سوره قریش: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '[[امام باقر' به '[[محمد بن علی (باقر العلوم)'
جز (جایگزینی متن - 'آن‌ها' به 'آنها')
جز (جایگزینی متن - '[[امام باقر' به '[[محمد بن علی (باقر العلوم)')
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره قریش.jpg |جایگزین=سوره قریش]]
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره قریش.jpg |جایگزین=سوره قریش]]</div>
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
[[سوره قریش]] یا '''ایلاف''' از جمله سوره‌های کوتاه [[قرآن]] است که به وضعیت [[قریش]] بعد از نابودی سپاه ابرهه اشاره دارد. این [[سوره مکی]] است و بر اساس بعضی از روایات به همراه [[سوره فیل]] تشکیل یک سوره را می‌دهد.
!نام
از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)]] نقل شده هر کس سوره قریش را قرائت کند، [[خداوند]] به تعداد هر یک از طواف‌کنندگان و معتکفان در [[مسجد‌الحرام]] ده حسنه به او می‌دهد.
!سوره قریش
|-
|شماره سوره
|۱۰۶
|-
|جزء
|۳۰
|-
|ترتیب نزول
|۲۹
|-
|مکی/مدنی
|مکی
|-
|تعداد آیات
|-
|تعداد کلمات
|۱۷
|-
|تعداد حروف
|۷۶
|-
|}
</div>


'''سوره قریش''' یا '''ایلاف''' از جمله سوره‌های کوتاه [[قرآن]] است که به وضعیت [[قریش]] بعد از نابودی سپاه ابرهه اشاره دارد. این [[سوره مکی]] است و بر اساس بعضی از روایات به همراه [[سوره فیل]] تشکیل یک سوره را می‌دهد.
== قریش ==
از [[پیامبر(ص)]] نقل شده هر کس سوره قریش را قرائت کند، [[خداوند]] به تعداد هر یک از طواف‌کنندگان و معتکفان در [[مسجد الحرام]] ده حسنه به او می‌دهد.  
نام قبیلۀ بزرگی از عرب که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] از تیرۀ [[بنی‌هاشم|بنی‌هاشم]] از همان قبیله است<ref>قاموس قرآن، ج5، ص 306.</ref>.


=قریش=
== مفهوم کلی سوره ==
یادآوری نعمت‌های الهی، زمینه‌ساز عبادت؛


نام قبیلۀ بزرگى از عرب که [[رسول خدا(ص)]] از تیرۀ [[بنى‌هاشم]] از همان قبیله است<ref>قاموس قرآن، ج5، ص 306.</ref>.
الفت و دوستی، نعمت بزرگ الهی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>.


=مفهوم کلی سوره=
== اسامی سوره ==
 
* [[قریش]]،
یادآورى نعمت‌هاى الهى، زمینه ساز عبادت ؛
* لإیلاف قریش<ref>التحرير و التنوير، ج 30، ص 485.</ref>.
 
الفت و دوستى، نعمت بزرگ الهى<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>.
 
=اسامی سوره=
 
*[[قریش]]،
*لإیلاف قریش<ref>التحرير و التنوير، ج 30، ص 485.</ref>.
 
=علت نام‌گذاری=


== علت نام‌گذاری ==
«سوره قریش»؛ این لفظ در آیۀ اول این [[سوره]] آمده است و غیر از این سوره در هیچ جای دیگر قرآن تکرار نشده است. این سوره در بسیاری از مصاحف و کتب تفسیری به این نام مشهور است<ref>أسماء سور القرآن و فضائلها، ص 560.</ref>.
«سوره قریش»؛ این لفظ در آیۀ اول این [[سوره]] آمده است و غیر از این سوره در هیچ جای دیگر قرآن تکرار نشده است. این سوره در بسیاری از مصاحف و کتب تفسیری به این نام مشهور است<ref>أسماء سور القرآن و فضائلها، ص 560.</ref>.


«سوره لإیلاف قریش»؛ عبارت آغازین این سوره است که در کلام پیامبر(ص) و نیز برخی [[صحابه]] و کتب تفسیری از این نام استفاده شده است<ref>همان، ص 561.</ref>.
«سوره لإیلاف قریش»؛ عبارت آغازین این سوره است که در کلام پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و نیز برخی [[صحابه]] و کتب تفسیری از این نام استفاده شده است<ref>همان، ص 561.</ref>.  
 
=تعداد آیات و کلمات و حروف=
 
*سوره قریش چهار آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 10، ص 299.</ref>.
*سوره قریش هفده کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است)
*سوره قریش هفتاد و سه حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است)
 
=اهداف و آموزه‌ها=
 
محور اصلى سوره قریش بیان نعمت‌هاى الهى براى انگیزش حس سپاس گزارى و پرستش است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص 352.</ref>.
 
