سوره انفال: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
|۸ | |۸ | ||
|- | |- | ||
|ترتیب نزول | |ترتیب نزول | ||
|۸۸ | |۸۸ | ||
|- | |- | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره انفال''' هشتمین سوره [[قرآن مجید]] | '''سوره انفال''' هشتمین سوره [[قرآن مجید]] میباشد که از آیه اوّل این سوره گرفته شده است. بعضى موضوعات مطرح شده در این سوره عبارتند از: انفال و غنائم، صفات مؤمنان واقعى، داستان [[جنگ بدر]]، واقعه تاریخى شب هجرت [[رسول خدا(ص)]] از [[مکّه]] به [[مدینه]]، حکم اسیران جنگى، احکام [[جهاد]]، حکم [[خمس]]، خرافات [[مشرکان]] و راه شناخت منافقان و مبارزه با آنان. این سوره ۷۵ آیه دارد و در مدینه نازل شده است. | ||
=انفال= | =انفال= | ||
انفال جمع نفل است به معنى | انفال جمع نفل است به معنى غنیمت و هبه و زیادت<ref>قاموس قرآن، ج7، ص 101.</ref>. | ||
=علت نام‌گذاری= | =علت نام‌گذاری= | ||
«سوره انفال»؛ | «سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، همچنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌هاى عمومى، به «انفال» نام‌گذارى شده است<ref>تفسير نور، ج3، ص263</ref>. | ||
«سوره بدر»؛ | «سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره جنگ بدر نازل شده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. نقلی هم از ابن‌عباس در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و علوم قرآنی آمده است<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.</ref>. | ||
«سوره جهاد»؛ | «سوره جهاد»؛ زیرا پس از نزول این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگها براى تقویت روحیه رزمندگان سنّت قرار داد. این رویّه در زمان خلفاء نیز ادامه داشته است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | ||
«سوره انفال»؛ | «سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، همچنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌هاى عمومى، به «انفال» نام‌گذارى شده است<ref>تفسير نور، ج3، ص263</ref>. | ||
«سوره بدر»؛ | «سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره [[جنگ بدر]] نازل شده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص .</ref>. نقلی هم از [[ابن‌عباس]] در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و علوم قرآنی آمده است<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.</ref>. | ||
«سوره جهاد»؛ | «سوره جهاد»؛ زیرا پس از نزول این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگها براى تقویت روحیه رزمندگان سنّت قرار داد. این رویّه در زمان [[خلفا]] نیز ادامه داشته است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25.</ref>. | ||
=اهداف و آموزه‌ها= | =اهداف و آموزه‌ها= | ||
سوره انفال | سوره انفال که در مدینه و در زمان اولین جنگ [[مسلمانان]]، یعنى بدر، نازل شده است، داراى چند هدف است: | ||
بیان مسائل و قوانین مربوط به [[جنگ]]؛ | |||
بیان مسائل و قوانین اقتصادى اسلام در مورد اموال عمومى که پشتوانه ى [[بيت المال|بیت المال]] به شمار می آید؛ | |||
بازسازى اخلاقى مسلمانان؛ | بازسازى اخلاقى مسلمانان؛ | ||
سامان دادن و نظام | سامان دادن و نظام بخشیدن به جامعه نوین مسلمانان در مدینه<ref>تفسير قرآن مهر، ج8، ص 26.</ref>. | ||
=محتوا و موضوعات= | =محتوا و موضوعات= | ||
در هفتادوپنج | در هفتادوپنج آیه‌اى که در سوره انفال وجود دارد مباحث بسیار مهمى مطرح شده است: | ||
نخست اشاره به بخش مهمى از مسائل مالى اسلام از جمله انفال و غنائم | نخست اشاره به بخش مهمى از مسائل مالى اسلام از جمله انفال و غنائم که پشتوانه مهمى براى بیت المال محسوب مى‌گردد شده است. سپس مباحث دیگرى مانند: صفات و امتیازات مؤمنان واقعى و داستان جنگ بدر، یعنى نخستین برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان، و حوادث عجیب و عبرت انگیزى که در این جنگ واقع شد. | ||
و | و همچنین قسمت قابل ملاحظه‌اى از احکام جهاد و وظائف مسلمانان در برابر حملات پى‌گیر دشمن، جریان پیامبر(ص) و داستان آن شب تاریخى [[هجرت]]([[ليلةالمبيت|لیلةالمبیت]])، وضع مشرکان و خرافات آنها قبل از اسلام، چگونگى ضعف و ناتوانى مسلمانان در آغاز کار و سپس تقویت آنها در پرتو اسلام، حکم [[خمس]] و چگونگى تقسیم آن، لزوم آمادگى رزمى و سیاسى و اجتماعى براى جهاد در هر زمان و مکان، برترى نیروهاى معنوى مسلمانان بر دشمن على رغم کمبود ظاهرى نفرات آنها، حکم اسیران جنگى و طرز رفتار با آنها، هجرت کنندگان و آنها که هجرت نکرده اند، مبارزه و درگیرى با منافقان و راه شناخت آنها و بالآخره یک سلسله مسائل اخلاقى و اجتماعى سازنده دیگر<ref>تفسير نمونه، ج 7، ص 77.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | =فضائل، خواص و ثواب قرائت= | ||
