۸۸٬۱۷۷
ویرایش
Wikivahdat (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '=پانویس=↵{{پانویس|2}}' به '== پانویس == {{پانویس}}') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
تعیین [[آیتالله منتظری]] به عنوان قائم مقام رهبری در سال ۱۳۶۴ و انتخاب [[آیتالله خامنهای]] به عنوان رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]] در سال ۱۳۶۸ مهمترین تصمیمات این مجلس در دوران فعالیت خود بودهاست.<br> | تعیین [[آیتالله منتظری]] به عنوان قائم مقام رهبری در سال ۱۳۶۴ و انتخاب [[آیتالله خامنهای]] به عنوان رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]] در سال ۱۳۶۸ مهمترین تصمیمات این مجلس در دوران فعالیت خود بودهاست.<br> | ||
=جایگاه قانونی= | == جایگاه قانونی == | ||
در اصلهای ۹۹<ref>اصل نود و نهم: شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مراجعه به آراء عمومی و همه پرسی را بر عهده دارد.</ref>، ۱۰۷<ref>اصل یکصد و هفتم: پس از مرجع عالیقدر تقلید و رهبر کبیر انقلاب جهانی اسلام و | |||
در اصلهای ۹۹<ref>اصل نود و نهم: شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، ریاست | بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت آیت اللهالعظمی امام خمینی "قدس سره الشریف" که از طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته و | ||
جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مراجعه به آراء عمومی و همه پرسی را بر | پذیرفته شدند، تعیین رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است. خبرگان رهبری درباره همه فقها واجد شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت می کنند؛ هر گاه یکی از آنان را اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از صفات مذکور در اصل یکصد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب می کنند و در غیر این صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می نمایند. | ||
عهده دارد.</ref>، ۱۰۷<ref>اصل یکصد و هفتم: پس از مرجع عالیقدر تقلید و رهبر کبیر انقلاب جهانی اسلام و | رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسئولیت های ناشی از آن را بر عهده خواهد داشت. رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است. | ||
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت آیت اللهالعظمی امام خمینی " | </ref>، ۱۰۸ <ref>اصل یکصد و هشتم: قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقها اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آراء آنان تصویب شود و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدیدنظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است. | ||
سره الشریف" که از طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته و | اصل سابق: اصل یکصد و هشتم: قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید | ||
پذیرفته شدند، تعیین رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است. خبرگان رهبری | به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آراء آنان تصویب شود و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدید | ||
درباره همه فقها واجد شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت | |||
می کنند؛ هر گاه یکی از آنان را اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مسائل | |||
سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از | |||
صفات مذکور در اصل یکصد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب می کنند و | |||
در غیر این صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می نمایند. | |||
رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسئولیت های ناشی از آن را بر عهده | |||
خواهد داشت. رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است. | |||
</ref>، ۱۰۸ <ref>اصل یکصد و هشتم: قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و | |||
آیین نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقها اولین | |||
شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آراء آنان تصویب شود و به تصویب نهایی | |||
رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدیدنظر در این قانون و | |||
تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است. | |||
اصل سابق: اصل یکصد و هشتم: قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، | |||
کیفیت انتخاب آنها و آیین نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید | |||
به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آراء آنان تصویب | |||
شود و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدید | |||
نظر در این قانون در صلاحیت مجلس خبرگان است.</ref>، ۱۱۱ <ref>اصل یکصد و یازدهم: هر گاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود یا | نظر در این قانون در صلاحیت مجلس خبرگان است.</ref>، ۱۱۱ <ref>اصل یکصد و یازدهم: هر گاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود یا | ||
فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم گردد، یا معلوم شود از | فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم گردد، یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است، از مقام خود بر کنار خواهد شد. تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصد و هشتم می باشد. در صورت فوت یا کناره گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند، در اسرع وقت نسبت به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند. تا هنگام معرفی رهبر، شورایی مرکب از رئیس جمهور، رئیس قوه قضائیه و یکی از فقهای شورای نگهبان به انتخاب مجمع تشخیص مصلحت نظام، همه وظایف رهبری را به طور موقت به عهده می گیرد و چنانچه در این مدت یکی از آنان به هر دلیل نتواند انجام وظیفه نماید، فرد دیگری به انتخاب مجمع، با حفظ اکثریت فقها، در شورا به جای وی منصوب می گردد. این شورا در خصوص وظایف بندهای 1 و 3 و 5 و 10 و قسمتهای (د) و (هـ) و (و) بند 6 اصل یکصد و دهم، پس از تصویب سه چهارم اعضاءء مجمع تشخیص مصلحت نظام اقدام می کند. هر گاه رهبر بر اثر بیماری یا حادثه دیگری موقتاً از انجام وظایف رهبری ناتوان شود، در این مدت شورای مذکور در این اصل وظایف او را عهده دار خواهد بود.</ref>و ۱۷۷ <ref>اصل یکصد و هفتاد و هفتم: بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در موارد ضروری به ترتیب زیر انجام می گیرد: | ||
آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است، از مقام خود بر کنار خواهد شد. تشخیص این | مقام رهبری پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام طی حکمی خطاب به رئیس جمهور موارد اصلاح یا تتمیم قانون اساسی را به شورای بازنگری | ||
امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصد و هشتم می باشد. در صورت فوت یا | |||
کناره گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند، در اسرع وقت نسبت به تعیین و | |||
معرفی رهبر جدید اقدام نمایند. تا هنگام معرفی رهبر، شورایی مرکب از رئیس | |||
جمهور، رئیس قوه قضائیه و یکی از فقهای شورای نگهبان به انتخاب مجمع | |||
تشخیص مصلحت نظام، همه وظایف رهبری را به طور موقت به عهده می گیرد و | |||
چنانچه در این مدت یکی از آنان به هر دلیل نتواند انجام وظیفه نماید، فرد | |||
دیگری به انتخاب مجمع، با حفظ اکثریت فقها، در شورا به جای وی منصوب می | |||
گردد. این شورا در خصوص وظایف بندهای 1 و 3 و 5 و 10 و قسمتهای (د) و ( | |||
هـ) و (و) بند 6 اصل یکصد و دهم، پس از تصویب سه چهارم اعضاءء مجمع | |||
تشخیص مصلحت نظام اقدام می کند. هر گاه رهبر بر اثر بیماری یا حادثه دیگری | |||
موقتاً از انجام وظایف رهبری ناتوان شود، در این مدت شورای مذکور در این | |||
اصل وظایف او را عهده دار خواهد بود.</ref>و ۱۷۷ <ref>اصل یکصد و هفتاد و هفتم: بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در | |||
موارد ضروری به ترتیب زیر انجام می گیرد: | |||
مقام رهبری پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام طی حکمی خطاب | |||
به رئیس جمهور موارد اصلاح یا تتمیم قانون اساسی را به شورای بازنگری | |||
قانون اساسی با ترکیب زیر پیشنهاد می نماید: | قانون اساسی با ترکیب زیر پیشنهاد می نماید: | ||
1 - اعضای شورای نگهبان. | 1 - اعضای شورای نگهبان. | ||
خط ۵۴: | خط ۲۳: | ||
