confirmed
۵٬۹۱۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
و در اعتراض به امیرمؤمنان علی (ع) گفتند: «تو در دین خدا داوری را به مردان سپردی، درحالی که خداوند میگوید: تنها حکم از آن خداست.»ولی امام با استناد به آیه «أَوْفُوا بِالْعُقُود» <ref>سوره مائده، آیه 1</ref> نپذیرفت که عهد و پیمان خود را بشکند. پس از آنکه امام به کوفه و معاویه به شام بازگشت، مخالفان حکمیت از امام علی جدا شدند و به حروراء در نزدیکی کوفه رفتند<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص ۵۱۳-۵۱۴؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۶۳، ۷۲، ۷۸</ref> که در تاریخ به خوارج یا حروریّه شهرت یافتند. | و در اعتراض به امیرمؤمنان علی (ع) گفتند: «تو در دین خدا داوری را به مردان سپردی، درحالی که خداوند میگوید: تنها حکم از آن خداست.»ولی امام با استناد به آیه «أَوْفُوا بِالْعُقُود» <ref>سوره مائده، آیه 1</ref> نپذیرفت که عهد و پیمان خود را بشکند. پس از آنکه امام به کوفه و معاویه به شام بازگشت، مخالفان حکمیت از امام علی جدا شدند و به حروراء در نزدیکی کوفه رفتند<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۳۸۲ق، ص ۵۱۳-۵۱۴؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۶۳، ۷۲، ۷۸</ref> که در تاریخ به خوارج یا حروریّه شهرت یافتند. | ||
در جریان حکمیت، عمروبن عاص که داور شام بود توانست با ترفندی دغل کارانه، ابوموسی اشعری را که داور عراق بود، فریب دهد وعده ای از لشکر امام علی ع که متوجه این نیرنگ زشت شدند به حضرت اعتراض کردند که نمی بایست زیر بار حکمیت می رفت این تعداد در ابتدا جمعیت چندانی را تشکیل نمی دادند اما به مرور بر شمار آن ها افزوده شد و سر انجام در منطقه ای به نام حروراء تجمع کرده با امام اعلان جنگ کردند. امام در این جنگ شکست سختی بر آنان وارد کرد. خوارج هر چند به ظاهر در این نبرد نابود شدند، اما انحراف اعتقادی آنان در خط و سیر جغرافیای اسلام ماندگار و به مکتبی خاص تبدیل شد. | در جریان حکمیت، عمروبن عاص که داور شام بود توانست با ترفندی دغل کارانه، ابوموسی اشعری را که داور عراق بود، فریب دهد وعده ای از لشکر امام علی ع که متوجه این نیرنگ زشت شدند به حضرت اعتراض کردند که نمی بایست زیر بار حکمیت می رفت این تعداد در ابتدا جمعیت چندانی را تشکیل نمی دادند اما به مرور بر شمار آن ها افزوده شد و سر انجام در منطقه ای به نام حروراء تجمع کرده با امام اعلان جنگ کردند. امام در این جنگ شکست سختی بر آنان وارد کرد. خوارج هر چند به ظاهر در این نبرد نابود شدند، اما انحراف اعتقادی آنان در خط و سیر جغرافیای اسلام ماندگار و به مکتبی خاص تبدیل شد. | ||
==تاثیر خوارج در جامعه اسلامی== | |||
خوارج، دارای تأثیرات مهمی در تاریخ اسلام دانسته شدهاند؛ از جمله انشعاب و ایجاد دودستگی در سپاه امام علی(ع)[۴۵] که منجر به پیدایش اولین گروه معارض و فرقه دینی در تاریخ اسلام شد.[۴۶] خوارج در ابتدا رویکردی سیاسی داشت، اما در دوره خلافت عبدالملک بن مروان، تعالیم خود را با بحثهای کلامی آمیختند.[۴۷] | |||
به باور تاریخنگارانی چون طبری و ابن اعثم، مقابله خوارج با امام علی(ع) و کشتن وی، فرصت را برای تصاحب حکومت توسط معاویه فراهم کرد.[۴۸] با اینحال خوارج، برای جنگ با معاویه به سپاه امام حسن(ع) پیوسته[۴۹] و پس از صلح امام حسن، مبارزه با معاویه و امویان را ادامه دادند.[۵۰] آنها، امویان و طرفدارانشان را کافر میدانستند و معتقد بودند برای رفع ظلم، باید با کافران جهاد کرد.[۵۱] | |||
خوارج با قیامهای مهمی که در مخالفت با امویان شکل گرفت همراه شدند و بههمین سبب به عبدالله بن زبیر، زید بن علی و ابومسلم خراسانی یاری رساندند.[۵۲] با اینحال، آنان در مواردی با خلفای اموی سازش کردند و حکومت ناحیه یا منصبی را از طرف آنان عهدهدار شدند.[۵۳] گاه نیز مستقلاً زمام قدرت را در پارهای شهرها به دست گرفتند و با عناوینی همچون امام، امیرالمؤمنین و خلیفه خوانده شدند.[۵۴] امویان بهویژه در عراق و ایران، با شدت و خشونت تمام برای سرکوب خوارج کوشیدند.[۵۵] این جنگها از اسباب مهم ضعف و سقوط دولت اموی دانسته شده است.[۵۶] | |||
==مبانی اعتقادی خوارج== | ==مبانی اعتقادی خوارج== | ||
خط ۳۹: | خط ۴۹: | ||
خوارج حقوق و تکالیف عرب و موالی را مساوی هم می دانند و معتقدند گناه کاران برای همیشه مستحق عذاب اند.<ref>شهرستانی، ابوالفتح محمد، الملل و النحل، ج۱، ص۱۳۲، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت - لبنان دارالکتب العلمیه.</ref> <ref>بغدادی، ابومنصور عبدالقاهر بن طاهر تمیمی، الفرق بین الفرق، ص۲۵، تحقیق و تصحیح محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا.</ref> <ref>بغدادی، ابومنصور، همان، ص۷۳ ـ ۷۴</ref> | خوارج حقوق و تکالیف عرب و موالی را مساوی هم می دانند و معتقدند گناه کاران برای همیشه مستحق عذاب اند.<ref>شهرستانی، ابوالفتح محمد، الملل و النحل، ج۱، ص۱۳۲، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت - لبنان دارالکتب العلمیه.</ref> <ref>بغدادی، ابومنصور عبدالقاهر بن طاهر تمیمی، الفرق بین الفرق، ص۲۵، تحقیق و تصحیح محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا.</ref> <ref>بغدادی، ابومنصور، همان، ص۷۳ ـ ۷۴</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
==رده ها== حکمیت،جنگ صفین، فرق و مذاهب، اهل سنت،جنگ نهروان. | ==رده ها== حکمیت،جنگ صفین، فرق و مذاهب، اهل سنت،جنگ نهروان. |