۸۷٬۷۷۵
ویرایش
ابوریحان بیرونی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
}} | }} | ||
'''ابوریحان محمد بن احمد بیرونی'''، دانشمند ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، تقویم‌شناس، انسان‌شناس، هندشناس، تاریخ‌نگار، گاه‌نگار و طبیعی‌دان ایرانی در سدهٔ چهارم و پنجم [[هجری]] است. او در میان دانشمندان دورۀ اسلامی بیش‌تر با کنیه خود و به ندرت با نسبت خوارزمی شناخته می‌شود، اما پژوهش‌گران اروپایی معمولاً او را بیرونی می‌نامند. بیرونی را از بزرگ‌ترین دانشمندان [[مسلمان]] و یکی از بزرگ‌ترین دانشمندانِ ایرانی در همهٔ اعصار می‌دانند. همچنین، او را پدرِ انسان‌شناسی و هندشناسی می‌دانند. او به زبان‌های خوارزمی، [[فارسی]]، [[عربی]]، و [[سانسکریت]] مسلط بود و با زبان‌های یونانی باستان، عبری توراتی و سُریانی آشنایی داشت. | '''ابوریحان محمد بن احمد بیرونی'''، دانشمند ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، تقویم‌شناس، انسان‌شناس، هندشناس، تاریخ‌نگار، گاه‌نگار و طبیعی‌دان ایرانی در سدهٔ چهارم و پنجم [[هجری]] است. او در میان دانشمندان دورۀ اسلامی بیش‌تر با کنیه خود و به ندرت با نسبت خوارزمی شناخته می‌شود، اما پژوهش‌گران اروپایی معمولاً او را بیرونی می‌نامند. بیرونی را از بزرگ‌ترین دانشمندان [[مسلمان]] و یکی از بزرگ‌ترین دانشمندانِ ایرانی در همهٔ اعصار می‌دانند. همچنین، او را پدرِ انسان‌شناسی و هندشناسی می‌دانند. او به زبان‌های خوارزمی، [[فارسی]]، [[عربی]]، و [[سانسکریت]] مسلط بود و با زبان‌های یونانی باستان، عبری توراتی و سُریانی آشنایی داشت. | ||
== معرفی اجمالی == | == معرفی اجمالی == | ||
ابوریحان بیرونی از مورد شخصیت‌هایی است که با پیشرفت علوم، ابعاد شخصیت علمی‌اش برای جهان‌یان آشکار شد. | ابوریحان بیرونی از مورد شخصیت‌هایی است که با پیشرفت علوم، ابعاد شخصیت علمی‌اش برای جهان‌یان آشکار شد. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۶: | ||
== آثار == | == آثار == | ||
ابوریحان به طرز جالب و عجیبی كتب و رسائل خود را دسته‌بندی كرده است او می‌گوید: اكنون كه از عمر من 65 سال قمری و 63 سال خورشیدی می‌گذرد، این كتب و رسائل را تألیف و تدوین كرده‌ام: | ابوریحان به طرز جالب و عجیبی كتب و رسائل خود را دسته‌بندی كرده است او می‌گوید: اكنون كه از عمر من 65 سال قمری و 63 سال خورشیدی می‌گذرد، این كتب و رسائل را تألیف و تدوین كرده‌ام: | ||
# 33 كتاب با ذكر نام آنها در مورد تقویم و جهت‌های جغرافیایی، | # 33 كتاب با ذكر نام آنها در مورد تقویم و جهت‌های جغرافیایی، | ||
# 8 كتاب در مورد علم حساب، | # 8 كتاب در مورد علم حساب، | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
# 12 كتاب در مورد ادبیات، | # 12 كتاب در مورد ادبیات، | ||
# 19 كتاب در مورد عقائد و فلسفه كه مجموعاً 111 كتاب و تألیف می‌باشد<ref>بررسی‌هایی درباره ابوریحان، ص 325.</ref>. | # 19 كتاب در مورد عقائد و فلسفه كه مجموعاً 111 كتاب و تألیف می‌باشد<ref>بررسی‌هایی درباره ابوریحان، ص 325.</ref>. | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
فقیه [[ابوالحسن علی بن عیسی الولوالجی]] گوید: آنگاه كه نفس در سینه او (ابوریحان) به شماره افتاده بود، بر بالین وی حاضر شدم در آن زمان از من پرسید: حساب جدات فاسده (یكی از علوم حساب) را كه وقتی، مرا گفتن بازگوی كه چگونه است؟ گفتم: اكنون چه جای این سؤال است، گفت ای مرد كدام یك از این دو امر بهتر است؟ این مسئله را بدانم و بمیرم یا نادانسته و جاهل درگذرم. و من آن مسئله را باز گفتم و فرا گرفت و از نزد وی بازگشتم. هنوز قسمتی از راه را نپیموده بودم كه شیون از خانه وی برخاست. سرانجام ابوریحان در سال 440 ه.ق در شهر غزنین چشم از جهان فرو بست<ref>شرح حال نابغه ايران ابوريحان، ص 61.</ref>. | فقیه [[ابوالحسن علی بن عیسی الولوالجی]] گوید: آنگاه كه نفس در سینه او (ابوریحان) به شماره افتاده بود، بر بالین وی حاضر شدم در آن زمان از من پرسید: حساب جدات فاسده (یكی از علوم حساب) را كه وقتی، مرا گفتن بازگوی كه چگونه است؟ گفتم: اكنون چه جای این سؤال است، گفت ای مرد كدام یك از این دو امر بهتر است؟ این مسئله را بدانم و بمیرم یا نادانسته و جاهل درگذرم. و من آن مسئله را باز گفتم و فرا گرفت و از نزد وی بازگشتم. هنوز قسمتی از راه را نپیموده بودم كه شیون از خانه وی برخاست. سرانجام ابوریحان در سال 440 ه.ق در شهر غزنین چشم از جهان فرو بست<ref>شرح حال نابغه ايران ابوريحان، ص 61.</ref>. | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۴: | ||
[http://pajoohe.ir/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C__a-31560.aspx برگرفته از سایت ابوریحان بیرونی دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلومhttp://pajoohe.ir] | [http://pajoohe.ir/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C__a-31560.aspx برگرفته از سایت ابوریحان بیرونی دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلومhttp://pajoohe.ir] | ||
[[رده: | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده: | [[رده:عالمان شیعه]] | ||