سوره اسراء: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره اسراء.jpg |جایگزین=سوره اسراء]]</div>
[[پرونده:سوره اسراء.jpg|بی‌قاب|چپ]]
'''سوره اسراء''' پنجاهمین سوره‌ای است که به پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده، ولی در مصحف هفدهمین سوره قرآن قرار گرفته است. این سوره ۱۱۱ آیه دارد و در [[مکه]] به پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است. نام‌گذاری این سوره به اسراء (سفر شبانه)، به مناسبت سخن گفتن از سفر شبانه [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)]]، از [[مسجدالحرام]] به [[بیت‌المقدس]] است. مفهوم کلی سوره اسراء درباره مفاهیمی مانند: مسئله [[معاد]]، کیفر، پاداش، نامه اعمال و نتایج آن، مسئله آزادی اراده و اختیار و بازگشت نتیجه عمل به خود انسان، احترام به پدر و مادر و بخشی از تاریخچه [[اسرائیل]] است. نام دیگر این سوره بنی اسرائیل است و به دلیل این در که بخشی از آن درباره تاریخ اسرائیل صحبت شده است.
'''سوره اسراء''' پنجاهمین سوره‌ای است که به [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)]] نازل شده، ولی در مصحف هفدهمین سوره قرآن قرار گرفته است. این سوره ۱۱۱ آیه دارد و در [[مکه]] به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است. نام‌گذاری این سوره به اسراء (سفر شبانه)، به مناسبت سخن گفتن از سفر شبانه پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)، از [[مسجدالحرام]] به [[بیت المقدس|بیت‌المقدس]] است. مفهوم کلی سوره اسراء درباره مفاهیمی مانند: مسئله [[معاد]]، کیفر، پاداش، نامه اعمال و نتایج آن، مسئله آزادی اراده و اختیار و بازگشت نتیجه عمل به خود انسان، احترام به پدر و مادر و بخشی از تاریخچه [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] است. نام دیگر این سوره بنی اسرائیل است و به دلیل این در که بخشی از آن درباره تاریخ اسرائیل صحبت شده است.


== مفهوم کلی سوره ==
== مفهوم کلی سوره ==
#
# [[توحید]] گرایی و [[معاد]] باوری؛
# توحید گرایی و معاد باوری؛
# [[اعجاز قرآن]] و [[معراج]] پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)؛
# [[اعجاز قرآن]] و معارج پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)؛
# حکمت‌های وحیانی<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 21</ref>.
# حکمت‌های وحیانی<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 21</ref>.


خط ۱۲: خط ۱۱:


#«سوره إسراء»؛ نام‌گذاری آن به إسراء به سبب اولین آیۀ آن است که به رخداد إسراء و [[معراج]] پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) اشاره دارد<ref>المنیر، ج 15، ص 5.</ref>.
#«سوره إسراء»؛ نام‌گذاری آن به إسراء به سبب اولین آیۀ آن است که به رخداد إسراء و [[معراج]] پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) اشاره دارد<ref>المنیر، ج 15، ص 5.</ref>.
#«سوره بنی اسرائیل»؛ چون بخش قابل توجهی از این سوره در آغاز و پایان به داستان بنی اسرائیل پرداخته است به سوره بنی إسرائیل شهرت یافته<ref>بصائر ذوی التمییز، ج 1، ص 288؛ المنیر، ج 15، ص 5.</ref> و در روایات به این نام خوانده شده است<ref>ثواب الاعمال، ص 107؛ الدرالمنثور، ج 5، ص 181.</ref>.
#«سوره بنی اسرائیل»؛ چون بخش قابل توجهی از این سوره در آغاز و پایان به داستان [[بنی اسرائیل]] پرداخته است به سوره بنی إسرائیل شهرت یافته<ref>بصائر ذوی التمییز، ج 1، ص 288؛ المنیر، ج 15، ص 5.</ref> و در روایات به این نام خوانده شده است<ref>ثواب الاعمال، ص 107؛ الدرالمنثور، ج 5، ص 181.</ref>.
#«سوره سبحان»؛ اطلاق نام سبحان بر سوره إسراء به سبب کلمه آغازین آن است. در روایتی از امیرمؤمنان، [[امام علی(علیه‌السلام)]] نیز از این سوره به سوره «سبحان» یاد شده است<ref>بصائر ذوی‌التمییز، ج 1، ص 288، 296</ref>.
#«سوره سبحان»؛ اطلاق نام سبحان بر سوره إسراء به سبب کلمه آغازین آن است. در روایتی از امیرمؤمنان، [[علی بن ابی طالب]] نیز از این سوره به سوره «سبحان» یاد شده است<ref>بصائر ذوی‌التمییز، ج 1، ص 288، 296</ref>.
#
 
