سوره سبأ: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ سپتامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
=سبأ=
=سبأ=


سبأ نام قومى بود كه [[حضرت سليمان]] به ديارشان لشكر كشيد و در اثر نافرمانى از دستور پيامبران سدّشان شكست و خانه هایشان ويران شد این کلمه دوبار در [[قرآن]] آمده است<ref>قاموس قرآن، ج3، ص203.</ref>.
سبأ نام قومی بود که [[حضرت سليمان|حضرت سلیمان]] به دیارشان لشکر کشید و در اثر نافرمانی از دستور پیامبران سدّشان شکست و خانه‌هایشان ویران شد این کلمه دوبار در [[قرآن]] آمده است<ref>قاموس قرآن، ج3، ص203.</ref>.


=مفهوم کلی سوره=
=مفهوم کلی سوره=


# يادآورى [[توحيد]] و [[معاد]]؛
#یادآوری [[توحيد|توحید]] و [[معاد]]؛
# داستان [[داود]] و سليمان ؛
#داستان [[داود]] و سلیمان ؛
# جريان قوم سبأ و [[سد مأرب]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 21.</ref>.
#جریان قوم سبأ و [[سد مأرب]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 21.</ref>.


=علت نام‌گذاری=
=علت نام‌گذاری=


«سوره سبأ»؛ سبب نام‌گذارى آن آيۀ پنجاه‌وچهار است كه نام «سبأ» در آن آمده است. سبأ نام يكى از شهرهاى [[يمن]] پايتخت يكى از حكومت هاى كهن اين سرزمين است كه پس از فرو ريختن سد مأرب و پيدايش سيل، رو به نابودى گذاشت<ref>همان، ص 23.</ref>.  
«سوره سبأ»؛ سبب نام‌گذاری آن آیۀ پنجاه‌وچهار است که نام «سبأ» در آن آمده است. سبأ نام یکی از شهرهای [[يمن|یمن]] پایتخت یکی از حکومت‌های کهن این سرزمین است که پس از فرو ریختن سد مأرب و پیدایش سیل، رو به نابودی گذاشت<ref>همان، ص 23.</ref>.  


=تعداد آیات و  کلمات و حروف=
=تعداد آیات و  کلمات و حروف=


* سوره سبأ پنجاه‌و‌پنج آیه دارد<ref>التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم (الطبرانى)، ج 5، ص 224.</ref>.
*سوره سبأ پنجاه‌و‌پنج آیه دارد<ref>التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم (الطبرانى)، ج 5، ص 224.</ref>.
* سوره سبأ هشتصدوسی کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
*سوره سبأ هشتصدوسی کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است)
* سوره سبأ هزاروپانصدودوازده حرف دارد.<ref>همان.</ref> (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)
*سوره سبأ هزاروپانصدودوازده حرف دارد.<ref>همان.</ref> (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است)
*  
*
 
=اهداف و آموزه‌ها=
=اهداف و آموزه‌ها=


هدف هاى اساسى سوره سبأ عبارت اند از:
هدف‌های اساسی سوره سبأ عبارت اند از:


# ياد آورى توحيد و نشانه هاى خدا؛
#یاد آوری توحید و نشانه‌های خدا؛
# يادآورى [[معاد]]؛
#یادآوری [[معاد]]؛
# اشاره اى به پيامبران پيشين و [[رسالت]] پيامبر اسلام و ارائه ى برنامه ى تربيتى براى مردم<ref>تفسير قرآن مهر، ج17، ص 24.</ref>.
#اشاره‌ای به پیامبران پیشین و [[رسالت]] پیامبر اسلام و ارائه ی برنامه ی تربیتی برای مردم<ref>تفسير قرآن مهر، ج17، ص 24.</ref>.