8 - ده نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی. | 8 - ده نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی. | ||
9 - سه نفر از دانشگاهیان. | 9 - سه نفر از دانشگاهیان. | ||
شیوه کار و کیفیت انتخاب و شرایط آن را قانون معین می کند. مصوبات | شیوه کار و کیفیت انتخاب و شرایط آن را قانون معین می کند. مصوبات شورا پس از تأیید و امضای مقام رهبری باید از طریق مراجعه به آراء عمومی | ||
شورا پس از تأیید و امضای مقام رهبری باید از طریق مراجعه به آراء عمومی | به تصویب اکثریت مطلق شرکت کنندگان در همه پرسی برسد. رعایت ذیل اصل پنجاه و نهم در مورد همه پرسی "بازنگری در قانون اساسی" لازم نیست. | ||
به تصویب اکثریت مطلق شرکت کنندگان در همه پرسی برسد. رعایت ذیل اصل | محتوای اصول مربوط به اسلامی بودن نظام و ابتنای کلیه قوانین و مقررات بر اساس موازین اسلامی و پایه های ایمانی و اهداف جمهوری اسلامی ایران و | ||
پنجاه و نهم در مورد همه پرسی "بازنگری در قانون اساسی" لازم نیست. | جمهوری بودن حکومت و ولایت امر و امامت امت و نیز اداره امور کشور با اتکاء به آراء عمومی و دین و مذهب رسمی ایران تغییر ناپذیر است. | ||
محتوای اصول مربوط به اسلامی بودن نظام و ابتنای کلیه قوانین و مقررات | اصل یکصد و هفتاد و هفتم به موجب اصلاحاتی که در سال 1368 نسبت به قانون اساسی صورت گرفته، به این قانون الحاق شده است. </ref> | ||
بر اساس موازین اسلامی و پایه های ایمانی و اهداف جمهوری اسلامی ایران و | |||
جمهوری بودن حکومت و ولایت امر و امامت امت و نیز اداره امور کشور با اتکاء | |||
به آراء عمومی و دین و مذهب رسمی ایران تغییر ناپذیر است. | |||
اصل یکصد و هفتاد و هفتم به موجب اصلاحاتی که در سال 1368 نسبت به | |||
قانون اساسی صورت گرفته، به این قانون الحاق شده است. </ref> | |||
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شدهاست. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان میداند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آییننامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفتهاست. | قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شدهاست. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان میداند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آییننامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفتهاست. | ||
==تعداد خبرگان== | |||
مطابق با ماده ۱ قانون انتخابات و آییننامه داخلی مجلس خبرگان رهبری (اصلاحی ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴) تعداد نمایندگان مجلس خبرگان رهبری ۸۸ نفر است که پراکندگی آنان در سطح کشور به این شرح است: | مطابق با ماده ۱ قانون انتخابات و آییننامه داخلی مجلس خبرگان رهبری (اصلاحی ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴) تعداد نمایندگان مجلس خبرگان رهبری ۸۸ نفر است که پراکندگی آنان در سطح کشور به این شرح است: | ||
خط ۸۴: | خط ۴۸: | ||
استانهای ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قم، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.<br> | استانهای ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قم، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.<br> | ||
علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسیهای لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئترئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود. [۲] | علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسیهای لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئترئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود. [۲] | ||
== شرایط نمایندگان خبرگان رهبری == | |||
* اعضا مجلس خبرگان با رای مستقیم مردم انتخاب میشوند. این انتخابات به صورت استانی برگزار میشود و هر فرد نماینده یک استان است. نمایندگان خبرگان رهبری باید تحصیلات علوم دینی داشته باشند و دستکم مجتهد متجزی باشند. یعنی در بعضی از ابواب فقهی توانایی اجتهاد داشته باشند. بنابر ماده ماده ۳ قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، انتخاب شوندگان باری نمایندگی در این مجلس باید دارای شرایط زیر باشند: | * اعضا مجلس خبرگان با رای مستقیم مردم انتخاب میشوند. این انتخابات به صورت استانی برگزار میشود و هر فرد نماینده یک استان است. نمایندگان خبرگان رهبری باید تحصیلات علوم دینی داشته باشند و دستکم مجتهد متجزی باشند. یعنی در بعضی از ابواب فقهی توانایی اجتهاد داشته باشند. بنابر ماده ماده ۳ قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، انتخاب شوندگان باری نمایندگی در این مجلس باید دارای شرایط زیر باشند: | ||
* اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی. | * اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی. | ||
* اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولیفقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد. (اصلاحی ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ توسط مجلس خبرگان رهبری) | * اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولیفقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد. (اصلاحی ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ توسط مجلس خبرگان رهبری) | ||
خط ۹۴: | خط ۵۷: | ||
* نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی. | * نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی. | ||
=وظایف خبرگان رهبری= | == وظایف خبرگان رهبری == | ||
=== گزارش ادوار مجلس خبرگان === | |||
انتخابات برای تشکیل نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ش برگزار شد و مجلس خبرگان رهبری در ۲۴ مرداد ۱۳۶۲ش افتتاح شد. ریاست این دوره از مجلس را آیتالله علی مشکینی بر عهده داشت.<br> | انتخابات برای تشکیل نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ش برگزار شد و مجلس خبرگان رهبری در ۲۴ مرداد ۱۳۶۲ش افتتاح شد. ریاست این دوره از مجلس را آیتالله علی مشکینی بر عهده داشت.<br> | ||
=== انتخاب قائممقام رهبری === | |||
مجلس خبرگان اول در سال ۱۳۶۲ش، و در زمان حیات [[امام خمینی]] بنیانگذار و نخستین رهبر جمهوری اسلامی، [[آیتالله حسینعلی منتظری]] را به عنوان قائممقام رهبری برگزید تا در صورت درگذشت [[امام خمینی]]، [[آیتالله منتظری]] جانشین او شود. [[آیتالله منتظری]] در سال ۱۳۶۸ دو ماه پیش از درگذشت [[امام خمینی]] از سمت خود استعفا کرد. مجلس خبرگان در جلسه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ این استعفا را پذیرفت.<br> | مجلس خبرگان اول در سال ۱۳۶۲ش، و در زمان حیات [[امام خمینی]] بنیانگذار و نخستین رهبر جمهوری اسلامی، [[آیتالله حسینعلی منتظری]] را به عنوان قائممقام رهبری برگزید تا در صورت درگذشت [[امام خمینی]]، [[آیتالله منتظری]] جانشین او شود. [[آیتالله منتظری]] در سال ۱۳۶۸ دو ماه پیش از درگذشت [[امام خمینی]] از سمت خود استعفا کرد. مجلس خبرگان در جلسه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ این استعفا را پذیرفت.<br> | ||
== انتخاب رهبر جدید == | === انتخاب رهبر جدید === | ||
پس از درگذشت امام خمینی که بنیانگذار و نخستین رهبر جمهوری اسلامی بود، مجلس خبرگان رهبری در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ هجری شمسی، آیتالله سید علی خامنهای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی انتخاب کرد. این انتخاب موقت بود. پس از تغییر قانون اساسی و انجام همهپرسی مربوط به آن، خبرگان رهبری در جلسه تاریخ.... آیتالله خامنهای را به عنوان رهبر دائمی جمهوری اسلامی برگزید.<br> | پس از درگذشت امام خمینی که بنیانگذار و نخستین رهبر جمهوری اسلامی بود، مجلس خبرگان رهبری در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ هجری شمسی، آیتالله سید علی خامنهای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی انتخاب کرد. این انتخاب موقت بود. پس از تغییر قانون اساسی و انجام همهپرسی مربوط به آن، خبرگان رهبری در جلسه تاریخ.... آیتالله خامنهای را به عنوان رهبر دائمی جمهوری اسلامی برگزید.<br> | ||
== دوره دوم خبرگان رهبری == | === دوره دوم خبرگان رهبری === | ||
انتخابات دومین دوره خبرگان رهبری در ۱۶ مهر ۱۳۶۹ برگزار شد و نخستین جلسهاین مجلس در ۲ اسفند ۱۳۶۹ تشکیل شد. آیتالله علی مشکینی در دوره دوم نیز به عنوان رییس مجلس خبرگان انتخاب شد.<br> | انتخابات دومین دوره خبرگان رهبری در ۱۶ مهر ۱۳۶۹ برگزار شد و نخستین جلسهاین مجلس در ۲ اسفند ۱۳۶۹ تشکیل شد. آیتالله علی مشکینی در دوره دوم نیز به عنوان رییس مجلس خبرگان انتخاب شد.<br> | ||
