confirmed
۳۸٬۴۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
'''طواف کعبه''' در [[شرع]] مقدس اسلام از جمله [[واجبات]] [[حج]] به شمار میرود که فرد با شرایط خاصی باید هفت مرتبه دور [[خانه خدا]] ([[کعبه]]) بگردد؛ بدین صورت که در هر شوط باید از [[حجرالاسود]] شروع و به همان ختم کند. نام دیگر طواف در [[فقه]] [[شوط]] است با این تفاوت که طواف به مجموع انجام هفت شوط اطلاق میگردد. | '''طواف کعبه''' در [[شرع]] مقدس اسلام از جمله [[واجبات]] [[حج]] به شمار میرود که فرد با شرایط خاصی باید هفت مرتبه دور [[خانه خدا]] ([[کعبه]]) بگردد؛ بدین صورت که در هر شوط باید از [[حجرالاسود]] شروع و به همان ختم کند. نام دیگر طواف در [[فقه]] [[شوط]] است با این تفاوت که طواف به مجموع انجام هفت شوط اطلاق میگردد. | ||
طواف یک عبادت قدیمی است و مربوط به زمان [[حضرت ابراهیم | طواف یک عبادت قدیمی است و مربوط به زمان [[حضرت ابراهیم (ع)|حضرت ابراهیم (علیه السلام)]] که [[دین]] اسلام آن را تقریر و امضاء نمود؛ این عمل حتی در [[جاهلیت]] نیز وجود داشت و آنها به دور [[بت]]<nowiki/>ها به عنوان طواف میگشتند. | ||
== طواف در لغت و اصطلاح == | |||
«طواف» در لغت به معنای احاطه کردن، <ref>فراهیدی، خلیل بن احمد؛ کتاب العین، تحقیق مهدی مخزمی، ایران، دارالهجرة، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۵۸</ref> و دور چیزی چرخیدن <ref>جوهری، اسماعیل؛ الصحاح، تحقیق احمد عبدالغفور، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۴۰۷ق، چاپ چهارم، ج۴، ص۱۳۹۶ و ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب، قم، ادب، ۱۴۰۵ق، چاپ اول، ج۹، ص۲۲۵</ref> با پای پیاده را گویند و طائف به کسی گویند که دور خانه میگردد؛ <ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان، قم، طلیعه نور، ۱۴۲۶ق، چاپ اول، ص۵۳۱</ref> و اما در اصطلاح فقه [[طائف]] کسی است که حول [[بیت عتیق]] (کعبه) در روزی که قربانی واجب است، بگردد. <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب، قم، ادب، ۱۴۰۵ق، چاپ اول، ج۹، ص۲۲۵</ref> | «طواف» در لغت به معنای احاطه کردن، <ref>فراهیدی، خلیل بن احمد؛ کتاب العین، تحقیق مهدی مخزمی، ایران، دارالهجرة، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۴۵۸</ref> و دور چیزی چرخیدن <ref>جوهری، اسماعیل؛ الصحاح، تحقیق احمد عبدالغفور، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۴۰۷ق، چاپ چهارم، ج۴، ص۱۳۹۶ و ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب، قم، ادب، ۱۴۰۵ق، چاپ اول، ج۹، ص۲۲۵</ref> با پای پیاده را گویند و طائف به کسی گویند که دور خانه میگردد؛ <ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان، قم، طلیعه نور، ۱۴۲۶ق، چاپ اول، ص۵۳۱</ref> و اما در اصطلاح فقه [[طائف]] کسی است که حول [[بیت عتیق]] (کعبه) در روزی که قربانی واجب است، بگردد. <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب، قم، ادب، ۱۴۰۵ق، چاپ اول، ج۹، ص۲۲۵</ref> | ||
