پرش به محتوا

منصوریه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:


==موسس==
==موسس==
مبدع فرقه منصوریه شخصی به نام ابومنصور العجلی از قبیله بنی‌عجل و از اهالی [[کوفه]] بوده است که در محله عبدالقیس زندگی می‌کرد. دوران کودکی‌اش را در بیابان سپری کرد و به همین دلیل از علم بهره‌ای نداشت<ref>نوبختی، ابی‌محمد الحسن بن موسی، فرق الشیعه، قم، مکتبه الفقیه، ص۵۴.</ref>.
مبدع فرقه منصوریه، شخصی به نام ابومنصور العجلی از قبیله بنی‌عجل و از اهالی [[کوفه]] بود که در محله عبدالقیس زندگی می‌کرد. او دوران کودکی‌اش را در بیابان سپری کرد و به همین دلیل از علم بهره‌ای نداشت<ref>حسن بن موسی نوبختی، ''فرق الشیعة''، قم، انتشارات مکتبة الفقیه، ص۵۴.</ref>.


==تاریخچه==
==تاریخچه==
ابن اثیر مَنْصُوریه را به فتح میم، سکون نون و ضم صاد ضبط کرده است<ref>ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج3، ص263</ref>.  
ابن اثیر مَنْصُوریه را به فتح میم، سکون نون و ضمّ صاد ضبط کرده است<ref>ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج3، ص263</ref>.  
موسس فرقه در ابتدای کار سعی می‌کرد تا به [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السّلام)]] نزدیک شود، ولی امام وی را به دلیل دروغ‌گویی و عقاید فاسدش از خود دور کرد. پس از آن سعی کرد تا مردم را به امامت خویش دعوت کند. بعد از وفات امام باقر علیه‌السّلام، او خود را به عنوان نایب آن حضرت به مردم معرفی و با این حیله افرادی را دور خودش جمع کرد<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 428</ref><ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، دارالمعرفه، ج۱، ص۲۰۹</ref>.  
موسس فرقه در ابتدای کار سعی می‌کرد تا به [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السّلام)]] نزدیک شود، ولی امام وی را به دلیل دروغ‌گویی و عقاید فاسدش از خود دور کرد. پس از آن سعی کرد تا مردم را به امامت خویش دعوت کند. بعد از وفات امام باقر علیه‌السّلام، او خود را به عنوان نایب آن حضرت به مردم معرفی و با این حیله افرادی را دور خودش جمع کرد<ref>مشکور محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ اول، ص 428</ref><ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، ''الملل و النحل''، بیروت، انتشارات دارالمعرفة، ج ۱، ص ۲۰۹</ref>.  
فرقه منصوریه به نام «کسفیه» نیز شناخته می‌شده است، زیرا ابومنصور می‏‌گفت که من همان پاره ابری هستم که خداوند فرو افتادن آن را از آسمان وعده داد و در تأیید بیان خود به این آیه اشاره می‌کرد: «وَ إِنْ یَرَوْا کِسْفاً مِنَ السَّماءِ ساقِطاً یَقُولُوا سَحابٌ مَرْکُومٌ» سوره طور، آیه 44 <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 428</ref><ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، دارالمعرفه، ج۱، ص۲۰۹.</ref><ref>الایجی، المواقف، دار الجیل، بیروت، الطبعه الاولی، ۱۹۹۷، ج‌۳، ص‌۶۷۳.</ref>.
فرقه منصوریه به نام «کسفیه» نیز شناخته می‌شده است، زیرا ابومنصور می‏‌گفت که من همان پاره ابری هستم که خداوند فرو افتادن آن را از آسمان وعده داد و در تأیید بیان خود به این آیه اشاره می‌کرد: «وَ إِنْ یَرَوْا کِسْفاً مِنَ السَّماءِ ساقِطاً یَقُولُوا سَحابٌ مَرْکُومٌ» سوره طور، آیه 44 <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 428</ref><ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، ''الملل و النحل''، بیروت، دارالمعرفة، ج ۱، ص۲۰۹.</ref><ref>عضدالدین ایجی، ''المواقف''، بیروت، انتشارات دار الجیل، چ اول،  سال ۱۹۹۷ م، ج‌ ۳، ص‌ ۶۷۳.</ref>.


