confirmed، مدیران
۳۷٬۵۱۸
ویرایش
فیض کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
=ولادت فیض کاشانی= | =ولادت فیض کاشانی= | ||
محمد مشهور به ملا محسن در چهاردهم ماه صفر سال ۱۰۰۷ ق. در یکی از معروف‌ترین خاندان علم، [[عرفان]] و ادب، که سابقه درخشان آنان به حدود چهار قرن می‌رسد در کاشان به دنیا آمد. | محمد مشهور به [[ملا محسن]] در چهاردهم ماه صفر سال ۱۰۰۷ ق. در یکی از معروف‌ترین خاندان علم، [[عرفان]] و ادب، که سابقه درخشان آنان به حدود چهار قرن می‌رسد در کاشان به دنیا آمد. | ||
پدرش رضی الدین شاه مرتضی (۹۵۰ ـ ۱۰۰۹ ق) فقیه، [[متکلم]]، مفسر و ادیب در کاشان حوزه تدریس داشته و از شاگردان [[ملا فتح الله کاشانی]] (متوفی ۹۸۸ ق) و ضیاء الدین محمد رازی (متوفی ۱۰۹۱ ق) بوده است. مادر او زهرا خاتون (متوفی ۱۰۷۱ ق) بانویی عالم و شاعر، دختر ضیاء العرفا رازی (از عالمان بزرگ شهر ری) بوده است. جد فیض تاج الدین شاه محمود فرزند ملا علی کاشانی، عالم و | پدرش رضی الدین شاه مرتضی (۹۵۰ ـ ۱۰۰۹ ق) فقیه، [[متکلم]]، [[مفسر]] و ادیب در کاشان حوزه تدریس داشته و از شاگردان [[ملا فتح الله کاشانی]] (متوفی ۹۸۸ ق) و [[ضیاء الدین محمد رازی]] (متوفی ۱۰۹۱ ق) بوده است. مادر او زهرا خاتون (متوفی ۱۰۷۱ ق) بانویی عالم و شاعر، دختر [[ضیاء العرفا رازی]] (از عالمان بزرگ شهر ری) بوده است. جد فیض تاج الدین شاه محمود فرزند ملا علی کاشانی، عالم و [[عارف]]، شاعر و از ناموران زمان خویش در کاشان بوده و در آن جا مدفون است. <ref> معادن الحکمه، محمد علم الهدی، ج ۱، ص ۹، ۱۲، انتشارات جامعه مدرسین قم</ref> | ||
=تحصیلات فیض کاشانی= | =تحصیلات فیض کاشانی= | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
فیض، تحصیلاتش را در کاشان آغاز کرد، او در ۲۰ سالگی برای ادامه تحصیلات به اصفهان رفت. پس از آن دو سال در شیراز نزد [[سید ماجد بحرانی]] شاگردی کرد. فیض بار دیگر به اصفهان بازگشت و در حلقه درس شیخ بهایی حاضر شد. وی در سفر [[حج]] از شیخ محمد نوادۀ [[شهید ثانی]] <ref>ر.ک:مقاله شهید ثانی</ref> اجازه روایت دریافت کرد. و پس از آن در [[قم]] <ref>ر.ک:مقاله قم</ref> نزد ملاصدرا شاگردی کرد و در مراجعت ملاصدار به شیراز او را همراهی نمود و نزدیک به دو سال در آنجا ماند. | فیض، تحصیلاتش را در کاشان آغاز کرد، او در ۲۰ سالگی برای ادامه تحصیلات به اصفهان رفت. پس از آن دو سال در شیراز نزد [[سید ماجد بحرانی]] شاگردی کرد. فیض بار دیگر به اصفهان بازگشت و در حلقه درس شیخ بهایی حاضر شد. وی در سفر [[حج]] از شیخ محمد نوادۀ [[شهید ثانی]] <ref>ر.ک:مقاله شهید ثانی</ref> اجازه روایت دریافت کرد. و پس از آن در [[قم]] <ref>ر.ک:مقاله قم</ref> نزد ملاصدرا شاگردی کرد و در مراجعت ملاصدار به شیراز او را همراهی نمود و نزدیک به دو سال در آنجا ماند. | ||
