پرش به محتوا

محرم الحرام: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲
جز
خط ۲۰: خط ۲۰:


== علت نام‌گذاری ==  
== علت نام‌گذاری ==  
''مُحَرَّمُ الحَرام'' یا مُحَرَّم اولین ماهِ سال، در تقویم هجری قمری است. این ماه را از آن جهت محرم نامیدند که در آن جنگ و غارت حرام بود<ref>قمی، منتهی الآمال، ج۱، ص۵۴۰.</ref>. ماه مُحَرّم یا محرم‌الحرام نخستین ماه تقویم اسلامی (هجری قمری) و به اعتقاد مسلمانان از جملهٔ ماه‌های حرام است. نام این ماه پیش از اسلام در دوران جاهلیت مؤتمر (در عربی: مُؤْتَمِر یا المُؤْتَمِر) بوده‌است و در زمان جاهلیت محرم (در عربی :المُحَرَّم) نامی بوده که به ماه صفرگفته می‌شد. محرم نخستین ماه از ماه‌های دوازده‌گانه قمری و یکی از ماه‌های حرام است که در دوران جاهلیت و نیز در اسلام، جنگ در آن تحریم شده‌بود. البته این ماه برای شیعیان بسیار مقدس می‌باشد؛ آنها برای گرامی‌داشتن این ماه برای [[حسین بن علی]] گریه کرده و سینه‌زنی و [[هیئت]] می‌گیرند و کسانی که به هیئت بروند را غذا می‌دهند، زیرا معتقد هستند که این کارها پس از مرگ به آنها نفع می‌رساند و گناهان آنها آمرزیده می‌شود.
''مُحَرَّمُ الحَرام'' یا مُحَرَّم اولین ماهِ سال، در تقویم هجری قمری است. این ماه را از آن جهت محرم نامیدند که در آن جنگ و غارت حرام بود<ref>قمی، منتهی الآمال، ج۱، ص۵۴۰.</ref>. ماه مُحَرّم یا محرم‌الحرام نخستین ماه تقویم اسلامی (هجری قمری) و به اعتقاد [[مسلمانان]] از جملهٔ ماه‌های حرام است. نام این ماه پیش از اسلام در دوران جاهلیت مؤتمر (در عربی: مُؤْتَمِر یا المُؤْتَمِر) بوده‌است و در زمان جاهلیت محرم (در عربی :المُحَرَّم) نامی بوده که به ماه صفر گفته می‌شد. محرم نخستین ماه از ماه‌های دوازده‌گانه قمری و یکی از ماه‌های حرام است که در دوران جاهلیت و نیز در اسلام، جنگ در آن تحریم شده‌ بود. البته این ماه برای [[شیعیان]] بسیار مقدس می‌باشد؛ آنها برای گرامی‌داشتن این ماه برای [[حسین بن علی]] گریه کرده و سینه‌زنی و [[هیئت]] می‌گیرند و کسانی که به هیئت بروند را غذا می‌دهند، زیرا معتقد هستند که این کارها پس از مرگ به آنها نفع می‌رساند و گناهان آنها آمرزیده می‌شود.


شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای نماز و آداب خاصی است که در کتاب '''مفاتیح‌الجنان''' بیان شده‌است. محرم، ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان در قتل حسین بن علی است.
شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای [[نماز]] و آداب خاصی است که در کتاب '''مفاتیح‌الجنان''' بیان شده‌ است. محرم، ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان در قتل حسین بن علی است.
   
   
== عزاداری شیعیان ==  
== عزاداری شیعیان ==  
خط ۳۲: خط ۳۲:


== دیدگاه اهل‌سنت نسبت به محرم ==
== دیدگاه اهل‌سنت نسبت به محرم ==
جهت رعایت عدل و انصاف باید اذعان داشت که دیدگاه‌های [[اهل‌سنت]] یک‌سان نیست و نمی‌شود حکم واحدی در مورد همه‌ی آنها داد. بالعکس [[شیعه]] که به خاطر اجتماع حول یک محور «ولایت و امامت» از دیدگاه واحدی برخوردار هستند.
جهت رعایت عدل و انصاف باید اذعان داشت که دیدگاه‌های [[اهل‌سنت]] یک‌سان نیست و نمی‌شود حکم واحدی در مورد همه‌ی آنها داد. بالعکس [[شیعه]] که به خاطر اجتماع حول یک محور «[[ولایت]] و [[امامت]]» از دیدگاه واحدی برخوردار هستند.


