confirmed
۵٬۹۱۷
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی « ابو مسلميه فرقههايى منسوب به ابو مسلم خراسانى بودند كه او را زنده و جاودا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 21 | فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 21 | ||
ابو مسلميه گويند كه: بعد از رسول «امامت» از آن عباس بود، ابو بكر و عثمان بروى ظلم كردند، و آن خروج بهر آن كرد كه بنى اميه را براندازد و امارت به بنى عباس دهد چنانكه كرد. و اگر او را اعتقاد آن بودى كه امامت از آن امير المؤمنين على (ع) بود، بعد از هلاك بنى اميه به حضرت صادق عليه السلام دادى نه به سفاح، و «راونديه» در اين مذهب تابع ابو مسلم بودند. قومى از ايشان گويند: ابو مسلم زنده است و هيچ چيز از تكاليف و نماز و روزه و زكات و حج واجب نيست و ايمان و دين در دو چيز است: اول معرفت امام، دوم معرفت نگهداشتن. (تبصرة العوام، ص 178، 179) | ابو مسلميه گويند كه: بعد از رسول «امامت» از آن عباس بود، ابو بكر و عثمان بروى ظلم كردند، و آن خروج بهر آن كرد كه بنى اميه را براندازد و امارت به بنى عباس دهد چنانكه كرد. و اگر او را اعتقاد آن بودى كه امامت از آن امير المؤمنين على (ع) بود، بعد از هلاك بنى اميه به حضرت صادق عليه السلام دادى نه به سفاح، و «راونديه» در اين مذهب تابع ابو مسلم بودند. قومى از ايشان گويند: ابو مسلم زنده است و هيچ چيز از تكاليف و نماز و روزه و زكات و حج واجب نيست و ايمان و دين در دو چيز است: اول معرفت امام، دوم معرفت نگهداشتن. (تبصرة العوام، ص 178، 179) | ||
فرقه هاى طرفدار ابو مسلم | |||
بركوكيه: | بركوكيه: | ||
گروهى از معتقدان به ابو مسلم بودند كه در مرو و هرات جاى داشتند. | گروهى از معتقدان به ابو مسلم بودند كه در مرو و هرات جاى داشتند. | ||
آنان مىگفتند: آن كه به دست منصور كشته شد، شيطان بود كه خود را به صورت ابو مسلم در آورد، بركوكيه تا حدود چهار صد و چهل هجرى در ما وراء النهر مىزيستند، و ايشان از طوايف حلوليه به شمار مىرفتند. | آنان مىگفتند: آن كه به دست منصور كشته شد، شيطان بود كه خود را به صورت ابو مسلم در آورد، بركوكيه تا حدود چهار صد و چهل هجرى در ما وراء النهر مىزيستند، و ايشان از طوايف حلوليه به شمار مىرفتند. | ||
سنباذيه: | |||
سنباذ مردى زردشتى بود كه پيروز اسپهبد نام داشت، و از مردم روستاى اهروانه (آهن) در نيشابور بود، و با ابو مسلم سابقه دوستى داشت و در دستگاه او ترقى كرد و به سپهسالارى رسيد، از آنگاه كه ابو مسلم از رى به نزد خليفه مىرفت، خزائنش را به او سپرد. پس از كشته شدن ابو مسلم سنباذ به خونخواهى او برخاست و قومس و رى را زير فرمان گرفت و خزائن ابو مسلم را به تصرف خود در آورد. گويند: | |||
سبب خروج او اين بود كه يكى از اعراب خراسان با كمك عربهاى ديگر دسيسه كرده و پسرش را پنهانى كشته بودند. وى براى انتقام گرفتن از عرب از ياران ابو مسلم شد. | |||
طبرى مىنويسد كه: بيشتر ياران سنباذ از اهل ايالت جبال يا كوهستان بودند. | |||
بارى كار او چنان بالا گرفت كه بيش از صد هزار تن به او پيوستند. منصور خليفه عباسى يكى از سرداران خود به نام جمهور بن مرار عجلى را با ده هزار تن به جنگ او فرستاد. اين نبرد به قول طبرى در بين همدان و رى روى داد. سنباذ شكست يافته بگريخت، و در حال فرار در ميان قومس و طبرستان به دست يك ايرانى به نام لويان (لونان) طبرستانى كشته شد (137 ه). | |||
شهرستانى مىنويسد كه: غاليان را در اصفهان خرميه و كودكيه (بركوكيه) و در رى مزدكيه و در آذربايجان ذقوليه و در جايى ديگر محمره و در ما وراء النهر «مبيضه» يعنى اسپيدجامگان خوانند. | |||
بهافريديه: | |||
در زمان قدرت ابو مسلم در خراسان، مرد زرتشتى الاصلى به نام بهافريد بن ماه فروردين در روستاى خواف | |||
فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 22 | |||
از استان نيشابور در قصبه سيراوند خروج كرد، و دعوى اصلاحاتى در دين زردشت نمود. گويند اصل وى از قريه زوزن بود. و از خراسان به چين سفر كرد و هفت سال در آن ديار بماند و چون از آنجا بازآمد، برخى از چيزهاى شگفتانگيز با خود آورد، كه از آن جمله پيراهنى سبز و نازك و نرم از حرير چينى بود، كه تمام آن در كف دست او جاى مىگرفت و آن را يكى از معجزات خود مىدانست. | |||
بهافريد بر امت خود هفت نماز واجب گردانيد: يكى در يگانگى خدا، يكى در آفرينش آسمانها و زمين، يكى در خلق حيوان و روزيهاى آنها، يكى در مرگ و يكى هم در رستاخيز و حساب و روز شمار و يك نماز هم براى اهل بهشت و دوزخ و يك نماز در ستايش اهل بهشت به تنهايى، كتابى به فارسى براى امت خود بنوشت و به ايشان امر كرد كه بر يك زانو نشسته بسوى چشمه خورشيد نماز برند، و در هر جاى كه باشد روى بسوى آفتاب كنند و موهاى خود را رها نمايند و در هنگام خوراك خوردن واج نگيرند يعنى زمزمه نكنند و چهار پايان را نكشند مگر آنها كه پير باشند. | |||
چون ابو مسلم به نيشابور در آمد «موبدان» و «هيربدان» زرتشتى به پيش وى آمدند و گفتند اين مرد، اسلام و دين ما را تباه كرد. ابو مسلم وى را با پيروانش بكشت. | |||
شهرستانى مىگويد: بهافريديان را سيانيه هم مىگويند. | |||
بهافريد از مظاهر اصلاح طلب فكر ايرانى در دوره ابو مسلم در خراسان بود كه به دست خود ابو مسلم از بين رفته است. | |||
شايد سبب كشته شدن او جز اين نباشد كه وى در اوايل خروج ابو مسلم، در جبال بادغيس و قلب خراسان حركتى به وجود آورد كه منافى تمركز قدرت سياسى ابو مسلم بوده است. | |||
برازبنديه: | |||
يكى ديگر از شورشهايى كه به پيروى از ابو مسلم در خراسان روى داد خروج شخصى زردشتى الاصل به نام برازبنده است كه به زبان پهلوى ورازبنده و به زبان فارسى بمعنى گرازبنده است. | |||
اين برازبنده پسر بمرون بود. منصور خليفه عباسى صاحب شرطه خود عبد الجبار را به ولايت خراسان فرستاد و عبد الجبار قصد خلاف كرد و به برازبنده پيوست. | |||
برازبنده دعوى مىكرد كه او ابراهيم بن عبد اللّه هاشمى است و نخست وى از «كيسانيان» بود. عبد الجبار به او پيوست، و چون از سپيدجامگان بود عبد الجبار پرچم سياه عباسى را رها كرد، و علم سپيد اختيار نمود و مردم را به طاعت برازبنده خواند و از خزاعيان قومى بكشت، زيرا آنان دعوت برازبنده را اجابت نكردند. | |||
منصور خراسان را به پسر خود مهدى داد و | |||
فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 23 | |||
او حرب بن زياد را به جنگ عبد الجبار فرستاد. در آن جنگ برازبنده به دست حرب كشته شد و عبد الجبار منهزم گشت و سرانجام دستگير و زندانى شد (روز شنبه ششم ماه ربيع الاول سنه 142 ه). | |||
<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 20</ref> | |||
==پانویس== | |||
==رده ها== کلام اسلامی، فرقه های کلامی، مذاهب اسلامی |