قتاده: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:


== ابوقتاده انصاری کیست ==
== ابوقتاده انصاری کیست ==
اسم او، حارث و به قولی نعمان یا عمرو است. او فرزند «ربعی بن بَلدَمة انصاری» و مشهور به کنیه‌اش «ابو قتاده» بود. او از [[قبیله خزرج]] و مادرش کبشه دختر «مطهر بن حرام» است. ابو قتاده در زمره [[اصحاب]] رسول خدا(صلی الله علیه) و از شجاعان و دلاوران کم‌نظیر و افاضل یاران آن حضرت به شمار می‌آید که به فارس رسول اللَّه(صلی الله علیه) (یعنی یکه سوار پیامبر) معروف بود.
اسم او حارث و به قولی نعمان یا عمرو است. او فرزند «ربعی بن بَلدَمة انصاری» و مشهور به کنیه‌اش «ابو‌قتاده» بود. او از [[قبیله خزرج]] و مادرش کبشه دختر «مطهر بن حرام» است. ابو‌قتاده در زمره [[اصحاب]] رسول خدا(صلی الله علیه) و از شجاعان و دلاوران کم‌نظیر و افاضل یاران آن حضرت به شمار می‌آید که به فارس رسول اللَّه(صلی الله علیه) (یعنی یکه‌سوار پیامبر) معروف بود.


'''مورخان معتقدند:'''
'''مورخان معتقدند:'''


«ابو قتاده» در تمامی غزوه‌ها و جنگ‌های صدر اسلام همراه پیامبر خدا(صلی الله علیه) بوده، منتها درباره حضور وی در [[بدر]] بر یک رأی و نظرِ واحد نیستند، لذا برخی او را از بدریون می‌دانند و جمعی بر این عقیده اند که او در [[جنگ احد]] به بعد حضور داشته است<ref>ر. ک: الاصابه، ج 7، ص 327؛ اسد الغابه، ج 5، ص 274؛ تاریخ بغداد، ج 1، ص 161 - 159.</ref>.
«ابو‌قتاده» در تمامی غزوه‌ها و جنگ‌های صدر اسلام همراه پیامبر خدا(صلی الله علیه) بوده، منتها درباره حضور وی در [[بدر]] بر یک رأی و نظرِ واحد نیستند، لذا برخی او را از بدریون می‌دانند و جمعی بر این عقیده اند که او در [[جنگ احد]] به بعد حضور داشته است<ref>ر. ک: الاصابه، ج 7، ص 327؛ اسد الغابه، ج 5، ص 274؛ تاریخ بغداد، ج 1، ص 161 - 159.</ref>.


== ابو قتاده ملازم رکاب علی(علیه‌السلام) ==
== ابو‌قتاده ملازم رکاب علی(علیه‌السلام) ==
ابو قتاده از یاران مخلص و با وفای [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)]] به شمار می‌آید، او در تمامی جنگ‌های زمان خلافت آن حضرت حضور داشته و در [[جمل]] و [[صفین]] و [[نهروان]] ملازم رکاب امام(علیه‌السلام) بود<ref>اسد الغابه، ج 5، ص 275؛ الاصابه، ج 7، ص 329؛ رجال طوسی، ص 63.</ref>.
ابوقتاده از یاران مخلص و با وفای [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)]] به شمار می‌آید، او در تمامی جنگ‌های زمان خلافت آن حضرت حضور داشته و در [[جمل]] و [[صفین]] و [[نهروان]] ملازم رکاب امام(علیه‌السلام) بود<ref>اسد الغابه، ج 5، ص 275؛ الاصابه، ج 7، ص 329؛ رجال طوسی، ص 63.</ref>.


== ابو قتاده والی مکه ==
== ابوقتاده والی مکه ==
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) هنگامی که به [[خلافت]] رسید، «خالد بن عاصی بن‌هاشم بن مغیره مخزومی» را که از سوی [[عثمان]] والی [[مکه]] بود، عزل کرد و «ابو قتاده انصاری» را بر آن شهر گماشت ولی پس از مدتی ابو قتاده را نیز از ولایت مکه برکنار نمود<ref>ظاهراً علت برکناری ابو قتاده از ولایت مکه، جهت فراخوانی او به همراهی با حضرت در جنگ جمل، صفین و نهران بوده است.</ref> و قثم فرزند عباس را به جای او منصوب کرد و قثم تا زمانی که امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) به [[شهادت]] رسید در [[مکه]] ولایت و حکومت داشت<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج 16، ص 140.</ref>.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) هنگامی که به [[خلافت]] رسید، «خالد بن عاصی بن‌هاشم بن مغیره مخزومی» را که از سوی [[عثمان]] والی [[مکه]] بود، عزل کرد و «ابوقتاده انصاری» را بر آن شهر گماشت ولی پس از مدتی ابو‌قتاده را نیز از ولایت مکه برکنار نمود<ref>ظاهراً علت برکناری ابو قتاده از ولایت مکه، جهت فراخوانی او به همراهی با حضرت در جنگ جمل، صفین و نهران بوده است.</ref> و قثم فرزند عباس را به جای او منصوب کرد و قثم تا زمانی که امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) به [[شهادت]] رسید در [[مکه]] ولایت و حکومت داشت<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج 16، ص 140.</ref>.


