سوره اعراف: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:سوره اعراف.jpg|بی‌قاب|چپ]]

'''سوره اعراف''' هفتمین سوره و از [[سوره‌های مکی]] [[قرآن]] است که در جزء هشتم و نهم قرآن جای دارد. این سوره به سبب بازگویی ماجرای [[اصحاب اعراف]] در [[روز قیامت]] بدین نام خوانده شده است. سوره اعراف همانند دیگر سوره‌های مکی، بیشتر ناظر به بحث از مبدأ و [[معاد]]، اثبات [[توحید]]، دادگاه [[رستاخیز]]، مبارزه با [[شرک]]، تثبیت مقام و موقعیت انسان در جهان آفرینش است. هدف این سوره نیز تقویت عقیده و مبانی [[ایمان]] در [[مسلمانان]] دانسته شده است. سوره اعراف به پیمان‌هایی که خدا از انسان‌ها در مسیر هدایت و صلاح گرفته، از جمله در [[عالم ذر]] اشاره می‌کند و برای نشان دادن شکست و ناکامی اقوامی که از مسیر توحید منحرف شده‌اند، به سرگذشت اقوام پیشین و از بین رفتن اقوام گذشته پیامبرانی همچون [[نوح]]، [[لوط]] و [[شعیب]] می‌پردازد. در این سوره داستان [[سجده]] نکردن [[شیطان]] در آیه‌های ۱۱ الی ۲۵ آمده است. آیه ۴۶ درباره اصحاب اعراف، آیات ۵۴ تا ۵۶ معروف به [[آیه سخره]] و آیه ۱۷۲ معروف به [[آیه میثاق]] از آیات نامدار سوره اعراف است.

== اعراف ==

جمع عرف (بر وزن قفل) و آن به معنی یال اسب، کاکل خروس، و قسمت‌های بلند کوه و تپه است<ref>قاموس قرآن، ج4، ص 326.

== مفهوم کلی سوره ==

# میثاق<ref>بصائر ذوی‌التمييز فی لطائف الکتاب العزيز، ج 1، ص 203.</ref>.

== علت نام‌گذاری ==

#[[سوره اعراف]]؛ به‌خاطر این‌که لفظ اعراف در آیه چهل‌وهشتم این سوره آمده است<ref>همان.</ref>.

* سوره اعراف دویست‌وشش آیه دارد<ref>التفسير الکبير: تفسير القرآن العظيم (الطبرانی)، ج 3، ص 115.</ref>.

== محتوا و موضوعات ==

سپس برای نشان دادن شکست و ناکامی اقوامی که از مسیر [[توحيد|توحید]] و [[عدالت]] و پرهیزگاری منحرف می‌شوند، و هم برای نشان دادن پیروزی مومنان راستین، سرگذشت بسیاری از اقوام پیشین و [[پیامبران|انبیای]] گذشته مانند نوح و لوط و [[حضرت شعیب|شعیب]] را بیان کرده و با سرگذشت مشروح [[بنی اسرائيل|بنی اسرائیل]] و مبارزه [[موسی|موسی]] با [[فرعون]] پایان می‌دهد. و در آخر سوره بار دیگر به مساله مبدء و معاد باز می‌گردد و انجام و آغاز را بدین‌وسیله تکمیل می‌کند<ref>تفسير نمونه، ج6، ص 75.</ref>.

[[ابی بن کعب|ابی‌بن‌کعب]] از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر‌گرامی اسلام]] روایت کرده است که هر کس سوره اعراف را بخواند، خداوند میان او و [[شیطان|شيطان]] پرده‌ای قرار می‌دهد و روز قیامت حضرت آدم [[شفاعت|شفیع]] اوست.

[[عياشی|عیاشی]] به اسناد خود از [[ابوبصير|ابوبصیر]]، از [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق]] روایت کرده است که هر کس سوره اعراف را در هر ماه بخواند، روز [[قیامت]] از کسانی است‌که آنان را بیمی نیست و محزون نمی‌شوند و اگر در هر [[روز جمعه]] بخواند، از کسانی است که در روز قیامت حساب ندارند.

=== شهادت در قیامت ===

== محل و زمان نزول ==

* سوره اعراف مکی است. از [[قتاده]] و ضحاک روایت شده است که این سوره مکی است، بجز آیه‌های {{متن قرآن |وَ سْئَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَةِ... بِما کانُوا یَفْسُقُونَ |سوره = اعراف |آیه = 163 تا 165 }} که در [[مدينه|مدینه]] نازل شده‌اند <ref>همان.</ref>.

* تاریخ نزول سوره اعراف در ما بین هجرت [[مسلمانان]] به [[حبشه]] و [[اسراء]] است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الاکسير، مقدمه اول ص 20.</ref>.

با توجه به [[نزول قرآن|نزول]] سوره اعراف در سال دهم بعثت می‌توان دریافت که در این دوران [[مشرکان]] [[مکه]] سخت‌ترین مخالفت‌ها را با [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] روا داشته و از هیچ کوششی برای جلوگیری از انتشار دعوت توحیدی رسول خدا کوتاهی نمی‌کردند که یک نمونه آن محاصره اقتصادی سه ساله در [[شعب ابی طالب|شعب ابی طالب]] بود. در چنین شرایطی سوره مبارک اعراف نازل شد تا بار دیگر عهدی را که خداوند از آدمیان گرفته است تا او را بپرستند و چیزی را شریک او قرار ندهند به آنان یادآور شود و سرنوشت امت‌های عهد شکن پیشین و مکذبان پیامبران را خاطرنشان سازد، از این رو باید گفت سوره اعراف برای تبیین اهمیت پایبندی انسان‌ها به عهدی که با خدا بسته بودند فرود آمد<ref>دائرة المعارف قرآن، ج4، ص 66.</ref>.

سوره اعراف یکی از هفت سوره طولانی قرآن ([[سبع طوال]]) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول [[سعيد بن جبير|سعید بن جبیر]] می‌باشد)<ref>المحرر الوجيز فی تفسير الکتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>

روایت از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سوره‌های مئين|سوره‌های مئین]] را به جای [[انجيل|انجیل]] و [[سوره‌های مثانی|سوره‌های مثانی]] را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.

سوره اعراف اولین سوره بلند [[قرآن|قرآن کریم]] در ترتیب نزول، بلندترین سوره مکی، و اولین سوره‌ای است که داستان‌های پیامبران را به تفصیل بیان می‌کند.

سوره اعراف اولین سوره‌ای است که در چینش فعلی قرآن، با نام حروف مقطعه (المص) خوانده شده است.

توضیح آن که بیست‌ونه سوره از سور قرآن با حروف مقطعه شروع شده‌اند که غیر از [[سوره بقره|بقره]] و [[سوره آل عمران|آل عمران]]، همگی مکی اند. بعضی از این سوره‌ها نیز با حروف مقطعه شان نام‌گذاری شده‌اند؛ مثل سوری اعراف که «المص» هم نامیده شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج7، ص24.</ref>.

== پانویس ==

[[رده:قرآن]]

[[رده:سوره‌های قرآن]]