مسلم بن عقیل: تفاوت میان نسخه‌ها

مسلم بن عقیل نخستین پرچم‌دار و پیشگام در [[قیام حسینی]] است که در ابلاغ [[رسالت]] سرورشهیدان امام حسین (ع) به مردم [[کوفه]] و [[بیعت]] گرفتن از آنها نقش مهمی ایفا کرد، اما کوفیان بعد از اینکه [[عبیدالله بن زیاد]] ترس و وحشت در بین صفوف آنها ایجاد کرد به سرعت برگشتند و از اطراف مسلم پراکنده شدند؛ هر چند این فرمانده [[علوی]] چون کوهی سرفراز به تنهایی مقاومت کرد و صف ستمگران و طغیان گران مستبد را در هم کوبید. حیات مسلم بن عقیل تصویر درخشانی از [[جهاد]] در راه بالابردن کلمه [[توحید]] در برابر سرکشی امویان ظالم است.

[[ابوطالب]] عموی بزرگوار [[پیامبر]] و بزرگ [[مکه]] و طایفه [[بنی‌هاشم]]، چهار پسر داشت به نام‌های: [[عقیل]]، طالب، جعفر و [[علی (ع)]]<ref>ر. ک:مقاله علی (ع)</ref>.

پیامبر خدا (ص) او و پدرش را ستوده است. در سخنی که از عقیل و پدرش یاد می‌کند، از مسلم هم ستایش می‌کند و خطاب به علی (ع) می‌فرماید: «فرزند او (مسلم) کشته راه محبت فرزند تو خواهد شد. چشم مؤمنان بر او شک می ریزد و فرشتگان مقرّب پروردگار بر او درود می فرستند.» <ref>) عبدالله مامقانی، تنقیح المقال، ج 3، ص 214</ref>

مسلم پسر عقیل سال ۲۰ هجری یعنی ده سال بعد از رحلت پیامبر (ص) متولد شده بود؛ لذا او زمان [[رسول خدا(ص)|رسول خدا (ص)]] را درک نکرد؛ زیرا هنگام شهادت (سال ۶۰ هجری) سن آن‌جناب بیش از ۴۰ سال نبود در حالی‌که از زمان رحلت پیامبر(ص) تا سال ۶۰ هجری ۵۰ سال گذشته بود.

مادر گرامی او حلیه نام دارد، او کنیزی بود که [[عقیل]] از شام خریداری کرده بود. همسر مکرمه او جناب [[رقیه]] از دختران [[امیرمؤمنان]] علی(ع) بوده است؛ <ref>ابوالفرج اصفهانی، على بن حسین‏، مقاتل ‏الطالبیین، ص ۸۶، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا</ref> از این‌رو، ایشان افتخار دامادی حضرت علی(ع) را به همراه داشت.

نام آن حضرت مسلم است، امام حسین (ع) در نامه‌ای که برای کوفیان توسط حضرت مسلم می فرستد، وی را به [[ثقه]] توصیف می‌کند. امام (ع) در این نامه می‌نویسد: «کسی را به سوی شما می فرستم که برادر، پسر عمو و مورد اطمینان از اهل بیتم محسوب می‌شود».

در زیارت نامه آن حضرت به واژه ای اشاره شده است که می‌تواند لقبی از القاب ایشان باشد. در آنجا چنین آمده است: «السلام علیک ایّها العبدالصالح …». بنابر‌این، عبد صالح از القاب آن حضرت محسوب می‌شود. <ref>الارشاد محمدبن محمد</ref>

در کتاب‌های تاریخی چند فرزند پسر و دختر برای جناب مسلم بن عقیل نام می‌برند که چهار تن از پسران ایشان در حادثه‌ی [[کربلا]] و پس از آن به شهادت می‌رسند. با این بیان که دو تا از فرزندان مسلم به نام‌های عبدالله و محمد در کربلا شهید می‌شوند. <ref>شیخ مفید، الاختصاص، ص 83، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج ‏4، ص 112، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق</ref> مادر عبدالله، [[رقیه کبری]] دختر [[حضرت على(ع)]] بود، <ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ‏1، ص 397، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1417ق</ref> و مادر محمد کنیز بود. <ref> سبط بن جوزی‏، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، ص 229، قم، منشورات الشریف الرضی‏، چاپ اول، 1418ق</ref>

