پرش به محتوا

راهنما:آشنایی با اصول نگارش و ویرایش (بخش اول): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
|}
|}
</div>
</div>
[[شیونامهٔ نگارش و ویرایش ویکی وحدت بخش اول]]  
[[شیونامهٔ نگارش و ویرایش ویکی‌وحدت بخش اول]]  
==اهداف==
==اهداف==
#فراهم نمودن بستری در [[ویکی وحدت]] جهت آسان‌سازی بارگذاری مقالات کاربران در ویکی؛
#فراهم نمودن بستری در [[ویکی‌وحدت]] جهت آسان‌سازی بارگذاری مقالات کاربران در ویکی؛
#ایجاد فضایی جهت یکنواختی و یک‌دستی مقالات؛
#ایجاد فضایی جهت یکنواختی و یک‌دستی مقالات؛
#آشنایی بااصول درست‌نویسی و کدگذاری و ویرایش صوری و محتوایی در ویکی؛
#آشنایی بااصول درست‌نویسی و کدگذاری و ویرایش صوری و محتوایی در ویکی؛
خط ۷۴: خط ۷۴:
بسیاری از کاربران هنگامی که دست به نوشتن متنی رسمی می‌زنند با تصوری که از متن رسمی دارند لحن کلامشان تغییر می‌کند و از بیان مفاهیم در قالب جمله‌های ساده در می‌مانند. لحن اداره ‌یا سازمانی از تبعات همین طرز تفکر است. استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» یکی از مصادیق این لحن است. دعوت به اجتناب از استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» و امثال آن به این معنی نیست که نویسندگان حق استفاده از این قبیل کلمات را ندارند. گاه ممکن است کاربرد «می‌باشد» زیبنده‌تر دانسته شود. مثلاً «احمد برادر مردی که آنجا ایستاده‌است می‌باشد». هرچند اینجا هم با کمی خلاقیت پرهیز از آن ممکن است: «احمد برادر مردی است که آنجا ایستاده».<br>
بسیاری از کاربران هنگامی که دست به نوشتن متنی رسمی می‌زنند با تصوری که از متن رسمی دارند لحن کلامشان تغییر می‌کند و از بیان مفاهیم در قالب جمله‌های ساده در می‌مانند. لحن اداره ‌یا سازمانی از تبعات همین طرز تفکر است. استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» یکی از مصادیق این لحن است. دعوت به اجتناب از استفادهٔ بی‌رویه از «می‌باشد» و امثال آن به این معنی نیست که نویسندگان حق استفاده از این قبیل کلمات را ندارند. گاه ممکن است کاربرد «می‌باشد» زیبنده‌تر دانسته شود. مثلاً «احمد برادر مردی که آنجا ایستاده‌است می‌باشد». هرچند اینجا هم با کمی خلاقیت پرهیز از آن ممکن است: «احمد برادر مردی است که آنجا ایستاده».<br>


نشانهٔ مفعولی «را» را باید هر چه نزدیکتر به خود مفعول نوشت. استعمال «را» پس از فعل به خلاف سنت هزار و دویست سالهٔ زبان فارسی است و در همه حال باید از آن پرهیز کرد. درست: «کتابی را که آورده بود، برد.» غلط: «کتابی که آورده بود را برد».
نشانهٔ مفعولی «را» را باید هر چه نزدیکتر به خود مفعول نوشت. استعمال «را» پس از فعل به خلاف سنت هزار و دویست سالهٔ زبان فارسی است و در همه حال باید از آن پرهیز کرد. درست: «کتابی را که آورده بود، برد.» غلط: «کتابی که آورده بود را برد».<br>
باید تا جای ممکن کوشید که قوانین نحو عربی در نوشتار فارسی به کار نرود: غلط «مقالات مربوطه» درست «مقالات مربوط» یا «مقاله‌های مربوط».
 
باید تا جای ممکن کوشید که قوانین نحو عربی در نوشتار فارسی به کار نرود: غلط «مقالات مربوطه» درست «مقالات مربوط» یا «مقاله‌های مربوط».
==نقطه‌گذاری==
==نقطه‌گذاری==
علامت‌های نقطه‌گذاری به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: منفرد و مزدوج.  
علامت‌های نقطه‌گذاری به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: منفرد و مزدوج.  
خط ۸۱: خط ۸۲:
علامت‌های نقطه‌گذاری منفرد علامت‌هایی هستند که به‌تنهایی ظاهر می‌شوند و لزوماً با علامت دیگری به کار نمی‌روند. نمونه: نقطه(.) و ویرگول(،)
علامت‌های نقطه‌گذاری منفرد علامت‌هایی هستند که به‌تنهایی ظاهر می‌شوند و لزوماً با علامت دیگری به کار نمی‌روند. نمونه: نقطه(.) و ویرگول(،)
هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:  
هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:  
بدون فاصله با نویسهٔ پیشین وارد می‌شوند.
بدون فاصله با نویسهٔ پیشین وارد می‌شوند.
میان آنها و حرف (الفبای) بعدی یک فاصله وجود دارد.
میان آنها و حرف (الفبای) بعدی یک فاصله وجود دارد.
درست:«علی کتاب دارد. حسن قلم ندارد.»  
درست:«علی کتاب دارد. حسن قلم ندارد.»  