به عنوان مثال اگر به [[اهل‌سنت]] [[ایران]] توجه شود، همگی [[اهل‌بیت]] را دوست داشته و معظم می‌دارند و اگر به [[اهل‌سنت]] [[ترکیه]] توجه کنیم، چند دسته هستند. در حالی که برخی از حنفی‌ها [در آنکارا، استانبول و …] تعصبات شدیدی دارند، نام بسیاری از مسلمانان اهل‌سنت مناطق کرد نشین، حسن یا حسین است. یکی از آنها که نامش حسن بود می‌گفت: ما با روضه‌ی [[امام حسین]] علیه‌السلام که پدرانمان می‌خوانند بزرگ شدیم و [[معاویه]] و [[یزید]] را دائم لعن می‌کنیم.
به عنوان مثال اگر به [[اهل‌سنت]] [[ایران]] توجه شود، همگی [[اهل‌بیت]] را دوست داشته و معظم می‌دارند و اگر به [[اهل‌سنت]] [[ترکیه]] توجه کنیم، چند دسته هستند. در حالی که برخی از حنفی‌ها [در آنکارا، استانبول و …] تعصبات شدیدی دارند، نام بسیاری از مسلمانان اهل‌سنت مناطق کرد نشین، حسن یا حسین است. یکی از آنها که نامش حسن بود می‌گفت: ما با روضه‌ی [[امام حسین]] علیه‌السلام که پدرانمان می‌خوانند بزرگ شدیم و [[معاویه]] و [[یزید]] را دائم لعن می‌کنیم.


برای شناخت دیدگاه اهل‌سنت، باید دسته‌بندی‌های متفاوتی در نظر گرفت. به عنوان مثال: کتب و منابع معتبر آنها یک شاخه است و دیدگاه عامۀ مردم که معمولاً کتاب نمی‌خوانند به سخن بزرگان خود گوش می‌دهند یک شاخه‌ی دیگر است و سخن بزرگانشان نیز کاملاً متفاوت و اغلب متضاد است. به همین دلیل اهل‌سنت، از یک مذهب در دو قوم، کاملاً دیدگاه‌های متفاوتی دارند.
برای شناخت دیدگاه [[اهل‌سنت]]، باید دسته‌بندی‌های متفاوتی در نظر گرفت. به عنوان مثال: کتب و منابع معتبر آنها یک شاخه است و دیدگاه عامۀ مردم که معمولاً کتاب نمی‌خوانند به سخن بزرگان خود گوش می‌دهند یک شاخۀ دیگر است و سخن بزرگانشان نیز کاملاً متفاوت و اغلب متضاد است. به همین دلیل اهل‌سنت، از یک مذهب در دو قوم، کاملاً دیدگاه‌های متفاوتی دارند.


=== منابع معتبر و کتب ===  
=== منابع معتبر و کتب ===  
* ابن عماد حنبلی که از بزرگان [[اهل‌سنت]] است، حوادث کربلا و عاشورا را نقل می‌کند و سپس می‌نویسد: «قاتل الله فاعل ذلک وأخزاه ومن أمر به أو رضیه …» خداوند بکشت کسی را که امام علیه‌السلام را کشت و خاندان [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‌بیت علیه‌السلام]] را به اسارت برد و راضی به این عمل بوده است<ref>شذرات الذهب، ج ۱ ص ۶۶.</ref>.
* ابن عماد حنبلی که از بزرگان [[اهل‌سنت]] است، حوادث [[کربلا]] و [[عاشورا]] را نقل می‌کند و سپس می‌نویسد: «قاتل الله فاعل ذلک وأخزاه ومن أمر به أو رضیه …» خداوند بکشت کسی را که امام علیه‌السلام را کشت و خاندان [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‌بیت علیه‌السلام]] را به اسارت برد و راضی به این عمل بوده است<ref>شذرات الذهب، ج ۱ ص ۶۶.</ref>.