== ابو قتاده و آمادگی برای جنگ جمل ==
== ابوقتاده و آمادگی برای جنگ جمل ==
موقعی که امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) آماده حرکت به سوی [[بصره]] و جنگ با ناکثین بود، ابو قتاده مطالبی گفت که حکایت از [[ایمان]] عمیق او به [[ولایت]] امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و وفاداری در راه آن حضرت داشت<ref>تاریخ طبری، ج 4، ص 451.</ref>.
موقعی که امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) آماده حرکت به سوی [[بصره]] و جنگ با ناکثین بود، ابو‌قتاده مطالبی گفت که حکایت از [[ایمان]] عمیق او به [[ولایت]] امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و وفاداری در راه آن حضرت داشت<ref>تاریخ طبری، ج 4، ص 451.</ref>.


== حضور در جنگ نهروان و عزیمت به مدینه ==
== حضور در جنگ نهروان و عزیمت به مدینه ==
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در [[خوارج|جنگ خوارج]] (پس از آن که از هدایت آنها مأیوس شد) سپاه خود را آرایش داد و فرماندهی میمنه را به [[حجر بن عدی]] و میسره را به «شبث بن ربعی» یا «معقل بن قیس ریاحی» و سواره نظام را به «ابو ایوب انصاری» و پیاده نظام را به «ابوقتاده انصاری» سپرد. در این نبرد که هفت صد یا هشت صد تن از صحابی رسول اللَّه(صلی الله علیه) از [[مدینه]] در رکاب امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) حضور داشتند، فرماندهی آنان را به «قیس بن سعد بن عباده» واگذار نموده و خود حضرت در قلب لشکر قرار گرفت<ref>همان، ج 5، ص 85؛ شرح ابن ابی الحدید، ج 2، ص 272.</ref>.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در [[خوارج|جنگ خوارج]] (پس از آن که از هدایت آنها مأیوس شد) سپاه خود را آرایش داد و فرماندهی میمنه را به [[حجر بن عدی]] و میسره را به «شبث بن ربعی» یا «معقل بن قیس ریاحی» و سواره نظام را به «ابوایوب انصاری» و پیاده نظام را به «ابوقتاده انصاری» سپرد. در این نبرد که هفتصد یا هشتصد تن از صحابی رسول اللَّه(صلی الله علیه) از [[مدینه]] در رکاب امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) حضور داشتند، فرماندهی آنان را به «قیس بن سعد بن عباده» واگذار نموده و خود حضرت در قلب لشکر قرار گرفت<ref>همان، ج 5، ص 85؛ شرح ابن ابی الحدید، ج 2، ص 272.</ref>.


'''[[خطیب بغدادی]] نقل می‌کند:'''
'''[[خطیب بغدادی]] نقل می‌کند:'''


هنگامی که امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام) از جنگ با نهروانیان فارغ شد، ابو قتاده انصاری با شصت یا هفتاد نفر از اصحاب انصار رسول خدا(صلی الله علیه) به مدینه مراجعت نمود و ابتدا به دیدار [[عایشه]] شتافت.
هنگامی که امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام) از جنگ با نهروانیان فارغ شد، ابو‌قتاده انصاری با شصت یا هفتاد نفر از اصحاب انصار رسول خدا(صلی الله علیه) به مدینه مراجعت نمود و ابتدا به دیدار [[عایشه]] شتافت.


