confirmed، مدیران
۱۸٬۴۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←پانویس) |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | |||
| عنوان = طریقت بکریه | |||
| تصویر = فرقه بکریه.jpg | |||
| | | توضیح تصویر = | ||
| | | نام = طریقت بکریه | ||
| | | نام رایج = | ||
| | | تاریخ شکل گیری = | ||
| | | قرن شکل گیری = | ||
| | | مبدأ شکل گیری = | ||
|} | | موسس = بکر بن اخت عبدالواحد | ||
| عقیده = | |||
}} | |||
'''بَکْریّه'''، عنوانی که هم به پیروان | '''طریقت بَکْریّه'''، عنوانی که هم به پیروان بکربناخت عبدالواحد - [[صوفی|صوفی]] زهدگرای بصری سده ۲ق که دستی نیز در علم [[کلام|کلام]] داشت - اطلاق میشود<ref>محمدبن عمربن الحسین فخررازی، اعتقادات فرق المسلمین والمشرکین، دار الکتب العلمیة بیروت، ۱۴۰۲ق، تحقیق: علی سامی النشار، ج۱ ص ۶۹.</ref><ref>طاهربن محمد اسفرائینی، التبصیر فی الدین وتمییز الفرقة الناجیة عن الفرق الهالکین، عالم الکتب بیروت، چاپ اول، ۱۹۸۳تحقیق:کمال یوسف الحوت، ج۱ ص ۱۰۹.</ref>. و هم به جماعتی که معتقدند امامت [[ابوبکر]] بر اساس «نص» [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) بوده است<ref>علی مسعودی، التنبیه و الاشراف، ج۱، ص۳۳۷، به کوشش دخویه، لیدن، ۸۹۳ م.</ref>[۴][۵][۶][۷][۸] البته برخی برآنند که این هر دو فرقه یک گروهند. | ||
== اشتباه فرقهنگاران == | == اشتباه فرقهنگاران == | ||
نویسندگان کتب ملل و نحل، به سبب ناآگاهی از نام پدر و قوم بکر، او را به واسطه داییش، عبدالواحدبن زید که از [[صوفیان]] و | نویسندگان کتب ملل و نحل، به سبب ناآگاهی از نام پدر و قوم بکر، او را به واسطه داییش، عبدالواحدبن زید که از [[صوفیان]] و [[اهلحدیث]] و صاحب عقاید خاص کلامی بوده، معرفی کردهاند. تاریخ وفات عبدالواحدبن زید با تاریخ وفات ابوبشر عبدالواحدبن زیاد بصری (متوفی ۱۷۷) خلط شده است. [۹] [۱۰] [۱۱] [۱۲] | ||
== جایگاه بکریه == | == جایگاه بکریه == | ||
شرح حالی از بکر در دست نیست. با توجه به گزارش جاحظ [۱۳][۱۴] درباره مناظره بکر و | شرح حالی از بکر در دست نیست. با توجه به گزارش جاحظ [۱۳][۱۴] درباره مناظره بکر و بشربنمعتمر (د ۱۰ق/۲۵م) و نیز سال درگذشت عبدالواحدبنزید (ه م)، دایی بکر پس از سال ۱۵۰ق [۱۵][۱۶] میتوان دریافت که وی در سده ۲ق میزیسته است. | ||
ظاهراً نام پدر بکر، عبدربه بوده است. [۱۷][۱۸] اینکه چرا بکر، برخلاف رسم رایج عرب نه به نام پدر، بلکه به نام داییاش - که در روزگار خود در زمره مشایخ [[صوفیه]] [[بصره|بصره]] بوده - معروف شده، قابل تأمل است. | ظاهراً نام پدر بکر، عبدربه بوده است.[۱۷][۱۸] اینکه چرا بکر، برخلاف رسم رایج عرب نه به نام پدر، بلکه به نام داییاش - که در روزگار خود در زمره مشایخ [[صوفیه]] [[بصره|بصره]] بوده - معروف شده، قابل تأمل است.یوزف فن اس، اسلام شناس آلمانی، سبب آن را شهرت عبدالواحد دانسته است.[۱۹] اما به نظر میرسد که این قرابت در اسم احتمالاً حاکی از انس و ارادت بکر به عبدالواحد بوده که مشی و مشربی همچون دایی خود داشته است. عبدالواحد از شاگردان حسن بصری (ه م) بود و بیشتر به عبادت و ارشاد میپرداخت و همنشینی با متکلمان و بحثهای کلامی را خوش نمیداشت. [۲۰] بدینسان، شاید نتوان بکر و پیروانش را دنبالهرو یک مکتب صرفاً کلامی به حساب آورد، بلکه چنین مینماید که وی از زاهدان صوفی مشربی بوده که به تأسی از [[حسن بصری|حسن بصری]] برای پیروان خود مجالسی برای بیان آموزههای معنوی برگذار میکرده که گاه به فراخور حال وارد مباحث کلامی نیز میشده است. شاید به همین دلیل است که سخنان او از لحاظ کلامی نه تنها فاقد انسجام، بلکه حاوی تناقض است و گاه با اصول اولیه عقل نیز در تعارض میافتد. | ||
