پرش به محتوا

جریان های مذهبی مصر: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'آموزش ها' به 'آموزش‌ها ')
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده: جریان‌های_مذهبی_مصر.jpg|جایگزین= مسجد احمد بن طولون |بندانگشتی| مسجد احمد بن طولون]]
<div class="wikiInfo">[[پرونده: جریان‌های_مذهبی_مصر.jpg|جایگزین= مسجد احمد بن طولون |بندانگشتی| مسجد احمد بن طولون]]
</div>
</div>
'''جریان های مذهبی مصر''' به خاطر قدمت و سابقه تمدنی چند هزار ساله این کشور در جهان عرب دارای اهمیت است. این کشور واقع در آفریقای شمالی و هم‌مرز با دریای مدیترانه، بین لیبی و نواره غزه قرار دارد و از لحاظ جغرافیایی جمعیت (345/712/70نفر)، رشد و توسعه اقتصادی، از مهم‌ترین کشورهای عرب است . مصر در 28 فوریه (1922م) از امپراطوری بریتانیا استقلال یافت و حاکمیت مطلقش را بعد از جنگ دوم جهانی به دست آورد . نژاد و زبان: 99% از مردم جامعه مصر از نژاد حامی هامیتیک (Hamitic) شرقی (مصری، بدوی، بربر) و 1% باقی مانده یونانی، نوبیانی (Nubian) ، ارمنی و دیگر کشورهای اروپایی‌اند که عمده‌ترین آنها فرانسوی و ایتالیایی است . زبان رسمی مردم این کشور عربی است، ولی طبقات تحصیل کرده، عمدتا با زبان انگلیسی و فرانسه آشنا هستند . <br> مذهب، نقش مهمی در مصر دارد; تقریبا 90% از جمعیت امروز مصر که برابر با 61 میلیون نفر است، از مسلمانان سنی مذهب هستند . کشور مصر، از اوائل ورود اسلام، به مرکز فعالیت‌های علمی و سیاسی تبدیل گشت و از سرزمین‌های بزرگ اسلام محسوب شد. دانشگاه الازهر که در زمان حکومت فاطمیان، تاسیس شد، نماد علم، سیاست و مذهب شناخته شد و در دفاع از حقوق مردم علیه حکام ظالم و استعمارگران، نقش مهمی‌داشته است . هدف دانشگاه الازهر در ابتدای تاسیس، نشر و تبلیغ شیعه اسماعیلی در زمان فاطمیان بود، ولی هم اکنون کار اصلی این دانشگاه در مصر، نظارت بر دروس و آموزش‌ها ی مذهبی کشور است. مصر یکی از مهم‌ترین خواستگاه‌های فعالیت جریان‌های مذهبی سنتی و متجددانه است که در این مقاله به مهم‌ترین جریان‌های مذهبی این کشور اشاره خواهد شد:
'''جریان های مذهبی مصر''' به خاطر قدمت و سابقه تمدنی چند هزار ساله این کشور در جهان عرب دارای اهمیت است. این کشور واقع در آفریقای شمالی و هم‌مرز با دریای مدیترانه، بین لیبی و نواره غزه قرار دارد و از لحاظ جغرافیایی جمعیت (345/712/70نفر)، رشد و توسعه اقتصادی، از مهم‌ترین کشورهای عرب است. مصر در 28 فوریه (1922م) از امپراطوری بریتانیا استقلال یافت و حاکمیت مطلقش را بعد از جنگ دوم جهانی به دست آورد. نژاد و زبان: 99% از مردم جامعه مصر از نژاد حامی هامیتیک (Hamitic) شرقی (مصری، بدوی، بربر) و 1% باقی مانده یونانی، نوبیانی (Nubian)، ارمنی و دیگر کشورهای اروپایی‌اند که عمده‌ترین آنها فرانسوی و ایتالیایی است. زبان رسمی مردم این کشور عربی است، ولی طبقات تحصیل کرده، عمدتا با زبان انگلیسی و فرانسه آشنا هستند. <br> مذهب، نقش مهمی در مصر دارد; تقریبا 90% از جمعیت امروز مصر که برابر با 61 میلیون نفر