پرش به محتوا

دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[حسین بن علی' به '[[حسین بن علی (سید الشهدا) ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:دعا.jpg|بی‌قاب|چپ]]
[[پرونده:دعا.jpg|بی‌قاب|چپ]]
'''دعا''' کلماتی است که در اوقات مختلف در مقام [[استغاثه]] از [[خداوند]] و طلب آمرزش یا درخواست خیر و برکت و برآورده شدن [[حاجت]] خوانده می‌شود. دعا میل و توجه به سوی [[خدا]] است. این درخواستِ حاجت از خداوند برای خود یا دیگری است. در [[روایات]] و [[قرآن]] این واژه تکرار شده‌است. دعاها خود به گونه‌ای [[تفسیر قرآن]] و شرح معارف اسلامی هستند. به‌عنوان مثال کتاب [[صحیفه سجادیه]] از [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد (علیه السلام)]] یک کتاب دعا است.
'''دعا''' کلماتی است که در اوقات مختلف در مقام [[استغاثه]] از [[خداوند]] و طلب آمرزش یا درخواست خیر و برکت و برآورده شدن [[حاجت]] خوانده می‌شود. دعا میل و توجه به سوی [[خدا]] است. این درخواستِ حاجت از خداوند برای خود یا دیگری است. در [[روایات]] و [[قرآن]] این واژه تکرار شده‌است. دعاها خود به گونه‌ای [[تفسیر قرآن]] و شرح معارف اسلامی هستند. به‌عنوان مثال کتاب [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] از [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد (علیه السلام)]] یک کتاب دعا است.


== معنای دعا در لغت ==
== معنای دعا در لغت ==
خط ۲۶: خط ۲۶:
== آداب دعا در قرآن ==
== آداب دعا در قرآن ==
# دعا باید همراه ایمان و عمل صالح باشد: {{متن قرآن |یستجیب الذّین آمنوا و عملوا الصالحات |سوره = شوری |آیه = ٢۶ }}.
# دعا باید همراه ایمان و عمل صالح باشد: {{متن قرآن |یستجیب الذّین آمنوا و عملوا الصالحات |سوره = شوری |آیه = ٢۶ }}.
#
# از روی اخلاص باشد: {{متن قرآن |فادعوا اللّه مخلصین له الدین |سوره =مؤمن |آیه = ١۴ }}.
# از روی اخلاص باشد: {{متن قرآن |فادعوا اللّه مخلصین له الدین |سوره =مؤمن |آیه = ١۴ }}.
#
# همراه با تضرع و مخفیانه باشد: {{متن قرآن |ادعوا ربّکم تضرعاً و خُفیة |سوره = اعراف |آیه = ۵۵ }}.
# همراه با تضرع و مخفیانه باشد: {{متن قرآن |ادعوا ربّکم تضرعاً و خُفیة |سوره = اعراف |آیه = ۵۵ }}.
#
# توأم با بیم و امید باشد: {{متن قرآن |و ادعوه خوفاً و طمعاً |سوره = عراف |آیه = ۵۶ }}.
# توأم با بیم و امید باشد: {{متن قرآن |و ادعوه خوفاً و طمعاً |سوره = عراف |آیه = ۵۶ }}.
#
# در ساعاتی خاص باشد: {{متن قرآن |یدعون ربّهم بالغداة و العشی |سوره = انعام |آیه = ۵٢ }}.
# در ساعاتی خاص باشد: {{متن قرآن |یدعون ربّهم بالغداة و العشی |سوره = انعام |آیه = ۵٢ }}.


