ملائکه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹:

ملائکه گرفته شده از تازی است. [[فرشتگان]] جمع ملک است؛ در اصل ملائک بود (تاء) را به جهت تأکید معنی جمع زیاد کرده‌اند. در اصطلاح [[فلاسفه]] مراد از ملائکه عقول مجرده و نفوس فلکیه و ارواح مجرده اند که تصرف در عنصریات کنند. ملائکه الروحانیه، مراد ارواح مجرده است و ملائکه الطباع الارضیه مراد طبایع کلیه اند و ملائکه موکله مراد عقول است<ref>لغت نامه دهخدا، ذیل کلمه ملائکه</ref>.

ملک (به فتح میم و لام) فرشته. جمع آن ملائکه است؛ اکثر علماء معتقدند که آن از الوک مشتق است و الوک به معنی رسالت است<ref> قاموس قرآن، ذیل کلمه ملک</ref>. در [[مفردات راغب]] آمده است <ref>المفردات فی غریب القرآن، ذیل کلمه ملک</ref> هر ملک ملائکه است و هر ملائکه ملک نیست؛ بلکه ملک او اشاره شده به سویش به قول {{متن قرآن|«فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا}}؛ و آنها که امور را تدبیر ~~می‏کنند<ref>نازعات، 5</ref>!»،~~ {{متن قرآن|«فَالْمُقَسِّمَاتِ أَمْرًا}}؛ و سوگند به فرشتگانی که کارها را تقسیم می‏کنند.»، ~~<ref>ذاریات، 4</ref>~~ {{متن قرآن|«وَ النَّازِعَاتِ غَرْقًا}}؛ سوگند به فرشتگانی که (جان مجرمان را به شدّت از بدن‌هایشان) برمی‏کشند.» ~~<ref>نازعات، 1</ref>~~ و مانند آن.

ملک (به فتح میم و لام) فرشته. جمع آن ملائکه است؛ اکثر علماء معتقدند که آن از الوک مشتق است و الوک به معنی رسالت است<ref> قاموس قرآن، ذیل کلمه ملک</ref>. در [[مفردات راغب]] آمده است <ref>المفردات فی غریب القرآن، ذیل کلمه ملک</ref> هر ملک ملائکه است و هر ملائکه ملک نیست؛ بلکه ملک او اشاره شده به سویش به قول {{متن قرآن |«فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا |سوره = نازعات |آیه = 5!»}}؛ و آنها که امور را تدبیر می‏کنند، {{متن قرآن |«فَالْمُقَسِّمَاتِ أَمْرًا |سوره = ذاریات، |آیه = 4}}؛ و سوگند به فرشتگانی که کارها را تقسیم می‏کنند.»، {{متن قرآن |«وَ النَّازِعَاتِ غَرْقًا |سوره = نازعات |آیه = 1}}؛ سوگند به فرشتگانی که (جان مجرمان را به شدّت از بدن‌هایشان) برمی‏کشند.» و مانند آن.

و از آن فرموده [[ملک الموت]] است: {{متن قرآن|«وَ الْمَلَکُ عَلَی أَرْجَائِهَا}}؛ فرشتگان در اطراف آسمان قرار می‌گیرند (و برای انجام مأموریت‌ها آماده می‏شوند).»، ~~<ref> الحاقه، 17</ref>~~ {{متن قرآن|«وَ مَا أُنزِلَ عَلَی الْمَلَکَیْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَ مَارُوتَ}}؛ و از آن چه بر دو فرشته بابل «هاروت» و «ماروت»، [[نزول قرآن|نازل]] شد پیروی کردند.» ~~<ref> بقره، 102</ref>~~ {{متن قرآن|«قُلْ یَتَوَفَّاکُم مَّلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ}}؛ بگو: «فرشته مرگ که بر شما مأمور شده، ([[روح]]) شما را می‏گیرد~~<ref>سجده، 11</ref>~~.»

و از آن فرموده [[ملک الموت]] است: {{متن قرآن |«وَ الْمَلَکُ عَلَی أَرْجَائِهَا |سوره = الحاقه |آیه = 17}}؛ فرشتگان در اطراف آسمان قرار می‌گیرند (و برای انجام مأموریت‌ها آماده می‏شوند).»، {{متن قرآن |«وَ مَا أُنزِلَ عَلَی الْمَلَکَیْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَ مَارُوتَ |سوره = بقره |آیه = 102}}؛ و از آن چه بر دو فرشته بابل «هاروت» و «ماروت»، [[نزول قرآن|نازل]] شد پیروی کردند.» {{متن قرآن |«قُلْ یَتَوَفَّاکُم مَّلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ |سوره = سجده |آیه = 11}}؛ بگو: «فرشته مرگ که بر شما مأمور شده، ([[روح]]) شما را می‏گیرد.»