است، از مسلمانان سنی مذهب هستند. کشور مصر، از اوائل ورود اسلام، به مرکز فعالیت‌های علمی و سیاسی تبدیل گشت و از سرزمین‌های بزرگ اسلام محسوب شد. دانشگاه الازهر که در زمان حکومت فاطمیان، تاسیس شد، نماد علم، سیاست و مذهب شناخته شد و در دفاع از حقوق مردم علیه حکام ظالم و استعمارگران، نقش مهمی‌داشته است. هدف دانشگاه الازهر در ابتدای تاسیس، نشر و تبلیغ شیعه اسماعیلی در زمان فاطمیان بود، ولی هم اکنون کار اصلی این دانشگاه در مصر، نظارت بر دروس و آموزش‌ها ی مذهبی کشور است. مصر یکی از مهم‌ترین خواستگاه‌های فعالیت جریان‌های مذهبی سنتی و متجددانه است که در این مقاله به مهم‌ترین جریان‌های مذهبی این کشور اشاره خواهد شد:
=جریان‌های سنتی مصر=
=جریان‌های سنتی مصر=
==طریقت‌های صوفیه در مصر==
== طریقت‌های صوفیه در مصر ==
در مصر 76 طریقت صوفی وجود دارد که 67 طریقت در مجمعی با عناون [[المجلس الأعلی للطرق الصوفیة|المجلس الأعلی للطرق الصوفیة]] که برای تنظیم امور صوفیان در سال 1976 م تأسیس شده است ثبت گردیده است. 15 ملیون صوفی در ارتباط با این 67 طریقت هستند و فقط در قاهره 41 طریقت صوفی مشغول به فعالیت است. طریقت‌های صوفیه در مصر از زمان جمال عبدالناصر بعد انور سادات و بعد حسنی مبارک حامی و همراه حاکمان وقت و سیاست‌های حاکمیت بودند. اما در زمان مرسی به مخالفت با او برخاستند و بعد از مرسی از سیسی حمایت کرده و شیخ مشایخ طرق صوفیه [[عبدالهادی القصبی]] شعار لا إله إلا الله السیسی حبیب الله سرداد<ref>[https://www.aljazeera.net/encyclopedia/organizationsandstructures/2017/12/4/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D9%84%D9%89-%D9%84%D9%84%D8%B7%D8%B1%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9-%D8%A8%D9%85%D8%B5%D8%B1 برگرفته از سایت الجزیره]</ref> و این خود نشان از نزاع و اختلاف بین [[اخوان‌المسلمین|اخوانی‌ها]] و صوفیه در مصر است.
در مصر 76 طریقت صوفی وجود دارد که 67 طریقت در مجمعی با عناون [[المجلس الأعلی للطرق الصوفیة|المجلس الأعلی للطرق الصوفیة]] که برای تنظیم امور صوفیان در سال 1976 م تأسیس شده است ثبت گردیده است. 15 ملیون صوفی در ارتباط با این 67 طریقت هستند و فقط در قاهره 41 طریقت صوفی مشغول به فعالیت است. طریقت‌های صوفیه در مصر از زمان جمال عبدالناصر بعد انور سادات و بعد حسنی مبارک حامی و همراه حاکمان وقت و سیاست‌های حاکمیت بودند. اما در زمان مرسی به مخالفت با او برخاستند و بعد از مرسی از سیسی حمایت کرده و شیخ مشایخ طرق صوفیه [[عبدالهادی القصبی]] شعار لا إله إلا الله السیسی حبیب الله سرداد<ref>[https://www.aljazeera.net/encyclopedia/organizationsandstructures/2017/12/4/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D9%84%D9%89-%D9%84%D9%84%D8%B7%D8%B1%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9-%D8%A8%D9%85%D8%B5%D8%B1 برگرفته از سایت الجزیره]</ref> و این خود نشان از نزاع و اختلاف بین [[اخوان‌المسلمین|اخوانی‌ها]] و صوفیه در مصر است.