== آداب دعا در روایات معصومان ==
== آداب دعا در روایات معصومان ==
# یکی از آداب دعا این است که دعا با ثنای خدا و [[صلوات]] آغاز شود. از [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه السلام)]] روایت شده که اگر دوست داری حاجتت برآورده شود، این‌گونه دعا را آغاز کن: «لا اله إلّا الله الحلیم الکریم، لا اله إلّا الله العلی العظیم، سبحان ألله رَبِّ السماواتِ السبعِ و ما فیهنّ و ربِّ العرشِ العظیمِ، والحمد لله رب العالمین، اللهم إنّی أسألک بأنّک ملِکٌ مقتدرٌ و انت علی کل شئءٍ قدیرٌ، ما تشاءُ مِن کلِ شئءٍ یکُونُ»؛ و آن‌گاه حاجت خود را بخواه<ref>احمد بن محمد برقی، محاسن، ج ١، صص ٣۵-٣۵</ref>.
# یکی از آداب دعا این است که دعا با ثنای خدا و [[صلوات]] آغاز شود. از [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه السلام)]] روایت شده که اگر دوست داری حاجتت برآورده شود، این‌گونه دعا را آغاز کن: «لا اله إلّا الله الحلیم الکریم، لا اله إلّا الله العلی العظیم، سبحان ألله رَبِّ السماواتِ السبعِ و ما فیهنّ و ربِّ العرشِ العظیمِ، والحمد لله رب العالمین، اللهم إنّی أسألک بأنّک ملِکٌ مقتدرٌ و انت علی کل شئءٍ قدیرٌ، ما تشاءُ مِن کلِ شئءٍ یکُونُ»؛ و آن‌گاه حاجت خود را بخواه<ref>احمد بن محمد برقی، محاسن، ج ١، صص ٣۵-٣۵</ref>.
#
# یکی از اموری که موجب [[استجابت]] دعا می‌شود، عبارت است از چشم امید پوشیدن از تمامی مردم و صرفاً امیدوار بودن به خداست. بر طبق روایتی از [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق (علیه السلام)]]، «فإذا علم الله ذلک من قلبه، لم یسأل الله شیئاً إلّا أعطاه<ref>(کافی، ج ٢، ص ١۴٨)</ref>». و در روایت دیگر نیز بر «توجه قلبی» تأکید کرده‌اند: «همانا خدا دعایی را که در آن، روی دل به سوی خدا نیست و توأم با سهو و غفلت است، استجابت نمی‌کند؛ پس هنگامی که دعا می‌کنی، فأقبل بقلبک، ثم استیقن بالإجابة<ref>کافی، ج ٢، ص ۴٧٣</ref>».
# یکی از اموری که موجب [[استجابت]] دعا می‌شود، عبارت است از چشم امید پوشیدن از تمامی مردم و صرفاً امیدوار بودن به خداست. بر طبق روایتی از [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق (علیه السلام)]]، «فإذا علم الله ذلک من قلبه، لم یسأل الله شیئاً إلّا أعطاه<ref>(کافی، ج ٢، ص ١۴٨)</ref>». و در روایت دیگر نیز بر «توجه قلبی» تأکید کرده‌اند: «همانا خدا دعایی را که در آن، روی دل به سوی خدا نیست و توأم با سهو و غفلت است، استجابت نمی‌کند؛ پس هنگامی که دعا می‌کنی، فأقبل بقلبک، ثم استیقن بالإجابة<ref>کافی، ج ٢، ص ۴٧٣</ref>».
#
# افزون بر این، از حضرت صادق (علیه السلام) روایت شده که قبل از دعا، سوره حمد، سوره توحید، آیة‌الکرسی و سوره قدر را بخوان که مشتمل بر [[اسم اعظم]] خدا هستند و بعد رو به [[قبله]] دعا کن<ref>المصباح الکفعمی، فصل ٣١، ص ٣٠٨</ref>.
# افزون بر این، از حضرت صادق (علیه السلام) روایت شده که قبل از دعا، سوره حمد، سوره توحید، آیة‌الکرسی و سوره قدر را بخوان که مشتمل بر [[اسم اعظم]] خدا هستند و بعد رو به [[قبله]] دعا کن<ref>المصباح الکفعمی، فصل ٣١، ص ٣٠٨</ref>.


