پرش به محتوا

مالک بن نبی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - ' جریانها' به ' جریان‌ها'
جز (جایگزینی متن - ' ویژگیها' به ' ویژگی‌ها')
جز (جایگزینی متن - ' جریانها' به ' جریان‌ها')
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
به‌ عقیدة‌ بن‌نبی‌، نخستین‌ وظیفة‌ جهان‌ اسلام‌ این‌ است‌ که‌ خود را از طریق‌ یک‌ برنامه‌ریزی‌ منظم‌ علمی‌ به‌ سطح‌ بالای‌ پیشرفت‌ مادی‌ برساند بدون‌ آنکه‌ ارزشهای‌ اخلاقی‌ خود را از دست‌ بدهد، زیرا تمدن‌ جدید اسلامی‌ باید براساس‌ تعادل‌ بین‌ کم‌ و کیف‌، ماده‌ و روح‌، وسیله‌ و هدف‌ و بالاخره‌ علم‌ و وجدان‌ باشد. به‌ عبارت‌ دیگر، نهضت‌ جهان‌ اسلام‌ در جدا شدن‌ از ارزشها نیست‌ بلکه‌ در جمع‌ بین‌ علم‌ و ایمان‌ است‌<ref>جدعان‌، ص‌425ـ426؛ بن‌نبی‌، 1989، ص‌169ـ170</ref>.
به‌ عقیدة‌ بن‌نبی‌، نخستین‌ وظیفة‌ جهان‌ اسلام‌ این‌ است‌ که‌ خود را از طریق‌ یک‌ برنامه‌ریزی‌ منظم‌ علمی‌ به‌ سطح‌ بالای‌ پیشرفت‌ مادی‌ برساند بدون‌ آنکه‌ ارزشهای‌ اخلاقی‌ خود را از دست‌ بدهد، زیرا تمدن‌ جدید اسلامی‌ باید براساس‌ تعادل‌ بین‌ کم‌ و کیف‌، ماده‌ و روح‌، وسیله‌ و هدف‌ و بالاخره‌ علم‌ و وجدان‌ باشد. به‌ عبارت‌ دیگر، نهضت‌ جهان‌ اسلام‌ در جدا شدن‌ از ارزشها نیست‌ بلکه‌ در جمع‌ بین‌ علم‌ و ایمان‌ است‌<ref>جدعان‌، ص‌425ـ426؛ بن‌نبی‌، 1989، ص‌169ـ170</ref>.


دربارة‌ آیندة‌ جهان‌ اسلام‌، مالک‌ بن‌ نبی‌، علاوه‌ بر توجه‌ به‌ جریانهای‌ اصلاح‌طلب‌ و نوگرا که‌ در تصویر چهره جدید دنیای‌ اسلام‌ نقش‌ دارند، پدیدة‌ انتقال‌ مرکز ثقل‌ جهان‌ اسلام‌ را از حوزة‌ مدیترانه‌ به‌ آسیا مورد توجه‌ قرار می‌دهد و این‌ پدیده‌ را باعث‌ بروز نتایج‌ روانی‌، فرهنگی‌، اخلاقی‌، اجتماعی‌ و سیاسی‌ در جهان‌ اسلام‌ و حرکت‌ آن‌ به‌ سمت‌ آینده‌ می‌داند. وی‌ معتقد است‌ که‌ در جاوه‌، پاکستان‌ و جاکارتا جنبه‌های‌ اندیشه‌ و کار بر جنبه علمِ بسته سنتی‌ برتری‌ دارد و جهان‌ اسلام‌ می‌تواند در آنجا خود را بازسازی‌ کند تا به‌ توانمندی‌ لازم‌ برسد و راههای‌ زندگی‌ را بیاموزد<ref>بن‌نبی‌، 1989، ص‌182ـ183</ref>.  
دربارة‌ آیندة‌ جهان‌ اسلام‌، مالک‌ بن‌ نبی‌، علاوه‌ بر توجه‌ به‌ جریان‌های‌ اصلاح‌طلب‌ و نوگرا که‌ در تصویر چهره جدید دنیای‌ اسلام‌ نقش‌ دارند، پدیدة‌ انتقال‌ مرکز ثقل‌ جهان‌ اسلام‌ را از حوزة‌ مدیترانه‌ به‌ آسیا مورد توجه‌ قرار می‌دهد و این‌ پدیده‌ را باعث‌ بروز نتایج‌ روانی‌، فرهنگی‌، اخلاقی‌، اجتماعی‌ و سیاسی‌ در جهان‌ اسلام‌ و حرکت‌ آن‌ به‌ سمت‌ آینده‌ می‌داند. وی‌ معتقد است‌ که‌ در جاوه‌، پاکستان‌ و جاکارتا جنبه‌های‌ اندیشه‌ و کار بر جنبه علمِ بسته سنتی‌ برتری‌ دارد و جهان‌ اسلام‌ می‌تواند در آنجا خود را بازسازی‌ کند تا به‌ توانمندی‌ لازم‌ برسد و راههای‌ زندگی‌ را بیاموزد<ref>بن‌نبی‌، 1989، ص‌182ـ183</ref>.  