== اهداف و آموزه‌ها ==
== اهداف و آموزه‌ها ==
هدف‌های اساسی سوره إسراء عبارت‌اند از:
هدف‌های اساسی سوره إسراء عبارت‌اند از:
خط ۲۰: خط ۱۹:
# توجه به وحدانیت خدا؛
# توجه به وحدانیت خدا؛
# طرح مسائلی از معاد و یادآوری آن؛
# طرح مسائلی از معاد و یادآوری آن؛
# اثبات [[نبوت]] و دفاع از آن به وسیله ی ذکر معجزات؛
# اثبات [[نبوت]] و دفاع از آن به وسیله ی ذکر [[معجزه|معجزات]]؛
# توجه به اعجاز قرآن و [[معراج]] پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)؛
# توجه به اعجاز قرآن و [[معراج]] پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)؛
# بیان برخی احکام و دستورات اخلاقی<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 24.</ref>.
# بیان برخی احکام و دستورات اخلاقی<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 24.</ref>.


== محتوا و موضوعات ==
== محتوا و موضوعات ==
# بطور کلی می‌‌توان گفت آیات سوره إسراء بر محور امور زیر دور می‌‌زند.
بطور کلی می‌‌توان گفت آیات [[سوره اسراء|سوره إسراء]] بر محور امور زیر دور می‌‌زند:
# دلائل نبوت مخصوصا قرآن و نیز معراج؛
# دلائل نبوت مخصوصا قرآن و نیز معراج؛
# بحث‌هایی مربوط به معاد، مساله کیفر و پاداش و نامه اعمال و نتائج آن؛
# بحث‌هایی مربوط به معاد، مساله کیفر و پاداش و نامه اعمال و نتائج آن؛
خط ۳۴: خط ۳۳:
# تحریم اسراف و تبذیر، بخل، فرزندکشی، [[زنا]]، خوردن مال یتیمان، کم فروشی، تکبر و خون‌ریزی؛
# تحریم اسراف و تبذیر، بخل، فرزندکشی، [[زنا]]، خوردن مال یتیمان، کم فروشی، تکبر و خون‌ریزی؛
# بحث‌هایی در زمینه [[توحید]] و خداشناسی؛
# بحث‌هایی در زمینه [[توحید]] و خداشناسی؛
# مبارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق و اینکه گناهان میان انسان و مشاهده چهره حق پرده می‌افکند؛
# مبارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق و اینکه [[گناه|گناهان]] میان انسان و مشاهده چهره حق پرده می‌افکند؛
# شخصیت انسان و فضیلت و برتری او بر مخلوقات دیگر؛
# شخصیت انسان و فضیلت و برتری او بر مخلوقات دیگر؛
# تاثیر [[قرآن]] برای درمان هر گونه بیماری اخلاقی و اجتماعی؛
# تاثیر [[قرآن]] برای درمان هر گونه بیماری اخلاقی و اجتماعی؛
خط ۴۵: خط ۴۴:
[[ابی‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر گرامی نقل کرده است که: «هر کس سوره بنی‌اسرائیل را قرائت کند و هنگام خواندن آیه‌ای که درباره پدر و مادر است، دچار رقت قلب شود، در [[بهشت]] اجری به او داده می‌شود که برابر دو هزاروچهارصد پیمانه و هر پیمانه‌ای از تمام نعمت‌های دنیا بهتر است».
[[ابی‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر گرامی نقل کرده است که: «هر کس سوره بنی‌اسرائیل را قرائت کند و هنگام خواندن آیه‌ای که درباره پدر و مادر است، دچار رقت قلب شود، در [[بهشت]] اجری به او داده می‌شود که برابر دو هزاروچهارصد پیمانه و هر پیمانه‌ای از تمام نعمت‌های دنیا بهتر است».


