احزاب سیاسی استرالیا
| نام مقاله | احزاب سیاسی در استرالیا |
|---|---|
| زبان مقاله | فارسی |
| نام کشور | استرالیا |
| نظام حکومتی | پادشاهی مشروطه پارلمانی فدرال |
| چهره‌های شاخص | ملکه الیزابت دوم؛
جانشین ملکه در این کشور (فرماندار کل استرالیا) - دیوید هرلی؛ نخست‌وزیر به عنوان شخص اجرایی اول در استرالیا - اسکات موریسون؛ |
احزاب سیاسی در استرالیا مدخلی است به زبان فارسی که در پژوهشگاه مطالعات تقریبی در راستای نگارش کلان‌پروژه معرفی جریان‌های جهان اسلام نوشته شده‌است.
استرالیا کشوری از کشورهای مشترک المنافع است که حکومت آن پادشاهی مشروطه می‌باشد و بالاترین مقام سلطنتی بریتانیای کبیر(ملکه الیزابت دوم) ملکۀ این کشور نیز محسوب می‌شود که جانشین ملکه در این کشور فرماندار کل استرالیاست که فرماندار کل، فرمانداران ایالت‌های این کشور را تعیین می‌کند.
با وجود اینکه فرماندار کل بر طبق قانون اساسی اختیارات فراوانی دارد در عمل شخص اول اجرایی در استرالیا نخست‌وزیر است که طی یک فرایند دموکراتیک انتخاب می‌گردد و دولت را تشکیل می‌دهد.
در استرالیا مردم ابتدا نمایندگان خود را انتخاب می‌کنند و رئیس حزبی که در مجلس بیشترین نفرات انتخاب شده را داشته باشد به عنوان نخست‌وزیر مسئول تشکیل کابینۀ دولت می‌گردد. کابینه دولت مهم‌ترین رکن سیاست‌گذاری در استرالیاست.
سیاست و حکومت دراسترالیا
در سال 1900 قانون اساسی استرالیا به رشتۀ تحریر درآمد و این سرزمین استقلال سیاسی یافت. سیستم حکومتی استرالیا الهام گرفته از سیستم حکومتی انگلستان است.
فرماندار کل به پیشنهاد نخست‌وزیر دولت فدرال منصوب می‌شود و ریاست کشور را به عهده دارد. رئیس قوۀ مجریه نخست‌وزیراست. ملکه با تصویب حکم فرماندار کل و فرمانداران ایالت‌ها اعمال نفوذ می‌کند. فرماندار کل این قدرت را دارد که در صورت تصویب نشدن لایحه‌ای در مجلس سنا، به مدت دو فاصله سه ماهه مجلسین را منحل و فرمان انتخابات جدید را صادر نماید.
اصلاح قانون اساسی استرالیا در دسامبر 1985 صورت گرفت. قانون اساسی استرالیا را می‌توان با رای مثبت اکثریت طی یک همه‌پرسی دگرگون کرد.
به عبارت دیگر ساختار سیاسی کشور استرالیا بدین صورت تقسیم‌بندی می‌گردد:
1- بالاترین مقام: ملکه انگلستان؛
مردم استرالیا در نوامبر سال 1999 میلادی با اکثریت قاطع (82 درصد) قیومیت ملکه انگلستان بر استرالیا را به رسمیت شمردند.
2- جانشین ملکه فرماندار کل استرالیا است که فرماندار سایر ایلات و قلمروهای استرالیا را تعیین می‌کند؛
3- پارلمان استرالیا:
از دو مجلس سنا و نمایندگان تشکیل شده‌است.
4- دستگاه قضایی: دادگاه عالی استرالیا؛
5- احزاب:
احزاب سیاسی در استرالیا
احزاب سیاسی استرالیا به چند دسته تقسیم می‌شوند که هر کدام به نوعی در این کشور دخالت دارند. احزاب سیاسی استرالیا عبارتند از:
حزب کارگر(Australian Labor Party)
حزب کارگر از قدیمی‌ترین احزاب کشوراسترالیاست و از سال 1891 تاکنون فعالیت دارد. رهبر پیشین این حزب کوین راد(Kevin Rudd) بود که سیاست‌های سوسیالیست دموکرات داشته و خواهان اختصاص دادن صنایع و منافع برای بهبود اجتماع و رفاه مردم بوده و اعلام کرده بود که هر‌گونه بهره‌کشی و روال‌های ضداجتماعی را از میان بر‌می‌دارد. رهبر کنونی این حزب بیل شورتن (Bill Shorten) است. این حزب طرفدار عملی آمریکا می‌باشد.
