۸۸٬۰۰۹
ویرایش
محمد تقی مجلسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[اهل بیت (علیهم‌السلام)' به '[[اهل بیت') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''علامه محمدتقی مجلسی''' (۱۰۷۰-۱۰۰۳ ق)، از علما و محدثان مشهور قرن یازدهم هجری، مدرس [[حوزه علمیه اصفهان]] در دوران [[صفویه]] و پدر علامه [[محمدباقر مجلسی]] (صاحب [[بحارالانوار]]) است. وی از محضر بزرگانی چون [[شیخ بهایی]] کسب فیض کرده است. مرحوم مجلسی بر احیای [[احادیث]] پای می‌فشرد و توانش را در خدمت نشر گفته‌های [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] بذل نمود. [[روضه المتقین]] از جمله آثار ارزشمند اوست. | '''علامه محمدتقی مجلسی''' (۱۰۷۰-۱۰۰۳ ق)، از علما و محدثان مشهور قرن یازدهم هجری، مدرس [[حوزه علمیه اصفهان]] در دوران [[صفویه]] و پدر علامه [[محمد باقر مجلسی|محمدباقر مجلسی]] (صاحب [[بحارالانوار]]) است. وی از محضر بزرگانی چون [[شیخ بهایی]] کسب فیض کرده است. مرحوم مجلسی بر احیای [[احادیث]] پای می‌فشرد و توانش را در خدمت نشر گفته‌های [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] بذل نمود. [[روضه المتقین]] از جمله آثار ارزشمند اوست. | ||
== تولد محمدتقی مجلسی == | == تولد محمدتقی مجلسی == | ||
محمد تقی در سال 1003 ق. در شهر بزرگ و زیبای [[اصفهان]]، پایتخت [[صفویه]]، چشم به دنیا گشود. به مبارکی | محمد تقی در سال 1003 ق. در شهر بزرگ و زیبای [[اصفهان]]، پایتخت [[صفویه]]، چشم به دنیا گشود. به مبارکی [[محمد بن علی (جواد)|نهمین امام معصوم]] او را محمد تقی نام نهادند. آوای [[اذان]] و [[اقامه]] اولین کلماتی بود که در گوش او طنین افکند. بدین گونه آغاز زندگی او با نوای توحید و رسالت قرین شد. | ||
کودکی محمد تقی در محیطی آکنده از صفا و عشق به دین و پیشوایان دین سپری شد. از همین رو فطرت خداجوی او مجال رشد یافت و احساسات و عواطفش با حب [[اهل بیت|آل محمد (صلی الله علیه)]] شکل گرفت. پدرش | کودکی محمد تقی در محیطی آکنده از صفا و عشق به دین و پیشوایان دین سپری شد. از همین رو فطرت خداجوی او مجال رشد یافت و احساسات و عواطفش با حب [[اهل بیت|آل محمد (صلی الله علیه)]] شکل گرفت. پدرش ملا علی مجلسی فاضلی دانش‌دوست بود و خود از راویان احادیث [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] به شمار می‌آمد. ذوق و قریحه شعر گویی او شهرت داشت و به «مجلسی» تخلص می‌کرد و گویا از همین رو، مجلسی نام گرفته بود<ref>مرآه الاحوال، نقل از بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، ج 102، ص 105</ref>. | ||
== تحصیل | == تحصیل == | ||
گام‌های بعدی تحصیل و دانش را تحت نظر پدرش استوارتر برداشت و پس از آن با استادان بزرگ حوزه اصفهان آشنا شد و به راهنمایی پدرش به درس [[علامه مولا عبدالله شوشتری]] (یکی از علمای بزرگ حوزه اصفهان) راه یافت. | گام‌های بعدی تحصیل و دانش را تحت نظر پدرش استوارتر برداشت و پس از آن با استادان بزرگ حوزه اصفهان آشنا شد و به راهنمایی پدرش به درس [[علامه مولا عبدالله شوشتری]] (یکی از علمای بزرگ حوزه اصفهان) راه یافت. | ||