طریقت‌های صوفیه‌ای که در [[المجلس الأعلی للطرق الصوفیة|المجلس الأعلی للطرق الصوفیة]] مصر ثبت شده‌اند عبارتند از<ref>[https://sufiordersgate.com/ar/ برگرفته از سایت:sufiordersgate.com] </ref>:
طریقت‌های صوفیه‌ای که در [[المجلس الأعلی للطرق الصوفیة|المجلس الأعلی للطرق الصوفیة]] مصر ثبت شده‌اند عبارتند از<ref>[https://sufiordersgate.com/ar/ برگرفته از سایت:sufiordersgate.com] </ref>:
طریقت [[شاذلیه]] با 20 شعبه، طریقت [[خلوتیه]] با 23 شعبه، طریقت [[احمدیه بدویه]] با 13 شعبه،طریقت [[برهامیه]] یا دسوئیه با 6 شعبه، طریقت [[قادریه]] یا جیلانیه با 2 شعبه، طریقت [[نقشبندیه]] با دو شعبه طریقت [[ادریسیه]] با دو شعبه، طریقت [[رفاعیه]]، طریقت [[تیجانیه]]، طریقت [[خلیلیه]]، طریقت [[رحیمیه]]، طریقت [[سعدیه]]، طریقت، [[عزازیه]]، [[عنانیه]].
طریقت [[شاذلیه]] با 20 شعبه، طریقت [[خلوتیه]] با 23 شعبه، طریقت [[احمدیه بدویه]] با 13 شعبه، طریقت [[برهامیه]] یا دسوئیه با 6 شعبه، طریقت [[قادریه]] یا جیلانیه با 2 شعبه، طریقت [[نقشبندیه]] با دو شعبه طریقت [[ادریسیه]] با دو شعبه، طریقت [[رفاعیه]]، طریقت [[تیجانیه]]، طریقت [[خلیلیه]]، طریقت [[رحیمیه]]، طریقت [[سعدیه]]، طریقت، [[عزازیه]]، [[عنانیه]].


==جامع الازهر==
== جامع الازهر ==
===مشایخ الازهر===
=== مشایخ الازهر ===
ریاست دانشگاه الازهر از نیمه قرن یازدهم قمری، مطابق سدۀ هفدهم میلادی نخستین بار توسط حکمرانان عثمانی به یکی از دانشمندان مشهور علوم دینی سپرده شد، که وی لقب «شیخ الازهر» را به خود گرفت. تا به حال پنجاه بار این سمت تغییر کرده آخرین شیخ این دانشگاه دکتر احمد الطیب است. مشایخ الازهر به ترتیب زمانی عبارتند از:<br>
ریاست دانشگاه الازهر از نیمه قرن یازدهم قمری، مطابق سدۀ هفدهم میلادی نخستین بار توسط حکمرانان عثمانی به یکی از دانشمندان مشهور علوم دینی سپرده شد، که وی لقب «شیخ الازهر» را به خود گرفت. تا به حال پنجاه بار این سمت تغییر کرده آخرین شیخ این دانشگاه دکتر احمد الطیب است. مشایخ الازهر به ترتیب زمانی عبارتند از:<br>


'''الف. قرن یازدهم:''' <br>
'''الف. قرن یازدهم:''' <br>
خط ۲۰: خط ۲۰:
[[عبدالباقی القلینی]] (از 1120 تا 1120 هـ)؛ <br>
[[عبدالباقی القلینی]] (از 1120 تا 1120 هـ)؛ <br>
[[محمد شنن]] (از 1120 تا 1133 هـ)؛ <br>
[[محمد شنن]] (از 1120 تا 1133 هـ)؛ <br>
[[ابراهیم بن موسی الفیومی]] (از 1133 تا 1137 هـ)؛ <br>
