سعد جاویش یا سعد سعد رزق جاویش از علمای الازهر، محدث، مسنِد، استاد حدیث و علوم حدیث در دانشگاه الازهر و از استوانه‌های حدیث شریف و علوم حدیث است و تالیفات زیادی دارد. نسب او به امام حسین بن علی علیهماالسلام[۱] می‌رسد.

سعد جاويش
نام سعد جاویش
القاب و سایر نام‌ها سعد سعد رزق جاویش
زاده ۳ ربیع الآخر ۱۳۶۰ه.ق/آوریل 1941 م

روستای رزق جاویش مرکز سیدی سالم-استان کفرالشیخ-مصر

درگذشت یکشنبه 16 محرم 1441 ه.ق/15 سپتامبر 2019 میلادی

قاهره-مصر

دین و مذهب اسلام-اهل‌سنت
استادان
  • پدرش سعد رزق جاویش
  • محمد یاسین الفادانی
  • عبدالحلیم محمود
  • محمد أمین التازی
  • محمد السید ندا
  • ...
آثار
  • رفع الحرج عن الأمة فی ضوء الکتاب والسنة؛
  • وکتاب موقف السنة من التبرج؛
  • السنة مسؤلیة الأمة شبهات وردود؛
  • آداب الدعاء؛
  • آداب العلم؛
  • السنن الذکیة فی الفضائل النبویة(٨ جزء)؛
  • نزغ الشیطان؛
  • ...
فعالیت‌ها تدریس، تالیف


تولد

او در ۳ ربیع الآخر سال ۱۳۶۰هجری قمری مصادف با آوریل 1941 میلادی در روستای رزق جاویش مرکز سیدی سالم در استان کفرالشیخ کشور مصر در یک خانواده علمی از نسل امام حسین بن علی علیهما السلام متولد شد.

تحصیلات

پدرش امام مسجد روستا و حافظ قرآن بود و از پسرش سعد خواست تا قرآن را حفظ کند و او در سنین پایین آن را به طور کامل حفظ کرد.

پس از اتمام قرآن در سال 1954 میلادی به مؤسسه دینی دسوق در الازهر پیوست.

او سال 1963 میلادی در مؤسسه مذهبی دسوق، دورۀ دبیرستان الازهری را طبق نظام قدیم به پایان رساند.

سپس در سال ۱۹۶۸ میلادی مدرک بین‌المللی خود را از دانشکدۀ اصول دین دانشگاه الازهر در گروه تفسیر و علوم حدیث با امتیاز بسیار خوب دریافت کرد.

سپس در سال ۱۹۷۰ میلادی مدرک کارشناسی ارشد خود را با موضوع "موقف السنة من التبرج" دریافت کرد.

او در سال 1976 میلادی دکترای خود را با رتبه اول و امتیاز چاپ پایان‌نامه با موضوع "رفع الحرج عن الأمة فى ضوء الكتاب والسنة" به هزینه دانشگاه و توزیع آن بین دانشگاه‌ها دریافت کرد.

او به خاطر پژوهش‌هایش با عنوان‌های "سنن الزكاة" و "نزغ الشيطان" به مقام استادی در علوم حدیث نبوی نایل آمد.

استادان

  • پدرش سعد رزق جاویش
  • محمد یاسین الفادانی
  • عبدالحلیم محمود
  • محمد أمین التازی
  • محمد السید ندا
  • محمد أبو شهبه
  • محمد علی أحمدین
  • عبدالوهاب غزلان
  • أحمد السید الکومی
  • محمد السید ندا
  • سلیمان دنیا
  • محمد فتح الله بدران
  • محمد الحافظ التیجانی
  • عبد الله بن الصدیق الغماری
  • محمد بن علوی المالکی
  • محمد عبدالحکیم بن شرف القادری
  • شیخ الإسلام بالهند محمد طاهر القادری
  • الحبیب عباس بن محمد السقاف
  • الشرباصی الحسنین
  • محمد علی السماحی
  • محمد أبوالعیون
  • عبدالوهاب عبداللطیف
  • محمد زکی الدین إبراهیم
  • نجم الدین محمد أمین الکردی
  • محمد خلیل الخطیب النیدی
  • مصطفى أبو سلیمان الندوی
  • أحمد نور سیف
  • رفعت فوزی عبدالمطلب
  • أحمد معبد عبدالکریم.[۲]

تالیفات

  • رفع الحرج عن الأمة فی ضوء الکتاب والسنة؛[۳]
  • وکتاب موقف السنة من التبرج؛
  • السنة مسؤلیة الأمة شبهات وردود؛
  • آداب الدعاء؛
  • آداب العلم؛
  • السنن الذکیة فی الفضائل النبویة(٨ جزء)؛
  • نزغ الشیطان؛
  • السنة المشرفة وعلوم الحدیث؛
  • المأدبة النبویة فی الهبة والهدیة والوصیة؛
  • التوجیهات النبویة لسلامة المعاملات الإسلامیة؛
  • قضایا حدیثیة؛
  • على طریق الهجرة؛
  • ألقاب أهل الله؛
  • جبر الخاطر؛
  • البکَّاؤون؛
  • ناشئة اللیل؛
  • ضوء القمر؛
  • شواهد الإیمان (دو جزء)؛
  • المسحة المحمدیة؛
  • تذکیر المحبین بأسانیدى إلى سنة خاتم النبیین صلى الله علیه وسلم؛
  • منبر التحریر؛
  • کشف الهوى؛
  • السنة النبویة شبهات وردود.

