جریان‌های اسلامی در الجزایر (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

انحراف شکل گرفته در انقلاب 1962 سبب شد تا اسلامگراهای الجزایری که پیشگام مبارزه با استعمار [[فرانسه]] بودند این بار و پس از وقفه‌ای دو دهه‌ای مبارزه گسترده‌ای را در برابر استبداد نظامی‌ها آغاز کنند. کودتا علیه [[جبهه نجات اسلامی]] که در فرایندی دموکراتیک در حال به دست گرفتن قدرت بود در واقع مرحله دیگری از موج مبارزه اسلامگراها در [[الجزایر]] – البته به طور مخفیانه – را سبب شد و در نهایت به راه افتادن موج [[بیداری اسلامی]] در کشورهای عربی طی چند سال اخیر جدیدترین دوره مبارزه با استبداد و دین‌ستیزی را در این کشور رقم زده است.

نام [[الجزایر]] با مبارزه علیه استعمار و تلاش برای استقلال‌طلبی گره خورده است؛ تلاش‌هایی که بیشتر آن بن‌مایه و رنگ و بوی اسلامی‌داشته است. به عبارتی جدای از تلاش‌های ملی‌گرایانه بیشترین سهم در مبارزات الجزایری‌ها برای مبارزه با استعمار را جریان‌های دینی اسلامی به خود اختصاص داده‌اند. دومین مؤلفه‌‌ای که جنبش‌های اسلامی را در این کشور باعث شده است، تلاش برای تشکیل یک حکومت اسلامی است. باید ضمن ارائه تصویری از سیر شکل‌گیری و تطور جنبش اسلام‌گرایی در [[الجزایر]]، به معرفی مهم‌ترین احزاب و جریان‌های اسلام‌گرا در این کشور پرداخته و همچنین دلایل و ریشه‌های تداوم حرکت‌های اعتراضی با جوهره اسلام را دانست.

[[الجزایر]] کشوری در شمال قاره [[آفریقا]] است که از سمت شرق به توس و لیبی از سمت غرب به [[مراکش]] و صحرا، از جنوب غربی [[موریتانی]]، از سمت شمال به دریای مدیترانه و از سمت جنوب به [[نیجر]] و [[مالی]] محدود است. به‌رغم پهناور بودن، بیش‌تر سطح این کشور را کویر پوشانده است؛ درواقع فقط یک‌ششم از کلّ مساحت این کشور قابل زیستن است.  

از قرن دهم هجری تحت سلطه [[حکومت عثمانی]] درآمد؛ که تا قرن دوازدهم ادامه یافت و در سال 1830 میلادی تا 1860 توسط حکومت [[فرانسه]] اشغال شد. مردم [[الجزایر]] پس از مبارزات طولانی در 1962 (1341) و بعد از 132 سال که تحت سلطه [[فرانسه]] بود به استقلال رسید و در همان سال به نام «جمهوریه الجزایریه الدموکراتیه الشعبیه» (جمهوری دموکراتیک مردمی [[الجزایر]]) به عضویت [[سازمان ملل متحد]] درآمد؛ زبان رسمی این کشور، عربی و دین آن، اسلام است.<ref>کشور الجزایر»، پایگاه اطلاع‌رسانی مبلغ به آدرس اینترنتی: moballegh.net/uploads/117_293_1-2-Aljazayer.doc</ref>

[[اسلام]] مذهب رسمی مردم [[الجزایر]] است. حدود 99 درصد مردم این کشور را مسلمانان تشکیل می‌دهند. اکثریت مردم [[مسلمان]] این کشور سنی مذهب و مالکی‌اند که در فروع مذهب، تابع نظرات مالک و در اصول مذهب خود طبق تذکرات [[اشاعره|اشعریه]] رفتار می‌نمایند و در امور سیاسی کاملاً تابع فرمان‌های دولت و حکومت مرکزی [[الجزایر]] می‌باشند.  

در این کشور همچنین چند کلیسا و پیروان مذاهب [[کاتولیک]] [[رم]] فعالیت دارند و هم‌چنین عده‌ای قلیل از اقوام [[یهود]] گریخته از دیگر کشورها به این کشور مهاجرت کردند. گرایش‌های دینی موجود در این کشور را می‌توان به نحو زیر فهرست کرد:

این تفکر ریشه در اندیشه‌های [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] و [[شیخ محمد عبده]] دارد. تأثیر این تفکر بر انقلاب بزرگ [[الجزایر]] که علیه نظام سلطه [[فرانسه]] شکل گرفت بسیار شگرف بود تا آن‌جا که از رهبران مؤثر انقلاب [[الجزایر]] یعنی شکیب ارسلان، حرکت اسلامی خود را مرهون، تعالیم و تفکرات [[سید جمال الدین اسد آبادی|سید جمال‌الدین]] قلمداد کرده است.  