* آلوسی، ‌ متوفی ۱۲۷۰، یکی از علمای اهل‌سنت است که نه تنها خصومت خاصی با تشیع دارد، بلکه گاه از «وهابیت» که نه [[شیعه]] است و نه [[سنی]]، بلکه یک تشکیلات بنیانگذاری شده توسط انگلیس برای نابودی اسلام است نیز دفاع کرده است، در پاسخ عده‌ای که برای خلاصی از وجدان درد در طرفداری یزید مدعی شدند او توبه کرده است، می‌نویسد: «الظاهر أنه لم یَتُب، و احتمال توبته أضعف من إیمانه، و یلحق به ابن زیاد و ابن سعد و جماعه فلَعنهُ اللّهِ عز و جل علیهم أجمعین، و عَلی أنصارِهم و أَعوانهم و شیعتهم و مَن مال إِلیهم إلی یومِ الدین ما دمعتْ عین علی أبی عبداللّه الحسین».
* آلوسی، ‌ متوفی ۱۲۷۰، یکی از علمای اهل‌سنت است که نه تنها خصومت خاصی با تشیع دارد، بلکه گاه از «[[وهابیت]]» که نه [[شیعه]] است و نه [[سنی]]، بلکه یک تشکیلات بنیانگذاری شده توسط [[انگلستان|انگلیس]] برای نابودی اسلام است نیز دفاع کرده است، در پاسخ عده‌ای که برای خلاصی از وجدان درد در طرفداری یزید مدعی شدند او توبه کرده است، می‌نویسد: «الظاهر أنه لم یَتُب، و احتمال توبته أضعف من إیمانه، و یلحق به ابن زیاد و ابن سعد و جماعه فلَعنهُ اللّهِ عز و جل علیهم أجمعین، و عَلی أنصارِهم و أَعوانهم و شیعتهم و مَن مال إِلیهم إلی یومِ الدین ما دمعتْ عین علی أبی عبداللّه الحسین».


ظاهر این است که یزید توبه نکرده است و احتمال توبه او ضعیف تر از ایمانش است و و ابن زیاد و ابن سعد ملحق به او هستند و تا چشمی برای امام حسین اشک می ریزد خدا یزید و اتباع او را لعنت کند<ref>روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ج ۱۳، ص: ۲۲۸.</ref>.
ظاهر این است که یزید توبه نکرده است و احتمال توبه او ضعیف تر از ایمانش است و و ابن زیاد و ابن سعد ملحق به او هستند و تا چشمی برای امام حسین اشک می ریزد خدا یزید و اتباع او را لعنت کند<ref>روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ج ۱۳، ص: ۲۲۸.</ref>.