حزب لیبرال(Liberal Party of Australia)
در سال ۱۹۴۴ پایه‌گذاری شده و طرفدار اقتصاد آزاد و خصوصی‌سازی، عدالت اجتماعی، آزادی و ابتکار فردی، توسعۀ ملی، رفاه و امنیت اجتماعی است. رهبر این حزب در حال حاضر اسکات موریسون است. این حزب هم مانند حزب کارگر طرفدار عملی سیاست‌های آمریکا می‌باشد.
حزب ملی(National Party of Australia)
در سال ۱۹۲۰ پایه‌گذاری شده و دیدگاه آنها مبتنی بر محافظه‌کاری روستایی و عدالت در زمین‌داری است. رهبر پیشین این حزب، بارنابی جویس (Barnaby Joyce) بوده و رهبر فعلی آن مایکل مک کورمک است.
حزب سبز(Australian Greens)
حزب محافظه‌کار اجتماعی اول خانواده (Family First)
نقش حزب‌ها در ساختار دولت استرالیا
در استرالیا اکثر سیاستمداران متعلق به یک حزب مشخص هستند، آنها فعالیت حزبی خود را همواره در دستور کار دارند و مردم نیز تشویق می‌کنند تا در حزب‌های آنها شرکت کنند و به نوعی پایۀ سیاست از درون حزب‌ها شکل می‌گیرد. به همین دلیل است که هر شخص را علاوه بر سمتی که دارد، با حزب متعلق به آن می‌شناسند.
برای مثال نخست‌وزیر فعلی استرالیا از سال 2018 تا کنون آقای اسکات موریسون رییس حزب لیبرال می‌باشد. قبل از ایشان از سال 2015 تا 2018 نخست‌وزیر آقای مایکل ترنبول از حزب لیبرال، نخست‌وزیر بود.
ساختار حکومت در استرالیا
حکومت استرالیا از سه بخش تشکیل می‌شود:
- قوۀ مقننه(مجلس)؛
- قوۀ مجریه(دولت و دستگاه‌های اجرایی)؛
- قوۀ قضاییه.
قوه مجریه
اختیارات اجرایی در استرالیا توسط فرماندار کل انجام می‌شود که به وسیلۀ پادشاه بریتانیا و مشورت با نخست‌وزیر استرالیا منصوب می‌شود. فرماندار کل، نمایندۀ رسمی پادشاه بریتانیا است. سیاست فدرال توسط وزرای امور خارجه و تحت رهبری نخست‌وزیر تعیین می‌شود. این افراد با همدیگر شکل دهندۀ کابینه هستند که بدون فرماندار کل جلسات را برپا می‌کنند. نخست‌وزیر رئیس حزب اکثریت در پارلمان است. هر کدام از وزرا مسئول یکی از بخش‌ها هستند.
قوه مققنه
پارمان استرالیا متشکل از ملکه، ۷۶ عضو سنا و مجلس نمایندگان ۱۵۰ عضوی است. ۱۲ سناتور از هر ۱۲ ایالت برای مدت شش سال انتخاب می‌شوند. همچنین دو سناتور از هر محدوده برای یک دورۀ سه ساله انتخاب می‌شوند. تعداد اعضای هر ایالت با جمعیت آن مربوط بوده و نباید کمتر از پنج نفر باشد. از سال ۲۰۰۱، تعداد اعضای مجلس ۱۵۰ نفرانتخاب شد که برای یک دورۀ سه ساله منصوب می‌شوند. نخست‌وزیر برای انحلال مجلس در هر زمانی می‌تواند از فرماندار کل درخواست کند. همچنین نخست‌وزیر تاریخ انتخابات پارلمان را برای یک دورۀ سه ساله تعیین می‌کند. سن رای دادن ۱۸ سال به بالا است.