خط ۶۲: خط ۵۶:


* کسی که در خانه خود نشسته و می‌گوید: خدایا مرا روزی ده، به او گفته می‌شود آیا به تو دستور تلاش و کوشش ندادم؟
* کسی که در خانه خود نشسته و می‌گوید: خدایا مرا روزی ده، به او گفته می‌شود آیا به تو دستور تلاش و کوشش ندادم؟
*
* کسی که همسری (ناشایسته که دائما او را ناراحت می‌کند) دارد، و دعا می‌کند که از دست همسرش خلاص شود، به او گفته می‌شود مگر حق [[طلاق]] را به تو ندادم.
* کسی که همسری (ناشایسته که دائما او را ناراحت می‌کند) دارد، و دعا می‌کند که از دست همسرش خلاص شود، به او گفته می‌شود مگر حق [[طلاق]] را به تو ندادم.
*
* کسی که اموالی داشته، و بدون گواه به دیگری وام داده (ولی وام گیرنده منکر آن است وام دهنده دعا می‌کند که خداوند دل وام گیرنده را نرم کند، و او را به ادای وام وادار نماید) به او گفته می‌شود مگر به تو دستور ندادم به هنگام وام دادن، شاهد و گواه بگیرید<ref> اصول کافی، ج 2، ص 511</ref>.»
* کسی که اموالی داشته، و بدون گواه به دیگری وام داده (ولی وام گیرنده منکر آن است وام دهنده دعا می‌کند که خداوند دل وام گیرنده را نرم کند، و او را به ادای وام وادار نماید) به او گفته می‌شود مگر به تو دستور ندادم به هنگام وام دادن، شاهد و گواه بگیرید<ref> اصول کافی، ج 2، ص 511</ref>.»
*
* ما وقتی که دعاهای [[پیامبران]]، [[امامان]] و [[اولیاء خدا]] را مورد بررسی قرار می‌دهیم، می‌بینیم خواسته‌های آنها هنگام دعا، بیشتر در محور امور بلند‌‌پایه معنوی، اجتماعی و سیاسی بود،
* ما وقتی که دعاهای [[پیامبران]]، [[امامان]] و [[اولیاء خدا]] را مورد بررسی قرار می‌دهیم، می‌بینیم خواسته‌های آنها هنگام دعا، بیشتر در محور امور بلند‌‌پایه معنوی، اجتماعی و سیاسی بود،


خط ۸۳: خط ۷۴:
پروردگارا! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن، و راه هدایت و نجاتی برای ما فراهم ساز.
پروردگارا! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن، و راه هدایت و نجاتی برای ما فراهم ساز.


توجه به دعاهایی که امامان ما داشتند، چنان که در [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] و [[مفاتیح‌الجنان]] آمده ما را به کیفیت دعا کردن آشنا می‌کند، و نشان می‌دهد که چگونه دعا کنیم، مثلا [[حسین بن علی (سید الشهدا)
توجه به دعاهایی که امامان ما داشتند، چنان که در [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] و [[مفاتیح‌الجنان]] آمده ما را به کیفیت دعا کردن آشنا می‌کند، و نشان می‌دهد که چگونه دعا کنیم، مثلا امام حسین (علیه السلام) در فرازی از [[دعای عرفه]] خود چنین به خدا عرضه می‌کند:
(سید الشهدا)|امام حسین (علیه السلام)]] در فرازی از [[دعای عرفه]] خود چنین به خدا عرضه می‌کند:


«اللهم اجعلنی اخشاک کانی اراک، و اسعدنی بتقواک، و لا تشقنی من معصیتک<ref>مفاتیح‌الجنان، دعای عرفه</ref>»
«اللهم اجعلنی اخشاک کانی اراک، و اسعدنی بتقواک، و لا تشقنی من معصیتک<ref>مفاتیح‌الجنان، دعای عرفه</ref>»
خط ۱۰۳: خط ۹۳:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]]
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]]
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۸۰

ویرایش