۸۸٬۴۸۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
"یُریدُ اللهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُریدُ بِکُمُ الْعُسْرَ؛ خداوند برای شما حکم را آسان خواسته و تکلیف را مشکل نگرفته است”. | "یُریدُ اللهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُریدُ بِکُمُ الْعُسْرَ؛ خداوند برای شما حکم را آسان خواسته و تکلیف را مشکل نگرفته است”. | ||
از مجموع این آیات آشکارا و به تنقیح مناط و ملاک استفاده میشود که هنگام [[اضطرار]] و [[عسر]] و [[حرج]] و در معرض هلاکت قرار گرفتن برای [[انسان]] برخی از اموری که حرام است [[حلال]] شمرده شده است، و این خود سندی محکم بر وجوب یا | از مجموع این آیات آشکارا و به تنقیح مناط و ملاک استفاده میشود که هنگام [[اضطرار]] و [[عسر]] و [[حرج]] و در معرض هلاکت قرار گرفتن برای [[انسان]] برخی از اموری که حرام است [[حلال]] شمرده شده است، و این خود سندی محکم بر وجوب یا جواز تقیّه است. | ||
==ب. روایات نبوی== | ==ب. روایات نبوی== | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۶۰: | ||
*میزان در تشخیص [[روایات]] تقیه در احادیثی که از تقیه به عنوان سپر و سنگ (جُنّه، تُرس) یاد شده، تقیّه خوفی مراد است. و روایاتی که به حسن معاشرت و التزام به اعمال پسندیده سفارش کرده بیشتر با تقیه مداراتی مناسبت دارد؛ یعنی هدف عمده و اساسی از آن جلب نظر مخالفان، به شیعه و آیین [[تشیع]] است، اگرچه در حفظ جان و آبرو و مال [[شیعیان]] نیز مؤثر خواهد بود. | *میزان در تشخیص [[روایات]] تقیه در احادیثی که از تقیه به عنوان سپر و سنگ (جُنّه، تُرس) یاد شده، تقیّه خوفی مراد است. و روایاتی که به حسن معاشرت و التزام به اعمال پسندیده سفارش کرده بیشتر با تقیه مداراتی مناسبت دارد؛ یعنی هدف عمده و اساسی از آن جلب نظر مخالفان، به شیعه و آیین [[تشیع]] است، اگرچه در حفظ جان و آبرو و مال [[شیعیان]] نیز مؤثر خواهد بود. | ||
*هشام بن حکم از [[امام صادق]](ع) روایت کرده است: | *هشام بن حکم از [[امام صادق]](ع) روایت کرده است: | ||
"از انجام کاری که به واسطه آن ما را سرزنش میکنند بپرهیزید، زیرا فرزند ناخلف کارهایی میکند که پدرش به واسطه آن ملامت میشود، برای آن کس که خود را به او وابستهاید ([[ائمه]] [[اهل بیت]](ع)) مایه زینت باشید، نه مایه عیب و زشتی. با جماعتهای آنان نماز بگذارید، بیمارانشان را عیادت کنید؛ جنازههایشان را تشییع کنید. در هیچ کار خیری آنان بر شما پیشی نگیرند". | "از انجام کاری که به واسطه آن ما را سرزنش میکنند بپرهیزید، زیرا فرزند ناخلف کارهایی میکند که پدرش به واسطه آن ملامت میشود، برای آن کس که خود را به او وابستهاید ([[ائمه]] [[اهل بیت]](ع)) مایه زینت باشید، نه مایه عیب و زشتی. با جماعتهای آنان نماز بگذارید، بیمارانشان را عیادت کنید؛ جنازههایشان را تشییع کنید. در هیچ کار خیری آنان بر شما پیشی نگیرند". | ||
خط ۱۶۸: | خط ۱۶۹: | ||
خداوند متعال میفرماید: | خداوند متعال میفرماید: | ||
*"وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاَالسَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتی هِیَ أحْسَنُ فَاِذَا الَّذی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیُّ حَمیمٌ وَ ما یُلَقّاها اِلاَّ الَّذینَ صَبَرُوا، وَ ما یُلَقّاها اِلاّ ذُوحَظِّ عَظیمٍ)؛ “و هرگز نیکی و بدی در جهان یکسان نیست (ای رسول) همیشه بدی خلق را به بهترین عمل پاداش ده تا همان کسی که گویی با تو بر سر دشمنی است دوست و خویش تو گردد و به این مقام بنلد کسی نمیرسد جز آنانکه مقام [[صبر]] و ثبات یافته صاحب بهره بزرگی شدند”. | |||
*"وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاَالسَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتی هِیَ أحْسَنُ فَاِذَا الَّذی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیُّ حَمیمٌ وَ ما یُلَقّاها اِلاَّ الَّذینَ صَبَرُوا، وَ ما یُلَقّاها اِلاّ ذُوحَظِّ عَظیمٍ)؛ “و هرگز نیکی و بدی در جهان یکسان نیست (ای رسول) همیشه بدی خلق را به بهترین عمل پاداش ده تا همان کسی که گویی با تو بر سر دشمنی است دوست و خویش تو گردد و به این مقام بنلد کسی نمیرسد جز آنانکه مقام [[صبر]] و ثبات یافته صاحب بهره بزرگی شدند”. | |||
در روایت متعدد، ائمه طاهرین این آیه را به تقیه تفسیر کردهاند. روشن است که مقصود تقیه مداراتی است. دلیل روشن بر این مطلب این است که آیه قبل از آیه یاد شده مربوط به دعوت به توحید و خداپرستی است؛ چنان که میفرماید: | در روایت متعدد، ائمه طاهرین این آیه را به تقیه تفسیر کردهاند. روشن است که مقصود تقیه مداراتی است. دلیل روشن بر این مطلب این است که آیه قبل از آیه یاد شده مربوط به دعوت به توحید و خداپرستی است؛ چنان که میفرماید: |