روش های تفسیری در میان شیعه و اهل سنت (کتاب)

المناهج التفسرُیة عند الشُیعة والسنة
پدیدآوران	محمد علی اسدی نسب
زبان	عربی
سال نشر	1431 ق
ناشر	مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، مرکز تحقیقات علمی

روش‌های تفسیری در میان شیعه و اهل سنت (المناهج التفسریة عند الشیعة والسنة) کتابی است که با رویکردی تطبیقی و با هدف تقریب بین مذاهب اسلامی، روش‌های تفسیری شیعه و اهل سنت با یکدیگر مقایسه شده است.

اهم موضوعات

روند تاریخی روش‌های مختلف تفسیری در تاریخ تفسیر بیان شده است و سپس مفهوم لغوی و اصطلاحی روش تفسیر را بیان می‌نماید.

بخش اول

انواع روش‌های تفسیری و ضرورت بحث از آن در علم تفسیر را بیان و کیفیت و علت گسترش روش‌های متنوع در تفسیر نزد مفسران شیعه و اهل سنت را بررسی نموده است. سپس روش‌های شیعه در تفسیر قرآن و مبانی تفسیری آن را در این زمینه بررسی نموده و منابع تفسیری شیعه در تفسیر قرآن مانند منابع تاریخی، ادبی، لغوی، فلسفی، روایات تفسیری و قرآن کریم را شرح نموده است و روش تفسیر شیعه در تفسیر آیات اعتقادی را تبیین می‌نماید.

در فصول بعدی روش‌های تفسیری بکار گرفته شده توسط مفسران اهل سنت را بررسی کرده و روش تفسیری معتزله، اشاعره و سلفیه را به تفکیک توصیف نموده و مبانی و اصول حاکم بر تفسیر آنان را معرفی می‌نماید.

بخش دوم

نمونه‌هایی از تفسیر روایی شیعه و اهل سنت را بیان کرده و تاریخچه‌ای از تفسیر روایی فریقین و مراحل تفسیر قرآن به روایات ارائه می‌نماید. روش تفسیری صحابه و تابعین، میزان اعتبار تفسیر صحابه و تابعین، معیار کشف وجود اسرائیلیات، رابطه بین قرآن و حدیث در دو مکتب تفسیری شیعه و اهل سنت، نقش عقل، عرف، لغت، شعر، قواعد عربی، تاریخ و سیاق در تفسیر روایی نزد مفسران شیعه و اهل سنت و معرفی چند نمونه از تفسیرهایی روایی (مأثور) شیعه و اهل سنت از دیگر مندرجات این بخش از کتاب است.

بخش سوم

مبانی تفسیر اجتهادی شیعه و اهل سنت بیان شده و معیار و مبانی هر یک از مفسران از فریقین و شرایط تفسیر اجتهادی و نمونه‌هایی از این تفسیر در دو مکتب تفسیری اهل سنت و شیعه ارائه شده است. تفسیر قرآن به قرآن و ادله و روش‌های قائلین به این نوع تفسیر از شیعه و اهل سنت و نمونه‌هایی از تفسیر ارشادی و ادله موافقان و مخالفان این قبیل از تفسیر از دیگر مطالب این بخش می‌باشد که با رویکردی تطبیقی ارائه گردیده و مشترکات فکری مفسران شیعه و اهل سنت در انواع روش تفسیر به تفسیر منعکس گردیده است.

مؤلف

این کتاب توسط محمّد علی اسدی نسب تألیف و گردآوری شده است.

منابع

برگرفته و تلخیص از کتابنامه انتشارات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، علیرضا شاه حسینی، چاپ سوم، صفحه 212، تهران، 1389 ش.