آن دو گفت و گوهای زیادی درباره حضرت علی(علیه‌السلام) و اقدامات او و سخنان رسول خدا درباره علی(علیه‌السلام) انجام دادند... در پایان عایشه گفت:
آن دو گفت‌و‌گوهای زیادی درباره حضرت علی(علیه‌السلام) و اقدامات او و سخنان رسول خدا درباره علی(علیه‌السلام) انجام دادند... در پایان عایشه گفت:


ای ابو قتاده، نباید چیزی مانع این شود که من حقی درباره [[علی بن ابی طالب]] بگویم و آن حق این است که: از رسول خدا(صلی الله علیه) شنیدم که می‌فرمود:
ای ابو‌قتاده، نباید چیزی مانع این شود که من حقی درباره [[علی بن ابی طالب]] بگویم و آن حق این است که: از رسول خدا(صلی الله علیه) شنیدم که می‌فرمود:


تفترق اُمتی علی فرقتین، تمرق بینهما فُرقة مُحَلِّقونَ رؤسهم مُحفّونَ شواربهم... یقرأون القرآن لا یتجاوز تراقیهم، یقتلهم أحبّهم إلیّ و أحبّهم الی اللَّه تعالی؛
تفترق اُمتی علی فرقتین، تمرق بینهما فُرقة مُحَلِّقونَ رؤسهم مُحفّونَ شواربهم... یقرأون القرآن لا یتجاوز تراقیهم، یقتلهم أحبّهم إلیّ و أحبّهم الی اللَّه تعالی؛


امت من به دو گروه تقسیم می‌شوند: یکی از این دو گروه سرهای خود را می‌تراشند و سبیل‌های خود را کوتاه می‌کنند و... ، [[قرآن]] می‌خوانند اما قرآن از گلوی آنها تجاوز نمی‌کند، این گروه را کسانی می‌کشند که نزد من و نزد [[خداوند]] محبوب ترند.
امت من به دو گروه تقسیم می‌شوند: یکی از این دو گروه سرهای خود را می‌تراشند و سبیل‌های خود را کوتاه می‌کنند و... ، [[قرآن]] می‌خوانند اما قرآن از گلوی آنها تجاوز نمی‌کند، این گروه را کسانی می‌کشند که نزد من و نزد [[خداوند]] محبوب‌ترند.


چون عایشه اقرار به حق کرد و علی(علیه‌السلام) و یارانش را که کشندگان خوارج بودند، محبوب‌ترین افراد نزد خدا و رسول اعلام کرد، ابو قتاده گفت:
چون عایشه اقرار به حق کرد و علی(علیه‌السلام) و یارانش را که کشندگان خوارج بودند، محبوب‌ترین افراد نزد خدا و رسول اعلام کرد، ابو‌قتاده گفت:


ای عایشه، آیا تو این حقیقت را می‌دانی؟! پس چرا با علی (علیه‌السلام) چنین کردی؟! (و [[جنگ جمل]] را بپا داشتی؟)
ای عایشه، آیا تو این حقیقت را می‌دانی؟! پس چرا با علی (علیه‌السلام) چنین کردی؟! (و [[جنگ جمل]] را بپا داشتی؟)
خط ۶۳: خط ۶۳:
عایشه از جواب طفره رفت و گفت:
عایشه از جواب طفره رفت و گفت:


ای ابو قتاده، برای امر خدا اندازه و مقدار معینی است و برای این اندازه اسباب و وسایلی است،... <ref>تاریخ بغداد، ج 1، ص 159 - 160.</ref>.
ای ابو‌قتاده، برای امر خدا اندازه و مقدار معینی است و برای این اندازه اسباب و وسایلی است،... <ref>تاریخ بغداد، ج 1، ص 159 - 160.</ref>.


== وفات ابو قتاده ==
== وفات ابو‌قتاده ==
ابوقتاده در سال 38 یا 40 هجری در کوفه و در زمان خلافت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در گذشت. حضرت بر جنازه او نمازگزارد و بر او شش یا هفت بار تکبیر گفت. و قول دیگری هم در وفات او آمده که:
ابوقتاده در سال 38 یا 40 هجری در کوفه و در زمان خلافت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در گذشت. حضرت بر جنازه او نمازگزارد و بر او شش یا هفت بار تکبیر گفت. و قول دیگری هم در وفات او آمده که:


خط ۷۱: خط ۷۱:


== منابع ==
== منابع ==
[https://www.aboutorab.com/page.php?pid=204&id=1234 برگرفته از سایت ابو قتاده انصاری - ابوترابhttps://www.aboutorab.com]
[https://www.aboutorab.com/page.php?pid=204&id=1234 برگرفته از سایت ابو‌قتاده انصاری - ابوترابhttps://www.aboutorab.com]


== پانویس ==
== پانویس ==
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۹۶۳

ویرایش