از سوی‌ دیگر جامعه اسلامی‌ در همسایگی‌ هند، و در کنار ادیان‌ برهمایی‌ و بودایی‌، به‌ انقلاب‌ درونی‌ در فضایی‌ عارفانه‌ دست‌ می‌یابد که‌ نتیجه‌ آن‌ گفت‌ و شنود بین‌ قلب‌ و فکر خواهد بود، چیزی‌ که‌ «انسانِ پس‌ از موحدون‌» بدان‌ سخت‌ نیاز دارد و در سواحل‌ مدیترانه‌ آن‌ را نیافته‌ است‌. این‌ نظر مالک‌ بن‌ نبی‌، که‌ تحت‌ تأثیر شرایط‌ سیاسی‌ ـ اجتماعی‌ جهان‌ اسلام‌ در 1328 ش‌/ 1949 بوده‌، با انتقاد بسیاری‌ از اندیشمندان‌ و نویسندگان‌ عرب‌ روبرو شده‌ است‌<ref>همان‌، ص‌ 183ـ186</ref>. <ref>مالک‌ بن‌ نبی‌، شروط‌ النّهضة‌، ترجمة‌ عمر کامل‌ مسقاوی‌ و عبدالصبور شاهین‌، دمشق 1992؛ همو، مشکلة‌ الثقافة‌، ترجمة‌ عبدالصبور شاهین‌، قاهره 1959؛ همو، میلاد مجتمع‌، ترجمة‌ عبدالصبور شاهین‌، قاهره 1962؛ همو، وجهة‌ العالم‌ الاسلامی‌، ترجمة‌ عبدالصبور شاهین‌، دمشق 1989؛ فهمی‌ جدعان‌، أسس‌ التقدم‌ عند مفکری‌ الاسلام‌ فی‌العالم‌ العربی‌ الحدیث‌، عمان‌ 1988؛ انور جندی‌، أعلام‌ القرن‌ الرابع‌ عشر الهجری‌، ج‌1: أعلام‌ الدعوة‌ و الفکر، قاهره 1981؛ اسعد سحمرانی‌، مالک‌بن‌ نبی‌ اندیشمند مصلح‌، ترجمة‌ صادق‌ آئینه‌وند، تهران‌ 1369 ش‌؛ مرتضی‌ کریمی‌نیا، آرا و اندیشه‌های‌ دکتر نصرحامدابوزید، تهران‌ 1376 ش‌؛ موسوعة‌السیاسة‌، چاپ‌ عبدالوهاب‌ کیالی‌، بیروت‌ 1979ـ1994،</ref>.  
از سوی‌ دیگر جامعه اسلامی‌ در همسایگی‌ هند، و در کنار ادیان‌ برهمایی‌ و بودایی‌، به‌ انقلاب‌ درونی‌ در فضایی‌ عارفانه‌ دست‌ می‌یابد که‌ نتیجه‌ آن‌ گفت‌ و شنود بین‌ قلب‌ و فکر خواهد بود، چیزی‌ که‌ «انسانِ پس‌ از موحدون‌» بدان‌ سخت‌ نیاز دارد و در سواحل‌ مدیترانه‌ آن‌ را نیافته‌ است‌. این‌ نظر مالک‌ بن‌ نبی‌، که‌ تحت‌ تأثیر شرایط‌ سیاسی‌ ـ اجتماعی‌ جهان‌ اسلام‌ در 1328 ش‌/ 1949 بوده‌، با انتقاد بسیاری‌ از اندیشمندان‌ و نویسندگان‌ عرب‌ روبرو شده‌ است‌<ref>همان‌، ص‌ 183ـ186</ref>. <ref>مالک‌ بن‌ نبی‌، شروط‌ النّهضة‌، ترجمة‌ عمر کامل‌ مسقاوی‌ و عبدالصبور شاهین‌، دمشق 1992؛ همو، مشکلة‌ الثقافة‌، ترجمة‌ عبدالصبور شاهین‌، قاهره 1959؛ همو، میلاد مجتمع‌، ترجمة‌ عبدالصبور شاهین‌، قاهره 1962؛ همو، وجهة‌ العالم‌ الاسلامی‌، ترجمة‌ عبدالصبور شاهین‌، دمشق 1989؛ فهمی‌ جدعان‌، أسس‌ التقدم‌ عند مفکری‌ الاسلام‌ فی‌العالم‌ العربی‌ الحدیث‌، عمان‌ 1988؛ انور جندی‌، أعلام‌ القرن‌ الرابع‌ عشر الهجری‌، ج‌1: أعلام‌ الدعوة‌ و الفکر، قاهره 1981؛ اسعد سحمرانی‌، مالک‌بن‌ نبی‌ اندیشمند مصلح‌، ترجمة‌ صادق‌ آئینه‌وند، تهران‌ 1369 ش‌؛ مرتضی‌ کریمی‌نیا، آرا و اندیشه‌های‌ دکتر نصرحامدابوزید، تهران‌ 1376 ش‌؛ موسوعة‌السیاسة‌، چاپ‌ عبدالوهاب‌ کیالی‌، بیروت‌ 1979ـ1994،</ref>.  
Writers، confirmed، مدیران
۸۶٬۲۵۵

ویرایش