پرش به محتوا

سوره الرحمن: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:


== الرحمن ==
== الرحمن ==
از نام‌های خداوند سبحان است و غیر [[خدا]] با آن توصیف نمیشود. این نام یکصدوشصت‌ونه بار در [[قرآن مجيد|قرآن مجید]] آمده است. (صدوسیزده بار در اوّل سوره‌ها در ضمن بسمله و پنجاه‌وشش بار در اثناء آیات) اکثریت قریب به اتفاق اهل لغت و تفسیر آنرا کلمه عربی و مشتق از رحمت گرفته‌اند و احسان‌کننده و نعمت‌دهنده معنی کرده اند<ref>قاموس قرآن، ج 3، ص 72.</ref>.
از نام‌های خداوند سبحان است و غیر [[خدا]] با آن توصیف نمی‌شود. این نام یکصدوشصت‌ونه بار در [[قرآن مجيد|قرآن مجید]] آمده است. (صدوسیزده بار در اوّل سوره‌ها در ضمن بسمله و پنجاه‌وشش بار در اثناء آیات) اکثریت قریب به اتفاق اهل لغت و تفسیر آن‌ را کلمه عربی و مشتق از رحمت گرفته‌اند و احسان‌ کننده و نعمت‌ دهنده معنی کرده اند<ref>قاموس قرآن، ج 3، ص 72.</ref>.


== مفهوم کلی سوره ==
== مفهوم کلی سوره ==
خط ۴۰: خط ۴۰:
== علت نامگذاری ==
== علت نامگذاری ==
# «سوره الرحمن»؛ سبب نام‌گذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>.
# «سوره الرحمن»؛ سبب نام‌گذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>.
# «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] است که این سوره را عروس‌القرآن نامیده است<ref>مجمع‌البيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>.
# «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[پیامبر اسلام(صلی الله علیه)]] است که این سوره را عروس‌القرآن نامیده است<ref>مجمع‌البيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>.
# «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمت‌های الهی در این سوره می‌باشد.
# «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمت‌های الهی در این سوره می‌باشد.


خط ۶۴: خط ۶۴:


== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] گوید: [[حضرت رسول(ص)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است»
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] گوید: [[حضرت رسول(صلی الله علیه)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است»


از [[حضرت موسى‌بن‌جعفر(ع)|حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع)]] از پدران گرامیش از [[پيغمبر(ص)|پیغمبر(ص)]] روایت شده که فرمود: «برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است».
از [[حضرت موسى‌بن‌جعفر(علیه السلام)|حضرت موسی‌بن‌جعفر(علیه السلام)]] از پدران گرامیش از [[پيغمبر(صلی الله علیه)|پیغمبر(صلی الله علیه)]] روایت شده که فرمود: «برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است».


