مقتل نویسی: تفاوت میان نسخه‌ها

</div>

'''مقتل‌نویسی''' یا ''مَقْتَل'' نوعی تاریخ‌نگاری که به چگونگی قتل یا [[شهادت]] شخصیت‌های مهم می‌پردازد. مقتل‌نگاری میان [[شیعیان]] بیشتر برای شرح شهادت [[امامان شیعه]] و شخصیت‌های برجسته شیعه بوده است؛ اما به‌جهت رواج مقتل‌نویسی درباره واقعه [[کربلا]]، استفاده از این اصطلاح به نقل رویدادهای مربوط به شهادت [[امام حسین(ع)]] و یارانش اختصاص پیدا کرده است.

مقتل‌های [[امام حسین(ع)]] معمولا حاوی روایاتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]] درباره پیش‌بینی واقعه عاشورا، نامه‌ها و سخنان [[امام حسین(ع)]]، مطالبی از همراهان [[امام حسین(ع)]] که در واقعه کربلا کشته نشده‌اند، خطبه‌های [[امام سجاد(ع)]] و حضرت [[زینب]](س) پس از عاشورا، روایات [[امامان شیعه]] درباره شهادت امام حسین و نکاتی از دشمنان امام حسین(ع) درباره واقعه عاشورا است.

[[اَصبَغ بن نُباتَه مُجاشِعِی]] را نخستین مقتل‌نویس حادثه عاشورا دانسته‌اند. مقتل الحسین(ع) نوشته [[ابی مخنف]] هم از مقتل‌های قدیمی در این زمینه است.<br>

مقتل‌نگاری در قرن‌های سوم و چهارم قمری اوج گرفت؛ ولی پس از آن تا روی کار آمدن صفویه دوره افول مقتل‌نویسی است و آثار این دوره با گزارش‌های نامعتبر و بدون سند آمیخته شد که نقش مهمی در تحریف وقایع عاشورا داشته‌اند مانند: ''کتاب روضة الشهداء، تألیف ملاحسین کاشفی''.

رسمیت‌یافتن مراسم عاشورا همزمان با دولت صفوی باعث تدوین مقتل‌های جدیدی شد که منابع دقیقی نداشتند و واقعه عاشورا بیشتر با هدف استفاده در مجالس روضه‌خوانی و سوگواری و فراهم‌ساختن زمینه برای گریه نوشته شد. آثاری چون ابتلاء الاولیاء، اکسیر العبادة فی اسرار الشهادة و مُحرِق القلوب از این دسته‌اند.

# مطالبی که توسط آن دسته از همراهان امام حسین(ع) نقل شده که در واقعه کربلا حضور داشته‌اند، اما کشته نشده‌اند<ref>جمعی از نویسندگان، پژوهشی در مقتل‌های فارسی، ١٣٨۶ش، ص۲۱-۲۷.</ref> ؛

# خطبه‌های امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) در طول سفر در کوفه، شام و مدینه؛

برخی از مقتل‌های مهم در دوران معاصر (قرن‌های چهاردهم و پانزدهم قمری) عبارت‌اند از:

# نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم؛ شیخ عباس قمی؛

# مقتل الحسین(ع)؛ عبدالرزاق موسوی مُقَرَّم؛

# مقتل جامع سید الشهداء؛ گروهی از تاریخ‌پژوهان زیر نظر مهدی پیشوایی <ref>گروهی از تاریخ‌پژوهان، مقتل جامع سیدالشهدا(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۳۹-۱۴۹.</ref> ؛

# لمعات الحسین،سید محمد حسین حسینی طهرانی.

=منابع=

=پانویس=

<references />