۸۷٬۸۱۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' طولانی ترین ' به ' طولانیترین ') |
جز (جایگزینی متن - ' مهم ترین' به ' مهمترین') |
||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
# منافقان که با اسلام عناد داشتند؛ ولی اقتدار مسلمانان در مدینه مانع از آن میشد که شرک خود را اظهار کنند و برای حفظ منافع خود به ظاهر ایمان آورده بودند. | # منافقان که با اسلام عناد داشتند؛ ولی اقتدار مسلمانان در مدینه مانع از آن میشد که شرک خود را اظهار کنند و برای حفظ منافع خود به ظاهر ایمان آورده بودند. | ||
هر یک از این گروهها و فعالیتهای آنها زمینه ساز نزول آیاتی از سوره بقره شد؛ برای مثال ترکیب خاص اجتماعی مدینه در مقطع نزول، زمینه ساز نزول آیاتی درباره گروههای مزبور و اوصاف آنها در آیات سه تا بیست شد که اوصاف پرهیزگاران، کافران و منافقان را بیان میکند<ref>تسنيم، ج 2، ص 45- 62</ref>؛ اما چون نفاق هنوز چندان آشکار نشده بود تنها در چند آیه، آن هم با تعبیر «مِنَ النَّاسِ» از منافقان یاد شده است. یهودیان نیز چون | هر یک از این گروهها و فعالیتهای آنها زمینه ساز نزول آیاتی از سوره بقره شد؛ برای مثال ترکیب خاص اجتماعی مدینه در مقطع نزول، زمینه ساز نزول آیاتی درباره گروههای مزبور و اوصاف آنها در آیات سه تا بیست شد که اوصاف پرهیزگاران، کافران و منافقان را بیان میکند<ref>تسنيم، ج 2، ص 45- 62</ref>؛ اما چون نفاق هنوز چندان آشکار نشده بود تنها در چند آیه، آن هم با تعبیر «مِنَ النَّاسِ» از منافقان یاد شده است. یهودیان نیز چون مهمترین گروه مخالف اسلام و نظام اسلامی بودند بیش از سیویک آیه سوره بقره درباره آنان نازل شده است<ref>همان، ص 55</ref>؛ | ||
همچنین فراهم شدن زمینه مناسب برای تشریع احکام فقهی بر اثر استقرار نظام اسلامی و استقبال مردم از اسلام موجب نزول آیات فراوانی درباره احکام فرعی شد، از این رو مسائل عبادی، خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و کیفری فراوانی در این سوره آمده است. (آیات 168- 284) در اثنای آیات سوره برخی موضوعات دیگر نیز مطرح شده است که به ظاهر پیوندی با فضای نزول آن ندارد؛ ولی به اعتقاد مفسران چنین نیست؛ مثلًا داستان حضرت ابراهیم(ع) در آیات یکصدوبیستوچهار تا یکصدوچهلویک به تعبیر [[علامه طباطبايى|علامه طباطبایی]]<ref>الميزان، ج 1، ص 151</ref> به منزله مقدمه و زمینه ساز آیات تغییر قبله و آیات [[احكام حج|احکام حج]] است<ref>ويکی فقه، فضای نزول سوره بقره</ref>. | همچنین فراهم شدن زمینه مناسب برای تشریع احکام فقهی بر اثر استقرار نظام اسلامی و استقبال مردم از اسلام موجب نزول آیات فراوانی درباره احکام فرعی شد، از این رو مسائل عبادی، خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و کیفری فراوانی در این سوره آمده است. (آیات 168- 284) در اثنای آیات سوره برخی موضوعات دیگر نیز مطرح شده است که به ظاهر پیوندی با فضای نزول آن ندارد؛ ولی به اعتقاد مفسران چنین نیست؛ مثلًا داستان حضرت ابراهیم(ع) در آیات یکصدوبیستوچهار تا یکصدوچهلویک به تعبیر [[علامه طباطبايى|علامه طباطبایی]]<ref>الميزان، ج 1، ص 151</ref> به منزله مقدمه و زمینه ساز آیات تغییر قبله و آیات [[احكام حج|احکام حج]] است<ref>ويکی فقه، فضای نزول سوره بقره</ref>. | ||
خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
=ویژگی= | =ویژگی= | ||
سوره بقره طولانیترین سوره قرآن کریم است و حدود دو جزء و نیم از سی جزء قرآن را شامل میشود این سوره اولین سورهای است که در مدینه نازل شده و مسلما یک جا نازل نشده، بلکه در فواصل مختلف، و به مناسبتهای نیازهای گوناگون جامعه اسلامی، در مدینه نازل گردیده است. طولانیترین آیه قرآن آیه دین (آیه 282) در این سوره میباشد و | سوره بقره طولانیترین سوره قرآن کریم است و حدود دو جزء و نیم از سی جزء قرآن را شامل میشود این سوره اولین سورهای است که در مدینه نازل شده و مسلما یک جا نازل نشده، بلکه در فواصل مختلف، و به مناسبتهای نیازهای گوناگون جامعه اسلامی، در مدینه نازل گردیده است. طولانیترین آیه قرآن آیه دین (آیه 282) در این سوره میباشد و مهمترین آیۀ آن «آیةالکرسی»، (آیه 255) است که محتوای توحیدی خاصی دارد<ref>ر. ك نورالثقلين، ج 1، ص 26 و مجمعالبيان، ج 1، ص 32 و تفسير نمونه، ج 1، ص: 58</ref>. | ||
این سوره با حروف مقطعه شروع شده است و یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سورههای بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال میگویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس میدانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | این سوره با حروف مقطعه شروع شده است و یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سورههای بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال میگویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس میدانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. |