۲۲٬۷۲۶
ویرایش
کتاب‌های چهارگانه شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها
←تهذیب الاَحکام
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== الکافی == | == الکافی == | ||
[[الکافی|کافی]] را شیخ ابوجعفر کلینی در زمان [[غیبت صغری]] نوشته است. این کتاب شامل حدود ۱۶۰۰۰ حدیث است و سه بخش کلی دارد: اصول، فروع و روضه<ref>مدیر شانه‌چی، علم الحدیث، ۱۳۸۱ش، ۹۶و۹۷.</ref>. اصول کافی احادیث عقیدتی را دربر می‌گیرد، فروع کافی به روایات فقهی می‌پردازد، روضه کافی هم شامل مجموعه‌ای از احادیث متفرقه است. | [[الکافی|کافی]] را شیخ ابوجعفر کلینی در زمان [[غیبت صغری]] نوشته است. این کتاب شامل حدود ۱۶۰۰۰ حدیث است و سه بخش کلی دارد: اصول، فروع و روضه<ref>مدیر شانه‌چی، علم الحدیث، ۱۳۸۱ش، ۹۶و۹۷.</ref>. اصول کافی احادیث عقیدتی را دربر می‌گیرد، فروع کافی به روایات فقهی می‌پردازد، روضه کافی هم شامل مجموعه‌ای از احادیث متفرقه است. | ||
«کافی» از منظر دانشمندان | |||
* [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] می‌گوید:این کتاب، از برترین کتب شیعه بوده که دارای فایده‌های بسیار است. | |||
* [[شهید اول]] آن را کتابی در زمینۀ حدیث معرفی می‌کند که امامیه مانند آن را نیاورده است. | |||
* [[محمد تقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]] می‌نویسد: کتاب کافی از تمام کتب اصول، مضبوط‌تر و جامع‌تر است و بهترین و بزرگ‌ترین تألیف فرقه ناجیه (امامیه) است. | |||
* [[آقا بزرگ تهرانی]] می‌گوید: کافی کتابی است که در نقل حدیث از [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیهم‌اسلام)]]، مانند آن نوشته نشده است. | |||
* استرآبادی از قول دانشمندان و استادان خویش نقل می‌کند که برابر یا نزدیک کتاب کافی در اسلام نگاشته نشده است. | |||
* [[سید ابوالقاسم خوئی|آیت‌الله خوئی]] از قول استادش [[محمد حسین نائینی|میرزا محمدحسین نائینی]]، مناقشه در اسناد روایات کافی را حرفه و ترفند عاجزان و ناتوانان خوانده است. | |||
== من لایحضره الفقیه == | == من لایحضره الفقیه == | ||
این کتاب نوشته [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]] است. حدود ۶۰۰۰ حدیث را شامل می‌شود که موضوع آنها مباحث فقهی و احکام عملی است. [[شیخ صدوق]] در این کتاب، احادیثی را آورده که صحیح می‌دانسته و خود بر اساس آنها فتوا می‌داده است. | این کتاب نوشته [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]] است. حدود ۶۰۰۰ حدیث را شامل می‌شود که موضوع آنها مباحث فقهی و احکام عملی است. [[شیخ صدوق]] در این کتاب، احادیثی را آورده که صحیح می‌دانسته و خود بر اساس آنها فتوا می‌داده است. | ||
== تهذیب | == تهذیب الاحکام == | ||
تهذیب الاحکام نوشته [[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]] است. این کتاب ۳۹۳ بخش و ۱۳۵۹۰ حدیث دارد و موضوع آن فقه است. [[شیخ طوسی]] این کتاب را در شرح و توضیح المقنعه اثر [[شیخ مفید]] و به دستور وی نگاشته است. | تهذیب الاحکام نوشته [[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]] است. این کتاب ۳۹۳ بخش و ۱۳۵۹۰ حدیث دارد و موضوع آن فقه است. [[شیخ طوسی]] این کتاب را در شرح و توضیح المقنعه اثر [[شیخ مفید]] و به دستور وی نگاشته است. | ||
| خط ۳۳: | خط ۴۳: | ||