=محتوا و موضوعات=
=محتوا و موضوعات=


به طور كلى بايد گفت محتواى سوره سبأ ناظر به پنج مطلب است:
به طور کلی باید گفت محتوای سوره سبأ ناظر به پنج مطلب است:
 
*مسالۀ توحید و قسمتی از نشانه‌های خداوند در عالم هستی، و صفات پاک او از جمله توحید و ربوبیت و الوهیت؛
*مسالۀ معاد که از همه مسائل در این سوره بیشتر مطرح شده، از طرق مختلف در باره آن بحثهای گوناگونی عنوان گردیده؛
*مسالۀ نبوت انبیای پیشین و مخصوصا [[پيامبر اسلام|پیامبر اسلام]] و پاسخ به بهانه جویی‌های دشمنان در باره او، و بیان پاره‌ای از معجزات انبیاء سلف؛
*بیان بخشی از نعمتهای بزرگ خدا و سرنوشت شکرگزاران و کفران کنندگان، ضمن بیان گوشه‌ای از زندگی سلیمان و قوم سبا؛
*دعوت به تفکر و اندیشه و [[ايمان|ایمان]] و عمل صالح و تاثیر این عوامل در سعادت و نیکبختی بشر، و مجموعا برنامه جامعی را برای تربیت جستجوگران حق تشکیل می‌دهد<ref>تفسير نمونه، ج 18، ص 3.</ref>.
*


* مسالۀ توحيد و قسمتى از نشانه هاى خداوند در عالم هستى، و صفات پاك او از جمله توحيد و ربوبيت و الوهيت؛
* مسالۀ معاد كه از همه مسائل در اين سوره بيشتر مطرح شده، از طرق مختلف در باره آن بحثهاى گوناگونى عنوان گرديده؛
* مسالۀ نبوت انبياى پيشين و مخصوصا [[پيامبر اسلام]] و پاسخ به بهانه جويي‌هاى دشمنان در باره او، و بيان پاره اى از معجزات انبياء سلف؛
* بيان بخشى از نعمتهاى بزرگ خدا و سرنوشت شكرگزاران و كفران كنندگان، ضمن بيان گوشه اى از زندگى سليمان و قوم سبا؛
* دعوت به تفكر و انديشه و [[ايمان]] و عمل صالح و تاثير اين عوامل در سعادت و نيكبختى بشر، و مجموعا برنامه جامعى را براى تربيت جستجوگران حق تشكيل مى دهد<ref>تفسير نمونه، ج 18، ص 3.</ref>.
*
=فضائل، خواص و ثواب قرائت=
=فضائل، خواص و ثواب قرائت=


[[ابى‌بن‌كعب]] از [[پيامبراکرم]] روايت نموده كه فرمود: «هر كه سوره سبأ را قرائت كند باقى نماند هيچ پيامبر و نه رسولى مگر آنكه در [[روز قيامت]] با او رفيق شده و مصاحبه كنند».
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از [[پيامبراکرم|پیامبراکرم]] روایت نموده که فرمود: «هر که سوره سبأ را قرائت کند باقی نماند هیچ پیامبر و نه رسولی مگر آنکه در [[روز قيامت|روز قیامت]] با او رفیق شده و مصاحبه کنند».


[[ابن‌اخنيه]] از [[امام صادق]] روايت نموده كه فرمود: «كسى كه تمام دو الحمد سوره سبأ و فاطر را در يك شب بخواند همواره در آن شب در حفظ خدا خواهد بود، و اگر آن دو سوره را در روز بخواند مكروهى در آن روز به او نرسد. و به او از خير [[دنيا]] و خير [[آخرت]] چيزى داده می‌شود كه به قلبش خطور نكرده و به آن نرسيده باشد»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 20، ص 199.</ref>.  
[[ابن‌اخنيه|ابن‌اخنیه]] از [[امام صادق]] روایت نموده که فرمود: «کسی که تمام دو الحمد سوره سبأ و فاطر را در یک شب بخواند همواره در آن شب در حفظ خدا خواهد بود، و اگر آن دو سوره را در روز بخواند مکروهی در آن روز به او نرسد و به او از خیر [[دنيا|دنیا]] و خیر [[آخرت]] چیزی داده می‌شود که به قلبش خطور نکرده و به آن نرسیده باشد»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 20، ص 199.</ref>.  