البته در نظریات [[شیخ محمد عبده]]، مبارزات سیاسی به‌صورت مبارزه جهادی مطرح نشده است و صرفاً به مبارزات منفی اکتفا شده است و از این روش [[رشید رضا]] شاگرد [[محمد عبده]] و شیخ [[عبدالحمید بن بادیس]] از علماء [[الجزایر]] تبعیت کرده‌اند؛ به‌طوری‌که صرفاً بر کارها و فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی در مبارزه با استعمارگران و سلطه‌جویان اکتفاء نموده‌اند و لذا اعتقادی به مبارزات جهادی بر ضد استعمار نداشته‌اند و صرفاً به نشر عقاید و تربیت دینی محض پرداخته‌اند.<ref>مختاری، مجید. الگوی وحدت اسلامی از دیدگاه مصلحان دینی معاصر. پایان‌نامه دوره فوق‌لیسانس دانشگاه [[جعفر بن محمد (صادق‌)]] علیه‌السلام. تهران، 1383، ص 95</ref>

صوفیه‌ [[الجزایر]] از [[اهل تسنن]] [[الجزایر]] محسوب می‌شوند در فروع [[مذهب مالکی]] و در اصول مذهب، تابع تفکرات [[اشعری]] هستند و مشی و سلوک برخی از آنان در چهارچوب طریقه [[تیجانیه]] است و مرکز آنها در منطقه عین قاضی واقع شده است و برخی دیگر نیز بر طریقه [[قادریه|قادریّه]] که عمدتاً در مراکش به سر می‌برند استوار است و گروهی نیز تابع طریقه [[علویه]] هستند که در غرب [[الجزایر]] ساکن می‌باشند.  

گروه اخیر که به‌شدت با تفکرات [[سلفیه]] و [[وهابیان]] مخالف‌اند نوعاً مورد غضب و خشم وهابیان واقع‌شده و از جانب آنان مورد تهدید قرار می‌گیرند؛ لذا این گروه نسبت به سایر گروه‌های دیگر به [[شیعه]] نزدیک‌ترند. رهبر فکری این گروه ادریس از نوادگان [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن مجتبی]] علیه‌السلام است و لذا گاهی این گروه را [[ادرسیه]] نیز می‌خوانند. <ref>ثقفی، سید محمد، جنبش اسلامی در الجزایر: عوامل شکست، درس‌هایی از مکتب اسلام، تیر 1371، سال 32 – شماره 3 (4 صفحه – از 65 تا 68

</ref>

شکل‌گیری فرقه [[وهابیت]] در [[الجزایر]] به سال 1980 میلادی برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که رئیس‌جمهور وقت [[الجزایر]]، [[شاذلی بن جدید]] به‌طور رسمی فعالیت فرق مذهبی و گروه‌های دینی را در [[الجزایر]] آزاد اعلام کرد و این تحول هم‌زمان با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] بود و همین مسئله موجب گرایش مردم [[الجزایر]] به سمت [[اسلام]] انقلابی شد و به همین دلیل حساسیت روزافزون افراطیون اهل سنت خصوصاً [[وهابیون]] را برانگیخت و برای مبارزه با رشد شیعهگرایی، به وهابیون میدان فعالیت بر ضد شیعه را دادند و لذا در [[الجزایر]] که زمینه‌های تمایل به [[تشیع]] فراهم بود، با رسوخ تفکرات [[وهابیت]] درصدد ایجاد و مقابله با این تفکر پیشرو برآمدند و بدین‌صورت در [[الجزایر]] با کمک مالی حکومت وهابی [[عربستان]] و سایر بلاد همفکر [[عربستان]]، موج [[وهابیت]] در [[الجزایر]] به‌سرعت گسترش یافت و ازجمله برنامه‌های مبلغان [[وهابی]] در [[الجزایر]]، اعزام جوانان الجزایری به [[مکه]] و [[مدینه]] برای کسب دروس دینی و فراگیری تفکرات وهابی بود. <ref>پول نفتی که صرف تبلیغ وهابیت می‌شود»، گفتگو با دکتر علی الشعیبی مشاور ملک فهد، پادشاه پیشین عربستان، خبرگزاری فارس 1391/04/17 به آدرس اینترنتی: http://farsnews.com/newstext.php?nn=13910405000303</ref>

دانشجویان اعزامی پس از 5 سال از [[عربستان]] به [[الجزایر]] مراجعت نموده درحالی‌که حامل تفکرات [[محمد بن عبدالوهاب]] بودند.  