بهره‌مندی از [[شفاعت]] | بهره‌مندی از [[شفاعت]] پیامبر(ص) و دوری از نفاق؛ | ||
[[ابى‌بن‌كعب]]، از | [[ابى‌بن‌كعب|ابى‌بن‌کعب]]، از پیامبر نقل کرده است که: هر کس سوره انفال و برائت را قرائت کند، روز قیامت، من شفیع و گواه او خواهم بود. او از نفاق برىء است و به عدد هر منافقى در دنیا ده حسنه به او داده می‌شود و ده [[گناه]] از او برداشته مى‌شود و ده درجه بر درجاتش افزوده می‌شود و عرش و حاملان آن در ایام زندگى برایش طلب رحمت مى‌کنند. | ||
دوری از نفاق و بهره‌مندی از سفره‌های | دوری از نفاق و بهره‌مندی از سفره‌های بهشتی؛ | ||
عیاشى از [[امام صادق(ع)]] روایت کرده است که: هر کس سوره انفال و برائت را در هر ماه بخواند، هرگز نفاق به قلبش وارد نمى‌شود و حقاً از [[شيعه|شیعه]] [[اميرالمؤمنين|امیرالمؤمنین]] است و روز قیامت از خوان‌هاى [[بهشت]]، می‌خورد تا مردم از حساب تمام شوند. | |||
قطع | قطع بینی‌ها و اشتمال بر آیه خمس؛ | ||
[[محمدبن‌مسلم]] از [[امام باقر(ع)]] نقل | [[محمدبن‌مسلم]] از [[امام باقر(ع)]] نقل کرده است که: در سوره انفال قطع بینى‌هاست (زیرا مشتمل بر آیه خمس است)<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 10، ص 154.</ref>. | ||
=محل و زمان نزول= | =محل و زمان نزول= | ||
سوره انفال، بقول ابن عباس و قتاده، بجز هفت | سوره انفال، بقول ابن عباس و قتاده، بجز هفت آیه آن که در مکه نازل شده است، مدنى است. آیات مدنى آن از آیه «وَ إِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا ...» شروع مى‌شود. و حسن و عکرمه گویند: تمام سوره در جنگ بدر نازل شده است<ref>همان</ref>. | ||
زمان نزول سوره انفال نوزده ماه پس از هجرت و بعد از جنگ بدر بوده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | زمان نزول سوره انفال نوزده ماه پس از هجرت و بعد از جنگ بدر بوده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | ||
= | =ویژگی= | ||
سوره انفال | سوره انفال یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373 ، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> | ||
روایت از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: [[خداوند]] هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سوره‌هاى مئین را به جاى [[انجيل|انجیل]] و سوره‌هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشید<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | |||
در سوره انفال از | در سوره انفال از قوانین و احکام عملى اسلام بیش تر از عقاید و مبانى نظرى اسلامى سخن به میان آمده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 26</ref>. | ||
=منبع= | =منبع= | ||
نسخهٔ ۲۴ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۰۴
| نام | سوره انفال |
|---|---|
| شماره سوره | ۸ |
| ترتیب نزول | ۸۸ |
| جزء | ۹ و ۱۰ |
| مکی/مدنی | مدنی |
| تعداد آیات | ۷۵ |
| تعداد کلمات | ۱۲۴۴ |
| تعداد حروف | ۵۳۸۸ |
سوره انفال هشتمین سوره قرآن مجید میباشد که از آیه اوّل این سوره گرفته شده است. بعضى موضوعات مطرح شده در این سوره عبارتند از: انفال و غنائم، صفات مؤمنان واقعى، داستان جنگ بدر، واقعه تاریخى شب هجرت رسول خدا(ص) از مکّه به مدینه، حکم اسیران جنگى، احکام جهاد، حکم خمس، خرافات مشرکان و راه شناخت منافقان و مبارزه با آنان. این سوره ۷۵ آیه دارد و در مدینه نازل شده است.
انفال
انفال جمع نفل است به معنى غنیمت و هبه و زیادت[۱].
علت نام‌گذاری
«سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، همچنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌هاى عمومى، به «انفال» نام‌گذارى شده است[۲].
«سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره جنگ بدر نازل شده است[۳]. نقلی هم از ابن‌عباس در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و علوم قرآنی آمده است[۴].
«سوره جهاد»؛ زیرا پس از نزول این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگها براى تقویت روحیه رزمندگان سنّت قرار داد. این رویّه در زمان خلفاء نیز ادامه داشته است[۵].
«سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، همچنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌هاى عمومى، به «انفال» نام‌گذارى شده است[۶]. «سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره جنگ بدر نازل شده است[۷]. نقلی هم از ابن‌عباس در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و علوم قرآنی آمده است[۸].