ماده "طواف" در [[قرآن]] هم به معنای لغوی به کار رفته و هم به معنای اصطلاحی؛ در معنای لغوی میتوان به این آیه استناد کرد: «فَطَافَ عَلَیهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّک وَهُمْ نَائِمُونَ»؛ <ref> سوره قلم/آیه ۱۹</ref> اما عذابی فراگیر (شب هنگام) بر (تمام) باغ آنها فرود آمد در حالی که همه در خواب بودند. مراد از طائف در اینجا کنایه از بلا و مصیبتی است که در شب روی میدهد. <ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران؛ تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۷۴ش، چاپ اول، ج۲۴، ص۳۹۵</ref> | ماده "طواف" در [[قرآن]] هم به معنای لغوی به کار رفته و هم به معنای اصطلاحی؛ در معنای لغوی میتوان به این آیه استناد کرد: «فَطَافَ عَلَیهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّک وَهُمْ نَائِمُونَ»؛ <ref> سوره قلم/آیه ۱۹</ref> اما عذابی فراگیر (شب هنگام) بر (تمام) باغ آنها فرود آمد در حالی که همه در خواب بودند. مراد از طائف در اینجا کنایه از بلا و مصیبتی است که در شب روی میدهد. <ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران؛ تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۷۴ش، چاپ اول، ج۲۴، ص۳۹۵</ref> | ||
و در برخی آیات به معنای مصطلح فقهی اشاره شده است: «...وَلْیطَّوَّفُوا بِالْبَیتِ الْعَتِیقِ» <ref>سوره حج/آیه ۲۹</ref> ؛ ... و بر گِرد خانه گرامی کعبه، طواف کنند. اما دلیل این که "کعبه" به بیت عتیق نام گرفت، این است که چون در زمان [[حضرت نوح (علیه السلام)]] از طوفان در امان ماند | و در برخی آیات به معنای مصطلح فقهی اشاره شده است: «...وَلْیطَّوَّفُوا بِالْبَیتِ الْعَتِیقِ» <ref>سوره حج/آیه ۲۹</ref> ؛ ... و بر گِرد خانه گرامی کعبه، طواف کنند. اما دلیل این که "کعبه" به بیت عتیق نام گرفت، این است که چون در زمان [[حضرت نوح (علیه السلام)]] از طوفان در امان ماند<ref> قمی، علی بن ابراهیم؛ تفسیر قمی، تحقیق طیب موسوی، قم، دارالکتاب، ۱۴۰۴ق، چاپ سوم، ج۲، ص۸۴ و طوسی، محمد بن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد حبیب قصیر، نجف اشرف، امین، بی تا، ج۷، ص۳۱۱</ref>. | ||
== حکمت طواف مسلمانان دور کعبه == | |||
# [[امام صادق(علیه السلام)]] فرمود: «همانگونه که با بدنت همراه [[مسلمانان]] بر گِرد کعبه طواف میکنی، با قلبت همراه فرشتگان بر گِرد عرش طواف کن». <ref>«وَ طُفْ بِقَلْبِکَ مَعَ الْمَلَائِکَةِ حَوْلَ الْعَرْشِ کَطَوَافِکَ مَعَ الْمُسْلِمِینَ بِنَفْسِکَ حَوْلَ الْبَیْتِ»؛ منسوب به امام جعفر صادق(علیه السلام)، مصباح الشریعة، ص 50، اعلمی، بیروت، چاپ اول، 1400ق</ref> | |||
# | |||
# در روایت دیگری از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «با پدرم [[امام باقر(علیه السلام)]] در [[حجر اسماعیل]] بودیم و ایشان مشغول به [[نماز]] بود که مردی آمد و سلام کرد. | |||
# | |||
گفت:سؤال دارم: | گفت:سؤال دارم: | ||
خط ۴۹: | خط ۴۷: | ||
آب در آن تل خاک به صورت حوضی در آمد و پرندگان به دور آن حلقه زدند و قافلهای که از یمن بدان سو میآمد وقتی پرواز پرندگان به آن نقطه را مشاهده نمودند گفتند: این پرندگان در آنجا گرد هم جمع نشدند مگر به سبب آبی که یافتهاند پس خود را به آنجا رساندند و آب را دیده و از آن نوشیدند و همانجا غذایشان را خوردند و ...». <ref>شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 2، ص 432، کتاب فروشی داوری، قم، چاپ اول، 1385ش</ref> | آب در آن تل خاک به صورت حوضی در آمد و پرندگان به دور آن حلقه زدند و قافلهای که از یمن بدان سو میآمد وقتی پرواز پرندگان به آن نقطه را مشاهده نمودند گفتند: این پرندگان در آنجا گرد هم جمع نشدند مگر به سبب آبی که یافتهاند پس خود را به آنجا رساندند و آب را دیده و از آن نوشیدند و همانجا غذایشان را خوردند و ...». <ref>شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 2، ص 432، کتاب فروشی داوری، قم، چاپ اول، 1385ش</ref> | ||