از طرفی [[سعودی|حکومت سعودی]] با ارسال کتب وهابی به [[الجزایر]] به‌صورت مجانی و با تطمیع برخی از علماء [[الجزایر]] به‌سرعت تفکرات وهابی‌گری را در [[الجزایر]] رشد و نشر داد. گروه‌های مذهبی وهابی در طول ده سال به‌صورت آزادانه به تبلیغ وهابی‌گری پرداختند تا اینکه در سال 1990 با هم‌زمان با تحرکات اسلامی در [[الجزایر]] و مقابله دولت [[الجزایر]] با این تحرکات، فعالیت‌های این فرقه نیز محدود گردید. فعالیت‌های آنان اکنون نیز ادامه دارد و نوعاً طبقه فقر و جاهل به این تفکر گرایش پیدا می‌کنند.

تاریخ حضور [[شیعیان]] در [[الجزایر]] به قرن‌ها قبل برمی‌گردد به‌طوری‌که در زمان حکومت اموی و فشار آنان بر شیعیان عده‌ای از شیعیان، از حجاز به سمت [[الجزایر]] رفته و در آنجا اقامت گزیدند و با افزایش تعداد شیعیان در منطقه مغرب عربی با محوریت نوادگان امام حسن مجتبی، دولت [[ادریسیه]] در آنجا شکل گرفت و این در حالی است که با اعزام برخی از شاگردان [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق]] علیه‌السلام به [[مغرب عربی]]، زمینه‌های گسترش نفوذ شیعیان در [[الجزایر]] نیز فراهم گردید در زمان حکومت موحدیه که به زعامت مهدی ‌بن ‌تومرت بود ولو معتقد به عقاید [[شیعه]] نبودند ولی از دوستداران [[اهل بیت|اهل‌بیت]] محسوب می‌شدند و بدین‌صورت زمینه حضور شیعیان و نشر تفکرات [[تشیع]] در این منطقه فراهم گردید. <ref>عبدالمالک حداد، گسترش تشیع در جامعه [[الجزایر]]، درگاه اینترنتی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی به آدرس اینترنتی:

http://iri.miu.ac.ir/index.aspx?siteid-14&pageid-3425&newsview-439</ref> پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، گرایش به تشیع برای مدتی احیا شد.

مردم [[مسلمان]] [[الجزایر]] از آغازین روزهای اشغال کشورشان توسط دولت استعماری [[فرانسه]] مبارزات آشکار و پنهان خود را آغاز کردند. آنها در واکنش به سلطه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی [[فرانسه]]، دست به قیام‌های متعددی زدند که رهبری بیشتر این قیام و حرکت‌های اسلامی را علمای مذهبی بر عهده داشتند.<ref>Historical Dictionary of Islamic fundamentalism, p23</ref> قدیمی‌ترین قیام علیه استعمار در [[الجزایر]] منتسب به «[[امیر عبدالقادر جزایری]]» است. امیر عبدالقادر فرزند امیر محی‌الدین بود که خود از نواده مرابطون بود.  

حرکت جدی و سازمان‌یافته جریان‌های اسلام‌گرا پس از انقلاب از دهه 80 میلادی شکل گرفت که بار عمده آن را احزاب جدید اسلام‌گرا به دوش کشیدند.

برای بررسی ریشه‌ها، اصول و اهداف جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] توجه به یک موضوع اهمیت بسیار دارد و آن اینکه جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] را باید در دو برهه تاریخی از هم جدا کرد. نخست دوران پیش از انقلاب؛ در این دوران فلسفه شکل‌گیری جنبش‌های اسلامی و به دنبال آن حرکت‌های ملی‌گرایانه متأثر از موضوع استعمار بوده و هدف اصلی همه جنبش‌های مردمی اعم از اسلام‌گرا و ملی‌گرا کسب استقلال بود.  

