سید سلطان علی
| نام | سید سلطان علی |
|---|---|
| نامهای دیگر | أبوالحسن بن أبی الحازم |
| درگذشت | 519ق |
سید سلطان علی السلطان علی بن یحیی ملقب به أبوالحسن بن أبی الحازم در شهر بصره به سال (459 هـ/ 1067م) متولد شد در آنجا بزرگ شد و نزد شیوخ زمان خود به تحصیل علوم پرداخت و زاهد و عارف بود و راه صوفیه را پیش گرفت و در این مسیر از پسر عمویش السید حسن بن السید محمد عسله المکی الرفاعی استفاده کرد. وی در زمان خود به مقامی معتبر نایل شد و سلطان العارفین نامیده شد و در زمان خلیفه عباسی الفضل المسترشد بالله (485-529 هجری قمری) به شهر بغداد رفت. سید سلطانعلی برای پایان دادن به مشکلات و نصیحت خلیفه الفضل المسترشد بالله به بغداد آمد. اما خلیفه نصیحت او را نپذیرفت، پس در بغداد متالم و بیمار شد و در سال 519 هجری قمری / 1125 م وفات یافت و مالک ابن المسیب او را در خانه‌اش دفن کرد و گنبد و مسجدی بر قبرش بنا کرد. هنوز هم در محل خود در بغداد به مسجد سید سلطانعلی معروف است[۱]. قاضی علی علاءالدین آلوسی در تعلیقیه بر کتاب کلشن خلفا وقتی شیخ علی این متن را ذکر می‌کند، آورده است: ظاهراً این مسجد سید سلطان علی منسوب است به شیخ علی زیرا او ولی بغداد بوده و در همانجا نیز درگذشته و محل مسجد نیز تحت اشراف دار الخلافه خلیفه عباسی بوده است.
بازسازی مسجد در زمان امپراتوری عثمانی در دوره فرمانده معروف قره علی بود که مسجد تکیه و مدرسه معروف به او (مدرسه قره علی) را در سال 998 هجری قمری / 1590 م ساخت. در روایتی وجود دارد که وی پدر سید احمد الرفاعی است، در حالی که در کتاب هامش الغرائب آمده است که محقق محمد بهجة الاطهری در کتاب أعلام العراق نقل کرده که جناب سلطانعلی سلطان علی بن اسماعیل بن جعفر بن محمد (صادق) و برادر محمد الفضل است. الاطهری افزود: آنچه برخی ادعا می‌کنند این علی پدر احمد الرفاعی است دروغ است[۲].