پرش به محتوا

ارث: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ اوت ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:


=سبب=
=سبب=
[ویرایش]
سبب بر دو گونه است:
سبب بر دو گونه است:


زوجیت
==زوجیت==


زوجیّت دائم موجب ارث بردن هر یک از زن و شوهر از دیگری می‌شود. زن و شوهر با وجود همۀ وارثان نسبی و سببی ارث می‌برند. از این رو، جزء طبقات به شمار نمی‌روند.
زوجیّت دائم موجب ارث بردن هر یک از زن و شوهر از دیگری می‌شود. زن و شوهر با وجود همۀ وارثان نسبی و سببی ارث می‌برند. از این رو، جزء طبقات به شمار نمی‌روند.
خط ۵۳: خط ۵۱:
ارث‌بری، در صورت شرط ضمن عقد موقّت، مورد اختلاف است. اشهر، ثبوت آن است.[۷]
ارث‌بری، در صورت شرط ضمن عقد موقّت، مورد اختلاف است. اشهر، ثبوت آن است.[۷]


ولاء
==ولاء==


ولاء به معنای پیوند و علقه میان دو نفر یا بیشتر از غیر طریق زوجیّت و نسب، بر سه قسم است: ولاء عتق، ولاء ضمان جریره و ولاء امامت.
ولاء به معنای پیوند و علقه میان دو نفر یا بیشتر از غیر طریق زوجیّت و نسب، بر سه قسم است: ولاء عتق، ولاء ضمان جریره و ولاء امامت.


←← ولاء عتق
===ولاء عتق===


در قسم اول، مولا- که آزاد کنندۀ بردۀ خویش است- با شرایطی از جمله نبودن وارث نسبی برای برده، از او ارث می‌برد. [۸]
در قسم اول، مولا- که آزاد کنندۀ بردۀ خویش است- با شرایطی از جمله نبودن وارث نسبی برای برده، از او ارث می‌برد. [۸]


←← ولاء ضمان جریره
===ولاء ضمان جریره===


در قسم دوم، ضامن جریره در صورت نبودن وارث نسبی و نداشتن مولا (آزاد کنندۀ برده)، ارث می‌برد.[۹]
در قسم دوم، ضامن جریره در صورت نبودن وارث نسبی و نداشتن مولا (آزاد کنندۀ برده)، ارث می‌برد.[۹]


←← ولاء امامت
===ولاء امامت===


در قسم سوم، امام علیه‌السّلام در صورت نبودن هیچ یک از وارث نسبی، شوهر میّت، مولا و ضامن جریره، وارث میّت خواهد بود.[۱۰]
در قسم سوم، امام علیه‌السّلام در صورت نبودن هیچ یک از وارث نسبی، شوهر میّت، مولا و ضامن جریره، وارث میّت خواهد بود.[۱۰]
خط ۷۱: خط ۶۹:
احکام موارد نام‌ برده در کتاب‌های فقهی به تفصیل بیان شده است.
احکام موارد نام‌ برده در کتاب‌های فقهی به تفصیل بیان شده است.


موانع ارث
=موانع ارث=
[ویرایش]
 
موانع ارث یا موجب محرومیّت از همۀ ارث می‌شود یا از بعض آن.
موانع ارث یا موجب محرومیّت از همۀ ارث می‌شود یا از بعض آن.


موجب محرومیت از تمام ارث
==موجب محرومیت از تمام ارث==


بخش اول عبارت است از:
بخش اول عبارت است از:


←← کفر
===کفر===


کافر از مسلمان ارث نمی‌برد، امّا مسلمان از کافر ارث می‌برد. [۱۳]
کافر از مسلمان ارث نمی‌برد، امّا مسلمان از کافر ارث می‌برد. [۱۳]


←← قتل
===قتل===


کشتن عمدی کسی به ناحق- نه برای قصاص، دفاع یا حدّ و مانند آن- موجب محرومیّت قاتل از ارث است. به قول مشهور، در قتل خطایی، قاتل تنها از دیۀ پرداختی محروم است.[۱۴]
کشتن عمدی کسی به ناحق- نه برای قصاص، دفاع یا حدّ و مانند آن- موجب محرومیّت قاتل از ارث است. به قول مشهور، در قتل خطایی، قاتل تنها از دیۀ پرداختی محروم است.[۱۴]
خط ۹۰: خط ۸۶:
قول نخست به ظاهر کلمات بیشتر فقها نسبت داده شده است.[۱۵]
قول نخست به ظاهر کلمات بیشتر فقها نسبت داده شده است.[۱۵]


←← برده بودن
===برده بودن===


برده بودن مورّث یا وارث مانع ارث است، مگر آن که وارث، منحصر به برده باشد. در این صورت، برده- هر چند به طور قهری- از ترکه خریداری و آزاد می‌گردد و باقی ماندۀ ترکه به او داده می‌شود.[۱۶]
برده بودن مورّث یا وارث مانع ارث است، مگر آن که وارث، منحصر به برده باشد. در این صورت، برده- هر چند به طور قهری- از ترکه خریداری و آزاد می‌گردد و باقی ماندۀ ترکه به او داده می‌شود.[۱۶]
در این که برده در هر طبقه‌ای از طبقات سه‌گانه که باشد در صورت انحصار وارث به او، باید آزاد شود یا آن که این حکم اختصاص به پدر و مادر یا آنان به اضافۀ فرزندان میّت دارد، اختلاف است.[۱۷]
در این که برده در هر طبقه‌ای از طبقات سه‌گانه که باشد در صورت انحصار وارث به او، باید آزاد شود یا آن که این حکم اختصاص به پدر و مادر یا آنان به اضافۀ فرزندان میّت دارد، اختلاف است.[۱۷]


←← لعان
===لعان===


اگر مردی با همسرش برای نفی فرزند از خود، ملاعنه کند، زن و شوهر از یکدیگر و نیز مرد از فرزند مورد لعان و بالعکس، ارث نمی‌برند.[۱۸]
اگر مردی با همسرش برای نفی فرزند از خود، ملاعنه کند، زن و شوهر از یکدیگر و نیز مرد از فرزند مورد لعان و بالعکس، ارث نمی‌برند.[۱۸]


←← زنا
===زنا===


نه زنازاده از پدر و مادر خود ارث می‌برد و نه پدر و مادر و نزدیکان آنان از وی.[۱۹]
نه زنازاده از پدر و مادر خود ارث می‌برد و نه پدر و مادر و نزدیکان آنان از وی.[۱۹]


←← طبقه سابق
===طبقه سابق===


وجود هر طبقۀ پیشین از طبقات یاد شده، مانع ارث بردن طبقۀ بعدی است. همچنین در یک طبقه، آن که به میّت نزدیک‌تر است، مانع ارث بردن خویشاوند دورتر می‌شود.
وجود هر طبقۀ پیشین از طبقات یاد شده، مانع ارث بردن طبقۀ بعدی است. همچنین در یک طبقه، آن که به میّت نزدیک‌تر است، مانع ارث بردن خویشاوند دورتر می‌شود.