صاحب روضات و دیگران بر این باورند که فیض در سفر نخست به شیراز نزد ملاصدرا شاگردی کرده است اما این گفته، با نوشته‌های خود فیض سازگار نیست. <ref>فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref> فیض سرانجام به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم و تالیف پرداخت. <ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۳؛ فیض،دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref> درباره دلیل نامگذاری [[مدرسه فیضیه]]، به سکونت فیض در آن اشاره شده است. | [[صاحب روضات]] و دیگران بر این باورند که فیض در سفر نخست به شیراز نزد ملاصدرا شاگردی کرده است اما این گفته، با نوشته‌های خود فیض سازگار نیست. <ref>فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref> فیض سرانجام به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم و تالیف پرداخت. <ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۳؛ فیض،دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref> درباره دلیل نامگذاری [[مدرسه فیضیه]]، به سکونت فیض در آن اشاره شده است. | ||
اندیشمندان بسیاری همچون [[افندی]]، [[حر عاملی]]، [[محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون | اندیشمندان بسیاری همچون [[افندی]]، [[حر عاملی]]، [[محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون [[فیلسوف]]، [[حکیم]]، متلکم، محدث، فقیه، شاعر، ادیب، عالم، فاضل ستوده‌اند. <ref>حر عاملی، ج۲، ص۳۰۵؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰</ref> | ||
=برخی از تألیفات فیض کاشانی= | =برخی از تألیفات فیض کاشانی= | ||
1- تحفه الابرار در اخلاق که آن را به سال 1100 تألیف کرده است. [[صاحب الذریعه]] می نویسد: «من این کتاب را به خط خود علم الهدی در کتابخانۀ مرحوم ملا محمد علی خوانساری دیدم که به خط نسخ بسیار عالی نوشته شده است» <ref>تهرانی، ج 3 ص 407</ref> | 1- [[تحفه الابرار]] در اخلاق که آن را به سال 1100 تألیف کرده است. [[صاحب الذریعه]] می نویسد: «من این کتاب را به خط خود علم الهدی در کتابخانۀ مرحوم ملا محمد علی خوانساری دیدم که به خط نسخ بسیار عالی نوشته شده است» <ref>تهرانی، ج 3 ص 407</ref> | ||
2- کتاب [[اصول الدین]]؛ | 2- کتاب [[اصول الدین]]؛ | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
4- حاشیه بر مفاتیح الشرایع پدر؛ نسخه ای از این حاشیه در کتابخانۀ [[مدرسه عالی شهید مطهری]] به شمارۀ 2061 موجود است، [[علم الهدی]] در مقدمۀ آن نگاشته است: «هنگامی که در خدمت پدر بزرگوار به تحصیل [[فقه]] <ref>د.ک:مقاله فقه</ref> سرگرم بودم و کتاب [[مفاتیح]] را فرا می گرفتم مقرر فرمودند که من مدارک [[احکام]] و مطالب دیگری را از [[آیات]] و اخبار استخراج کنم و چون پاره ای از مطالب آن کتاب نیز نیازمند بسط و بحث، و توسعه و توضیح بود، برای تأمین این دو مقصود به نوشتن این حاشیه آغاز کردم و از خدای تعالی مسألت می کنم که توفیق اتمام آن را به منم عنایت فرماید»جای تأسف است که علم الهدی این توفیق را پیدا نکرده است. | 4- حاشیه بر مفاتیح الشرایع پدر؛ نسخه ای از این حاشیه در کتابخانۀ [[مدرسه عالی شهید مطهری]] به شمارۀ 2061 موجود است، [[علم الهدی]] در مقدمۀ آن نگاشته است: «هنگامی که در خدمت پدر بزرگوار به تحصیل [[فقه]] <ref>د.ک:مقاله فقه</ref> سرگرم بودم و کتاب [[مفاتیح]] را فرا می گرفتم مقرر فرمودند که من مدارک [[احکام]] و مطالب دیگری را از [[آیات]] و اخبار استخراج کنم و چون پاره ای از مطالب آن کتاب نیز نیازمند بسط و بحث، و توسعه و توضیح بود، برای تأمین این دو مقصود به نوشتن این حاشیه آغاز کردم و از خدای تعالی مسألت می کنم که توفیق اتمام آن را به منم عنایت فرماید»جای تأسف است که علم الهدی این توفیق را پیدا نکرده است. | ||