=محتوا و موضوعات=
 
سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب مى‌شود و آیات آن دلیل روشنى بر این مطلب است.
 
محتواى سوره قریش بیان نعمت [[خداوند]] بر قریش و الطاف و محبت‌هاى او نسبت به آنهاست، تا حس شکرگزارى آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار این بیت عظیم که تمام شرف و افتخارشان از آن است قیام کنند.


همانگونه که [[سوره والضحى]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب مى‌شود، همچنین سوره فیل و سوره قریش نیز این‌گونه‌اند زیرا که اگر درست در محتواى آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها به قدرى است که مى‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.
== تعداد آیات و کلمات و حروف ==
* سوره قریش چهار آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 10، ص 299.</ref>.
* سوره قریش هفده کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است)
* سوره قریش هفتاد و سه حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است)


به همین دلیل براى خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از [[نماز]] اگر کسى سوره‌هاى فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.
== اهداف و آموزه‌ها ==
محور اصلی سوره قریش بیان نعمت‌های الهی برای انگیزش حس سپاس گزاری و پرستش است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص 352.</ref>.


=فضائل، خواص و ثواب قرائت=
== محتوا و موضوعات ==
سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب می‌شود و آیات آن دلیل روشنی بر این مطلب است.


در [[حديث|حدیث]] [[ابى‌بن‌كعب|ابى‌بن‌کعب]] است که هر کس سوره قریش را قرائت کند خداوند به عدد هر کس که [[طواف كعبه|طواف کعبه]] نموده و معتکف به آن باشد ده حسنه به او عطا فرماید.
محتوای سوره قریش بیان نعمت [[خداوند]] بر قریش و الطاف و محبت‌های او نسبت به آنهاست، تا حس شکرگزاری آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار این بیت عظیم که تمام شرف و افتخارشان از آن است قیام کنند.


[[عياشى|عیاشى]] به اسناد خودش از [[مفضل‌بن‌صالح]] از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود: «جمع نمی‌شود دو سوره در یک رکعت، مگر الضحى و الم نشرح، و الم تر کیف و لایلاف قریش».
همانگونه که [[سوره والضحی|سوره والضحی]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب می‌شود، همچنین سوره فیل و سوره قریش نیز این‌گونه‌اند زیرا که اگر درست در محتوای آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها به قدری است که می‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.


از ابى‌العبّاس از [[امام باقر]] و یا [[امام صادق(ع)]] روایت کرده که فرمود: «الم تر کیف فعل ربّک و لایلاف قریش یک سوره هستند».
به همین دلیل برای خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از [[نماز]] اگر کسی سوره‌های فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.


روایت شده که ابى‌بن‌کعب در مصحف و قرآنش بین آنها بسم اللَّه را که فصل بین دو سوره است نگذاشت.
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
در [[حديث|حدیث]] [[ابی‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] است که هر کس سوره قریش را قرائت کند خداوند به عدد هر کس که [[طواف|طواف کعبه]] نموده و معتکف به آن باشد ده حسنه به او عطا فرماید.


[[عمروبن‌ميمون‌ازدى|عمروبن‌میمون‌ازدى]] می‌گوید: «[[نماز مغرب]] را پشت سر [[عمربن‌خطاب]] خواندم در رکعت اول [[سوره والتين|سوره والتین]] و [[الزيتون|الزیتون]] را خواند، و در رکعت دوّم سوره الم تر کیف و لایلاف قریش را قرائت نمود»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 27، ص 291.</ref>.
[[عياشی|عیاشی]] به اسناد خودش از [[مفضل‌بن‌صالح]] از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده که فرمود: «جمع نمی‌شود دو سوره در یک رکعت، مگر الضحی و الم نشرح و الم تر کیف و لایلاف قریش».


=محل نزول و زمان=
از ابی‌العبّاس از [[محمد بن علی (باقر العلوم)]] و یا [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(علیه‌السلام)]] روایت کرده که فرمود: «الم تر کیف فعل ربّک و لایلاف قریش یک سوره هستند».


*سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(ص) [[اسلام]] [[نازل]] شده است<ref>همان.</ref>.
روایت شده که ابی‌بن‌کعب در مصحف و قرآنش بین آنها بسم اللَّه را که فصل بین دو سوره است نگذاشت.
*تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغ‌الإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>.
*


=فضای نزول=
[[عمروبن‌ميمون‌ازدی|عمروبن‌میمون‌ازدی]] می‌گوید: «[[نماز مغرب]] را پشت سر [[عمربن‌خطاب]] خواندم در رکعت اول [[سوره والتين|سوره والتین]] و [[الزيتون|الزیتون]] را خواند و در رکعت دوّم سوره الم تر کیف و لایلاف قریش را قرائت نمود»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 27، ص 291.</ref>.


سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه مى‌گیرد که باید در مقابل این امتنان، پروردگار [[كعبه|کعبه]] را [[عبادت]] کنند که آنها را به برکت کعبه ایمنى بخشیده و از گرسنگى نجات داده است.
== محل نزول و زمان ==
* سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) [[اسلام]] نازل شده است<ref>همان.</ref>.
* تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغ‌الإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>.


توضیح اینکه سرزمین مکه محل بى‌آب و علفى است، مردم آنجا مجبور بودند به [[شام]] و [[يمن|یمن]] مسافرت کنند و ما یحتاج خویش را از آن دو محل فراهم آورند و گرنه زندگى برایشان دشوار و طاقت‌فرسا مى‌شد. بنابراین آنها در زمستان به یمن مسافرت مى‌کردند که محل گرمسیرى بود و به آن رحلةالشتاء مى‌گفتند و در تابستان به شام سفر مى‌کردند که هواى خنکى داشت و به آن رحلةالصیف نام نهاده بودند، اهل مکه در این مسافرت‌ها از شر سارقین و راهزنان ایمن بودند، مردم تا مى‌دانستند که این کاروان مال قریش است صدمه نمى‌زدند بلکه کمک هم مى‌کردند، گویى این از آن جهت بود که ماجراى [[اصحاب]] فیل را شنیده بودند و از مزاحمت به قریش مى‌ترسیدند و یا فقط به احترام کعبه آنها را اذیت نمى‌کردند<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 12، ص 364.</ref>.  
== فضای نزول ==
سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه می‌گیرد که باید در مقابل این امتنان، پروردگار [[كعبه|کعبه]] را [[عبادت]] کنند که آنها را به برکت کعبه ایمنی بخشیده و از گرسنگی نجات داده است.


=ویژگی=
توضیح اینکه سرزمین مکه محل بی‌آب و علفی است، مردم آنجا مجبور بودند به [[شام]] و [[يمن|یمن]] مسافرت کنند و ما یحتاج خویش را از آن دو محل فراهم آورند و گرنه زندگی برایشان دشوار و طاقت‌فرسا می‌شد. بنابراین آنها در زمستان به یمن مسافرت می‌کردند که محل گرمسیری بود و به آن رحلةالشتاء می‌گفتند و در تابستان به شام سفر می‌کردند که هوای خنکی داشت و به آن رحلةالصیف نام نهاده بودند، اهل مکه در این مسافرت‌ها از شر سارقین و راهزنان ایمن بودند، مردم تا می‌دانستند که این کاروان مال قریش است صدمه نمی‌زدند بلکه کمک هم می‌کردند، گویی این از آن جهت بود که ماجرای [[اصحاب]] فیل را شنیده بودند و از مزاحمت به قریش می‌ترسیدند و یا فقط به احترام کعبه آنها را اذیت نمی‌کردند<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 12، ص 364.</ref>.


== ویژگی ==
سوره قریش از [[سور مفصلات]] می‌باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه می‌گوید: ... مفصلات سوره‌های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده‌اند. این‌که چرا این سوره‌ها را مفصل نامیده‌اند به خاطر کوتاه بودن آنها و این‌که بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شده‌اند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.
سوره قریش از [[سور مفصلات]] می‌باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه می‌گوید: ... مفصلات سوره‌های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده‌اند. این‌که چرا این سوره‌ها را مفصل نامیده‌اند به خاطر کوتاه بودن آنها و این‌که بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شده‌اند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.


روایتى است که از رسول خدا<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سوره‌هاى مئین را به جاى [[انجيل|انجیل]] و سوره‌هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشید<ref>همان.</ref>.
روایتی است که از رسول خدا<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>همان.</ref>.
 
همانگونه که سوره" و الضحى" و سوره" ا لم نشرح" در حقیقت یک سوره محسوب مى‌شود، همچنین است سوره" فیل" و سوره" قریش" چرا که اگر درست در محتواى آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها بقدرى است که مى‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.
 
به همین دلیل براى خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از نماز اگر کسى سوره‌هاى فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.


=منبع=
همانگونه که سوره" و الضحی" و سوره" الم نشرح" در حقیقت یک سوره محسوب می‌شود، همچنین است سوره" فیل" و سوره" قریش" چرا که اگر درست در محتوای آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها بقدری است که می‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.


[https://quran.inoor.ir/fa/surah/106/ برگرفته از سایت سوره قریش - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]
به همین دلیل برای خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از نماز اگر کسی سوره‌های فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:قرآن‌شناسی]]
== منابع ==
[[رده:سوره‌های مکی]]
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/106/ برگرفته از سایت سوره قریش - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]  
[[رده:سوره‌های مفصلات]]
[[رده:قرآن]]
[[رده:علوم قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۹۶۳

ویرایش