قوه قضاییه
در صدر سیستم قضائی، دیوان عالی استرالیا قرار دارد که متشکل از هفت قاضی (از جمله رئیس دیوان عالی) است که توسط فرماندار کل و با مشورت اجرائی منصوب می‌شوند. تصمیمات دیوان عالی در تمام دادگاه‌ها لازم‌الاجبار هستند.
مجلس در استرالیا
در استرالیا مجلس دو قسمت اصلی دارد.
۱- مجلس نمایندگان یا سفلا (Lower House – House of representative)؛
با ۱۵۰ نفر عضو که از طرف مردم انتخاب می‌شوند. رییس مجلس نیز توسط رای‌گیری داخل مجلس انتخاب می‌شود.
۲- مجلس سنا یا علیا (Upper House – House of Senate)
با ۷۶ سناتور که شامل ۱۲ نماینده از هر ایالت و ۲ نماینده از هر قلمرو می‌باشد. که عمدتا تصمیمات مجلس نمایندگان را مورد بررسی قرار می‌دهد.
تفاوت این دو مجلس در این است که تعداد نمایندگان در مجلس نمایندگان از هر ایالت متفاوت است ولی هر ایالت ۲ سناتور در مجلس سنا دارد. به علاوه، دورۀ نمایندگی ۳ سال است ولی دوره سناتوری ۶ سال می‌باشد. پارلمان فدرال از سال 1901 تا 1927 در ملبورن تشکیل جلسه می‌داد ولی از‌آن‌به‌بعد به پایتخت جدید یعنی کانبرا انتقال یافت.
دولت در استرالیا
دولت استرالیا به سه نوع تقسیم می‌شود که هر کدام وظایف خاصی را دنبال می‌کنند.
۱- دولت فدرال با رهبری Prime Minister؛
اگر چه در استرالیا هم ملکه الیزابت دوم نقش بالاترین مقام سلطنتی این کشور را دارد، ملکه جانشین خود را با نظر دولت فدرال استرالیا به عنوان فرماندار کل استرالیا منصوب می‌کند. فرماندار کل اختیارات بالایی دارد ولی در اجرا و در واقعیت نقش اول اجرایی کشور نخست‌وزیر استرالیا است که رهبر دولت فدرال نیز می‌باشد. دولت فدرال در استرالیا مسئول روابط خارجی و تجارت و مهاجرت و دفاع می‌باشد.
در استرالیا مردم باید در انتخابات شرکت کنند، آنها نمایندگان پارلمان استرلیا را انتخاب می‌کنند، سپس رئیس حزبی که بیشترین تعداد نماینده را در مجلس نمایندگان دارد، به عنوان نخست‌وزیر استرالیا انتخاب می‌شود. بعد از اینکه نخست‌وزیر دراسترالیا انتخاب شد، او باید کابینه دولت را تشکیل دهد و وزرای کابینه (Government Ministers) خود را از بین اعضای مجلس نمایندگان و سنامشخص کند.
۲- دولت ایالتی با رهبری Premier / دولت قلمرویی با رهبری Chief Minister؛
هر ایالت و قلمرو نیز انتخابات خود را دارند و Premier و Chief Minister را به عنوان بالاترین مقام انتخاب می‌کنند. قوانین ایالتی علاوه بر اینکه مستقل هستند، تابع قوانین فدرال نیز می‌باشند. در عمل دولت ایالتی و دولت فدرال در زمینه‌های مختلف از جمله آموزش، حمل و نقل، سلامتی و اجرای قانون با هم همکاری می‌کنند.
۳- دولت محلی با مدیریت Mayor؛
دولت استرالیا (دولت محلی) نقش کنترل شهرها و روستاها را دارند. آنها وظیفه نظارت بر حمل و نقل‌های محلی، جمع‌آوری زباله و برنامهریزی شهری را دارند. آنها همچنین مسئولیت ایجاد سرویس‌هایی از قبیل کتابخانه‌ها، خدمات به بچه‌ها، برگزاری فستیوال‌ها و جشن‌ها و اموری از این قبیل می‌باشند. بالاترین مقام دولت محلی شهردار می‌باشد.