برخی نیز گفتهاند این کتاب‌ها محصول سه قرن از زمان [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)]] تا زمان [[غیبت صغری]] است. از عصر خود پیامبر تا اوائل عصر غیبت صغری که ما این دوره را دوره (اصول اربع‌مائة: چهارصد رساله) می‌نامیم، در این دوره که حدود سه قرن طول کشید و تا بیش از دو قرن و نیم آن، خود معصوم مرجع عام بود در جامعۀ شیعه چهارصد کتاب در احکام دین تألیف شده بود و این کتاب‌ها همان سخنان صادر شده از [[معصوم]] بود که در هر موضوع جمع‌آوری شده و از روی آن احکام عموم مردم بیان می‌شد. | برخی نیز گفتهاند این کتاب‌ها محصول سه قرن از زمان [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)]] تا زمان [[غیبت صغری]] است. از عصر خود پیامبر تا اوائل عصر غیبت صغری که ما این دوره را دوره (اصول اربع‌مائة: چهارصد رساله) می‌نامیم، در این دوره که حدود سه قرن طول کشید و تا بیش از دو قرن و نیم آن، خود معصوم مرجع عام بود در جامعۀ شیعه چهارصد کتاب در احکام دین تألیف شده بود و این کتاب‌ها همان سخنان صادر شده از [[معصوم]] بود که در هر موضوع جمع‌آوری شده و از روی آن احکام عموم مردم بیان می‌شد. | ||
* | |||
* | |||
=== «من لایحضره الفقیه» از منظر دانشمندان === | === «من لایحضره الفقیه» از منظر دانشمندان === | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۵: | ||
== تهذیب الاحکام == | == تهذیب الاحکام == | ||
این کتاب یکی از معتبرترین مجموعه‌های روایی شیعه و سومین کتاب از کتب اربعه است و مورد قبول تمام | این کتاب یکی از معتبرترین مجموعه‌های روایی شیعه و سومین کتاب از کتب اربعه است و مورد قبول تمام علما و فقهای شیعه می‌باشد. شیخ طوسی این کتاب را در شرح و توضیح کتاب المقنعه از شیخ مفید، استاد بزرگ خود و به دستور ایشان نگاشته است. تهذیب الاحکام شامل مجموعه روایات فقهی و احکام شرعی است که از اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام روایت شده است. | ||
کتاب تهذیب الاحکام، شامل تمام روایات فروع و احکام شرعی است و برای فقیه و مجتهدی که بخواهد اجتهاد نماید، بیشتر روایات مورد نیاز را فراهم آورده است. این کتاب شامل مباحث فقهی، اصولی، رجالی و بسیاری از مباحث سودمند دیگر است. | کتاب تهذیب الاحکام، شامل تمام روایات فروع و احکام شرعی است و برای فقیه و مجتهدی که بخواهد اجتهاد نماید، بیشتر روایات مورد نیاز را فراهم آورده است. این کتاب شامل مباحث فقهی، اصولی، رجالی و بسیاری از مباحث سودمند دیگر است. | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۱: | ||
شیخ در این کتاب به مباحث اصول عقاید اشاره نکرده و فقط به بیان فروع و احکام شرعی، یعنی از اول تا آخر فقه و از کتاب طهارت تا کتاب دیات، پرداخته است. ترتیب عنوان های این کتاب، همانند کتاب المقنعه است. | شیخ در این کتاب به مباحث اصول عقاید اشاره نکرده و فقط به بیان فروع و احکام شرعی، یعنی از اول تا آخر فقه و از کتاب طهارت تا کتاب دیات، پرداخته است. ترتیب عنوان های این کتاب، همانند کتاب المقنعه است. | ||
ادله‌ای که شیخ طوسی در این کتاب به آنها استدلال می‌کند، برگرفته از قرآن (ظاهر، صریح، محتوا، دلیل و یا معنای قرآن)، احادیث قطعی (مانند خبر متواتر و اخبار دارای قرائن قطعی دال بر صحت آنها) و اجماع مسلمین و یا اجماع علمای شیعه است و در آخر به روایات مشهور میان اصحاب نیز اشاره دارد. البته شیخ به روایات مخالف و به وجه جمع یا وجه فساد آنها مانند ضعف سند یا عمل اصحاب برخلاف آن نیز اشاره کرده است. این کتاب شامل 393 باب و 13590 حدیث است. | |||
در آخر کتاب مشیخه آمده و آن، سند شیخ طوسی به کتاب‌هایی است که از آنها روایت نقل کرده است. بر مشیخه کتاب تهذیب نیز شرح هایی نگاشته شده است؛ مانند شرح علامه سیدهاشم توبلی به نام تنبیه الأریب و تذکره اللبیب فی ایضاح رجال التهذیب. | در آخر کتاب مشیخه آمده و آن، سند شیخ طوسی به کتاب‌هایی است که از آنها روایت نقل کرده است. بر مشیخه کتاب تهذیب نیز شرح هایی نگاشته شده است؛ مانند شرح علامه سیدهاشم توبلی به نام تنبیه الأریب و تذکره اللبیب فی ایضاح رجال التهذیب. | ||