== دوره سوم خبرگان رهبری == | === دوره سوم خبرگان رهبری === | ||
انتخابات سومین دوره خبرگان رهبری در آبان ۱۳۷۷ برگزار شد و نخستین جلسهاین مجلس در در ۴ اسفند ۱۳۷۷ تشکیل شد. رییس سومین دوره خبرگان نیز آیتالله علی مشکینی بود.<br> | انتخابات سومین دوره خبرگان رهبری در آبان ۱۳۷۷ برگزار شد و نخستین جلسهاین مجلس در در ۴ اسفند ۱۳۷۷ تشکیل شد. رییس سومین دوره خبرگان نیز آیتالله علی مشکینی بود.<br> | ||
== دوره چهارم خبرگان رهبری == | === دوره چهارم خبرگان رهبری === | ||
انتخابات دوره چهارم خبرگان رهبری در آذر ماه سال ۱۳۸۵ش برگزار شد. به دلیل تصویب هماهنگسازی انتخاباتها در جمهوری اسلامی ایران، این دوره از خبرگان ده سال طول کشید. نخستین رییس این دوره آیتالله علی مشکینی بود و بعد از درگذشت او نخست اکبر هاشمی رفسنجانی به ریاست رسید. آیتالله محمد رضا مهدوی کنی و آیتالله محمد یزدی دو رییس بعدی این دوره از خبرگان رهبری بودند.<br> | انتخابات دوره چهارم خبرگان رهبری در آذر ماه سال ۱۳۸۵ش برگزار شد. به دلیل تصویب هماهنگسازی انتخاباتها در جمهوری اسلامی ایران، این دوره از خبرگان ده سال طول کشید. نخستین رییس این دوره آیتالله علی مشکینی بود و بعد از درگذشت او نخست اکبر هاشمی رفسنجانی به ریاست رسید. آیتالله محمد رضا مهدوی کنی و آیتالله محمد یزدی دو رییس بعدی این دوره از خبرگان رهبری بودند.<br> | ||
== دوره پنجم خبرگان رهبری == | === دوره پنجم خبرگان رهبری === | ||
انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۷ اسفند ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسهاین مجلس نیز در ۴ خرداد ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه احمد جنتی با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<br> | انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۷ اسفند ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسهاین مجلس نیز در ۴ خرداد ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه احمد جنتی با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<br> | ||
== اهمیّت مجلس خبرگان == | |||
این مجلس از نهادهاى ابتکارى در نظام سیاسى جمهوری اسلامی ایران است که براى اوّلین بار، با تدوین قانوناساسىِ جمهورى اسلامى، در حقوق اساسى مطرح شد. | این مجلس از نهادهاى ابتکارى در نظام سیاسى جمهوری اسلامی ایران است که براى اوّلین بار، با تدوین قانوناساسىِ جمهورى اسلامى، در حقوق اساسى مطرح شد. | ||
* چون درباره بالاترین مقام کشور، تصمیم گیرى مىکند، فراتر از نهادهاى دیگر است؛ | * چون درباره بالاترین مقام کشور، تصمیم گیرى مىکند، فراتر از نهادهاى دیگر است؛ | ||
* از آن رو که در لحظات حسّاس فقدانِ رهبرى، ایفاى نقش میکند، در حساسترین موقعیت براى حفظ نظام است؛ | * از آن رو که در لحظات حسّاس فقدانِ رهبرى، ایفاى نقش میکند، در حساسترین موقعیت براى حفظ نظام است؛ | ||
خط ۱۳۰: | خط ۸۷: | ||
* بالاخره چون به منزله برگزیدگان ملّت از سراسر کشور، باید از دانش عمیقِ دینى (فقهى) و بینش قوى سیاسى و اجتماعى برخوردار باشند، نهادى از فرزانگان امّت است. | * بالاخره چون به منزله برگزیدگان ملّت از سراسر کشور، باید از دانش عمیقِ دینى (فقهى) و بینش قوى سیاسى و اجتماعى برخوردار باشند، نهادى از فرزانگان امّت است. | ||
نقش مجلسِ خبرگان هر چند در | نقش مجلسِ خبرگان هر چند در فعالیتهاى خُرد کشور محسوس نیست، ولى حضور فعّال آن پشتوانه اطمینانبخشى در جهت صیانتِ نظام است. این مجلس از بحران خلأ رهبرى در نظام پیشگیرى میکند و نگاه هوشمندانهاش بر شیوه اداره کشور، سلامت نظام را تأمین میکند. از یک سو بر عدالت، فقاهت، شجاعت و تدبیرِ «رهبرى امروز»، اِشراف دارد و از طرف دیگر هوشیارانه، در اندیشه رهبرى فردا است. | ||
=ساختار مجلس خبرگان= | == ساختار مجلس خبرگان == | ||
مجلس خبرگان، از دو بخش هیئت رئیسه و کمیسیونها تشکیل میشود: | |||
=== هیأت رئیسه === | |||
== هیأت رئیسه == | |||
مجلس خبرگان، داراى دو گونه هیأت رئیسه است: | مجلس خبرگان، داراى دو گونه هیأت رئیسه است: | ||
