confirmed
۵٬۸۳۵
ویرایش
خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
=گرایش تفسیری= | =گرایش تفسیری= | ||
از نظر مغنیه، تفسیر متاثر از شرایط محیطی بوده و دلیل پرداختن مفسّران پیشین به مسائل ادبی در تقسیر، اختلاف زبان تفسیر در عصر آنان با دوران های دیگر است. ایشان، خصوصیّت بارز تفسیر خود را قانع کردن مخاطب به جنبه هدایتی داشتن اصول، فروغ و تعالیم دینی دانسته و بر این اساس تلاش کرده تا آیات قرآن را به شکلی ساده و قابل فهم برای همه مخاطبان تفسیر کند. در اندیشه ایشان، قرآن کتاب هدایت، اصلاح و قانون، و هدف آن حیات بخشیدن به انسان بوده، حیاتی که پایههای سالم و درست آن با حاکم کردن امنیّت و عدالت موجب رفاه و فراوانی میشود. از این رو گرایش تفسیری مغنیه گرایش اقناعی است. | |||
ایشان در تفسیرش به مباحث تربیتی و اجتماعی نیز پرداخته و حتی در برخی موارد در تفسیر آیات قرآن به مسائل سیاسی از جمله جنایات و دسیسه¬های رژیم غاصب اسرائیل در تحریف اسلام و قرآن و نسل کشی مسلمان و کشتار کودکان و زنان اشاره می¬کند. مغنیه در آیه ﴿يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِير﴾ (حجرات: 13)؛ اى مردم، ما شما را از يك مرد و يك زن (آدم و حوّا) آفريديم؛ بنابراين هيچ تيره و قبيلهاى در آفرينش بر ديگرى برترى ندارد؛ ما شما را به صورت تيرههاى گوناگون و قبيلههاى مختلف قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد نه آنكه به نژادپرستى روى آوريد و به نژاد و تيره خود افتخار كنيد و هرملّتى خود را از ديگر ملّتها گرامىتر بداند؛ به يقين گرامىترين شما نزد خدا با تقواترين شماست. خداست كه معيار برترى انسانها را معين مىكند، چرا كه او به حقايق امور دانا و آگاه است، مفهوم این آیه را دعوت و فراخوانی برای تشکیل یک امّت جهانی که برپای عدالت و محبت بوده و آرزوی اندیشمندان و مصلحان دنیا است که می¬تواند در عصر امروز قابل تحقق باشد، تفسیر کرده و سپس اشاره می¬کند که با اینکه آمریکا و اسرائیل غاصب قطعنامه حقوق بشر را امضا کرده¬اند با این حال آمریکا جنایات انسانی را در ویتنام و اسرائیل غاصب در فلسطین مرتکب شده است. ایشان سپس در خصوص نقض حقوق بشر توسط رژیم غاصب اسرائیل می نویسد: «اين سخنان را در روز بيست و سوم ماه آوريل سال 1970 در حالى مىنويسم كه شوراى امنيّت سازمان ملل متّحد درباره نقض حقوق بشر توسط اسرائيل تحقيق مىكند. اين شورا در گزارشهاى خود نوشته است: اسرائيل در سرزمينهاى اشغالى، خانهها غيرنظاميان را بر سر ساكنانشان، چه مرد، چه زن و چه كودك خراب مىكند و جنازهها را زير آوار باقى مىگذارد و مقامات اسرائيلى اجازه دفن اين جنازهها را نمىدهند و نيز اسرائيل به مكانهاى مقدّس و بيمارستانها تجاوز مىكند، شهروندان عرب را بهوسيله آتش و برق شكنجه مىدهد، اعضاى حسّاس بدن بزرگسالان را از بيخ بر مىكند، دستان خردسالان را ميبرد و شكمهايشان را دربرابر چشمان پدران و مادرانشان پاره ميكند ... و ديگر جنايتهاى وحشيانه و نسلكشى دستهجمعى» (مغنیه، 1378، ج7: ص 209). | |||
از این¬رو، گرایش ایشان در تفسیر الکاشف، اقناعی، تربیتی و اجتماعی است. همچنین مغنیه، مباحث علمی را به شرطی که معیاری برای درستی و راستی قرآن نباشد، در کشف و درک برخی از آیات قرآن مؤثر دانسته و با این حال در بیشتر موارد مفسّران علم گرا را نقد می¬کند(همان، ج1: صص 122-124). البته در مواردی اگر در آیه¬ای به مسلّمات کلی و تغییرناپذیر علمی اشاره شده باشد، با مستندات علم جدید آن را شرح می¬دهد. نظیر آیه ﴿قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ﴾ (نحل: 78)؛ و براى شما گوش و چشم و دل قرار داد تا حقايق را درك كنيد و باشد كه سپاس بگزاريد، مغنیه با اشاره به یافته¬های دانشمندان کالبدشکافی در خصوص علّت مقدم شدن سمع بر ابصار می¬نویسد: «اين مسئلهاى است كه رمز آن را دانشمندان كالبدشكافى [- تشريح] مىدانند؛ زيرا آنان بهدست آوردهاند كه دستگاه شنوايى بالاتر، پيچيدهتر، دقيقتر و لطيفتر از دستگاه بينايى است. گوش مادر، هيچگاه صداى گريه كودكش را اشتباه نمىكند و آن را از ميان هزاران صدا تشخيص مىدهد، درحالىكه چشم او در ميان جمعيت نمىتواند كودكش را درست تشخيص دهد» (مغنیه، 1378، ج7، ص: 633-634). | |||
=ویژگیهای تفسیری= | =ویژگیهای تفسیری= | ||
=منابع تفسیری= | =منابع تفسیری= |