کتاب هایی که در الازهر و غیر آن قرائت کرد

  • صحیح البخاری
  • صحیح مسلم
  • موطأ الإمام مالک
  • جامع الترمذی
  • سنن أبی داوود
  • سنن النسائی
  • سنن ابن ماجة
  • فتح الباری شرح صحیح البخاری للإمام ابن حجر العسقلانی
  • عمدة القاری شرح صحیح البخاری للإمام بدر الدین العینی
  • بهجة النفوس لأبی جمرة
  • صحیح مسلم بشرح الإمام النووی
  • الأربعون النوویة للإمام یحیى بن شرف النووی
  • الشفا بتعریف حقوق المصطفى لالقاضی عیاض.[۴]
  • الأوائل السنبلیة
  • الشمائل المحمدیة
  • أوجز السِّیَر لابن فارس
  • الأربعون العجلونیة
  • الأربعون التُساعیة لابن دقیق العید
  • فضل الصلاة على النبی صلى الله علیه وسلم لابن فارس
  • الأحادیث المعللةلـابن المدینی البصری

همچنین او دارای برنامه‌های رادیویی و ضبط شده در رادیوی قرآن کریم قاهره دارد و نیز مقالات و برنامه‌ها و دیدارهای تلویزیونی داخل و خارج مصر با محوریت سنت و شبهه‌های مربوط به آن است.

فعالیت

  • او بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی در سال 1968 میلادی در قاهره در ستاد موعظه الازهر به عنوان واعظ عمومی فعالیت کرد؛
  • در سال 1970 به عنوان رئیس در دانشکده اصول دین قاهره منصوب شد؛
  • در سال 1976 در گروه علم و حدیث مشغول به تدریس شد؛
  • در سال 1981 استادیاری دریافت کرد؛
  • در سال 1986 به درجه استادی رسید؛
  • از سال 1979 تا 1984 مصادف با 1400 تا 1404 هجری قمری به عنوان معلم در دانشکده شریعت در دانشگاه ام‌القرای مکه در بخش شریعت کار می کرد؛
  • او در این مدت کرسی هفتگی در مسجدالحرام مکه داشت و پس از آن به عنوان استاد در دانشکده اصول دین قاهره به کار بازگشت؛[۵]
  • از سال ۱۴۰۹ ه.ق تا سال ۱۴۱۴ ه.ق عضو کمیته توسعه برنامه درسی ریاست عمومی آموزش دختران در عربستان سعودی بود، و در چندین اثر در تفسیر، حدیث، فقه، قرائت و علوم حدیث برای مدارس حفظ دبیرستان قرآن ریاست عمومی آموزش دختران در عربستان سعودی شرکت کرد؛
  • نظارت بر چند مدرک دکترا و کارشناسی ارشد در دانشگاه ام القرا و دانشگاه امام؛
  • استاد ناظر در دانشکده دخترانه دانشگاه ملک عبدالعزیز در جده در سال ۲۰۰۱، برابر با ۱۴۲۱ ه.ق؛
  • عضو کمیته علمی دائمی ترویج استادان دانشگاه الازهر؛
  • استاد الازهر در علم حدیث؛

همایش‌ها

او در بسیاری از همایش‌های علمی در جهان اسلام شرکت کرده است، از جمله:

  • همایش "الهدی النبوی للدعوة والإرشاد" که در رمضان ۱۴۲۵ه.ق (2004) در امارات متحده عربی برگزار شد.
  • همایش "توحید الأمة وتصحیح المفاهیم الدینیة" در مالزی در ماه شعبان در سال 1427ه.ق (2006م) برگزار شد.

وفات

او پس از نماز خواندن در سحرگاه یکشنبه 16 محرم سال 1441 ه.ق مصادف با 15 سپتامبر 2019 میلادی در سن 78 سالگی در گذشت.[۶]

پانویس

  1. منبر الأزهر وفقرة خاصة عن العالم المحدث الراحل الدكتور / سعد جاويش
  2. أسامة السيد الأزهري (2011)، أسانيد المصريين (ط. الأولى)، دار الفقيه و كلام للبحوث والإعلام، ص. 454، ISBN 9789948421696.
  3. أسامة السيد الأزهري (2011)، أسانيد المصريين (ط. الأولى)، دار الفقيه و كلام للبحوث والإعلام، ص. 454.
  4. سعد جاويش رحيل المحدث الكبير صاحب حلقات العلم الشهيرة
  5. بوابة الأهرام:وداعا الشيخ العلامة سعد سعد جاويش...
  6. بوابة الأهرام:وداعا الشيخ العلامة سعد سعد جاويش...