در صحاح از [[کسائی]] نقل شده اصل ملک، مالک است از الوک به معنی [[رسالت]]، سپس لام به جای همزه آمده و ملائک شده و آنگاه همزه در اثر کثرت استعمال حذف شده و ملک گشته است و در وقت جمع، همزه را آورده و ملائکه گفته‏‌اند؛ بنابراین میم آن زائد است در مجمع از [[ابن کیسان]] نقل شده که اصل آن از ملک است؛ بنابراین، میم زائد نیست. به هر حال ملک به صورت مفرد و مثنی و جمع در حدود هشتاد بار در [[قرآن مجید]] آمده است و مراد از آن پیوسته فرشته و فرشتگان است و اگر آن از الوک باشد شاید بدین جهت است که هر یک از ملائکه رسالت و مأموریت به خصوصی دارند<ref>قاموس قرآن، ذیل کلمه ملائکه</ref>.

خط ۲۴:

بر این اساس نمی‌توان این جمله برخی از بزرگان را که «[[فرشتگان]] نیز به استخدام [[ساحران]] در می‌آیند تا از امور غیبی خبر دهند»، پذیرفت. با استفاده از برخی روایات درمی‌یابیم که اساساً زمین و عالم مادّه، ظرفیّت تجسّم و شهود مادّی ملائک را ندارد؛ برای نمونه وقتی از [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)]] درباره قدرت [[خداوند]] و امکان ستایش او به نحو شایسته پرسیدند، عظمت خلقت را تنها با ذکر ویژگی برخی از ملائک چنین به تصویر کشیدند:

«خداوند تبارک و تعالی فرشتگانی دارد. بعضی به اندازه‌ای بزرگ که اگر یکی از آنان به زمین فرود آید از بس بزرگ است و از بس پر و بال دارد، زمین نمی‌تواند آن را در خود جا دهد. بعضی از آنها به اندازه‌ای تنومند و زیبا هستند که اگر همه جنّ و انس هم‌دست شوند، نمی‌توانند او را وصف کنند، بعضی از ملائکه الهی چنان است که هفتصد سال راه مسافت میان دو شانه یا مسافت پرّه گوشش است، بعضی از آنها با یکی از بال‌های خود می‌تواند همه افق را بپوشاند، به علاوه از بزرگی جسمش، بعضی از آنها به اندازه‌ای بلند‌قامتند که آسمان‌ها تا زیر ناف آنها است، بعضی از آنها بدون پایگاه، قدم در عمق هوای زیرین زمین نهاده و همه زمین‌ها تا زانوی او است، بعضی از آنها هم گروهی هستند که اگر همه دریاها را به پشت ناخن بزرگش بریزند، جا می‌دهد؛ بعضی هستند که اگر کشتی‌ها را در اشک چشمش بیندازند تا ابد سیر می‌کنند. ~~{{متن قرآن|~~«فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ}}<ref>الخصال، ج 2، ص 401</ref>».

«خداوند تبارک و تعالی فرشتگانی دارد. بعضی به اندازه‌ای بزرگ که اگر یکی از آنان به زمین فرود آید از بس بزرگ است و از بس پر و بال دارد، زمین نمی‌تواند آن را در خود جا دهد. بعضی از آنها به اندازه‌ای تنومند و زیبا هستند که اگر همه جنّ و انس هم‌دست شوند، نمی‌توانند او را وصف کنند، بعضی از ملائکه الهی چنان است که هفتصد سال راه مسافت میان دو شانه یا مسافت پرّه گوشش است، بعضی از آنها با یکی از بال‌های خود می‌تواند همه افق را بپوشاند، به علاوه از بزرگی جسمش، بعضی از آنها به اندازه‌ای بلند‌قامتند که آسمان‌ها تا زیر ناف آنها است، بعضی از آنها بدون پایگاه، قدم در عمق هوای زیرین زمین نهاده و همه زمین‌ها تا زانوی او است، بعضی از آنها هم گروهی هستند که اگر همه دریاها را به پشت ناخن بزرگش بریزند، جا می‌دهد؛ بعضی هستند که اگر کشتی‌ها را در اشک چشمش بیندازند تا ابد سیر می‌کنند. «فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ<ref>الخصال، ج 2، ص 401</ref>».

در قرآن کریم درباره [[حضرت مریم |حضرت مریم (سلام الله علیها)]] نیز آمده که:

«ملک در صورت انسان پیش مریم آمد. مریم ترسید که آن جوان شاید نظر سوئی به مریم دارد و گفت: من از تو به خدا پناه می‌برم. فرشته گفت: {{متن قرآن|«إِنَّما أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلاماً زَکِیًّا~~}} <ref>~~سوره مریم (19)، آیه ~~19</ref>»~~.

«ملک در صورت انسان پیش مریم آمد. مریم ترسید که آن جوان شاید نظر سوئی به مریم دارد و گفت: من از تو به خدا پناه می‌برم. فرشته گفت: {{متن قرآن|«إِنَّما أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلاماً زَکِیًّا |سوره = مریم (19) |آیه = 19».

== ویژگی‌های ملائکه ==