=انواع طواف در فقه شیعه | == انواع طواف در فقه شیعه == | ||
=== طواف تحیت === | |||
طواف تحیت یا طواف ورود که وقتی انسان داخل مکه میگردد [[مستحب]] است به طواف خانه کعبه بشتابد و دور آن خانه مقدس را طواف نماید. این طواف در [[فقه شیعه]] <ref>عبدالله بن تاج الشریعه، ص 319، بی تا</ref>. و نیز فقه مذاهب [[حنفی]]، [[شافعی]] و [[حنبلی]] مستحب است. <ref>الجزیری، عبدالرحمن، ج 1، ص 663، بی تا</ref> | طواف تحیت یا طواف ورود که وقتی انسان داخل مکه میگردد [[مستحب]] است به طواف خانه کعبه بشتابد و دور آن خانه مقدس را طواف نماید. این طواف در [[فقه شیعه]] <ref>عبدالله بن تاج الشریعه، ص 319، بی تا</ref>. و نیز فقه مذاهب [[حنفی]]، [[شافعی]] و [[حنبلی]] مستحب است. <ref>الجزیری، عبدالرحمن، ج 1، ص 663، بی تا</ref> | ||
== طواف زیارت یا طواف حج == | === طواف زیارت یا طواف حج === | ||
این عمل در فقه شیعه واجب است و بلکه از ارکان حج به حساب میآید. <ref>محمد جواد مغنیه، ج 1، ص 188، 1420 ق</ref> | این عمل در فقه شیعه واجب است و بلکه از ارکان حج به حساب میآید. <ref>محمد جواد مغنیه، ج 1، ص 188، 1420 ق</ref> | ||
== طواف نساء == | === طواف نساء === | ||
طواف نساء در [[فقه شیعه]] واجب است ولی جز ارکان حج به حساب نمیآید. بنابراین چه در [[حج تمتع]] چه در [[حج قرآن]] و [[حج افراد]] و نیز بر عمرهها. به جز [[عمره تمتع]] واجب است مکلف این حکم اعم از زن و مرد است. اگر کسی این عمل را ترک کند اگر زن باشد تا وقتی در سال دیگر طواف نساء انجام ندهد شوهرش بر او [[حرام]] است. اگر مرد باشد به همین طریق زن به او حرام میشود و اگر کسی ازدواج نکرده است تا انجام دوباره آن زن گرفتن بر او حرام میشود. | طواف نساء در [[فقه شیعه]] واجب است ولی جز ارکان حج به حساب نمیآید. بنابراین چه در [[حج تمتع]] چه در [[حج قرآن]] و [[حج افراد]] و نیز بر عمرهها. به جز [[عمره تمتع]] واجب است مکلف این حکم اعم از زن و مرد است. اگر کسی این عمل را ترک کند اگر زن باشد تا وقتی در سال دیگر طواف نساء انجام ندهد شوهرش بر او [[حرام]] است. اگر مرد باشد به همین طریق زن به او حرام میشود و اگر کسی ازدواج نکرده است تا انجام دوباره آن زن گرفتن بر او حرام میشود. | ||
خط ۶۷: | خط ۶۲: | ||
بعد از انجام حلق و تقصیر به مکه برمیگردند و طواف زیارت با دو [[رکعت]] [[نماز]] انجام میدهند بعد از آن سعی بین صفا و مروه انجام میشود و بعد از [[سعی]]، طواف نساء را انجام میدهند. با دو رکعت نماز مانند طواف زیارت نباید طواف نساء قبل از سعی بین صفا و مروه و نیز نباید قبل از طواف زیارت انجام شود؛ بلکه باید بعد از سعی بین صفا و مروه انجام شود. <ref>الفاضل اللنکرانی، ج 5، ص 383، 1418</ref> | بعد از انجام حلق و تقصیر به مکه برمیگردند و طواف زیارت با دو [[رکعت]] [[نماز]] انجام میدهند بعد از آن سعی بین صفا و مروه انجام میشود و بعد از [[سعی]]، طواف نساء را انجام میدهند. با دو رکعت نماز مانند طواف زیارت نباید طواف نساء قبل از سعی بین صفا و مروه و نیز نباید قبل از طواف زیارت انجام شود؛ بلکه باید بعد از سعی بین صفا و مروه انجام شود. <ref>الفاضل اللنکرانی، ج 5، ص 383، 1418</ref> | ||