[[ابراهیم بن موسی الفیومی]] (از 1133 تا 1137 هـ)؛ <br>
[[عبدالله الشبراوی]] (از 1137 تا 1171 هـ)؛ <br>
[[عبدالله الشبراوی]] (از 1137 تا 1171 هـ)؛ <br>
[[محمد بن سالم الحفنی|محمد الحفنی]] (از 1171 تا 1181 هـ)؛ <br>
[[محمد بن سالم الحفنی|محمد الحفنی]] (از 1171 تا 1181 هـ)؛ <br>
[[عبدالرؤوف السجینی|عبدالرؤوف السجینی]] (از 1181 تا 1182 هـ)؛ <br>
[[عبدالرؤوف السجینی|عبدالرؤوف السجینی]] (از 1181 تا 1182 هـ)؛ <br>
خط ۳۸: خط ۳۸:
[[مصطفی عروسی]] (از 1281 تا 1287 هـ) <br>
[[مصطفی عروسی]] (از 1281 تا 1287 هـ) <br>
[[المهدی العباسی|محمد المهدی العباسی]] (بار اول از 1287 تا 1299 و بار دوم از 1299 تا 1304 هـ)؛ <br>
[[المهدی العباسی|محمد المهدی العباسی]] (بار اول از 1287 تا 1299 و بار دوم از 1299 تا 1304 هـ)؛ <br>
[[شمس‌الدین انبابی]] (بار اول از 1299 تا 1299 و بار دوم از 1304 تا 1312 هـ)<br>
[[شمس‌الدین انبابی]] (بار اول از 1299 تا 1299 و بار دوم از 1304 تا 1312 هـ)<br>


'''د. قرن چهاردهم:'''<br>
'''د. قرن چهاردهم:'''<br>
خط ۵۰: خط ۵۰:
[[مصطفی عبدالرازق]] (از 1365 تا 1366 هـ)؛ <br>
[[مصطفی عبدالرازق]] (از 1365 تا 1366 هـ)؛ <br>
[[محمد مأمون الشناوی]] (از 1368 تا 1369 هـ)؛ <br>
[[محمد مأمون الشناوی]] (از 1368 تا 1369 هـ)؛ <br>
[[عبدالمجید سلیم|عبدالمجید سلیم]] (بار اول از 1369 تا 1370 و بار دوم از 1371 تا 1371 هـ)؛ <br>
[[عبدالمجید سلیم|عبدالمجید سلیم]] (بار اول از 1369 تا 1370 و بار دوم از 1371 تا 1371 هـ)؛ <br>
[[ابراهیم حمروش]] (از 1370 تا 1371 هـ)؛ <br>
[[ابراهیم حمروش]] (از 1370 تا 1371 هـ)؛ <br>
[[محمد الخضر حسین|محمد الخضر حسین]] (از 1371 تا 1373 هـ)؛ <br>
[[محمد الخضر حسین|محمد الخضر حسین]] (از 1371 تا 1373 هـ)؛ <br>
خط ۶۳: خط ۶۳:
[[جاد الحق علی جاد الحق]] (از1402 تا 1416 هـ)؛ <br>
[[جاد الحق علی جاد الحق]] (از1402 تا 1416 هـ)؛ <br>
[[محمد سید طنطاوی]] (از 1416 تا 1431 هـ)؛ <br>
[[محمد سید طنطاوی]] (از 1416 تا 1431 هـ)؛ <br>
[[احمد الطیب|أحمد الطیب]] (از 1431 هـ تا الآن) <br>
[[احمد الطیب|أحمد الطیب]] (از 1431 هـ تا الآن) <br>


==[[دار الافتاء مصر|مفتیان مصر]]==
== [[دار الافتاء مصر|مفتیان مصر]] ==
شیخ [[حسونه نواوی]] <br>
شیخ [[حسونه نواوی]] <br>
شیخ [[محمد عبده]] <br>
شیخ [[محمد عبده]] <br>
خط ۸۶: خط ۸۶:
شیخ [[شوقی ابراهیم علام]] مفتی فعلی مملکت [[مصر]] <br>