«سوره جهاد»؛ زیرا پس از نزول این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگها براى تقویت روحیه رزمندگان سنّت قرار داد. این رویّه در زمان خلفا نیز ادامه داشته است[۹].
اهداف و آموزه‌ها
سوره انفال که در مدینه و در زمان اولین جنگ مسلمانان، یعنى بدر، نازل شده است، داراى چند هدف است:
بیان مسائل و قوانین مربوط به جنگ؛ بیان مسائل و قوانین اقتصادى اسلام در مورد اموال عمومى که پشتوانه ى بیت المال به شمار می آید؛ بازسازى اخلاقى مسلمانان؛ سامان دادن و نظام بخشیدن به جامعه نوین مسلمانان در مدینه[۱۰].
محتوا و موضوعات
در هفتادوپنج آیه‌اى که در سوره انفال وجود دارد مباحث بسیار مهمى مطرح شده است:
نخست اشاره به بخش مهمى از مسائل مالى اسلام از جمله انفال و غنائم که پشتوانه مهمى براى بیت المال محسوب مى‌گردد شده است. سپس مباحث دیگرى مانند: صفات و امتیازات مؤمنان واقعى و داستان جنگ بدر، یعنى نخستین برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان، و حوادث عجیب و عبرت انگیزى که در این جنگ واقع شد.
و همچنین قسمت قابل ملاحظه‌اى از احکام جهاد و وظائف مسلمانان در برابر حملات پى‌گیر دشمن، جریان پیامبر(ص) و داستان آن شب تاریخى هجرت(لیلةالمبیت)، وضع مشرکان و خرافات آنها قبل از اسلام، چگونگى ضعف و ناتوانى مسلمانان در آغاز کار و سپس تقویت آنها در پرتو اسلام، حکم خمس و چگونگى تقسیم آن، لزوم آمادگى رزمى و سیاسى و اجتماعى براى جهاد در هر زمان و مکان، برترى نیروهاى معنوى مسلمانان بر دشمن على رغم کمبود ظاهرى نفرات آنها، حکم اسیران جنگى و طرز رفتار با آنها، هجرت کنندگان و آنها که هجرت نکرده اند، مبارزه و درگیرى با منافقان و راه شناخت آنها و بالآخره یک سلسله مسائل اخلاقى و اجتماعى سازنده دیگر[۱۱].
فضائل، خواص و ثواب قرائت
بهره‌مندی از شفاعت پیامبر(ص) و دوری از نفاق؛
ابى‌بن‌کعب، از پیامبر نقل کرده است که: هر کس سوره انفال و برائت را قرائت کند، روز قیامت، من شفیع و گواه او خواهم بود. او از نفاق برىء است و به عدد هر منافقى در دنیا ده حسنه به او داده می‌شود و ده گناه از او برداشته مى‌شود و ده درجه بر درجاتش افزوده می‌شود و عرش و حاملان آن در ایام زندگى برایش طلب رحمت مى‌کنند.
دوری از نفاق و بهره‌مندی از سفره‌های بهشتی؛
عیاشى از امام صادق(ع) روایت کرده است که: هر کس سوره انفال و برائت را در هر ماه بخواند، هرگز نفاق به قلبش وارد نمى‌شود و حقاً از شیعه امیرالمؤمنین است و روز قیامت از خوان‌هاى بهشت، می‌خورد تا مردم از حساب تمام شوند.
قطع بینی‌ها و اشتمال بر آیه خمس؛
محمدبن‌مسلم از امام باقر(ع) نقل کرده است که: در سوره انفال قطع بینى‌هاست (زیرا مشتمل بر آیه خمس است)[۱۲].
محل و زمان نزول
سوره انفال، بقول ابن عباس و قتاده، بجز هفت آیه آن که در مکه نازل شده است، مدنى است. آیات مدنى آن از آیه «وَ إِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا ...» شروع مى‌شود. و حسن و عکرمه گویند: تمام سوره در جنگ بدر نازل شده است[۱۳].
زمان نزول سوره انفال نوزده ماه پس از هجرت و بعد از جنگ بدر بوده است[۱۴].
ویژگی
سوره انفال یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)[۱۵]
روایت از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره‌هاى مئین را به جاى انجیل و سوره‌هاى مثانى را به جاى زبور به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشید[۱۶].
در سوره انفال از قوانین و احکام عملى اسلام بیش تر از عقاید و مبانى نظرى اسلامى سخن به میان آمده است[۱۷].
منبع
برگرفته از سایت معرفی سوره انفال - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir
پانویس
- ↑ قاموس قرآن، ج7، ص 101.
- ↑ تفسير نور، ج3، ص263
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25
- ↑ ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25
- ↑ تفسير نور، ج3، ص263
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص .
- ↑ ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25.
- ↑ تفسير قرآن مهر، ج8، ص 26.
- ↑ تفسير نمونه، ج 7، ص 77.
- ↑ ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 10، ص 154.
- ↑ همان
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25
- ↑ المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373 ، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.
- ↑ جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.
- ↑ تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 26