نجدات

نسخهٔ تاریخ ‏۸ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۲۷ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی')

نجدات از فرق «خوارج» و پیرو نجده بن عامر حنفى بودند.

وجه تسمیه

در منابع آورده اند که پیروان این فرقه از این جهت نجدیه نامیده نشدند تا با کسانی که منسوب به بلاد نجد هستند و نجدیه نامیده می شوند، مخلوط نشوند. البته این فرقه در تاج العروس نجدیه نامیده شده است.[۱] [۲] [۳]

تاریخچه

نجدة بن عامر بن عبدالله حروری حنفی، از بزرگان خوارج بود. وی در ابتدا از یاران نافع بن ازرق بود و سپس از ازارقه جدا گردیده خود فرقه مستقلی را بنا گذارد. خوارج نجدات را عاذریه نیز گفته اند به این دلیل كه مردم را به خاطر جهل بر فروع دین معذور دانسته اند. نجد بن عامر حنفى از یمامه حركت كرد تا به ازارقه بپیوندد در بین راه دو نفر به نام ابوفدیك و عطیه بن اسود كه از نافع بن ازرق جدا شده بودند، به نجدبن عامر حنفی پیوسته و با وى بیعت كردند و او را امیرالمومنین خواندند و این گونه فرقه جدیدى پدید آوردند.گفته اند که علت اختلاف نجده و نافع بن ازرق، مسئله تقیه بوده است . نافع تقیه را حرام ولی نجده آن را جایز مى دانست.

اعتقادات

پیروان این فرقه معتقد بودند 1. شناخت خدا و رسولش واجب است. 2. خون مسلمانان محترم است 3.از مکر و حیله باید دوری جست.4. مردم باید با برهان و دلیل به احکام اسلامی آشنا شوند.5. کسی که مرتکب گناه کبیره شود، مشرک است.6. کسی که زنا و دزدی کند و خمر بیاشامد، ولی اصراری بر انجام این خلاف ها نداشته باشد، از اسلام خارج نمی شود.[۴][۵] [۶] 7.آن ها اهل خطا در اجتهاد را به سبب جهل شان به احکام معذور می‌دانستند حتی اگر این خطا موجب می شد که شخص کسی را به قتل برساند.[۷] [۸] 8.از جمله بارزترین عقاید خوارج نجدات این بود که آن ها امامت را لازم‏ نمی دانستند و معتقد بودند که مردم اصلا به امام احتیاج ندارند بلکه باید در میان‏ خودشان عدل و انصاف را رعایت کنند در غیر این صورت وجود امام‏ لازم می ‏شود. [۹] 9.یکی دیگر از عقاید گروه نجدات این بود که آن ها بر خلاف ازارقه، تخلف کنندگان از هجرت و جهاد با آن ها را کافر و مشرک نمی ‏دانستند و هم چنین کشتن‏ اطفال را جایز نمی دانستند. نجدة بن عامر در باره این مسائل، نامه ‏ای به نافع بن‏ ازرق نوشت و با استناد به آیات قرآنی خواست که او را قانع کند، اما نافع قانع‏ نشد.[۱۰] [۱۱]

انشعاب

بعد از کشته شدن نجده ابن عامر، فرقه نجدات سه دسته شدند 1. گروهى به ابو فدیك پیوستند 2. دسته‏ اى او را در كارهایش معذور دانستند.3. عده‏ اى دیگر از یمامه به بصره رفتند و در كار وى درنگ كردند و گفتند ما نمی دانیم که بدعت های نجده راست است یا دروغ.

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 438
  2. مقریزی احمد بن علی،المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، ج2، ص354
  3. الفرق الاسلامیة، ص44
  4. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 439
  5. شهرستانی عبد الکریم، الملل و النحل، بیروت، نشر دار المعرفه، ج۱، ص۱۲۳
  6. شهرستانی عبد الکریم، الملل و النحل، بیروت، نشر دار المعرفه، ج۱، ص 143
  7. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 439
  8. شاکری حسین، موسوعه المصطفی والعترة علیهم السلام،قم، نشر الهادی، سال 1417 قمری،چاپ اول، ج۹، ص۵۶۶
  9. شهرستانى عبد الکریم، ‏الملل و النحل،‏ قم، نشر الشریف المرتضی،سال 1364 شمسی، چاپ سوم، ‏ج ‏1، ص 141
  10. آمدى سیف الدین، ‏أبكار الأفكار فی أصول الدین، قاهره، نشر دارلکتب، سال 1423 قمری، ج ‏5، ص 76
  11. شهرستانی عبد الکریم، الملل و النحل، ج 1. ص 141