حسن‌بن‌ابی العلا از [[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه‌السلام)]] روایت کرده است که: «هر کس سوره بنی‌اسرائیل را در هر شب جمعه بخواند، نمی‌میرد تا [[امام مهدی|قائم(علیه‌السلام)]] را درک کند و از اصحاب و یارانش باشد<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 14، ص 75.</ref>».
[[حسن‌بن‌ابی العلا]] از [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(علیه‌السلام)]] روایت کرده است که: «هر کس [[سوره بنی‌اسرائیل]] را در هر شب جمعه بخواند، نمی‌میرد تا [[حجت بن حسن (مهدی)|قائم(علیه‌السلام)]] را درک کند و از اصحاب و یارانش باشد<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 14، ص 75.</ref>».


== محل و زمان نزول ==
== محل و زمان نزول ==
تمام سوره إسراء [[مكی|مکی]] است، بجز، پنج آیه آن: «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...»، «لا تَقْرَبُوا الزِّنی ....»، «أُولئِکَ الَّذِینَ یَدْعُونَ ....»، «أَقِمِ الصَّلاةَ ...»، «وَ آتِ ذَا الْقُرْبی ...»این قول از حسن است.
* تمام سوره إسراء [[مكی|مکی]] است، بجز، پنج آیه آن: «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...»، «لا تَقْرَبُوا الزِّنی ....»، «أُولئِکَ الَّذِینَ یَدْعُونَ ....»، «أَقِمِ الصَّلاةَ ...»، «وَ آتِ ذَا الْقُرْبی ...»این قول از حسن است.
 
* [[قتاده]] و معدل- بنقل از [[عبدالله ابن عباس|ابن عباس]]- گویند: [[آیات مدنی]] سوره از وَ إِنْ کادُوا لَیَفْتِنُونَکَ ... تا وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ ... (73 تا 80) یعنی هشت آیه است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 23</ref>.
قتاده و معدل- بنقل از ابن عباس- گویند: [[آیات مدنی]] سوره از وَ إِنْ کادُوا لَیَفْتِنُونَکَ ... تا وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ ... (73 تا 80) یعنی هشت آیه است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 23</ref>.
* سوره اسراء در سال یازدهم [[بعثت]]، یک سال و دو ماه قبل از هجرت در [[مكه|مکه]] بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرود آمد<ref>همان</ref>.
 
*
سوره اسراء در سال یازدهم [[بعثت]]، یک سال و دو ماه قبل از هجرت در [[مكه|مکه]] بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرود آمد<ref>همان</ref>.


== فضای نزول ==
== فضای نزول ==
با توجه به اینکه سوره إسراء یک سال پیش از هجرت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است، فضای نزولی که برای سوره اسراء می‌توان تصور نمود ادامه عناد [[مشرکان]] با پیامبر علی‌رغم آشکار شدن معجزۀ سیر شبانگاهی و معراج آن حضرت و داستان‌هایی که از شکل [[مسجدالاقصی]] و کاروان‌های بین راه تعریف نمودند می‌باشد. زیرا که معراج پیامبر نیز در همین ایام بوده است .خداوند متعال بعد از اشاره به مسئلۀ معراج به قصۀ بنی‌اسرائیل و [[حضرت موسی]] و دیگر پیامبران و اقوام گذشته می‌پردازد که هر کدام از آنها با بهانه‌گیری و نافرمانی خودشان به چه عاقبتی گرفتار شدند و در واقع هر یک از این قصه‌ها هشداری است برای مشرکان مکه که در مقابل پیامبر اسلام جبهه گیری کرده بودند.
با توجه به اینکه سوره إسراء یک سال پیش از هجرت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است، فضای نزولی که برای سوره اسراء می‌توان تصور نمود ادامه عناد [[شرک|مشرکان]] با پیامبر علی‌رغم آشکار شدن [[معجزه]] سیر شبانگاهی و معراج آن حضرت و داستان‌هایی که از شکل [[مسجدالاقصی]] و کاروان‌های بین راه تعریف نمودند می‌باشد. زیرا که معراج پیامبر نیز در همین ایام بوده است .خداوند متعال بعد از اشاره به مسئلۀ معراج به قصۀ بنی‌اسرائیل و [[حضرت موسی]] و دیگر پیامبران و اقوام گذشته می‌پردازد که هر کدام از آنها با بهانه‌گیری و نافرمانی خودشان به چه عاقبتی گرفتار شدند و در واقع هر یک از این قصه‌ها هشداری است برای مشرکان مکه که در مقابل پیامبر اسلام جبهه گیری کرده بودند.