=== هیأت رئیسه سِنّى === | ==== هیأت رئیسه سِنّى ==== | ||
هیأت رئیسه سِنّى که در اوّلین جلسه مجلس خبرگان، بر اساس سنّ نمایندگان، تعیین مىشود که مسنترین فرد از خبرگان حاضر، به عنوان رئیس سِنّى و فرد بعدى به منزله نایبرئیس و دو نفر از جوانترین خبرگان حاضر، به سِمَت منشى، معیَّن مىشوند و در جایگاه مخصوص قرار مىگیرند.<br> | هیأت رئیسه سِنّى که در اوّلین جلسه مجلس خبرگان، بر اساس سنّ نمایندگان، تعیین مىشود که مسنترین فرد از خبرگان حاضر، به عنوان رئیس سِنّى و فرد بعدى به منزله نایبرئیس و دو نفر از جوانترین خبرگان حاضر، به سِمَت منشى، معیَّن مىشوند و در جایگاه مخصوص قرار مىگیرند.<br> | ||
==== وظائف ==== | ===== وظائف ===== | ||
هیأت رئیسه سنّى، وظایف زیر را بر عهده دارد: | هیأت رئیسه سنّى، وظایف زیر را بر عهده دارد: | ||
خط ۱۵۲: | خط ۱۰۸: | ||
هیأت رئیسه سِنّى، با انتخاب اعضاى هیأت رئیسه دائم، به کار خود پایان مىدهد. مدّت زمان هیأت رئیسه سِنّى، فقط در اوّلین جلسه هر دوره از مجلس خبرگان است. <br> | هیأت رئیسه سِنّى، با انتخاب اعضاى هیأت رئیسه دائم، به کار خود پایان مىدهد. مدّت زمان هیأت رئیسه سِنّى، فقط در اوّلین جلسه هر دوره از مجلس خبرگان است. <br> | ||
=== هیئت رئیسه دائم === | ==== هیئت رئیسه دائم ==== | ||
هیأت رئیسه دوم، هیأت رئیسه دائم است. این هیأت، مرکَّب از رئیس، دو نایب رئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب مىشوند. | هیأت رئیسه دوم، هیأت رئیسه دائم است. این هیأت، مرکَّب از رئیس، دو نایب رئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب مىشوند. | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۱۵: | ||
ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلّیّه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظَّم با رهبرى، شرایط را براى انجام دادن وظایف مجلس خبرگان آسان کند. وى، مصوَّبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذىربط ابلاغ میکند. رئیس مجلس خبرگان، موظَّف است گزارشى سالانه از عملکرد و اقدامات هیأت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند. | ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلّیّه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظَّم با رهبرى، شرایط را براى انجام دادن وظایف مجلس خبرگان آسان کند. وى، مصوَّبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذىربط ابلاغ میکند. رئیس مجلس خبرگان، موظَّف است گزارشى سالانه از عملکرد و اقدامات هیأت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند. | ||
=انتخاب رهبری، مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان= | == انتخاب رهبری، مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان == | ||
مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان را باید در انتخاب [[آیتالله خامنهای]] مقام معظم رهبری به عنوان رهبر، پس از رحلت [[امام خمینی(ره)]] دانست. [[آیتالله هاشمی رفسنجانی]] در خاطرات خود از ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ میگوید: حدود ساعت هشت و نیم صبح جلسه مجلس خبرگان آماده شد و رسمیت جلسه را به ریاست [[آیتالله مشکینی]] اعلان کردیم. ایشان صحبت کوتاهی کردند بحثهای زیادی شد. بعضیها طرفدار رهبری شورایی و بعضی خواهان رهبری فردی بودند. | مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان را باید در انتخاب [[آیتالله خامنهای]] مقام معظم رهبری به عنوان رهبر، پس از رحلت [[امام خمینی(ره)]] دانست. [[آیتالله هاشمی رفسنجانی]] در خاطرات خود از ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ میگوید: حدود ساعت هشت و نیم صبح جلسه مجلس خبرگان آماده شد و رسمیت جلسه را به ریاست [[آیتالله مشکینی]] اعلان کردیم. ایشان صحبت کوتاهی کردند بحثهای زیادی شد. بعضیها طرفدار رهبری شورایی و بعضی خواهان رهبری فردی بودند. | ||
خط ۱۷۴: | خط ۱۲۹: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی] | [https://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی] | ||
[[رده:نهادها]] | [[رده:نهادها]] | ||
[[رده:جمهوری اسلامی ایران]] | [[رده:جمهوری اسلامی ایران]] | ||