موسوعة اصول الفقه المقارن (کتاب)

از ویکی‌وحدت
موسوعة الاصول الفقه المقارن
موسوعة اصول الفقه المقارن (کتاب).jpg
نامموسوعة الاصول الفقه المقارن
پدیدآورانجمعی از نویسندگان
زبانعربی
سال نشر1430 ق
ناشرمجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، مرکز تحقیقات علمی
تعداد صفحه426 ص

این کتاب اولین اثر دایرة المعارفی در زمینه اصول فقه است که یکی از مهمترین ویژگی‌های آن ارائه اصول فقه به صورت مقارن براساس مذاهب شیعه و سنی است.

اهمیت موضوع

دانش اصول یكی از دانش‌های پرظرفیت و ناشناخته اسلامی است كه بسیاری از ظرفیت‌های آن همچنان ناشناخته مانده است. این‌ دانش یك علم نظری دینی است كه فوری‌ترین و بیشترین حجم نگاه معطوف به ساحت علم را ساماندهی می‌كند. علیرغم ظرفیت‌های علم اصول در طول تاریخ شاهد دو تجربه اصول شیعه و اصول تسنن بوده‌ایم كه این دو تجربه در بسیاری از مقاطع بدون تناظر به یكدیگر شكل گرفته‌اند و در نتیجه ادبیات این دو تجربه تا آنجا از یك‌دیگر فاصله گرفته است كه در مواردی برای یك‌دیگر قابل فهم نیستند. اصول تشیع به دلیل دقت عالمان و فضای آزاداندیشی موجود در شیعه موشكافی‌های فراوانی فراهم آورد و هرگاه اصول تشیع به عالمان اهل سنت ارائه می‌شود، با اقبال با آن برخورد می‌شود. موسوعه‌نگاری فرصتی برای پرنمودن خلأهای دو تجربه تاریخی اصول تشیع و اهل سنت است و در شرایط كنونی كه مباحث علمی بین شیعه و سنی وارد مرحله جدیدی شده است داشتن این موسوعه نقش اساسی را در ایجاد ارتباط علمی فراهم می‌آورد. [۱]

روش تحقیق

به دنبال تألیف موسوعات و معجم‌های تقریبی مانند موسوعة احادیث مشترك شیعه واهل سنت و تألیف سلسله پژوهش‌های مقارن در زمینه‌های علمی مختلف، مركز تحقیقات علمی مجمع، موسوعه اصول فقه مقارن را تألیف نمود در این مجموعه اصول فقه براساس فقه مقارن فرقه‌های شیعی و سنی و همچنین برخی دیگر از فرق مذهبی مانند زیدیه و اباضیه تدوین شده است. این موسوعه در 10 مجلد منتشر خواهد شد.[۲] و تاکنون 5 مجلد از آن آماده و چاپ شده است. در این موسوعه تلاش شده تا آراء تمامی مذاهب اسلامی به صورت حداكثری مورد توجه قرار گیرد. تالیف این اثر بیش از هفت سال به طول انجامیده و به عنوان یک اثر ممتاز در جهان اسلام جایگاه مهمی‌خواهد داشت.

مهمترین ویژگی‌ها

  1. استفاده از ترتیب الفبائی؛
  2. شرح 700 مدخل؛
  3. به كارگرفتن روش وصفی وتحلیلی در تدوین موسوعه؛
  4. اولین تجربه در تدوین این كتاب در تاریخ علم اصول؛
  5. ارائه مداخل به صورت مقارن وعدم اكتفا به ارائة نظریات یك مذهب واثبات آن؛
  6. نشان دادن تطور تاریخی مباحث علم اصول فقه؛
  7. ساده نویسی جهت استفاده متخصصان و دیگر افراد علاقه‌مند؛
  8. تدوین مداخل و پژوهش‌های جدید كه در كتب اصولی سابقه ندارد؛
  9. تهذیب مباحث اصولی.

مولف

مولف این اثر ارزشمند و منحصر به فرد جمعی از نویسندگان و گروهی از اساتید و محققان حوزه علمیه قم، در گروه موسوعه ها و معاجم پژوهشگاه مطالعات تقریبی توسط مجمع تقریب مذاهب اسلامی تدوین شده است.