انصار: تفاوت میان نسخه‌ها

انصار (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۸

۱۲۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۸ ژوئن ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

Hoosinrasooli

confirmed، مدیران

۳۷٬۲۰۱

ویرایش

@@ خط ۶۶: / خط ۶۶: @@
 انصار دلبستگی ویژه‌ای به پیامبر داشتند. برای نمونه، در نبرد [[احد]] (3ق.) هنگامی که جان پیامبر به‌خطر افتاد و به مدافعان خود وعده بهشت ‏داد، تنها انصاریان در دفاع از پیامبر به استقبال [[شهادت]] رفتند که مایه گلایه پیامبر از بیشتر مهاجران شد. <ref>صحیح مسلم، ج5، ص178؛ السنن الکبری، ج9، ص44</ref> هنگام توزیع سهم پیامیر از [[خمس]]<ref>ر.ک:مقاله خمس</ref> [[غنیمت‌]]های [[حنین]] (8ق.) میان تازه مسلمانان مکه (مؤلفة قلوبهم)، انصار در پی سخنان پیامبر که اعلام کرد با وجود فتح زادگاهش مکه، همراه ایشان به مدینه بازخواهد گشت، به این تقسیم پیامبر خشنود شدند. <ref>صحیح البخاری، ج4، ص59؛ الارشاد، ج1، ص145-146</ref> ایشان چون انصار را راضی دید، جدایی ناپذیری خود از آنان را هر چند بر خلاف همه مردم باشد، تکرار کرد. <ref> الطبقات، ج2، ص251</ref> این سخن نشان می‏‌دهد که ایمان و رفتار انصار نزد پیامبر در اواخر زندگانی ایشان از چه اعتباری برخوردار بوده است. ایشان سپس مسلمانان را سفارش کرد تا پس از حیاتش به انصار نیکی کنند <ref> الآحاد و المثانی، ج3، ص351؛ سنن الترمذی، ج5، ص371</ref> و دشمنی با آن‌ها را نشانه نفاق دانست. <ref>صحیح البخاری، ج1، ص10؛ الآحاد و المثانی، ج3، ص328</ref>
-=پس از پیامبر=
+=انصار پس از پیامبر=
-رابطه گسترده انصار با پیامبر موجب شد تا ایشان میراث‌دار بخشی گسترده از تعالیم نبوی شوند. برای نمونه، بیشتر کسانی که در دوران پیامبر قرآن را جمع کردند، انصاری بودند که خلیفه دوم در پی فتح [[شام]]<ref>ر.ک:مقاله شام</ref>، سه تن از ایشان را برای تعلیم قرآن به‌تازه مسلمانان بدان‌جا فرستاد. <ref>الطبقات، ج2، ص355</ref> بسیاری از مفتیان برجسته <ref> الطبقات، ج2، ص350</ref> انصاری بودند و فرزندان آن‌ها نیز فتوا می‏‌دادند.[۵۱] در دوره تابعان 120 انصاری به سؤال‌های دینی پاسخ می‌‏دادند. <ref>الطبقات، ج2، ص3؛ الطبقات، ج2، ص379</ref> ابن عباس بسیاری از حدیث‌های نبوی را نزد آنان یافت و از ایشان دریافت کرد. <ref> الطبقات، ج6، ص109-110</ref>
+رابطه گسترده انصار با پیامبر موجب شد تا ایشان میراث‌دار بخشی گسترده از تعالیم نبوی شوند. برای نمونه، بیشتر کسانی که در دوران پیامبر قرآن را جمع کردند، انصاری بودند که [[خلیفه دوم]] در پی فتح [[شام]]<ref>ر.ک:مقاله شام</ref>، سه تن از ایشان را برای تعلیم قرآن به‌تازه مسلمانان بدان‌جا فرستاد. <ref>الطبقات، ج2، ص355</ref> بسیاری از مفتیان برجسته <ref> الطبقات، ج2، ص350</ref> انصاری بودند و فرزندان آن‌ها نیز [[فتوا]] می‏‌دادند. در دوره تابعان 120 انصاری به سؤال‌های دینی پاسخ می‌‏دادند. <ref>الطبقات، ج2، ص3؛ الطبقات، ج2، ص379</ref> ابن عباس بسیاری از حدیث‌های نبوی را نزد آنان یافت و از ایشان دریافت کرد. <ref> الطبقات، ج6، ص109-110</ref>
