حیدر ابوبکر العطاس

از ویکی‌وحدت
حیدر ابوبکر العطاس
نام کاملحیدر ابوبکر العطاس
اطلاعات شخصی
سال تولد1939 م، ۱۳۱۷ ش‌، ۱۳۵۷ ق
محل تولدحضرموت، یمن
دیناسلام، اهل سنت
فعالیت‌ها
  • عضو موسس جنبش ملی‌گرایان عرب در حضرموت
  • آخرین رئیس‌جمهور جمهوری دموکراتیک خلق یمن
  • نخست‌وزیر دولت اول یمن پس از اتحاد تا سال 1994

حیدر ابوبکر العطاس آخرین رئیس‌جمهور جمهوری دموکراتیک خلق یمن در دوره 1986 تا 1990 و اولین رئیس دولت پس از اعلام اتحاد یمن بین جمهوری دموکراتیک خلق یمن با جمهوری عربی در سال 1990 است و تا سال 1994 به قدرت ادامه داد. او یکی از برجسته‌ترین سیاستمداران یمن است و به عنوان فردی محتاط، بصیر، آرام، صبور، ثابت قدم و خوش برخورد شناخته می‌شد.

تولد

او در سال 1939 در حریضه استان حضرموت به دنیا آمد.

تحصیلات

او دارای مدرک لیسانس مهندسی برق از دانشگاه قاهره مصر است.

فعالیت‌ها

قبل از اتحاد یمن

  • وی در تأسیس شاخه جنبش ملی‌گرایان عرب در حضرموت در سال 1960 میلادی شرکت کرد و از زمان تأسیس به جبهه ملی برای آزادی عربستان اشغالی پیوست؛
  • در سال 1969 به عنوان وزیر رفاه عمومی و حمل و نقل منصوب شد؛
  • در پنجمین کنفرانس کمیته مرکزی جبهه آزادی‌بخش ملی در سال 1351، به عضویت کمیته مرکزی آن جبهه انتخاب شد؛
  • در سال 1975 مجدداً به عضویت کمیته مرکزی جبهه انتخاب شد؛
  • در سال 1975 میلادی به عنوان وزیر حمل و نقل منصوب شد؛
  • در سال ۱۳۵۶ به عنوان وزیر (إنشاءات)ساختمان منصوب شد؛
  • در کنفرانس موسس حزب سوسیالیست یمن که در سال 1979 برگزار شد، وی به عنوان عضو کمیته مرکزی آن انتخاب شد؛
  • مجدداً به همین سمت انتخاب شد و در سال 1980 میلادی و در سال 1985 میلادی به عضویت دفتر سیاسی حزب سوسیالیست یمن درآمد؛
  • در فوریه 1985 میلادی به نخست‌وزیری منصوب شد؛
  • وی در فوریه 1986 میلادی به عنوان رئیس هیئت رئیسه مجلس عالی خلق (مقام افتخاری) انتخاب شد و تا زمانی که وحدت یمن در سال 1990 میلادی برقرار شد، در این سمت ماند. (برخی به دلیل اختلافات فراوانی که در شورای ریاست‌جمهوری ایجاد شد، آخرین مقام را افتخاری توصیف می‌کنند.)

پس از اعلام وحدت یمن

وی پس از تحقق وحدت و استقرار جمهوری یمن در 22 می‌ 1990 به نخست‌وزیری دولت اول منصوب شد و تا سال 1994 در این سمت ماند.

مبارزات سیاسی

هنگامی که حزب سوسیالیست یمن به دو جناح متضاد در آنچه که قبلاً جمهوری دموکراتیک یمن نامیده می‌شد، تقسیم شد، یک جناح به نمایندگی از رئیس‌جمهور علی ناصر محمد و یک جناح به نمایندگی از علی احمد ناصر عنتر، حیدر ابوبکر العطاس به جناح علی احمد ناصر عنتر پیوست. درگیری بین دو طرف بالا گرفت تا اینکه حوادثی بین آنها رخ داد. جنگ خونین و داخلی در ژانویه 1986 که به وقایع ژانویه معروف بود یک ماه به طول انجامید اما منجر به کشته شدن بیش از ده هزار نفر شد که بیشتر آنها از حزب سوسیالیست بودند. کشته شدن عبدالفتاح اسماعیل، علی عنتر و علی شائع هادی و تعدادی دیگر از رهبران حزب و اینکه رئیس‌جمهور (علی ناصر محمد) ارتش خود را به شمال منتقل کرد موجب شد حیدر ابوبکر العطاس به عنوان رئیس هیئت رئیسه مجلس عالی خلق انتخاب شود و تا زمان تأسیس دولت وحدت یمن در سال 1990 میلادی در سمت خود باقی بماند.

و هنگامی که بحران سیاسی چهار سال پس از اعلام وحدت یمن بین احزاب اصلی در یمن تشدید شد، کنگره عمومی خلق و جماعت اصلاحات یمن از یک سو و حزب سوسیالیست یمن از سوی دیگر، منجر به وقوع ترور برخی از کادرها و رهبران حزب سوسیالیست یمن شد. برخی رهبران حزب سوسیالیست یمن با حمایت و پشتیبانی عربستان سعودی در 1994 جدایی خود را از حزب اعلام کردند. ، حیدر ابوبکر العطاس در مدیریت بحران و اعلام جدایی جنوب یمن از شمال آن نقش مهمی‌داشت. همچنین در جنگ تابستانی 1994 که بین شمال و جنوب یمن در پی اعلام جدایی آغاز شد نقش مهمی‌داشت. در دوره اعلام جدایی شمال و جنوب یمن العطاس نخست‌وزیر جمهوری دموکراتیک یمن بود؛ اما با شکست جنبش تجزیه‌طلب و فرار رهبران آنها از یمن، حیدر ابوبکر العطاس در سال 1998 میلادی به طور غیابی به اعدام محکوم شد و جنگ پایان یافت. عفو عمومی برای او و همه رهبران جدایی در می‌2003 میلادی صادر شد.

افتخارات

  • مدال درجه یک وفاداری
  • مدال (30 نوامبر 1983)
  • مدال اتحادیه از امارات متحده عربی
  • نشان فاتح سپتامبر از لیبی
  • مدال (14 اکتبر)

پانویس