نبرد تلعفر
تلعفر، تلعفر، تَلَّ اَعْفَر یا تَلَّ یعفر[۱] شهری در استان نینوا در شمال غربی کشور عراق است. این شهر با جمعیت ۱۷۲٫۵۰۰ نفر (در سال ۲۰۱۸) پس از شهرستان موصل پرجمعیت‌ترین شهر استان نینوا می‌باشد. شهر تلعفر مرکز شهرستان تلعفر است. جمعیت این شهر متشکل از کرد‌های ایزدی و سنی است. اقلیتی از غیر کرد‌ها هم حضور مهاجرتی دارند[۲].
پیشینه
در ۱۰ کیلومتری جنوب باختری شهر تلعفر تپه‌های باستانی یاریم‌تپه نگاه‌دارندهٔ بازمانده‌هایی از فرهنگ حَلَفی مربوط به ۷ تا ۴۵۰۰ سال پیش و دوره‌های حسونه، حلف و عُبید است. تاریخدانان بر این باورند که شهری به نام تِلاسَر که در انجیل دو بار به آن اشاره شده همین شهر تلعفر است. در انجیل تلاسر شهری نامیده شده که باشندگان آن «فرزندان عدن» هستند و در زمان سناخریب، آشوریان بر آن چیره شدند. پس از چیرگی ایرانیان هخامنشی و دیگر پادشاهان بر این سامان، در روزگار عثمانی این شهر به‌دست ترکان افتاد و ترک‌های عثمانی آن را پادگانی برای نظارت بر قبایل یزیدی ساکن در خاور سنجار ساختند. در دههٔ ۱۸۸۰ تلعفر به عنوان یکی از توابع شهرستان سنجار به‌شمار آمد. در تابستان سال ۲۰۱۴ داعش شهر تلعفر و پایگاه هوایی آن را تصرف کرد اما در تابستان سال ۲۰۱۷ پس از آزادی موصل توسط ارتش عراق، تل عفر هم از داعش پاکسازی شد[۳].
نبرد تلعفر
2005
به مجموعه جنگ و درگیری‌هایی که در سال ۲۰۰۵ و بعد از سرنگونی حکومت صدام حسین در شهر تلعفر با همکاری ارتش آمریکا و نیروی زمینی عراق در مقابل نیروهای شورشی و نیروهای القاعده به وقوع پیوست اشاره دارد[۴].
2017
نبرد تلعفر، به آغاز عملیات بازپس‌گیری شهر تلعفر در استان نینوا در کشور عراق از دست نیروهای خلافت اسلامی اشاره دارد. شروع این عملیات در تاریخ ۲۰ اوت ۲۰۱۷ با دستور حیدر عبادی نخست‌وزیر عراق بود. تلعفر در ۵۵ کیلومتری غرب موصل، یکی از آخرین مناطقی است که در کنترل داعش بود.
تلعفر چندین سال در کنترل داعش بوده‌است. این شهر دقیقاً بر سر راه مواصلاتی میان موصل و سوریه واقع شده‌است و برای برقراری ارتباط و پشتیبانی نیروهای داعش که در سوریه مستقرند، اهمیت استراتژیک دارد. با سخنرانی حیدر عبادی، هواپیماهای ارتش عراق با ریختن اطلاعیه بر فراز تلعفر به ساکنان این شهر اطلاع دادند که خود را برای ورود ارتش عراق آماده کنند [۵]. سرانجام در تاریخ 31 اوت 2017 (9 شهریور 96) شهر ترکمن نشین «تلعفر» از تصرف داعش آزاد شد تا بدین ترتیب پایان جنگ نظامی بر این گروه تروریستی بعد از سه سال جنگ در عراق اعلام شود[۶].
آزادسازی
نیروهای الحشد الشعبی با آغاز مرحله چهارم از عملیات بازگردان تلعفر، عناصر مسلح داعش را داخل این شهر محاصره کردند و راه‌های فرار و خطوط امداد رسانی آنها برای زمینه‌سازی یورش به این شهر محاصره کردند.
نیروهای الحشد الشعبی در این عملیات سنجار و البعاج را هدف قرار دادند و در انتظار دستور نخست‌وزیر عراق به نیروهای امنیتی برای ورود به تلعفر طی امروز هستند و این نیروها به سمت غرب فرودگاه تلعفر پیشروی کردند و روستای «عین حصان الوسطی» را محاصره کردند و بر روستای «خربه جحیش» ،«الشریعه شمالی» و «الشریعه الجنوبی» و روستای «عین الحصان جنوبی» مسلط شدند و با سیطره بر روستای عین الحصان جنوبی به جاده تلعفر – سنجار رسیدند و به جاده مواصلاتی تلعفر و البعاج نزدیک شدند.
نیروهای الحشد الشعبی با تسلط بر روستای شریعه شمالی به جاده تلعفر – رقه رسیدند و از رسیدن هرگونه امداد رسانی از مرز سوریه به داعش جلوگیری می‌کنند.
عناصر داعش تنها به انفجار برخی از خودروهای بمب‌گذاری شده اکتفا کردند و این عناصر از جاده‌های اصلی و مهمترین آن جاده تلعفر – سنجار و از روستاهای اطراف تلعفر به داخل شهر عقب‌نشینی کردند و برای حمله قریب الوقوع نیروهای الحشد الشعبی آماده می‌شوند.
هدف اصلی نیروهای الحشد الشعبی آزادسازی شهر موصل از وجود عناصر داعش است و بین نیروهای الحشد الشعبی و ارتش عراق در این عملیات هماهنگی خوبی وجود دارد.
نیروهای امنیتی عراق همچنین غیرنظامیان را از ضاحیه کوکجلی در شرق موصل تخلیه می‌کنند. نیروهای الحشد الشعبی نیز همه راه‌های امداد رسانی به داعش بین تلعفر و مرز سوریه بستند و تونل‌های داعش بین فرودگاه تلعفر و روستای اطراف آن را منهدم کردند[۷].