شیخ [[شوقی ابراهیم علام]] مفتی فعلی مملکت [[مصر]] <br>


==[[جریان‌های سلفی]]==
== [[جریان‌های سلفی]] ==
1. [[السلفیة التقلیدیة]]([[محمد الخضر الحسین]])<br>
1. [[السلفیة التقلیدیة]]([[محمد الخضر الحسین]])<br>
2. [[الجمعیة الشرعیة لتعاون العاملین بالکتاب و السنة]]([[محمود خطاب السبکی]])<br>
2. [[الجمعیة الشرعیة لتعاون العاملین بالکتاب و السنة]]([[محمود خطاب السبکی]])<br>
خط ۹۳: خط ۹۳:
5. [[جماعة التبلیغ و الدعوة]] ([[ولی الدین الکاندهلوی]])<br>
5. [[جماعة التبلیغ و الدعوة]] ([[ولی الدین الکاندهلوی]])<br>
=جریان‌های نو ظهور در مصر=
=جریان‌های نو ظهور در مصر=
==[[اخوان‌المسلمین مصر|جمعیت اخوان‌المسلمین]]==
== [[اخوان‌المسلمین مصر|جمعیت اخوان‌المسلمین]] ==
تأسیس: 1928 م
تأسیس: 1928 م
===رهبران جمعیت اخوان‌المسلمین===
=== رهبران جمعیت اخوان‌المسلمین ===
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
1. [[حسن البنا]] اولین رهبر و مؤسس جماعت اخوان‌المسلمین (1928 - 1949)<br>
1. [[حسن البنا]] اولین رهبر و مؤسس جماعت اخوان‌المسلمین (1928 - 1949)<br>
2. [[حسن الهضیبی ]]   (1949 - 1973)<br>
2. [[حسن الهضیبی]] (1949 - 1973)<br>
3. [[عمرالتلمسانی]]   (1973 - 1986)<br>
3. [[عمرالتلمسانی]] (1973 - 1986)<br>
4. [[محمد حامد أبوالنصر]]     (1986 - 1996)<br>
4. [[محمد حامد أبوالنصر]] (1986 - 1996)<br>
5. [[مصطفی مشهور]]     (1996 - 2002)<br>
5. [[مصطفی مشهور]] (1996 - 2002)<br>
6. [[مأمون الهضیبی]] (2002 - 2004)<br>
6. [[مأمون الهضیبی]] (2002 - 2004)<br>
7. [[محمد مهدی عاکف]] (2004 - 2010)<br>
7. [[محمد مهدی عاکف]] (2004 - 2010)<br>
8. [[محمد بدیع]] (2010 - 2013)<br>
8. [[محمد بدیع]] (2010 - 2013)<br>
9. [[محمود عزت]]   از 2013 تا الآن<br>
9. [[محمود عزت]] از 2013 تا الآن<br>
{{پایان}}
{{پایان}}


==[[جماعة شباب محمد]]==  
== [[جماعة شباب محمد]] ==  
مؤسس: [[محمود أبو زید عثمان]]<br>
مؤسس: [[محمود أبو زید عثمان]]<br>
تأسیس: 1939 م<br>
تأسیس: 1939 م<br>
==[[القطبیون]]==
== [[القطبیون]] ==
مؤسس: [[سید قطب]]<br>
مؤسس: [[سید قطب]]<br>
تأسیس: 1965 م
تأسیس: 1965 م


==[[جماعة الجهاد الإسلامی]]==
== [[جماعة الجهاد الإسلامی]] ==
مؤسسان:<br>
مؤسسان:<br>
1. [[علوی مصطفی]] (من حی مصر الجدیدة) <br>
1. [[علوی مصطفی]] (من حی مصر الجدیدة) <br>