در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت به رغم تنوع بالا در میان جریان‌های اسلامگرا در دوران پسا استقلال در [[الجزایر]] مبنا و انگیزه اصلی جنبش‌های اسلامی را می‌توان تلاش برای بازگشت به اسلام و آموزه‌های اسلامی در عرصه‌های مختلف دانست. این مبانی در اهداف گروه‌ها و احزاب اسلام‌گرا که همان تلاش سخت و نرم در دو جبهه مبارزات مسلحانه – تا پیش از دهه 90 میلادی – و مبارزات سیاسی در قالب رقابت‌های انتخاباتی به ویژه انتخابات پارلمانی برای کسب قدرت و در نهایت استقرار حکومتی دینی تجلی یافته است. به گونه‌ای که عباس مدنی پس از پیروزی در انتخابات سال 1992 به صراحت از برنامه‌های حزب برای استقرار حکومتی دینی مشابه آنچه در [[ایران]] رخ داده است سخن گفت. <ref>جمعی از نویسندگان، انقلاب اسلامی؛ چرایی و چگونگی رخداد آن، نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها، قم، 1378، ص 213</ref>

در نگاهی کلان باید گفت که مبارزات سیاسی معاصر مردم [[الجزایر]] دو انگیزه اصلی داشته است؛ نخست بیرون راندن استعمارگران و دوم مبارزه برای بازگرداندن اصول اسلامی به صحنه مدیریت جامعه پس از خارج کردن استعمارگران و پیروزی انقلاب. نکته قابل‌توجه در مبارزات مردم [[الجزایر]]، ماهیت اسلامی آن است. «[[اسلام]] بود که یک‌صد و پنجاه سال، در [[الجزایر]] مبارزه کرد و هم او بود که ریشه‌های عربیت را در آن سرزمین پابرجا نگه داشت... و تنها به این وسیله بود که روح مقاومت، در [[الجزایر]] زنده ماند.»  

آنچه واقعیت‌های تاریخی انقلاب [[الجزایر]] نشان می‌دهد این است که در حرکت‌های ضداستعماری عامل اصلی و رهبران جنبش همگی متأثر از اسلام بوده‌اند. جریان اسلامگرا حتی پس از پیروزی انقلاب نیز رهبر اصلی مبارزات در [[الجزایر]] بوده است.

جنبش‌های اسلامی [[الجزایر]] تا پیش از انقلاب 1962 تماماً متأثر از حضور نیروهای بیگانه در کشورشان بودند؛ تا این تاریخ، مردم همه مشکلات و بحران‌های داخلی را حاصل [[استعمار]] بیگانه می‌دانستند به همین دلیل جنبش‌های اسلامی پیش از انقلاب در [[الجزایر]] هیچ‌کدام مبتنی بر مؤلفه‌های داخلی شکل نگرفتند؛ اما با پیروزی انقلاب به‌نوعی موضوع به‌طورکلی تغییر کرد و بیشترین سهم در بروز جنبش‌های اسلامی جدید متأثر از اوضاع نابسامان داخلی هم از حیث بی‌توجهی به خواسته‌های دینی و هم بی‌توجهی به رفاه و نابرابری‌های اجتماعی، فقدان آزادی و استبداد داخلی و فراموش کردن آرمان‌های انقلاب بوده است.

درواقع شکل‌گیری و تداوم نهضت‌های اسلامی در [[الجزایر]] پس از انقلاب به‌طور مستقیم متأثر از استبداد داخلی، حکومت بی‌پایان نظامی‌ها و فقدان آزادی‌های سیاسی و مذهبی بوده است. به همین دلیل می‌توان مؤلفه‌های برشمرده شده را اصلی‌ترین دلایل داخلی شکل‌گیری و تداوم جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] دانست.

بررسی نقش عوامل خارجی در نهضت‌های اسلامی در [[الجزایر]] را در چند دوره و از چند منظر می‌توان مورد توجه قرار داد. در نسل اول جنبش‌های اسلامی [[الجزایر]] جدای از نقش‌آفرینی عامل مستقیم خارجی یعنی [[استعمار]] با عنوان محرک اصلی، توجه به تأثیرگذاری جریان‌های فکری و همچنین تحولات منطقه‌ای و جهانی امری اجتناب‌ناپذیر است.  

