سوره فتح: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' عبارت اند ' به ' عبارت‌اند ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
|}
|}
</div>
</div>
'''سوره فتح''' درباره پیروزی نهایی [[مسلمانان]]، پاداش [[ایمان]] و [[جهاد]] و اخلاص، بخشش لغزش‌های مجاهدین، هشدار به [[کافران]] و مسلمانان کاهل و در نهایت جهانی شدن [[دین]] خدا است. «‌فتح‌» نامیدن این سوره به دلیل آن است که در ابتدای سوره، از فتح مبین (پیروزی درخشان) سخن می‌گوید.
'''سوره فتح''' درباره پیروزی نهایی [[مسلمانان]]، پاداش [[ایمان]] و [[جهاد]] و اخلاص، بخشش لغزش‌های مجاهدین، هشدار به [[کافران]] و مسلمانان کاهل و در نهایت جهانی شدن [[دین]] خدا است. «‌فتح‌» نامیدن این سوره به دلیل آن است که در ابتدای سوره، از فتح مبین (پیروزی درخشان) سخن می‌گوید.
در فضیلت قرائت سوره فتح آمده است، کسی که این سوره را قرائت کند، همانند کسی است که همراه [[پیامبر(ص)]] در فتح حضور داشته یا مانند کسی است كه با او در [[بیعت شجره]] [[بیعت]] كرده است.  
در فضیلت قرائت سوره فتح آمده است، کسی که این سوره را قرائت کند، همانند کسی است که همراه [[پیامبر(ص)]] در فتح حضور داشته یا مانند کسی است كه با او در [[بیعت شجره]] [[بیعت]] كرده است.  


=علت نامگذاری=
== علت نامگذاری ==
 
«سوره فتح»؛ تنها نام اين سوره «فتح» است كه از آيۀ اول آن گرفته شده است. در اين آيه از پيروزى پيامبر اسلام در بستن قرارداد صلح حديبيّه سخن به ميان آمده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 19، ص 185</ref>.
«سوره فتح»؛ تنها نام اين سوره «فتح» است كه از آيۀ اول آن گرفته شده است. در اين آيه از پيروزى پيامبر اسلام در بستن قرارداد صلح حديبيّه سخن به ميان آمده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 19، ص 185</ref>.


=مفهوم کلی سوره=
== مفهوم کلی سوره ==
 
* اميدآفرينى با يادآورى فتح مكه؛
* اميدآفرينى با يادآورى فتح مكه؛
* جداسازى مرز [[مؤمنان]] و كافران و منافقان؛
* جداسازى مرز [[مؤمنان]] و كافران و منافقان؛
* گزارش [[صلح حديبيّه]] و [[بيعت رضوان]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 19، ص 183.</ref>.
* گزارش [[صلح حديبيّه]] و [[بيعت رضوان]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 19، ص 183.</ref>.


=اهداف و آموزه‌ها=
== اهداف و آموزه‌ها ==
 
هدف هاى اساسى سوره فتح عبارت‌اند از:
هدف هاى اساسى سوره فتح عبارت‌اند از:


خط ۴۸: خط ۴۴:
# جدا كردن مرز بين مؤمنان، [[مشركان]] و منافقان در رابطه با [[جهاد]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 19، ص 186-185</ref>.  
# جدا كردن مرز بين مؤمنان، [[مشركان]] و منافقان در رابطه با [[جهاد]]<ref>تفسير قرآن مهر، ج 19، ص 186-185</ref>.  


=محتوا و موضوعات=
== محتوا و موضوعات ==
 
محتوای سوره فتح از هفت بخش تشكيل يافته است.
محتوای سوره فتح از هفت بخش تشكيل يافته است.


خط ۶۲: خط ۵۷:
روي‌هم‌رفته آيات اين سوره فوق‌العاده حساس و سرنوشت ساز و مخصوصا براى [[مسلمانان]] امروز در برابر حوادث گوناگونى كه جوامع اسلامى با آن درگير هستند الهام‌آفرين است<ref>تفسير نمونه، ج 22، ص 7-6.</ref>.  
روي‌هم‌رفته آيات اين سوره فوق‌العاده حساس و سرنوشت ساز و مخصوصا براى [[مسلمانان]] امروز در برابر حوادث گوناگونى كه جوامع اسلامى با آن درگير هستند الهام‌آفرين است<ref>تفسير نمونه، ج 22، ص 7-6.</ref>.  


=فضائل، خواص و ثواب قرائت=
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
 
# [[ابى‌بن‌كعب]] از پيامبر(ص) خداروايت مى كند: «هر كس سوره فتح را قرائت كند مانند آن است كه با حضرت محمّد صلی‌الله‌عليه‌وآله در فتح مكّه شركت داشته است».
# [[ابى‌بن‌كعب]] از پيامبر(ص) خداروايت مى كند: «هر كس سوره فتح را قرائت كند مانند آن است كه با حضرت محمّد صلی‌الله‌عليه‌وآله در فتح مكّه شركت داشته است».
# در روايت ديگر آمده است: «هر کس این سوره را قرائت کند مانند كسى است كه زير آن درخت با [[حضرت محمّد(ص)]] بيعت كرده است».
# در روايت ديگر آمده است: «هر کس این سوره را قرائت کند مانند كسى است كه زير آن درخت با [[حضرت محمّد(ص)]] بيعت كرده است».
خط ۷۳: خط ۶۷:
#  
#  