* [[ابن جوزی]]، که او نیز از علمای معروف و معتبر اهل‌سنت است، در پاسخ به اعتقادات خطای برخی از اهل‌سنت راجع به یزید [مانند ابوبکر ابن عربی مالکی]، خلافت غصبی و خلاف‌هایش می‌نویسد: «از اعتقادات بعض عامه که خود را سنی می‌دانند این است که: یزید کار درستی انجام داده است. (این ادعا به استناد همان جو‌سازی زمان امام حسین علیه‌السلام که می‌گفتند یزید خلیفه است و بر هر مسلمانی واجب است با او بیعت کند و اگر نکند از دین خارج شده و خونش مباح است). ابن جوزی ادامه می‌دهد: «آنها اگر به تاریخ نگاه می‌کردند می فهمیدند که اصلاً یزید خلیفه نبوده و مردم ملزم [مجبور] به بیعت با او شدند و یزید از هیچ کار قبیحی دوری نکرده است و بر فرض که عقد بیعت او صحیح هم باشد، خلافکاری‌هایی از او سر زده است که همه آنها موجب فسخ بیعت است و با وجود این، به حرف ابوبکر ابن عربی مالکی کسی تمایل پیدا نخواهد کرد مگر انسان‌های جاهل».
* [[ابن جوزی]]، که او نیز از علمای معروف و معتبر اهل‌سنت است، در پاسخ به اعتقادات خطای برخی از اهل‌سنت راجع به یزید [مانند ابوبکر ابن عربی مالکی]، خلافت غصبی و خلاف‌هایش می‌نویسد: «از اعتقادات بعض عامه که خود را سنی می‌دانند این است که: یزید کار درستی انجام داده است. (این ادعا به استناد همان جو‌سازی زمان امام حسین علیه‌السلام که می‌گفتند یزید خلیفه است و بر هر مسلمانی واجب است با او بیعت کند و اگر نکند از دین خارج شده و خونش مباح است). ابن جوزی ادامه می‌دهد: «آنها اگر به تاریخ نگاه می‌کردند می فهمیدند که اصلاً یزید خلیفه نبوده و مردم ملزم [مجبور] به بیعت با او شدند و یزید از هیچ کار قبیحی دوری نکرده است و بر فرض که عقد بیعت او صحیح هم باشد، خلافکاری‌هایی از او سر زده است که همه آنها موجب فسخ بیعت است و با وجود این، به حرف ابوبکر ابن عربی مالکی کسی تمایل پیدا نخواهد کرد مگر انسان‌های جاهل».
=== عید گرفتن بنی‌امیه و تداوم آن ===  
=== عید گرفتن بنی‌امیه و تداوم آن ===  


خط ۶۱: خط ۶۱:
حوادث و وقایع فراوانی در ماه محرم رخ داده است که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شویم:
حوادث و وقایع فراوانی در ماه محرم رخ داده است که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شویم:
غزوه ذات الرقاع، فتح خیبر، ازدواج حضرت زهرا، ورود امیرمؤمنان [[علی]] علیه السلام، حادثه خونین کربلا - [[تاسوعا]] و [[عاشورا]] و شهادت امام حسین علیه السلام و اسارت خاندان امام به [[کوفه]] و [[شام]].
غزوه ذات الرقاع، فتح خیبر، ازدواج حضرت زهرا، ورود امیرمؤمنان [[علی]] علیه السلام، حادثه خونین کربلا - [[تاسوعا]] و [[عاشورا]] و شهادت امام حسین علیه السلام و اسارت خاندان امام به [[کوفه]] و [[شام]].
همچنین نقل است که به خلافت رسیدن [[عثمان]]، قتل محمد امین برادر [[مأمون عباسی]]، قتل [[جعفر برمکی]] و انقراض آل برمک و دولت برامکه، واقعه هولاکو و مستعصم و انقراض دولت بنی عباس در این ماه بوده است.
همچنین نقل است که به خلافت رسیدن [[عثمان]]، قتل محمد امین برادر [[مأمون عباسی]]، قتل [[جعفر برمکی]] و انقراض آل برمک و دولت برامکه، واقعه [[هولاکو]] و [[مستعصم]] و انقراض دولت بنی عباس در این ماه بوده است.
عروج حضرت ادریس به آسمان، استجابت دعای حضرت زکریا علیه السلام، عبور حضرت موسی علیه السلام از دریا و غرق شدن فرعونیان در نیل و عذاب اصحاب فیل نیز در ماه محرم رخ داده است<ref>هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی، ص۵۳.مفاتیح الجنان، ص ۵۲۱.</ref>.
عروج [[حضرت ادریس]][[حضرت موسی علیه السلام|علیه‌السلام]] به آسمان، استجابت دعای [[حضرت زکریا علیه السلام|حضرت زکریا علیه‌السلام]]، عبور [[حضرت موسی علیه السلام|حضرت موسی علیه‌السلام]] از دریا و غرق شدن فرعونیان در نیل و عذاب اصحاب فیل نیز در ماه محرم رخ داده است<ref>هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی، ص۵۳.مفاتیح الجنان، ص ۵۲۱.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==