رهبران نسل اول جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] – مانند [[امیرعبدالقادر]] و بن ‌بادیس و [[ابراهیمی]] – تأثیرپذیری مستقیمی از مکتب ضداستعماری مصر داشته‌اند. آنها به شدت از افکار شخصیتی ضد استعماری و مذهبی مصری چون [[سید قطب]]، حسن‌البنا ء و [[محمد عبده]] تأثیر پذیرفته و آن را سرلوحه کار خود قرار دادند. <ref>حسن سید سلیمان، اسلام سیاسی در الجزایر، سند چاپ شده در کتاب اسلام در آفریقا (مدثر عبدالرحیم و التیجانی عبدالقادر)، مؤسسه دارالحکمة للطباعة و النشر المحدوده، خرطوم، 1992 م، ص 80</ref>  

شورش‌هایی که در سال گذشته، باعث برکناری رهبران [[تونس]]، [[مصر]]، [[لیبی]] و [[یمن]] شد و اکنون [[سوریه]] با آن درگیر است.» <ref>بهار عربی پشت دروازه‌های الجزایر»، خبرگزاری رویترز، روز سه‌شنبه 21 فوریه 2012 (2 اسفند 1390)</ref>

[[انقلاب اسلامی ایران]] به سبب اهداف مشترکی که با بسیاری از جنبش‌های اسلامی‌دارد همواره الگویی عمل پیش روی این جنبش‌ها مطرح بوده است.  

این تجانس توانسته است بر تفاوت‌های مذهبی نیز چیره گردد. <ref>جان. ال اسپوزیتو، انقلاب اسلامی و بازتاب جهانی آن، دکتر محسن مدیر شانه چی، تهران، انتشارات بارز، سال 1382، چاپ اول، ص 325</ref>  

این وضعیت برای ملت [[الجزایر]] قابل تحمل نبود و مخالفت با سیاست‌های دولت روز به روز افزایش یافت. وضعیت سیاسی و اجتماعی [[الجزایر]] در دهه 80 که همزمان با ریاست‌جمهوری «[[شاذلی بن جدید]]» بود وارد مرحله تازه‌ای شد و اسلام‌گرایان با تشکیل «جبهه نجات اسلامی [[الجزایر]]» در سال 1989، مبارزات خود را برای تشکیل حکومت اسلامی در [[الجزایر]] آغاز نمودند.<ref>عبدالوهاب فراتی، پیشین</ref>

در این دوره می‌توان [[جمعیت علمای مسلمان [[الجزایر]]|جمعیت علمای مسلمین]] را مهم‌ترین این حرکات دانست. این جنبش در سال 1936 توسط شیخ «[[عبدالحمید بن بادیس]]» در [[الجزیره]] پایتخت [[الجزایر]] تأسیس شد. «[[بن بادیس]]» در مقابل فرانسوی‌ها که اشغال صدمین سالگرد [[الجزایر]] را در سال 1930 جشن و [[زبان عربی]] را ملغی کرده بود، شعار «[[الجزایر]] وطن من. اسلام دین من و عربی زبان من» را مطرح کرد.  

این موضع‌گیری باعث شد که رئیس‌جمهور «بن‌ بلا» خشمگین شده و شیخ را به دور ماندن از پایگاه خود مجبور سازد. «بن‌ بلا» با صدور فرمانی، شیخ «بشیر ابراهیمی» را در یکی از عمارت‌های بزرگ و موجود آن زمان با اقامت اجباری زیرنظر قرار داد. با تثبیت نظام تک حزبی در [[الجزایر]] در سال 1962 «جمعیت علمای مسلمین» نیز همچون احزاب دیگر از ادامه فعالیت سیاسی باز داشته شد.

پس از انقلاب [[الجزایر]] و با حاکم شدن نظام تک حزبی تا دهه 80 میلادی و اجرای سیاست‌های شاذلی‌بن جدید هیچ حزب سیاسی اجازه فعالیت رسمی نداشت. با باز شدن فضای سیاسی در اواخر دهه 80 میلادی تاکنون بیش از 70 حزب وارد عرصه سیاسی [[الجزایر]] شده‌اند.  