5- مرآة الجنان الی روضات الجنان در ادعیه و | 5- مرآة الجنان الی روضات الجنان در [[ادعیه]] و [[أوراد]]؛ این کتاب را به سال 1087 در کاشان تألیف کرده، و یک نسخه از آن به شمارۀ 2135، در کتابخانۀ مدرسه عالی شهید مهطری وجود دارد که خود علم الهدی، آن را مقابله و تصحیح نموده، و واژه های افتاده را با قلم خود در حاشیۀ آن نوشته است. | ||
6- نضد الایضاح؛ شرحی است که علم الهدی بر فهرست [[شیخ طوسی]] <ref>ر.ک:مقاله شیخ طوسی</ref> یعنی فهرست کتب [[شیعه]] نگاشته و به سال 1073 از تألیف آن فراغت یافته است. | 6- نضد الایضاح؛ شرحی است که علم الهدی بر فهرست [[شیخ طوسی]] <ref>ر.ک:مقاله شیخ طوسی</ref> یعنی فهرست کتب [[شیعه]] نگاشته و به سال 1073 از تألیف آن فراغت یافته است. | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
ابوالحسن شریف فتونی عاملی اصفهانی، نویسنده [[تفسیر مرآت الانوار]] و [[علامه مجلسی]] صاحب [[بحارالانوار]] <ref>ر.ک:مقاله بحارالانوار</ref> و [[سید نعمت‌الله جزایری]] نویسنده [[انوارالنعمانیه]] را از شاگردان فیض کاشانی می توان نام برد که از او اجازه روایت داشته‌اند. <ref>علامه ملا محسن فیض کاشانی(ره) بایگانی‌شده در ۹ اوت ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine، مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) کاشان</ref> فهرست شاگردان وی در ذیل آمده است: <ref>«گذر و نظری بر زندگی و شخصیت فیض کاشانی»، خادم حسین فاضلی، مجله معرفت، سال نوزدهم، آذر ۱۳۸۹، شماره ۱۵۶، صفحهٔ ۸۵</ref> | ابوالحسن شریف فتونی عاملی اصفهانی، نویسنده [[تفسیر مرآت الانوار]] و [[علامه مجلسی]] صاحب [[بحارالانوار]] <ref>ر.ک:مقاله بحارالانوار</ref> و [[سید نعمت‌الله جزایری]] نویسنده [[انوارالنعمانیه]] را از شاگردان فیض کاشانی می توان نام برد که از او اجازه روایت داشته‌اند. <ref>علامه ملا محسن فیض کاشانی(ره) بایگانی‌شده در ۹ اوت ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine، مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) کاشان</ref> فهرست شاگردان وی در ذیل آمده است: <ref>«گذر و نظری بر زندگی و شخصیت فیض کاشانی»، خادم حسین فاضلی، مجله معرفت، سال نوزدهم، آذر ۱۳۸۹، شماره ۱۵۶، صفحهٔ ۸۵</ref> | ||
محمدباقر مجلسی | [[محمدباقر مجلسی]] <ref>ر.ک: مقاله محمدباقر مجلسی</ref> | ||
سید نعمت‌الله جزایری | سید نعمت‌الله جزایری | ||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||
{{پانویس| | {{پانویس|4}} | ||
[[رده:فیلسوفان مسلمان]] | [[رده:فیلسوفان مسلمان]] | ||
[[رده:اسلام‌شناسان مسلمان شیعه]] | [[رده:اسلام‌شناسان مسلمان شیعه]] | ||
[[رده:مفسرین قرآن]] | [[رده:مفسرین قرآن]] | ||