=محل زمان نزول=
== محل زمان نزول ==
 
# سوره فتح در [[مدينه]] بر پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله نازل شده است<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 23، ص 99-98.</ref>.
# سوره فتح در [[مدينه]] بر پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله نازل شده است<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 23، ص 99-98.</ref>.
# تاريخ نزول سوره فتح در سال هشتم [[هجرى]] ما بين صلح حديبيه و [[جنگ تبوك]] است و سوره در راه، موقع برگشتن از حديبيه نازل شده است و بعد از [[سوره صف]] (و بقولى [[جمعه]] و بقولى ممتحنه) نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص 26</ref>.
# تاريخ نزول سوره فتح در سال هشتم [[هجرى]] ما بين صلح حديبيه و [[جنگ تبوك]] است و سوره در راه، موقع برگشتن از حديبيه نازل شده است و بعد از [[سوره صف]] (و بقولى [[جمعه]] و بقولى ممتحنه) نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص 26</ref>.


=فضای نزول=
== فضای نزول ==
 
پيامبر اسلام(ص) در سال ششم هجرت تصميم گرفت كه به اتفاق [[مهاجرين]] و [[انصار]] و ساير مسلمانان به عنوان مراسم [[عمره]] به سوى [[مكه]] حركت كند، و قبلا به مسلمانان اطلاع داده بود كه من در خواب ديدم همراه يارانم وارد [[مسجدالحرام]] شده ايم و مشغول مناسك عمره هستيم.
پيامبر اسلام(ص) در سال ششم هجرت تصميم گرفت كه به اتفاق [[مهاجرين]] و [[انصار]] و ساير مسلمانان به عنوان مراسم [[عمره]] به سوى [[مكه]] حركت كند، و قبلا به مسلمانان اطلاع داده بود كه من در خواب ديدم همراه يارانم وارد [[مسجدالحرام]] شده ايم و مشغول مناسك عمره هستيم.


خط ۸۸: خط ۸۰:
در اينجا ماجراى مفصلى پيش آمد كه به عقد قرارداد صلحى ميان پيامبر و مشركان مكه به نام صلح حديبيه منتهى شد ولى به هر صورت آن سال مانع ورود پيامبر(ص) به مكه شدند، ناچار پيامبر به يارانش دستور داد كه شترهاى خود را در همانجا قربانى كنند، سرهاى خود را بتراشند و از احرام بيرون آيند، و به سوى مدينه باز گردند. در اينجا طوفانى از غم و اندوه مسلمانان را فرا گرفت، و انبوهى از ناراحتي‌ها و گاه شك و ترديد بر افراد ضعيف‌الإيمان غالب شد. موقعى كه پيامبر(ص) از حديبيه به سوى مدينه مى آمد مركبش سنگين شد و از حركت باز ايستاد، و در همين حال چهره مباركش غرق سرور و شادمانى بى سابقه اى گشت و فرمود: «هم اكنون آيات سوره فتح بر من نازل شد»<ref>تلخيص از تفسير قمى و مجمع‌البيان و فى ظلال‌القرآن.</ref>.
در اينجا ماجراى مفصلى پيش آمد كه به عقد قرارداد صلحى ميان پيامبر و مشركان مكه به نام صلح حديبيه منتهى شد ولى به هر صورت آن سال مانع ورود پيامبر(ص) به مكه شدند، ناچار پيامبر به يارانش دستور داد كه شترهاى خود را در همانجا قربانى كنند، سرهاى خود را بتراشند و از احرام بيرون آيند، و به سوى مدينه باز گردند. در اينجا طوفانى از غم و اندوه مسلمانان را فرا گرفت، و انبوهى از ناراحتي‌ها و گاه شك و ترديد بر افراد ضعيف‌الإيمان غالب شد. موقعى كه پيامبر(ص) از حديبيه به سوى مدينه مى آمد مركبش سنگين شد و از حركت باز ايستاد، و در همين حال چهره مباركش غرق سرور و شادمانى بى سابقه اى گشت و فرمود: «هم اكنون آيات سوره فتح بر من نازل شد»<ref>تلخيص از تفسير قمى و مجمع‌البيان و فى ظلال‌القرآن.</ref>.


=قرائت سوره فتح در نماز مستحبی هر شب از ماه رمضان=
== قرائت سوره فتح در نماز مستحبی هر شب از ماه رمضان ==
 
[[مسعودی]] می‌گفت شنیدم هرکس در هر شب‌ [[ماه رمضان]] سوره فتح را در نمازهای مستحبی بخواند در آن سال از گزند حوادث محفوظ می‌ماند<ref>سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج‏ ۱، ص ۲۲، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.</ref>.
[[مسعودی]] می‌گفت شنیدم هرکس در هر شب‌ [[ماه رمضان]] سوره فتح را در نمازهای مستحبی بخواند در آن سال از گزند حوادث محفوظ می‌ماند<ref>سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج‏ ۱، ص ۲۲، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.</ref>.
البته، روایتی دیگر، این اثر و نتیجه را تنها با خواندن سوره فتح در نماز شب اول رمضان اعلام می‌دارد:
البته، روایتی دیگر، این اثر و نتیجه را تنها با خواندن سوره فتح در نماز شب اول رمضان اعلام می‌دارد:
confirmed، مدیران
۳۳٬۱۲۹

ویرایش