[[ابوبصير|ابوبصیر]] از [[امام صادق(ع)]] روایت نموده که فرمود: «ترک نکنید قرائت الرحمن را و قیام به آنرا زیرا که آن در دل‌های منافقین قرار نمی‌گیرد و [[روز قيامت|روز قیامت]] در صورت آدمی در زیباترین صورت و خشبوترین بوی به نزد پروردگارش می‌آید تا آنکه می‌ایستد در جایی که هیچکس نزدیکتر از او به خدا نیست، پس خدای سبحان به او می‌فرماید چه کسی در زندگانی دنیا قیام به حق تو نموده و به قرائت تو مداومت کرد؟، پس سوره ‌الرحمن می‌گوید: «ای پروردگارم فلانی و فلانی و فلانی پس صورت ایشان سفید می‌شود پس به آنها می‌فرماید، [[شفاعت]] کنید در هر کس که دوست دارید، پس شفاعت می‌کنند تا آنکه باقی نماند برای ایشان غایتی و کسی نباشد که برای او شفاعت کنند پس به ایشان می‌گویند داخل بهشت شوید و هر کجا که خواستید مسکن نمائید».
[[ابوبصير|ابوبصیر]] از [[امام صادق(علیه السلام)]] روایت نموده که فرمود: «ترک نکنید قرائت الرحمن را و قیام به آنرا زیرا که آن در دل‌های منافقین قرار نمی‌گیرد و [[روز قيامت|روز قیامت]] در صورت آدمی در زیباترین صورت و خشبوترین بوی به نزد پروردگارش می‌آید تا آنکه می‌ایستد در جایی که هیچکس نزدیکتر از او به خدا نیست، پس خدای سبحان به او می‌فرماید چه کسی در زندگانی دنیا قیام به حق تو نموده و به قرائت تو مداومت کرد؟، پس سوره ‌الرحمن می‌گوید: «ای پروردگارم فلانی و فلانی و فلانی پس صورت ایشان سفید می‌شود پس به آنها می‌فرماید، [[شفاعت]] کنید در هر کس که دوست دارید، پس شفاعت می‌کنند تا آنکه باقی نماند برای ایشان غایتی و کسی نباشد که برای او شفاعت کنند پس به ایشان می‌گویند داخل بهشت شوید و هر کجا که خواستید مسکن نمائید».


[[حمادبن‌عثمان]] می‌گوید: امام صادق(ع) فرمود: «لازم است که هر مردی سوره الرحمن را در روز جمعه قرائت کند پس هر وقت که خواند «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید: لا بشی ء من آلائك رب اكذب».
[[حمادبن‌عثمان]] می‌گوید: امام صادق(علیه السلام) فرمود: «لازم است که هر مردی سوره الرحمن را در روز جمعه قرائت کند پس هر وقت که خواند «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید: لا بشی ء من آلائك رب اكذب».


حضرت صادق(ع) فرمود: «کسی که در شب سوره‌ الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خداوند]] [[فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 24، ص 55-54.</ref>.
حضرت صادق(علیه السلام) فرمود: «کسی که در شب سوره‌ الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خداوند]] [[فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 24، ص 55-54.</ref>.


== محل و زمان نزول ==
== محل و زمان نزول ==
خط ۸۵: خط ۸۵:


== ویژگی ==
== ویژگی ==
سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام(ص) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است.
سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام(صلی الله علیه) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است.


آیۀ «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ» سی‌ویک بار در سوره الرحمن تکرار شده است. این آیه می‌پرسد: «کدام یک از نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟» و در احادیث از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که در هنگام قرائت سوره الرحمن، در نزد آن سی‌ویک بند بگویید: «لا بِشَی ءٍ من آلائِك ربِّ اكَذِّبُ» یعنی: «پروردگارا هیچ کدام از نعمت‌هایت را تکذیب نمی‌کنم»<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>.
آیۀ «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ» سی‌ویک بار در سوره الرحمن تکرار شده است. این آیه می‌پرسد: «کدام یک از نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟» و در احادیث از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که در هنگام قرائت سوره الرحمن، در نزد آن سی‌ویک بند بگویید: «لا بِشَی ءٍ من آلائِك ربِّ اكَذِّبُ» یعنی: «پروردگارا هیچ کدام از نعمت‌هایت را تکذیب نمی‌کنم»<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>.
خط ۹۵: خط ۹۵:
سوره الرحمن از [[سور مفصلات]] می‌باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] می‌گوید: ... مفصلات سوره‌های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده‌اند اینکه چرا این سوره‌ها را مفصل نامیده‌اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شده‌اند<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.
سوره الرحمن از [[سور مفصلات]] می‌باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] می‌گوید: ... مفصلات سوره‌های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده‌اند اینکه چرا این سوره‌ها را مفصل نامیده‌اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شده‌اند<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.


روایتی است که از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.
روایتی است که از رسول خدا(صلی الله علیه) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.


=منبع=
=منبع=
confirmed، مدیران
۳۳٬۳۷۱

ویرایش