حمزیه: تفاوت میان نسخه‌ها

نام او در منابع مختلف <ref>ر.ک.محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی،مشهد، نشر آستان قدس رضوی،ص 168</ref> حمزة بن اكرك آمده است. ظاهرا وى غير از ابو حمزه خارجى [[مختار بن عوف ازدى]] است، كه به نام [[ابو حمزه اباضى]] نام برده می شود. <ref>ر.ک.محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی،مشهد، نشر آستان قدس رضوی،ص 168</ref> اما ابو حمزه مختار بن عوف بن سليمان بن مالك (درگذشته در 130 هجرى) در زمان [[مروان بن محمد]] علیه  [[بنى اميه]] شورش کرد و با [[عبد الله بن يحيى]] در سال 128 هجرى بيعت كرد و [[مدينه]] را غارت نمود و در سال 130 هجرى به قتل رسيد.نام حمزه بن آذرك در «تاريخ سيستان» امير حمزه بن عبد الله خارجى از نسل [[زوطهماسب]] آمده و معلوم مى ‏شود كه وى ايرانى الاصل بوده كه به [[خوارج]] پيوسته است. [[طبرى]] و [[ابن اثير]]، او را سيستانى‏ دانسته اند.وى در زمان خلافت [[هارون الرشيد]] علیه دولت عباسى شورش کرد. پس از پيروزى حمزه بر عمرويه عامل هرات، على بن ماهان فرمانرواى [[خراسان]] با وی جنگید و او را شكست داد. وى ناچار روى به جانب قهستان نهاد و شهرهاى خراسان را غارت كرد. چنان كه در تاريخ سيستان آمده است او مردم سواد سيستان را فرا خواند و گفت که يك درم خراج بيش به سلطان ندهيد چون نمی تواند شما را نگه دارد و  من از شما هيچ چیزی نمی خواهم و نمی ستانم.

این فرقه در باب این امر که کودکان افراد کافر به واسطهٔ کفر پدر و مادر خویش گرفتار دوزخ شده و مستوجب قتل هستند، از نگرش تند ازارقه پیروی می‌کردند.از این رو [[قدریه]] آنان را تکفیرکردند.<ref>بغدادی، ابومنصور بغدادی، الملل والنحل، ص۷۱، تحقیق نصری نادر، چاپ سوم۱۹۹۲، دارالمشرق، بیروت.</ref> ابو الحسن شعری در وصف حمزه می نویسد که او جنگ با سلطان و هر کسی که به حکم او راضی باشد یا با او همراهی کند را لازم می‌شمرد.<ref>اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین، ص۹۴، تصحیح هلموت ریتر، النشرات الاسلامیه.</ref>همچنین نقل شده است که حمزه وجود دو امام و رهبر در یک زمان را مادام که وحدت کلمه داشته باشند و خوف تسلط دشمن وجود نداشته باشد، جایز می‌دانست. <ref>یحیی الامین، شریف یحیی الامین، فرهنگ نامه فرقه‌های اسلامی، ص۱۲۱، ترجمه وپژوهش محمد رضا موحدی، انتشارات باز، چاپ اول۱۳۷۸.</ref>

طاهر بن حسين ذو اليمينين وقتی از این حادثه با خبر شد او را تعقیب کرده چون دستش به حمزه نرسید قعديان( بازنشستگان) از خوارج را بگرفت و براى تنبه ديگران دستور می داد تا مردی از این طایفه را به دو شاخه درخت می بستند و شاخه را می کشیدند تا در اثر فشار، مرد قعدی به دو نیم می شد. قعديان پس از اين كشتار فجيع به حمزه نامه نوشتند و از او خواستند كه از كشتار مردم دست بدارد.پس از آن هارون الرشيد براى دفع حمزه به خراسان رفت  و در [[طوس]] ساکن شد اما قبل از آن كه بر او دست يابد در آن شهر درگذشت.حمزه سپس به [[هند]] رفت و در سال 195 به جنگ با كافران هند پرداخت، هنگامى كه [[مأمون عباسى]] در خراسان امارت داشت به وى نامه نوشت و از او خواست ترك عصيان كند ولى نپذيرفت. مأمون، [[طاهر ذو اليمينين]] را به دفع وى مأمور كرد، ولى حمزه در جمادى الآخره سال 213 به مرگ طبيعى درگذشت.