==اعتقادات==
==اعتقادات==
این فرقه نیز هم چون دیگر فرق غُلاه شیعه از عقاید خاص به خود بر خوردار بودند که در این‌جا به بخشی از عقاید موسس آن اشاره می‌شود:
این فرقه نیز هم چون دیگر فرقه های غُلاه شیعه، از عقاید خاصی بر خوردار بودند که در اینجا به بخشی از عقاید مربوط به موسس آن اشاره می‌شود:


ابو‌منصور معتقد بود که خداوند او را به آسمان برده و با وی سخن گفته و او را با دستان خویش نوازش کرده و وی را به [[زبان سریانى|زبان سریانی]] پسرک خود خوانده است<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 429</ref><ref>الایجی، المواقف، دارالجیل، بیروت، الطبعه الاولی، ۱۹۹۷، ج۳، ص۶۷۳.</ref><ref>نوبختی، ابی‌محمد الحسن بن موسی، فرق الشیعه، قم، مکتبه الفقیه، ص۵۴.</ref><ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسه الوفا، ۱۴۰۴، ج۲۵، ص۲۸۲.</ref>.
ابو‌منصور معتقد بود که خداوند او را به آسمان برده و با وی سخن گفته و او را با دستان خویش نوازش کرده و وی را به [[زبان سریانى|زبان سریانی]] پسرک خود خوانده است<ref>محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ اول، ص 429</ref><ref>عضدالدین ایجی، ''همان''.</ref><ref>حسن بن موسی نوبختی، ''فرق الشیعة''، قم، انتشارات مکتبة الفقیه، ص ۵۴.</ref><ref>محمدباقر مجلسی ''بحار الانوار''، بیروت، انتشارات موسسة الوفا، سال  ۱۴۰۴ ق، ج ۲۵، ص ۲۸۲.</ref>.


وی ادعا می‌کرد که فرستاده خداوند است و خداوند او را به دوستی خویش برگزیده است. ابو‌منصور پس از درگذشت [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السّلام)]] می‌گفت که آن حضرت، امر امامت را به وی واگذار کرده و او را به جانشینی خویش برگزیده است و کارش تا بدان جا بالا گرفت که گفت [[علی بن ابی‌طالب|امام علی،]] [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن]]، [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین]]، [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد]] و [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر]] (علیهم‌السّلام) همه فرستاده خدا بودند و من نیز پیامبر و فرستاده خدا هستم و پیامبری تا شش نسل از فرزندان من ادامه می‌یابد و آخرین آنها قائم آخرالزمان خواهد بود. پیروان این فرقه معتقد بودند که ابو‌منصور به یاران خود فرمان می‌داد که مخالفان خویش را به شکل ترور و خفه کردن از بین ببرند. می‌گفت که هر کسی با شما مخالفت کند و در مسیر دیگری گام بردارد، کافر و مشرک است، پس او را بکشید.
وی ادعا می‌کرد که فرستاده خداوند است و خداوند او را به دوستی خویش برگزیده است. ابو‌منصور پس از درگذشت [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السّلام)]] می‌گفت که آن حضرت، امر امامت را به وی واگذار کرده و او را به جانشینی خویش برگزیده است و کارش تا بدان جا بالا گرفت که گفت [[علی بن ابی‌طالب|امام علی،]] [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن]]، [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین]]، [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد]] و [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر]] (علیهم‌السّلام) همه فرستاده خدا بودند و من نیز پیامبر و فرستاده خدا هستم و پیامبری تا شش نسل از فرزندان من ادامه می‌یابد و آخرین آنها قائم آخرالزمان خواهد بود. پیروان این فرقه معتقد بودند که ابو‌منصور به یاران خود فرمان می‌داد که مخالفان خویش را به شکل ترور و خفه کردن از بین ببرند. می‌گفت که هر کسی با شما مخالفت کند و در مسیر دیگری گام بردارد، کافر و مشرک است، پس او را بکشید.
ابو‌منصور مدعی بود که [[جبرئیل]] از جانب خدا برایش وحی می‏‌آورد و نیز خداوند [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلّی‌الله علیه وآله)]] را به تنزیل و او را به تأویل برانگیخته است<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 428</ref><ref>نوبختی، ابی‌محمد الحسن بن موسی، فرق الشیعه، قم، مکتبه الفقیه، ص۵۴.</ref>.
ابو‌منصور مدعی بود که [[جبرئیل]] از جانب خدا برایش وحی می‏‌آورد و نیز خداوند [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلّی‌الله علیه وآله)]] را به تنزیل و او را به تأویل برانگیخته است<ref>محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ اول، ص 428</ref><ref>حسن بن موسی نوبختی، ''همان''.</ref>.


از دیدگاه وی اولین مخلوق خدا [[حضرت عیسی|عیسی بن مریم]] است و بعد از او علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام) خلق شد<ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، دارالمعرفه، ج۱، ص۲۰۹.</ref>.  
از دیدگاه وی اولین مخلوق خدا [[حضرت عیسی|عیسی بن مریم]] است و بعد از او علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام) خلق شد<ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، ''الملل و النحل''، بیروت، انتشارات دارالمعرفة، ج ۱، ص ۲۰۹.</ref>.  


==سرانجام فرقه منصوریه==
==سرانجام فرقه منصوریه==
confirmed
۷٬۹۵۹

ویرایش