=فضای نزول=
=فضای نزول=


لحن آيات سوره سبأ نشان مى دهد كه به وقت نزول سوره [[مشركان]] در انكار بعث و [[نبوت]] كاملا موضع‌گيرى كرده و سران شرك پيروان خويش را به ضدّ اسلام وا مى داشته اند چون از جمله مطالب اين سوره گفتگو و مخاصمه پيروان با پيشوايان ستمگر (آيات سی‌ویک تا سی‌وچهار) در [[روز قيامت]] است<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 8، ص 404.</ref>.
لحن آیات سوره سبأ نشان می‌دهد که به وقت نزول سوره [[مشركان|مشرکان]] در انکار بعث و [[نبوت]] کاملا موضع‌گیری کرده و سران شرک پیروان خویش را به ضدّ اسلام وا می‌داشته‌اند چون از جمله مطالب این سوره گفتگو و مخاصمه پیروان با پیشوایان ستمگر (آیات سی‌ویک تا سی‌وچهار) در [[روز قيامت|روز قیامت]] است<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 8، ص 404.</ref>.


=ویژگی=
=ویژگی=


سوره سبأ یکی از پنج سوره ای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سوره ها عبارتند از فاتحه، انعام، کهف، سبأ، فاطر که همه آنها جزو سور مکی هستند.
سوره سبأ یکی از پنج سوره‌ای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است. این سوره‌ها عبارتند از فاتحه، انعام، کهف، سبأ، فاطر که همه آنها جزو سور مکی هستند.


همچنین سوره سبأ از سور مثانی می باشد مثانی سوره هایی هستند که بعد از سور مئین قرار گرفته اند و زیر صد آیه دارند مانند اینکه سور مئین مبادی باشند و توالی آن مثانی آن فرض شده اند<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141.</ref>.
همچنین سوره سبأ از سور مثانی می‌باشد مثانی سوره‌هایی هستند که بعد از سور مئین قرار گرفته‌اند و زیر صد آیه دارند مانند اینکه سور مئین مبادی باشند و توالی آن مثانی آن فرض شده‌اند<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141.</ref>.


سوره های مثانی عبارتند از: احزاب و حجّ و قصص و نمل و نور و انفال و مریم و عنکبوت و روم و یس و فرقان و حجر و رعد و سبأ و فاطر و إبراهیم و ص و محمد و لقمان و زمر<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>.
سوره‌های مثانی عبارتند از: احزاب و حجّ و قصص و نمل و نور و انفال و مریم و عنکبوت و روم و یس و فرقان و حجر و رعد و سبأ و فاطر و إبراهیم و ص و محمد و لقمان و زمر<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>.


روايتى است كه از [[رسول خدا]] نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و [[سوره هاى مئين]] را به جاى [[انجيل]] و سوره هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.
روایتی است که از [[رسول خدا]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سوره هاى مئين|سوره‌های مئین]] را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.
ذکر دو [[معجزه]] از دو پیامبر که پدر و پسر هستند، نرم شدن آهن به دست [[حضرت داود]] و تسخیر باد به دست [[حضرت سلیمان]] به اذن الهی، در در سوره سبأ آمده است.
ذکر دو [[معجزه]] از دو پیامبر که پدر و پسر هستند، نرم شدن آهن به دست [[حضرت داود]] و تسخیر باد به دست [[حضرت سلیمان]] به اذن الهی، در در سوره سبأ آمده است.


خط ۹۶: خط ۹۸:
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}


[[رده:قزآن‌شناسی]]
 
[[رده:سوره‌های دارای داستانهای تاریخی]]
[[رده: قرآن]]
[[رده: سوره‌های قرآن]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۶۸۴

ویرایش