== ویژگی ==
== ویژگی ==
سوره إسراء جزو سور مئین (صد آیه ای‌ها) است [[ابن قتیبه]] می‌گوید سور مئین سوره‌هایی هستند که بعد از سور طوال آمده‌اند علت نام‌گذاری این سوره‌ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه‌های این سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسیر فی علم التفسیر، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده این سوره‌ها عبارتند از «بنی إسرائیل، کهف، مریم، طه، أنبیاء، حج و مؤمنون»<ref>دراسة حول القرآن الکریم، ص ۳۷</ref>. برخی دیگر نیز سور مئین را سوره‌های «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده‌اند<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص313</ref>.
سوره إسراء جزو سور مئین (صد آیه‌ای‌ها) است [[قتیبه|ابن قتیبه]] می‌گوید سور مئین سوره‌هایی هستند که بعد از سور طوال آمده‌اند علت نام‌گذاری این سوره‌ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه‌های این سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسیر فی علم التفسیر، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده این سوره‌ها عبارتند از «بنی إسرائیل، کهف، مریم، طه، أنبیاء، حج و مؤمنون»<ref>دراسة حول القرآن الکریم، ص ۳۷</ref>. برخی دیگر نیز سور مئین را سوره‌های «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده‌اند<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص313</ref>.


روایتی است که از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: [[خداوند]] هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34</ref>.
روایتی است که از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: [[خداوند]] هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34</ref>.


[[بخاری]] از [[ابن مسعود]] روایت کرده که دربارۀ سوره‌های: بنی اسرائیل، کهف، مریم، طه، و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌های کهن اول است، و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذکر کرد<ref>ترجمه الإتقان فی علوم القرآن، ج 1، ص 215.</ref>.
[[محمد بن اسماعیل بخاری|بخاری]] از [[عبدالله بن مسعود|ابن مسعود]] روایت کرده که دربارۀ سوره‌های: بنی اسرائیل، کهف، مریم، طه، و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌های کهن اول است، و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذکر کرد<ref>ترجمه الإتقان فی علوم القرآن، ج 1، ص 215.</ref>.


آیات صد‌و‌هفت، صدوهشت و صدونُه این سوره دارای [[سجده]] تلاوت هستند.
آیات صد‌و‌هفت، صدوهشت و صدونُه این سوره دارای [[سجده]] تلاوت هستند.


سوره اسراء با آن که مکی است، برخی مشخصات سوره‌های مدنی را دارد؛ آیات آن نسبتاً طولانی است، چرا که در اواخر اقامت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در مکه [[نزول قرآن|نازل]] شده و نوعی زمینه برای سوره‌های مدنی به شمار می‌‌آید. این سوره با تسبیح خدا آغاز و با حمد و تکبیر او پایان می‌‌‌‌پذیرد<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 24</ref>.
سوره اسراء با آن که مکی است، برخی مشخصات سوره‌های مدنی را دارد؛ آیات آن نسبتاً طولانی است، چرا که در اواخر اقامت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در مکه [[نزول قرآن|نازل]] شده و نوعی زمینه برای سوره‌های مدنی به شمار می‌‌آید. این سوره با تسبیح خدا آغاز و با حمد و تکبیر او پایان می‌‌‌‌پذیرد<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 24</ref>.
== جستارهای وابسته ==
* [[مسجدالحرام]]
* [[بیت المقدس|بیت‌المقدس]]
* [[اعجاز قرآن]]
* [[معراج]]
* [[حضرت موسی]]


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۷۲: خط ۷۷:


== منابع ==
== منابع ==
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/17/ برگرفته از سایت معرفی سوره اسرا - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]
* [https://quran.inoor.ir/fa/surah/17/ برگرفته از سایت معرفی سوره اسرا - پایگاه جامع قرآنquran.inoor.ir]




[[رده:قرآن]]
[[رده:قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
confirmed، مدیران
۳۲٬۹۹۳

ویرایش