در منابع کهن تنها نام چهار یا پنج یا هفت تن از آنها برده شده است که عبارت‌اند از: عبدالله، محمد، علی، مسلم، حمیده(عاتکه)، ابراهیم و عبدالرحمن. <ref> لیث صفوی تاریخ خلیفه بن خیاط ص135</ref>

همان‌طور که بیان شد او فرزند کسی است که دست پرورده شخصی مانند ابوطالب(ع) است و خود افتخار دامادی امیر مؤمنان علی(ع) را دارد که تأثیر این‌دو در تربیت و بالندگی انسان قابل انکار نیست.

امام حسین(ع) در نامه‌ای که برای کوفیان می‌فرستد می‌نویسد: «کسی را به سوی شما می‌فرستم که برادر، پسر عمو و مورد اطمینان از اهل بیتم محسوب می‌شود». <ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، ج ‏۵، ص ۳۵۳، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق</ref>

در این کلام امام(ع) افتخاراتی برای مسلم وجود دارد که عبارت‌اند از:

در زیارت نامه مسلم بن عقیل به فضایل بسیاری اشاره شده که شاید مهم‌ترین آن این جمله است:  

<big>السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ، الْمُطِیعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ لِلْحَسَنِ وَ الْحُسَیْن‏</big>؛ <ref>ابن مشهدى، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص ۱۷۸، قم، دفتر انتشارات اسلامى‏، چاپ اول‏، ۱۴۱۹ق</ref> یعنی درود بر تو ای بنده شایسته و فرمانبردار خداوند و فرستاده‌اش و امیرمؤمنان و حسن و حسین(ع).

در مورد چگونگی شهادت مسلم بن عقیل باید گفت: پس از اسارت وی و بردنش به دارالاماره، ابن زیاد به بُکیر بن حمران [که در جنگ با مسلم مجروح شده بود، دستور داد تا برای آرامش و خنک شدن دل خود کشتن او را بر عهده بگیرد. بُکیر وی را به بالای قصر برد. مسلم بن عقیل در حالی که تکبیر می ‏‌گفت، استغفار می‌‏کرد و بر انبیا و فرشتگان درود می‏‌فرستاد.  

مسلم بن عقیل در روز چهارشنبه نهم ذی حجه سال ۶۰ هجری در کوفه به شهادت رسیدسر مبارک مسلم را همراه با سر [[هانی بن عروه]] به [[شام]] <ref>ر. ک:مقاله شام</ref> فرستادند. [[یزید]] <ref>ر. ک:مقاله یزید</ref> دستور داد تا آنها را بر سر در یکی از دروازه ‏‌های شهر [[دمشق]] آویختند. پیکرش را نیز در بازار قصاب‏‌های کوفه بر روی زمین کشاندند و سپس در همان جا به دار آویختند. <ref>الفتوح، ج ۵، ص ۶۲</ref>

جنب مسجد <ref>ر. ک:مقاله مسجد</ref> معظم کوفه و در رکن جنوب شرقى آن، مرقد مطهر [[سفیر امام حسین(ع)]] و اولین [[شهید]] [[نهضت عاشورا]]، حضرت مسلم بن عقیل بن أبی‌طالب (ع) واقع است. حضرت امام حسین (ع) در سال 60 هجرى پسر عموى خویش، مسلم بن عقیل را به عنوان سفیر خویش به عراق <ref>ر. ک: مقاله عراق</ref> فرستاد. حضرت مسلم در جنگى نابرابر در روز هشتم ذی حجه همان سال در شهر کوفه به شهادت رسید.