علامه مولا عبدالله شوشتری از تربیت یافتگان [[حوز نجف]] بود که پس از طی مراحل عالی علمی به اصفهان مهاجرت و در آنجا اقامت کرده بود. محمد تقی سال‌ها همراه این استاد بود و [[فقه]]، [[حدیث]]، [[اصول فقه]]، [[کلام]] و [[تفسیر]] را نزد وی آموخت و تحصیل علم حدیث و روایت را بیشتر مدیون او بود. خود سال‌ها بعد دراین‌باره می‌نویسد: «او بزرگ استاد ما و بزرگ استاد شیعه در عصر خویش بود. وی علامه‌ای محقق و دقیق و زاهدی عابد و با ورع بود. بیشتر مطالب این کتاب (روضه المتقین که کتابی روایی است) از افادات اوست ....» | علامه مولا عبدالله شوشتری از تربیت یافتگان [[حوز نجف]] بود که پس از طی مراحل عالی علمی به اصفهان مهاجرت و در آنجا اقامت کرده بود. محمد تقی سال‌ها همراه این استاد بود و [[فقه]]، [[حدیث]]، [[اصول فقه]]، [[کلام]] و [[تفسیر]] را نزد وی آموخت و تحصیل علم حدیث و روایت را بیشتر مدیون او بود. خود سال‌ها بعد دراین‌باره می‌نویسد: «او بزرگ استاد ما و بزرگ استاد شیعه در عصر خویش بود. وی علامه‌ای محقق و دقیق و زاهدی عابد و با ورع بود. بیشتر مطالب این کتاب (روضه المتقین که کتابی روایی است) از افادات اوست ....» | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
از سال‌های آغازین تحصیل، نسبت به [[عرفان]] جذبه‌ای شدید در محمد تقی وجود داشت. حس می‌کرد که فقه اصول و علوم متداول مدرسه‌ای عطش جانش را فرو نمی‌نشاند. شاید در سنین بلوغ این احساس در او شکل گرفته بود، اما همان‌گونه که مقتضای این سنین است آن احساس مبهم و درک خام را نمی‌توانست برای خود تبیین کند و با دیگران به وضوح درباره‌اش سخن بگوید. اما اینکه «چه کند و از کجا آغاز کند؟» برای او به مراتب مجهولتر بود. ولی پس از آشنایی با شیخ بهایی و حضور در درس وی گمشده خود را یافت. | از سال‌های آغازین تحصیل، نسبت به [[عرفان]] جذبه‌ای شدید در محمد تقی وجود داشت. حس می‌کرد که فقه اصول و علوم متداول مدرسه‌ای عطش جانش را فرو نمی‌نشاند. شاید در سنین بلوغ این احساس در او شکل گرفته بود، اما همان‌گونه که مقتضای این سنین است آن احساس مبهم و درک خام را نمی‌توانست برای خود تبیین کند و با دیگران به وضوح درباره‌اش سخن بگوید. اما اینکه «چه کند و از کجا آغاز کند؟» برای او به مراتب مجهولتر بود. ولی پس از آشنایی با شیخ بهایی و حضور در درس وی گمشده خود را یافت. | ||
[[بهاءالدین محمد عاملی]]، معروف به شیخ بهایی در آن زمان از اساتید شاخص و برجسته حوزه اصفهان به شمار می‌رفت. جامعیت او در علوم مختلف شگفت‌آور بود، به طوری که بر بیشتر علوم متداول تسلط داشت و در آنها صاحب تألیف بود. مجلسی بعدها درباره این استادش می‌نویسد: «او بلند‌مرتبه و | [[بهاءالدین محمد عاملی]]، معروف به شیخ بهایی در آن زمان از اساتید شاخص و برجسته حوزه اصفهان به شمار می‌رفت. جامعیت او در علوم مختلف شگفت‌آور بود، به طوری که بر بیشتر علوم متداول تسلط داشت و در آنها صاحب تألیف بود. مجلسی بعدها درباره این استادش می‌نویسد: «او بلند‌مرتبه و والا‌مقام بود و حافظه‌ای سرشار داشت. من کسی را مانند او در کثرت علوم و وفور فضل و بلندی مرتبه ندیده‌ام<ref>بحارالانوار، ج 102، ص 111</ref>». | ||