این احزاب برخی منحل شده و بسیاری نیز حزبهای منطقه‌ای با دایره عمل محدود می‌باشند برای همین در اینجا چهار حزب اصلی مورد واکاوی قرار خواهند گرفت. در اینجا اشاره به این موضوع ضروری است که بیشتر حزبهای مؤثر کنونی [[الجزایر]] در واقع منشعب شده یا تأثیر پذیرفته از حزب ممنوع الفعالیت شده «جبهه نجات اسلامی» می‌باشند.

«جبهه نجات اسلامی» جنبشی اسلامی با رویکرد سلفی (بازگشت به اسلام) است. به اعتقاد رهبران این جبهه، اسلام تنها راه اصلاح جامعه و نجات [[الجزایر]] از بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و استعمار فکری و فرهنگی و عامل بقای اصالت ملت مسلمان [[الجزایر]] پس از 132 سال اشغال و استعمار است.  

رهبران جبهه نجات اسلامی با تکیه بر مبنای اسلامی به مبارزه با پدیده غرب‌زدگی و فرانسه‌گرایی و انجام اصلاحات دینی، سیاسی و اجتماعی پرداختند. <ref>حسن سیدسلیمان، پیشین</ref>

<ref>مؤسسه مطالعات و تحقیقات یافا، انقلاب اسلامی الجزایر، پیشین</ref>

همفکران شیخ محفوظ نحناح پس از تلاش‌هیا مستمر در آشتی میان احزاب اسلامی، در تاریخ 6 دسامبر 1990 اقدام به تأسیس یک حزب سیاسی جدید به نام جنبش جامعه صلح (حماس) کردند.

دبیرکل کنونی حزب «النهضه»، «فاتح ربیعی»، تلاش دارد تا از موج جدید اعتراضات در کشورش بهره برده و بار دیگر جایگاه حزب مطبوعش را بازیابی کند به همین دلیل پس از برگزاری انتخابات 2011 و پس از آنکه «ائتلاف سبز» - که النهضه یکی از اضلاع آن بود – نتوانست آراء قابل ملاحظه‌ای بدست آورد مواضع تندی اتخاذ کرده و خواهان انحلال مجلس شد. «جنبش النهضه» الجزایر به واسطه قرابت فکریش با «اخوان‌المسلمین» مصر امیدوار است بتواند در صورت وقوع انقلاب جدیدی در الجزایر به دنبال موج جدید بیداری ملت‌های مسلمان در منطقه نقش محوری را ایفا کند.

عبدالله جاب‌الله، پس از جدایی از حزب النهضه در سال 1999 به همراه دیگر همفکرانش «جنبش اصلاح ملی» را تأسیس کردند. در واقع جاب‌الله که قصد داشت در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شرکت کند با مخالفت اکثریت اعضای حزب روبه‌رو شد، او پس از کناره‌گیری از حزب به همراه طرفدارانش، حزب جدید «جنبش اصلاح ملی» را در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری الجزایر در سال 1991 بنیان نهاد. گرچه «جاب‌الله» با حمایت از سوی اعضای حزب جدید برای نامزدی ریاست‌جمهوری، نتوانست رأی لازم را کسب کند، اما اولین تجربه این حزب در انتخابات پارلمانی [[الجزایر]] موفقیت‌آمیز بود. آنها توانستند در انتخابات می 2002، چهل و سه کرسی به دست آورند.

«جنبش اصلاح ملی» که همانند حزب «النهضه» متأثر از تفکرات «[[اخوان‌المسلمین]]» است از زمان تأسیس تلاش کرده تا زمینه وحدت احزاب اسلامگرا را فراهم کند به همین دلیل «جهید یونسی»، دبیر کل سابق این جنبش، به عنوان نماینده تمامی جریان‌های اسلامی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2009 الجزایر نامزد شد و در ادامه این تشکل نقش محوری در ایجاد ائتلاف «[[الجزایر]] سبز» برای ورود به انتخابات پارلمانی 2012 داشت.

مجاورت و هم مرزی الجزایر با تونس و لیبی – به عنوان دو کانون مهم انقلاب‌های عربی – بیش از هر عامل دیگری بر تحولات اخیر این کشور اثرگذار بوده است. علاوه بر این اعلان آغاز جریان اصلاحات در [[مراکش]] یعنی همسایه غربی و رقیب منطقه‌ای [[الجزایر]] در شمال غرب آفریقا، در رویکردهای اخیر رهبران الجزیره بی‌تأثیر نبوده است. <ref>[[الجزایر]] در آزمون سخت اصلاحات، باشگاه اندیشه به آدرس اینترنتی: