۰ والثلاثة الأخیرة عن جابر؛ کشف الغمّة، ج ۱، ص ۱۴۳ عن امّ سلمة وفیه «لن یزولا» بدل «لن یفترقا»؛ الجمل، ص ۴۳۳ عن عائشة ولیس فی الخمسة الأخیرة صدره إلی «وتذکر علیا».</ref> تاریخ بغداد به نقل از ابو ثابت، آزاد شده ابوذر: بر ام‌سلمه وارد شدم. دیدم که گریه‌کنان، از علی (ع) یاد می‌کند و می‌گوید: شنیدم پیامبر خدا می‌فرمود: «علی با حق است و حق با علی است و هرگز از هم جدا نمی‌شوند، تا روز قیامت در کنار حوض [کوثر] بر من در آیند». | ||
قال رسول‌الله(ص): * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی حَیثُ کانَ. <ref>تطهیر الجنان واللسان، ص ۵۱ عن سعد؛ فرائد السمطین، ج ۱، ص ۱۷۷، ح ۱۳۹ عن عبدالله بن عبّاس وفیه «الحقّ مع علی بن أبی‌طالب حیث دار»؛ الاحتجاج، ج ۱، ص ۱۸۷، ح ۳۷ عن أبان بن تغلب عن الإمام الصادق(ع) عن عدّة من الصحابة وفیه «یمیل مع الحقّ کیفما مال» بدل «حیث کان».</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است، هر جا که باشد. | قال رسول‌الله(ص): * عَلِی مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلِی حَیثُ کانَ. <ref>تطهیر الجنان واللسان، ص ۵۱ عن سعد؛ فرائد السمطین، ج ۱، ص ۱۷۷، ح ۱۳۹ عن عبدالله بن عبّاس وفیه «الحقّ مع علی بن أبی‌طالب حیث دار»؛ الاحتجاج، ج ۱، ص ۱۸۷، ح ۳۷ عن أبان بن تغلب عن الإمام الصادق(ع) عن عدّة من الصحابة وفیه «یمیل مع الحقّ کیفما مال» بدل «حیث کان».</ref> پیامبر خدا (ص): علی با حق و حق با علی است، هر جا که باشد. | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
قال رسول‌الله(ص): * الحَقُّ مَعَ عَلِی، یزولُ مَعَهُ حَیثُ زالَ. <ref>کشف الیقین، ص ۲۶۹، ح ۳۰۷؛ کشف الغمّة، ج ۱، ص ۱۴۳ کلاهما عن عائشة؛ المناقب للکوفی، ج ۱، ص ۳۶۹، ح ۲۹۳ عن عبدالله بن عبّاس.</ref> پیامبر خدا (ص): حق با علی است و به هرکجا برود، با اوست. | قال رسول‌الله(ص): * الحَقُّ مَعَ عَلِی، یزولُ مَعَهُ حَیثُ زالَ. <ref>کشف الیقین، ص ۲۶۹، ح ۳۰۷؛ کشف الغمّة، ج ۱، ص ۱۴۳ کلاهما عن عائشة؛ المناقب للکوفی، ج ۱، ص ۳۶۹، ح ۲۹۳ عن عبدالله بن عبّاس.</ref> پیامبر خدا (ص): حق با علی است و به هرکجا برود، با اوست. | ||
قال رسول‌الله(ص): * ألا إنَّ الحَقَّ بَعدی مَعَ عَلِی، یمیلُ مَعَهُ حَیثُما مالَ، ولا یفتَرِقانِ جَمیعا | قال رسول‌الله(ص): * ألا إنَّ الحَقَّ بَعدی مَعَ عَلِی، یمیلُ مَعَهُ حَیثُما مالَ، ولا یفتَرِقانِ جَمیعا حَتّی یرِدا عَلَی الحَوضَ. <ref>الأمالی، شیخ طوسی، ص ۴۷۶، ح ۱۰۳۸ عن عائشة و ص ۴۷۹، ح ۱۰۴۶ عن امّ سلمة وفیه «الحقّ بعدی مع علی یدور معه حیث دار».</ref> پیامبر خدا (ص): بدانید که پس از من، حق، با علی است. به هر سو که برود، حق با او می‌رود و از هم جدا نمی‌شوند، تا در کنار حوض [کوثر] بر من در آیند. | ||
== تفسیر روایت == | == تفسیر روایت == | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
=== نتیجه کلام === | === نتیجه کلام === | ||
بنابراین این ذوات قدسی در مقام اثبات و نه در مقام ثبوت بیانگر «ما هو الحق»اند. در ثبوت، خودشان تابع محض ذات أقدس الهی‌اند که حق اینها از طرف خدا باید ثابت شود، از طرف خدا حق ثابت می‌شود در مقام اثبات به‌وسیله این ذوات قدسی حق به ما می‌رسد و اسرار اینها هم طوری است که اینها هم با بیگانه‌های شرقی هم با بیگانه‌های غربی، هم با افراطی‌ها هم با تفریطی‌ها، همه درگیر هستند تا جهان را بر اساس قسط و عدل اداره کنند و زمینه ظهور صاحب اصلی‌اش را فراهم نمایند. در این خطبه نورانی که به عرضتان رسید تقریباً بیش از چهل صفحه است، ترجیع‌بند این خطبه همین است: «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی» من به طُرُق آسمان اعلم از طرق زمین هستم، آسمانی‌تر هستم، زمین و احکام زمین، آسمان و حِکَم آسمان برای من شفاف و روشن است، کسی این جمله را نگفت مگر اینکه رسوا شد تنها وجود مبارک امیر بیان است که این سخن نورانی عرشی را دارند و حیف که آنچه در آن عصر ممکن بود استفاده نشد. <ref>.http://javadi.esra.ir/- پیام به کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمؤمنین علی ع</ref> | بنابراین این ذوات قدسی در مقام اثبات و نه در مقام ثبوت بیانگر «ما هو الحق»اند. در ثبوت، خودشان تابع محض ذات أقدس الهی‌اند که حق اینها از طرف خدا باید ثابت شود، از طرف خدا حق ثابت می‌شود در مقام اثبات به‌وسیله این ذوات قدسی حق به ما می‌رسد و اسرار اینها هم طوری است که اینها هم با بیگانه‌های شرقی هم با بیگانه‌های غربی، هم با افراطی‌ها هم با تفریطی‌ها، همه درگیر هستند تا جهان را بر اساس قسط و عدل اداره کنند و زمینه ظهور صاحب اصلی‌اش را فراهم نمایند. در این خطبه نورانی که به عرضتان رسید تقریباً بیش از چهل صفحه است، ترجیع‌بند این خطبه همین است: «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی» من به طُرُق آسمان اعلم از طرق زمین هستم، آسمانی‌تر هستم، زمین و احکام زمین، آسمان و حِکَم آسمان برای من شفاف و روشن است، کسی این جمله را نگفت مگر اینکه رسوا شد تنها وجود مبارک امیر بیان است که این سخن نورانی عرشی را دارند و حیف که آنچه در آن عصر ممکن بود استفاده نشد. <ref>.http://javadi.esra.ir/- پیام به کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمؤمنین علی ع</ref> | ||
== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده:مقاله‌ها]] | |||
[[رده: | |||