-حضور پویای انصار در صحنه‌های نبرد اسلام با مشرکان مکه، زمینه را برای کینه‌توزی و اختلاف میان قریشیان و انصار که سابقه اختلاف میان اعراب شمالی عدنانی (قریش مکه) و جنوبی یمانی (اهل مدینه) داشتند، بیش از پیش فراهم ‌کرد. نگرانی از این اختلاف، در روایتی مشهور از پیامبر که بی‏‌مهری به انصار را در پی رحلت خود پیشگویی کرد، <ref>الطبقات، ج2، ص368؛ انساب الاشراف، ج4، ص34</ref> هویدا است. باتوجه به همین جنبه است که می‌توان اجتماع انصار در سقیفه بنی‌ساعده برای پیشدستی در تعیین جانشین پیامبر از میان انصار یا پیشنهاد امارت مشترک میان انصار و مهاجر را تبیین کرد. البته این پیشنهاد با مخالفت عمر و ابوبکر رویارو و به بیعت با ابوبکر منتهی شد. این موضع‌گیری انصار، قریشیان طرفدار خلافت را واداشت تا عمرو عاص را به‌سرزنش انصار تشویق نمایند.
+حضور پویای انصار در صحنه‌های نبرد اسلام با مشرکان مکه، زمینه را برای کینه‌توزی و اختلاف میان قریشیان و انصار که سابقه اختلاف میان اعراب شمالی عدنانی (قریش مکه) و جنوبی یمانی (اهل مدینه) داشتند، بیش از پیش فراهم ‌کرد. نگرانی از این اختلاف، در روایتی مشهور از پیامبر که بی‏‌مهری به انصار را در پی رحلت خود پیشگویی کرد، <ref>الطبقات، ج2، ص368؛ انساب الاشراف، ج4، ص34</ref> هویدا است. باتوجه به همین جنبه است که می‌توان اجتماع انصار در سقیفه بنی‌ساعده برای پیشدستی در تعیین جانشین پیامبر از میان انصار یا پیشنهاد امارت مشترک میان انصار و مهاجر را تبیین کرد. البته این پیشنهاد با مخالفت عمر و [[ابوبکر]]<ref>ر.ک:مقاله ابوبکر</ref> رویارو و به بیعت با ابوبکر منتهی شد. این موضع‌گیری انصار، قریشیان طرفدار خلافت را واداشت تا [[عمرو عاص]] را به‌سرزنش انصار تشویق نمایند.
-او در خطابه‌ای، انصار را به جاه‌طلبی و فراموشی نقش و جایگاه قریش در هدایت و به سامان رسیدن اوضاع آنان متهم کرد. اما امام علی(ع) سخنان عمرو بن عاص را تخطئه کرد و دوستی با انصار را نشانه ایمان و دشمنی با آنان را نفاق دانست و خدمات انصار به اسلام و پیامبر را یادآور شد و از پسر عمویش فضل بن عباس خواست تا با سروده‌هایی عمرو را پاسخ دهد. حسان بن ثابت با سپاس از این حمایت امام، در سروده‌هایی از ایشان قدردانی کرد. <ref> انساب الاشراف، ج4، ص53؛ عیون الاثر، ج2، ص355</ref> به‌همین جهت، در دوره خلفای نخستین، منصبی مهم به انصار وا‌گذار نشد و بزرگ ایشان، سعد بن عباده، که با خلیفه وقت بیعت نکرده بود، به‌گونه‌ای شک‌برانگیز در دوران خلافت عمر کشته شد. <ref>الاستیعاب، ج2، ص599؛ تهذیب الکمال، ج7، ص92-95؛ الاصابه، ج3، ص56</ref>
+او در خطابه‌ای، انصار را به جاه‌طلبی و فراموشی نقش و جایگاه قریش در هدایت و به سامان رسیدن اوضاع آنان متهم کرد. اما [[امام علی(ع)]] سخنان عمرو بن عاص را تخطئه کرد و دوستی با انصار را نشانه ایمان و دشمنی با آنان را نفاق دانست و خدمات انصار به اسلام و [[پیامبر]] را یادآور شد و از پسر عمویش فضل بن عباس خواست تا با سروده‌هایی عمرو را پاسخ دهد. حسان بن ثابت با سپاس از این حمایت امام، در سروده‌هایی از ایشان قدردانی کرد. <ref> انساب الاشراف، ج4، ص53؛ عیون الاثر، ج2، ص355</ref> به‌همین جهت، در دوره خلفای نخستین، منصبی مهم به انصار وا‌گذار نشد و بزرگ ایشان، سعد بن عباده، که با خلیفه وقت بیعت نکرده بود، به‌گونه‌ای شک‌برانگیز در دوران خلافت عمر کشته شد. <ref>الاستیعاب، ج2، ص599؛ تهذیب الکمال، ج7، ص92-95؛ الاصابه، ج3، ص56</ref>