تواضع و آزاد‌منشی او در برابر شاگردان خویش، حتی کسانی چون محمد تقی جوان، بر جذابیت و محبوبیت او نزد محمد تقی افزوده بود. محمد تقی مجلسی خود نقل می‌کند آن هنگام که هنوز بالغ نشده بود در درس شیخ بر او اشکالی علمی وارد کرد و شیخ نیز پس از آنکه گفتار محمد تقی را حق یافت از نظر خود دست برداشت و آن سخن را تأیید کرد<ref>مرحوم محمد تقی مجلسی خود نقل می‌کند آن هنگام که هنوز به سن بلوغ نیز نرسیده بود، در درس شیخ، بر او اشکالی علمی وارد کرد و شیخ نیز پس از آنکه حرف مجلسی را حق یافت از نظر خود دست برداشت و گفته محمد تقی را در حضور شاگردان تأیید نمود. (روضه المتقین، ج 14، ص 404)</ref>. | تواضع و آزاد‌منشی او در برابر شاگردان خویش، حتی کسانی چون محمد تقی جوان، بر جذابیت و محبوبیت او نزد محمد تقی افزوده بود. محمد تقی مجلسی خود نقل می‌کند آن هنگام که هنوز بالغ نشده بود در درس شیخ بر او اشکالی علمی وارد کرد و شیخ نیز پس از آنکه گفتار محمد تقی را حق یافت از نظر خود دست برداشت و آن سخن را تأیید کرد<ref>مرحوم محمد تقی مجلسی خود نقل می‌کند آن هنگام که هنوز به سن بلوغ نیز نرسیده بود، در درس شیخ، بر او اشکالی علمی وارد کرد و شیخ نیز پس از آنکه حرف مجلسی را حق یافت از نظر خود دست برداشت و گفته محمد تقی را در حضور شاگردان تأیید نمود. (روضه المتقین، ج 14، ص 404)</ref>. | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
* فرزندش علامه [[محمدباقر مجلسی]] | * فرزندش علامه [[محمدباقر مجلسی]] | ||
* سید عبدالحسین خاتون آبادی | * سید عبدالحسین خاتون آبادی | ||
* محقق خوانساری | * محقق خوانساری | ||
* [[سید نعمت الله جزایری]] | * [[سید نعمت الله جزایری]] | ||
* ملا میرزای شیروانی | * ملا میرزای شیروانی | ||
* ملا محمدصالح مازندرانی | * ملا محمدصالح مازندرانی | ||
* ملا محمدصادق کرباسی | * ملا محمدصادق کرباسی | ||
* سید شرف الدین علی گلستانه | * سید شرف الدین علی گلستانه | ||
* ملا عزیزالله مجلسی | * ملا عزیزالله مجلسی | ||
* میرزا ابراهیم اردکانی یزدی | * میرزا ابراهیم اردکانی یزدی | ||
* مولا ابوالقاسم بن محمد گلپایگانی | * مولا ابوالقاسم بن محمد گلپایگانی | ||
* بدرالدین بن احمد عاملی | * بدرالدین بن احمد عاملی | ||
* میرزا تاج الدین گلستانه<ref> فهرست نام آنان و تاریخ اخذ اجازه‌نامه‌ها در کتاب زندگی‌نامه علامه مجلسی، سید مصلح الدین مهدوی، ج ۲، ص ۳۸۸ به بعد به طور تفصیلی آمده است</ref>. | * میرزا تاج الدین گلستانه<ref> فهرست نام آنان و تاریخ اخذ اجازه‌نامه‌ها در کتاب زندگی‌نامه علامه مجلسی، سید مصلح الدین مهدوی، ج ۲، ص ۳۸۸ به بعد به طور تفصیلی آمده است</ref>. | ||
== آثار محمدتقی مجلسی == | == آثار محمدتقی مجلسی == | ||
از مجلسی اول تألیفاتی بر جای مانده است: | از مجلسی اول تألیفاتی بر جای مانده است: | ||
# روضه المتقین (از بهترین شرح‌های نوشته شده بر [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]) <ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۱۲۲</ref> | |||
# روضه المتقین (از بهترین شرح‌های نوشته شده بر | # لوامع صاحبقرانی (شرح و ترجمه فارسی من لا یحضره الفقیه) | ||
# لوامع صاحبقرانی(شرح و ترجمه فارسی من لا یحضره الفقیه) | # ریاض المؤمنین در شرح [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] | ||
# ریاض المؤمنین در شرح [[صحیفه سجادیه]] | |||
# چهل حدیث از معصومین | # چهل حدیث از معصومین | ||
# شرح زیارت جامعه | # شرح زیارت جامعه | ||
| خط ۹۸: | خط ۸۵: | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده:محدثان شیعه]] | [[رده:محدثان شیعه]] | ||