== طواف وداع == | === طواف وداع === | ||
طوافی است که انسان هنگام بیرون شدن از مکه انجام میدهد و آخرین عملی است که در مکه انجام میدهد. از آن جهت [[طواف وداع]] گویند که گویا با این طواف از مکه و [[مسجدالحرام]] خداحافظی و وداع مینماید. از نظر فقه شیعه این طواف [[مستحب]] است. <ref>عبدالله بن تاج الشریعه، ص 319، بی تا</ref> ولی از نظر اهل سنت سه نظر وجود دارد. حنفیها و حنبلیها اعتقاد به وجوب این طواف دارند. ولی مالکیها آن را مستحب و شافعیها دو نظر دارند برخی واجب و برخی مستحب میدانند. <ref>عبدالله بن تاج الشریعه، ص 319، بی تا</ref> | طوافی است که انسان هنگام بیرون شدن از مکه انجام میدهد و آخرین عملی است که در مکه انجام میدهد. از آن جهت [[طواف وداع]] گویند که گویا با این طواف از مکه و [[مسجدالحرام]] خداحافظی و وداع مینماید. از نظر فقه شیعه این طواف [[مستحب]] است. <ref>عبدالله بن تاج الشریعه، ص 319، بی تا</ref> ولی از نظر اهل سنت سه نظر وجود دارد. حنفیها و حنبلیها اعتقاد به وجوب این طواف دارند. ولی مالکیها آن را مستحب و شافعیها دو نظر دارند برخی واجب و برخی مستحب میدانند. <ref>عبدالله بن تاج الشریعه، ص 319، بی تا</ref> | ||
=انواع طواف در فقه | == انواع طواف در فقه اهلسنت == | ||
=== طواف قدوم === | |||
طواف قدوم که برای بار اول ورود در مکه انجام میشود. این طواف از نظر [[سنی]]<nowiki/>ها واجب نیست، مستحب است. <ref>عبدالرحمن الجزیری، ج 1، ص 663، بی تا</ref> | طواف قدوم که برای بار اول ورود در مکه انجام میشود. این طواف از نظر [[سنی]]<nowiki/>ها واجب نیست، مستحب است. <ref>عبدالرحمن الجزیری، ج 1، ص 663، بی تا</ref> | ||
== طواف رکن == | === طواف رکن === | ||
طواف رکن یا طواف زیارت که به عنوان رکن دوم [[حج]] شناخته شده است. زمان انجام این طواف در روز دهم ذی الحجه است و آخر وقت آن بر اساس نظر [[حنفی]]<nowiki/>ها تا آخر عمر است. اگر در روز دهم انجام نشد در آخر عمر هم میتواند انجام دهد. [[مالکی]]<nowiki/>ها معتقدند از اول روز دهم تا آخر ماه ذی الحجه وقت انجام طواف رکن است. [[شافعی]] و حنبلیها معتقدند که اول وقت آن از نصف شب دهم ذی الحجه است و آخر آن تا بی نهایت است.<ref>عبدالرحمن الجزیری، ج 1، ص 664، بی تا</ref> | طواف رکن یا طواف زیارت که به عنوان رکن دوم [[حج]] شناخته شده است. زمان انجام این طواف در روز دهم ذی الحجه است و آخر وقت آن بر اساس نظر [[حنفی]]<nowiki/>ها تا آخر عمر است. اگر در روز دهم انجام نشد در آخر عمر هم میتواند انجام دهد. [[مالکی]]<nowiki/>ها معتقدند از اول روز دهم تا آخر ماه ذی الحجه وقت انجام طواف رکن است. [[شافعی]] و حنبلیها معتقدند که اول وقت آن از نصف شب دهم ذی الحجه است و آخر آن تا بی نهایت است.<ref>عبدالرحمن الجزیری، ج 1، ص 664، بی تا</ref> | ||
== طواف الوداع == | === طواف الوداع === | ||
طوافی است که حجاج برای آخرین بار در مکه انجام میدهد و بعد از آن از مکه خارج میشود از آن جهت طواف وداع گفتهاند که حاج با این طواف با مکه و کعبه وداع میکند قبلا ذکر گردیده است. | طوافی است که حجاج برای آخرین بار در مکه انجام میدهد و بعد از آن از مکه خارج میشود از آن جهت طواف وداع گفتهاند که حاج با این طواف با مکه و کعبه وداع میکند قبلا ذکر گردیده است. | ||