 بسیاری از انصار نیز در جنگ‌های رِدّه (11-12ق.) کشته شدند. <ref>الاستیعاب، ج3، ص1362-1412؛ اسد الغابه، ج1، ص231؛ اسد الغابه، ج1، ص280؛ الاصابه، ج1، ص210-236</ref> برخی از انصار در نبرد سرنوشت‌ساز یرموک در جبهه شام نیز حضور داشتند. <ref> فتوح البلدان، ص138</ref> در لشکرکشی خالد به عراق، عمیر بن سعد انصاری اوسی شرکت داشت. با نامه ابوبکر به خالد به سال 13ق. برای پیوستن به ابوعبیده، فرمانده مسلمانان در شام، عمیر مامور شد زنان و ناتوانان سپاه عراق را به مدینه بازگرداند. <ref>تاریخ طبری، ج3، ص415</ref> وی در فتح قبرس نیز حضور داشت. <ref>فتوح البلدان، ص15</ref> به سال 21ق. و در پی درگذشت فرماندهان این محور، ابوعبیده و عیاض، فرماندهی به او وا‌گذار شد. همو در پی فتح عینُ الوَردَه، نخستین لشکرکشی تابستانه بر ضد بیزانس را برعهده گرفت. <ref>فتوح البلدان، ص138؛ فتوح البلدان، ص177؛ الکامل، ج3، ص117</ref>
-عبادة بن صامت انصاری خزرجی در محور شام حضور داشت و والی حمص گردید. <ref>فتوح البلدان، ص133</ref> او در فتح قبرس نیز حضور داشت و لاذقیه، انطرطوس و جبله را فتح کرد. <ref>فتوح البلدان، ص135؛ فتوح البلدان، ص155</ref> مسجد جامع لاذقیه به کوشش او ساخته شد. <ref>الکامل، ج2، ص395</ref> وی در پی درگیری با معاویه به مدینه بازگشت؛ ولی عمر او را بازگرداند و ولایت معاویه را از او برداشت. وی که قرآن را در زمان پیامبر گردآورده بود، از دانشوران برجسته دوران خود در شام به‌شمار می‌آمد و نخستین قاضی فلسطین بود و در قیام مردم بر ضد عثمان، آنان را به حمایت از وی فراخواند.<ref>الاستیعاب، ج2، ص808</ref>
+عبادة بن صامت انصاری خزرجی در محور شام حضور داشت و والی حمص گردید. <ref>فتوح البلدان، ص133</ref> او در فتح قبرس نیز حضور داشت و لاذقیه، انطرطوس و جبله را فتح کرد. <ref>فتوح البلدان، ص135؛ فتوح البلدان، ص155</ref> مسجد جامع لاذقیه به کوشش او ساخته شد. <ref>الکامل، ج2، ص395</ref> وی در پی درگیری با [[معاویه]]<ref>ر.ک:مقاله معاویه</ref> به مدینه بازگشت؛ ولی عمر او را بازگرداند و ولایت معاویه را از او برداشت. وی که قرآن را در زمان پیامبر گردآورده بود، از دانشوران برجسته دوران خود در شام به‌شمار می‌آمد و نخستین قاضی فلسطین بود و در قیام مردم بر ضد عثمان، آنان را به حمایت از وی فراخواند.<ref>الاستیعاب، ج2، ص808</ref>
 بشیر بن سعد انصاری در پی فتح عین تمر از دنیا رفت و همان‌جا دفن شد. <ref> الکامل، ج2، ص395</ref> رویفع بن ثابت انصاری، طرابلس افریقیه را به سال 47ق. فتح کرد. <ref>شذرات الذهب، ج1، ص240</ref>
-ابوایوب انصاری نیز در فتح جزیره قبرس حضور داشت و به سال 51ق. پای دیوار قسطنطنیه، پایتخت بیزانس که به محاصره مسلمانان درآمده بود، درگذشت. <ref> فتوح البلدان، ص155؛ شذرات الذهب، ج1، ص246</ref> فضالة بن عبید که در فتوحات شام از جمله قبرس حضور داشت، در دوره معاویه متولی قضاوت در پایتخت امویان شد. <ref>فتوح البلدان، ص155؛ اسد الغابه، ج4، ص134</ref>
+ابوایوب انصاری نیز در فتح جزیره [[قبرس]] حضور داشت و به سال 51ق. پای دیوار [[قسطنطنیه]]، پایتخت [[بیزانس]] که به محاصره مسلمانان درآمده بود، درگذشت. <ref> فتوح البلدان، ص155؛ شذرات الذهب، ج1، ص246</ref> فضالة بن عبید که در فتوحات شام از جمله قبرس حضور داشت، در دوره معاویه متولی قضاوت در پایتخت امویان شد. <ref>فتوح البلدان، ص155؛ اسد الغابه، ج4، ص134</ref>
 =پانویس=