در دورهای پیروان بکر رشد کردند و فعالیتهای فراوانی انجام دادند به طوری که آنها را به صورت فرقهای مستقل شناختند. ردیهها و واکنشهای فرق دیگر علیه آنان نشان از فعالیت و تلاش این فرقه است ولی بعد از مدتی از رونق آنها کاسته شد به طوری که بغدادی در الفرق بین الفرق آنها را فرقهای با پیروان اندک میشمارد. [۲۱] | در دورهای پیروان بکر رشد کردند و فعالیتهای فراوانی انجام دادند به طوری که آنها را به صورت فرقهای مستقل شناختند. ردیهها و واکنشهای فرق دیگر علیه آنان نشان از فعالیت و تلاش این فرقه است ولی بعد از مدتی از رونق آنها کاسته شد به طوری که بغدادی در الفرق بین الفرق آنها را فرقهای با پیروان اندک میشمارد. [۲۱] | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
۴. ↑ محمد ابنفورک، مجرد مقالات الشیخ ابی الحسن الاشعری، ج۱، ص۱۸۹، به کوشش دانیل ژیماره، بیروت، ۹۸۷م. | ۴. ↑ محمد ابنفورک، مجرد مقالات الشیخ ابی الحسن الاشعری، ج۱، ص۱۸۹، به کوشش دانیل ژیماره، بیروت، ۹۸۷م. | ||
خط ۲۷۱: | خط ۲۶۵: | ||
۱۰۵. ↑ علامه حلی، کشف المراد، ج۱، ص۳۰۸، بیروت، ۴۰۸ق/۹۸۸م. | ۱۰۵. ↑ علامه حلی، کشف المراد، ج۱، ص۳۰۸، بیروت، ۴۰۸ق/۹۸۸م. | ||
۱۰۶. ↑ علی اشعری، مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۲۸۷، به کوشش هلموت ریتر، ویسبادن، ۴۰۰ق/۹۸۰م. | ۱۰۶. ↑ علی اشعری، مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۲۸۷، به کوشش هلموت ریتر، ویسبادن، ۴۰۰ق/۹۸۰م. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* عبدالحمید ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۳۷۸ق/۹۵۹م. | |||
* محمد ابن ابی یعلی، طبقات الحنابله، به کوشش محمد حامد فقی، قاهره، ۳۷۱ق/۹۵۲م. | |||
* علی ابن حزم، الفصل، به کوشش محمد ابراهیم نصر و عبدالرحمان عمیره، جده، ۴۰۲ق/۹۸۲م. | |||
* ابراهیم ابن فرحون، الدیباج المذهب، به کوشش محمد احمدی ابوالنور، قاهره، ۳۹۴ق/۹۷۴م. | |||
* محمد ابنفورک، مجرد مقالات الشیخ ابی الحسن الاشعری، به کوشش دانیل ژیماره، بیروت، ۹۸۷م. | |||
* عبدالله ابن قتیبه، تأویل مختلف الحدیث، به کوشش محمد زهری نجار، بیروت، دارالجیل. | |||
* احمد ابن مرتضی، البحر الزخار، بیروت، ۳۹۴ق/۹۷۵م. | |||
* احمد ابن مرتضی، المنیة و الامل، به کوشش محمد جواد مشکور، دمشق، ۹۸۸م. | |||
* علی اشعری، مقالات الاسلامیین، به کوشش هلموت ریتر، ویسبادن، ۴۰۰ق/۹۸۰م. | |||
* محمد بخاری، صحیح، به کوشش محمد ذهنی، استانبول، ۴۰۱ق/۹۸۱م. | |||
* عبدالقاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، به کوشش محمد زاهد کوثری، قاهره، ۳۶۷ق/۹۴۸م. | |||
* عمرو جاحظ، الحیوان، به کوشش عبدالسلام محمد هارون، قاهره، ۳۸۸ق/۹۶۹م. | |||
* خیاط، عبدالرحیم، الانتصار، بیروت، ۹۵۷م. | |||
* محمد ذهبی، تاریخ الاسلام، حوادث ۴۱-۶۰ق، به کوشش عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، ۴۰۸ق/۹۸۸م. | |||
* محمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و علی ابوزید، بیروت، ۴۰۶ق/۹۸۶م. | |||
* شیخ طوسی، التبیان، به کوشش احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، داراحیاء التراث العربی. | |||
* علامه حلی، انوار الملکوت، به کوشش محمد نجمی زنجانی، تهران، ۳۳۸ش. | |||
* علامه حلی، کشف المراد، بیروت، ۴۰۸ق/۹۸۸م. | |||
* قاضی عبدالجبار، المغنی، به کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۳۸۲- ۳۸۵ق. | |||
* قاضی عیاض، ترتیب المدارک، به کوشش عبدالقادر صحراوی و دیگران، رباط، ۴۰۱-۴۰۳ق/۹۸۱-۹۸۳م. | |||
* احمد مانکدیم، تعلیق شرح الاصول الخمسة، به کوشش عبدالکریم عثمان، نجف، ۳۸۳ق/ ۹۶۳م. | |||
* علی مسعودی، التنبیه و الاشراف، به کوشش دخویه، لیدن، ۸۹۳م. | |||
* مسلم ابن حجاج، صحیح، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، قاهره، ۳۷۶ق/۹۵۶م. | |||
* احمد مقریزی، الخطط، شیاح، ۹۵۹م. | |||
* میمون نسفی، تبصرة الادلة، به کوشش کلود سلامه، دمشق، ۹۹۳م. | |||
* ابراهیم نوبختی، الیاقوت، به کوشش علی اکبر ضیایی، قم، ۴۱۲ق. | |||
* حسن نوبختی، فرق الشیعة، به کوشش هلموت ریتر، استانبول، ۹۳۱م. | |||
* Jahrhundert Hidschra, Berlin, ۱۹۹۲Van Ess, J, Theologie und Gesellschaft im ۲ und ۳. | |||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده:تصوف]] | [[رده:تصوف]] | ||
[[رده:طریقتهای صوفیه]] | [[رده:طریقتهای صوفیه]] | ||
[[رده:فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] |