پرش به محتوا

ابوالحسن اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ مارس ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸: خط ۳۸:
==استدلال از شاهد به غایب==
==استدلال از شاهد به غایب==


از نظر ابوالحسن اشعری، استدلال عقلی در عقاید دینی، مانند «‌استدلال از شاهد به غایب‌» است. یعنی انسان در فرایند استدلال عقلی، احکام مربوط به امور محسوس و این‌جهانی را به موارد مشابهی در جهان ناشناخته سریان می‌دهد.[۱۱] البته اشعری اعتبار قیاس را می‌پذیرد و در برهان‌های خویش نیز از برخی مفاهیم عقلی استفاده می‌کند و نتایج عقلی را مانعی برای التزام به نصوص دینی نمی‌داند. ولی گستره اعتبار عقل را محدود می‌کند. از نظر او مواردی که احکام عقلی باعث می‌شد معتزله دست به تأویل نصوص دینی بزنند، همان حوزه‌هایی است که عقل اعتبار ندارد. با این وجود،  توجه اشعری به لوازم منطقی آراء کلامی در مواردی به تفاوت عقیده او با اصحاب حدیث انجامیده است. این ویژگی وی را اغلب در موضعی میان اصحاب حدیث و جریان عقل‌گرا قرار می‌دهد.[۱۲]
از نظر ابوالحسن اشعری، استدلال عقلی در عقاید دینی، مانند «‌استدلال از شاهد به غایب‌» است. یعنی انسان در فرایند استدلال عقلی، احکام مربوط به امور محسوس و این‌جهانی را به موارد مشابهی در جهان ناشناخته سریان می‌دهد.<ref>ابن فورک، ص۲۸۶</ref>
البته اشعری اعتبار قیاس را می‌پذیرد و در برهان‌های خویش نیز از برخی مفاهیم عقلی استفاده می‌کند و نتایج عقلی را مانعی برای التزام به نصوص دینی نمی‌داند. ولی گستره اعتبار عقل را محدود می‌کند. از نظر او مواردی که احکام عقلی باعث می‌شد معتزله دست به تأویل نصوص دینی بزنند، همان حوزه‌هایی است که عقل اعتبار ندارد. با این وجود،  توجه اشعری به لوازم منطقی آراء کلامی در مواردی به تفاوت عقیده او با اصحاب حدیث انجامیده است. این ویژگی وی را اغلب در موضعی میان اصحاب حدیث و جریان عقل‌گرا قرار می‌دهد. <ref>انواری محمدجواد، اشعری، در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۵۴</ref>
 




confirmed
۵٬۹۱۷

ویرایش