۲۱٬۷۰۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
=ویژگیها= | =ویژگیها= | ||
تفاوت''مقتل'' با ''مرثیه عاشورایی'' آن است که مرثیهها بهطور کلی به شهادت امام سوم شیعیان نظر دارد و ابیاتش از چند بیت تا صد بیت متغیر است، اما «مقاتل» یا «مقتل» به صورت جزئیتر حادثهٔ کربلا را مد نظر دارد. در مقتل، وقایع تاریخی طرح نمیشود، چون خواننده از قبل با موضوع آشناست، پس مقتل بدون مقدمه به سراغ وقایع حزنانگیز عاشورا میرود. مقتل برآمده از احساسات درونی نگارنده است، گویی خود او در صحنه نبرد شرکت داشته. قالب اکثر مقاتلِ منظوم، [[مثنوی]] است، چون به نگارنده مجال بیشتری میدهد تا واقعه کربلا را به تصویر بکشد. از نمونههای آن میتوان به «زبده الاسرار» از صفی علیشاه، «روضه الاسرار» اثر شمس الشعراء سروش اصفهانی، «گنجینه الاسرار» اثر عمان سامانی، مثنوی «بیت الاحزان» اثر صابرهمدانی و مثنوی «گنج نهفته» اثر شیخ عبدالسلام تربتی اشاره کرد<ref>«نگاهی به «سوگ»، «مرثیه»، «نوحه» و «مقاتل» در ایران/ توصیف وقایع جانسوز کربلا با واژگان از گذشته تاکنون».</ref><br> | تفاوت''مقتل'' با ''مرثیه عاشورایی'' آن است که مرثیهها بهطور کلی به شهادت امام سوم شیعیان نظر دارد و ابیاتش از چند بیت تا صد بیت متغیر است، اما «مقاتل» یا «مقتل» به صورت جزئیتر حادثهٔ کربلا را مد نظر دارد. در مقتل، وقایع تاریخی طرح نمیشود، چون خواننده از قبل با موضوع آشناست، پس مقتل بدون مقدمه به سراغ وقایع حزنانگیز عاشورا میرود. مقتل برآمده از احساسات درونی نگارنده است، گویی خود او در صحنه نبرد شرکت داشته. قالب اکثر مقاتلِ منظوم، [[مثنوی]] است، چون به نگارنده مجال بیشتری میدهد تا واقعه کربلا را به تصویر بکشد. از نمونههای آن میتوان به «زبده الاسرار» از صفی علیشاه، «روضه الاسرار» اثر شمس الشعراء سروش اصفهانی، «گنجینه الاسرار» اثر عمان سامانی، مثنوی «بیت الاحزان» اثر صابرهمدانی و مثنوی «گنج نهفته» اثر شیخ عبدالسلام تربتی اشاره کرد<ref>«نگاهی به «سوگ»، «مرثیه»، «نوحه» و «مقاتل» در ایران/ توصیف وقایع جانسوز کربلا با واژگان از گذشته تاکنون».</ref>.<br> | ||
=پیشینه مقتلنگاری= | =پیشینه مقتلنگاری= | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
کتاب مقتل جامع سید الشهداء | کتاب مقتل جامع سید الشهداء | ||
برخی از مقتلهای مهم در دوران معاصر (قرنهای چهاردهم و پانزدهم قمری) عبارتاند از: | برخی از مقتلهای مهم در دوران معاصر (قرنهای چهاردهم و پانزدهم قمری) عبارتاند از: | ||
# نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم؛ شیخ عباس قمی؛ | |||
# مقتل الحسین(ع)؛ عبدالرزاق موسوی مُقَرَّم؛ | |||
# لَواعِجُ الاَشجان فی مقتل الحسین(ع)؛ محسن امین عاملی؛ | |||
# عَبَرات المصطفَین فی مقتل الحسین(ع)؛ محمدباقر محمودی؛ | |||
# مقتل جامع سید الشهداء؛ گروهی از تاریخپژوهان زیر نظر مهدی پیشوایی <ref>گروهی از تاریخپژوهان، مقتل جامع سیدالشهدا(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۳۹-۱۴۹.</ref> ؛ | |||
# لمعات الحسین،سید محمد حسین حسینی طهرانی. | |||
=منابع= | =منابع= | ||