۸٬۲۰۰
ویرایش
تصوف در منطقه شام: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
<ref>احمد بن حنبل، مسائل، ج۱، ص۳۲۲-۳۲۳، به کوشش فضل‌الرحمان دین محمد، دهلی، ۱۹۸۸م.</ref> | <ref>احمد بن حنبل، مسائل، ج۱، ص۳۲۲-۳۲۳، به کوشش فضل‌الرحمان دین محمد، دهلی، ۱۹۸۸م.</ref> | ||
<ref>ابن جوزی، عبدالرحمان، ج۱، ص۴۹۰، صفة الصفوة، به کوشش محمود فاخوری و محمد رواس قلعه‌جی، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.</ref> | <ref>ابن جوزی، عبدالرحمان، ج۱، ص۴۹۰، صفة الصفوة، به کوشش محمود فاخوری و محمد رواس قلعه‌جی، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.</ref> | ||
=ریشه= | =ریشه= | ||
در اوایل دورۀ اسلامی، مسیحیان فعالانه در جامعۀ شام حضور داشتند و حتی در زمینۀ انتقال علوم و آموزش به مسلمانان، نقش مهمی ایفا می‌کردند. | در اوایل دورۀ اسلامی، مسیحیان فعالانه در جامعۀ شام حضور داشتند و حتی در زمینۀ انتقال علوم و آموزش به مسلمانان، نقش مهمی ایفا می‌کردند. | ||
مناسبات میان مسلمانان و مسیحیان با احترام متقابل همراه بود. مسلمانان اغلب به راهبان و قدیسان مسیحی به دیدۀ احترام می‌نگریستند و از شنیدن نصایح معنوی و مشاهدۀ ریاضت‌های آنان روی‌گردان نبودند، <ref>ولهاوزن، یولیوس، ج۱، ص۱۱۰، الدولة العربیة و سقوطها، ترجمۀ یوسف عش، دمشق، ۱۳۷۶ق/۱۹۵۶م.</ref> | مناسبات میان مسلمانان و مسیحیان با احترام متقابل همراه بود. مسلمانان اغلب به راهبان و قدیسان مسیحی به دیدۀ احترام می‌نگریستند و از شنیدن نصایح معنوی و مشاهدۀ ریاضت‌های آنان روی‌گردان نبودند، <ref>ولهاوزن، یولیوس، ج۱، ص۱۱۰، الدولة العربیة و سقوطها، ترجمۀ یوسف عش، دمشق، ۱۳۷۶ق/۱۹۵۶م.</ref> | ||
<ref>بدوی، عبدالرحمان، ج۱، ص۳۳-۳۵، تاریخ التصوف الاسلامی، کویت، ۱۹۷۸م.</ref> | <ref>بدوی، عبدالرحمان، ج۱، ص۳۳-۳۵، تاریخ التصوف الاسلامی، کویت، ۱۹۷۸م.</ref> | ||
چندان که برخی از سنت‌های زاهدانه و صوفیانۀ شام چون گوشه‌نشینی و جوع را می‌توان متأثر از شیوۀ زهدورزی ساکنان مسیحی آن سرزمین دانست. | چندان که برخی از سنت‌های زاهدانه و صوفیانۀ شام چون گوشه‌نشینی و جوع را می‌توان متأثر از شیوۀ زهدورزی ساکنان مسیحی آن سرزمین دانست. | ||
با این حال تصوف در سرزمین شام، همچون دیگر سرزمین‌های اسلامی، ریشه در قرآن و حدیث و سنت پیامبر داشت. <ref>عطوان، حسین، ج۱، ص۱۷۳، الفرق الاسلامیة فی بلاد الشام، بیروت، ۱۹۸۶م.</ref> | با این حال تصوف در سرزمین شام، همچون دیگر سرزمین‌های اسلامی، ریشه در قرآن و حدیث و سنت پیامبر داشت. <ref>عطوان، حسین، ج۱، ص۱۷۳، الفرق الاسلامیة فی بلاد الشام، بیروت، ۱۹۸۶م.</ref> | ||
=ورود تصوف به شام= | |||
اين که چگونه تصوف وارد سوريه شد، کسى به درستى نمى‌داند؛ مسافرت و کوچ مشايخ تصوف همچون ابراهيم ادهم، بايزيد بسطامى، شهابالدين سهروردى، شيخ محىالدين ابن عربى، جلالالدين رومى و ديگران به سرزمين شام که کنجکاوى تشنگان معرفت را مى‌انگيخت، همچنين آشنايى طالبان معرفت با کتاب‌هاى بزرگان تصوف وحتى به استادى رسيدن برخى از مريدان سورى در طريقت خود، بدون شک از عوامل مؤثر پيدايش تصوف در اين خطه از سرزمين اسلامى است. به نظر مى‌رسد ابوذر غفارى نخستين زاهدى است که تعاليم خود ـ و در حقيقت تعاليم پيامبر اکرم ـ را در سرزمين شام و در زمان حکمفرمايى معاويه رواج داد. پس از او ديگر پيران طريقت، هر يک به نحوى بذر زهد، تصوف، و عرفان را کاشته شاگردانى را دور خود جمع نمودند و بدين ترتيب تصوف را از انحصار قوم و ملتى خارج کرده آن را حق تمامى مردم ساختند. | |||
=ابودرداء= | =ابودرداء= | ||
همان‌گونه که زهد در بصره با نام ابوموسی اشعری، و در کوفه با نام علی (ع) همراه است، در شام نیز با نام ابودرداء شناخته می‌شد. | همان‌گونه که زهد در بصره با نام ابوموسی اشعری، و در کوفه با نام علی (ع) همراه است، در شام نیز با نام ابودرداء شناخته می‌شد. | ||