خط ۱۲۱: خط ۱۲۱:
3. [[نبیل البرعی]] (من حی المعادی) <br>
3. [[نبیل البرعی]] (من حی المعادی) <br>
تأسیس: 1964 م<br>
تأسیس: 1964 م<br>
==[[السماویون]]==
== [[السماویون]] ==
مؤسس: [[شیخ طه السماوی]]<br>
مؤسس: [[شیخ طه السماوی]]<br>
تأسیس: 1965 م<br>
تأسیس: 1965 م<br>
==[[جماعة المسلمین|جماعة التکفیر و الهجرة]]==
== [[جماعة المسلمین|جماعة التکفیر و الهجرة]] ==
مؤسس: [[شکری مصطفی]]<br>
مؤسس: [[شکری مصطفی]]<br>
تأسیس: 1965 م<br>
تأسیس: 1965 م<br>
==[[السلفیون]]==
== [[السلفیون]] ==
===[[السلفیة العلمیة]]===
=== [[السلفیة العلمیة]] ===
مؤسسان:<br>
مؤسسان:<br>
1. [[محمد إسماعیل المقدم]]<br>
1. [[محمد إسماعیل المقدم]]<br>
خط ۱۳۵: خط ۱۳۵:
4. [[أحمد فرید]]<br>
4. [[أحمد فرید]]<br>
تأسیس: 1978 م<br>
تأسیس: 1978 م<br>
===[[السلفیة الحرکیة]]===
=== [[السلفیة الحرکیة]] ===
مؤسسان: <br>
مؤسسان: <br>
1. دکتر [[سید العربی]]<br>
1. دکتر [[سید العربی]]<br>
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:
3. شیخ [[نشأت ابراهیم]]<br>
3. شیخ [[نشأت ابراهیم]]<br>
تأسیس: 1978 م<br>
تأسیس: 1978 م<br>
===[[السلفیة الجهادیة]]===
=== [[السلفیة الجهادیة]] ===
مؤسس: [[أبوقتادة الفلسطینی]]<br>
مؤسس: [[أبوقتادة الفلسطینی]]<br>
تأسیس: اوائل دهۀ نود میلادی<br>
تأسیس: اوائل دهۀ نود میلادی<br>
==[[حزب الله مصر]]==
== [[حزب الله مصر]] ==
مؤسس: [[أحمد طارق المعید]]<br>
مؤسس: [[أحمد طارق المعید]]<br>
تأسیس: 1980 م<br>
تأسیس: 1980 م<br>
==[[الجماعة الإسلامیة]]==
== [[الجماعة الإسلامیة]] ==
مؤسسان:<br>
مؤسسان:<br>
1. [[أبوالعلا ماضی]] <br>
1. [[أبوالعلا ماضی]] <br>
خط ۱۵۷: خط ۱۵۷:
7. [[أسامة حافظ]]<br>
7. [[أسامة حافظ]]<br>
تأسیس: نیمۀ دهۀ هفتاد میلادی<br>
تأسیس: نیمۀ دهۀ هفتاد میلادی<br>
==[[حزب التحریر]]==
== [[حزب التحریر]] ==
مؤسس: [[تقی الدین إبراهیم النبهانی]]<br>
مؤسس: [[تقی الدین إبراهیم النبهانی]]<br>
تأسیس: 1953<br>
تأسیس: 1953<br>
==الشوقیون==
== الشوقیون ==
مؤسس: [[شوقی الشیخ]]<br>
مؤسس: [[شوقی الشیخ]]<br>
تأسیس: 1986 م<br>
تأسیس: 1986 م<br>
=منابع=
=منابع=
[[رده: مصر]]
[[رده:مصر]]
[[رده: جریان های مصر]]
[[رده:جریان های مصر]]
[[رده: جریان های مذهبی جهان اسلام]]
[[رده:جریان های مذهبی جهان اسلام]]
[[رده: جریان های جهان اسلام]]
[[رده:جریان های جهان اسلام]]
۴٬۹۳۳

ویرایش