خط ۸۹: خط ۹۰:
«علی کتاب دارد .حسن قلم ندارد.»
«علی کتاب دارد .حسن قلم ندارد.»
«علی کتاب دارد . حسن قلم ندارد.»
«علی کتاب دارد . حسن قلم ندارد.»
«علی کتاب دارد‌.حسن قلم ندارد.»
«علی کتاب دارد‌.حسن قلم ندارد.»<br>
 
علامت‌های نقطه‌گذاری مزدوج:
علامت‌های نقطه‌گذاری مزدوج:
علامت‌های نقطه‌گذاری مزدوج علامت‌هایی هستند که با علامتی دیگر به صورت مزدوج به کار می‌روند. نمونه: کمان به صورت زوجِ کمان باز: «(» و کمان بسته:«)» به کار می‌رود.  
علامت‌های نقطه‌گذاری مزدوج علامت‌هایی هستند که با علامتی دیگر به صورت مزدوج به کار می‌روند. نمونه: کمان به صورت زوجِ کمان باز: «(» و کمان بسته:«)» به کار می‌رود.  
هنگام استفاده از آن‌ها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:  
هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:  
• نویسهٔ باز با حرف پیشین فاصله دارد و حرف بعدی بدون فاصله با آن نوشته می‌شود.
• نویسهٔ باز با حرف پیشین فاصله دارد و حرف بعدی بدون فاصله با آن نوشته می‌شود.
• نویسهٔ بسته بدون فاصله با حرف پیشین نوشته می‌شود. حرف بعدی با آن فاصله دارد.
• نویسهٔ بسته بدون فاصله با حرف پیشین نوشته می‌شود. حرف بعدی با آن فاصله دارد.
خط ۱۰۷: خط ۱۰۹:
==نقل قول (گفتاورد)==
==نقل قول (گفتاورد)==
• برای نقل قول و موارد مشابه، از «گیومهٔ فارسی» استفاده می‌شود، نه از علامت نقل قول تکی یا دوتایی انگلیسی. درست: «نقل قول». غلط: "نقل قول" و 'نقل قول'.
• برای نقل قول و موارد مشابه، از «گیومهٔ فارسی» استفاده می‌شود، نه از علامت نقل قول تکی یا دوتایی انگلیسی. درست: «نقل قول». غلط: "نقل قول" و 'نقل قول'.
• برای آوردن نقل قول بزرگ (۴۰ کلمه یا بیشتر) از قالب {{نقل قول بزرگ}} به صورت زیر استفاده می‌شود:
• برای آوردن نقل قول بزرگ (۴۰ کلمه یا بیشتر) از قالب: {{نقل قول بزرگ}} به صورت زیر استفاده می‌شود:
{{نقل قول بزرگ}}
{{نقل قول بزرگ}}
نقل قول در چند خط
نقل قول در چند خط
خط ۱۱۷: خط ۱۱۹:
نیم‌خط همان - است که برروی همهٔ صفحه‌کلیدها هست.  
نیم‌خط همان - است که برروی همهٔ صفحه‌کلیدها هست.  
سه‌چهارم‌خط (–)
سه‌چهارم‌خط (–)
جداسازی دو رقم در یک بازهٔ عددی از کاربردهای سه‌چهارم‌خط است. برای نمونه، اگر بخواهیم به پنج سال میانِ ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ اشاره کنیم، باید نوشت ‎۱۳۸۰–۱۳۸۵. در ویکی‌پدیای فارسی با استفاده از دستور {{جا:--}} می‌توان سه‌چهارم خط وارد کرد. این نویسه نخستین نویسه از سمتِ راست (پس از «درج:») در جعبهٔ کمکیِ ویرایش است. کدِ html آن ‎&ndash;‎ است.  
جداسازی دو رقم در یک بازهٔ عددی از کاربردهای سه‌چهارم‌خط است. برای نمونه، اگر بخواهیم به پنج سال میانِ ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ اشاره کنیم، باید نوشت ‎۱۳۸۰–۱۳۸۵. در ویکی‌پدیای فارسی با استفاده از دستور {{جا:--}} می‌توان سه‌چهارم خط وارد کرد. این نویسه نخستین نویسه از سمتِ راست (پس از «درج:») در جعبهٔ کمکیِ ویرایش است. کدِ html آن ‎&ndash;‎ است.<br>
نکته: بازه‌های عددی خوب است چپ به راست نوشته شوند، مثلاً فاصلهٔ زمانی سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ باید به صورت ‎۱۳۸۰–۱۳۸۵ نوشته شود، و نه به صورت ۱۳۸۰–۱۳۸۵. برای این منظور می‌شود از الگوی {{چر}} استفاده کرد، به این شکل: {{چر}}۱۳۸۰–۱۳۸۵
نکته: بازه‌های عددی خوب است چپ به راست نوشته شوند، مثلاً فاصلهٔ زمانی سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ باید به صورت ‎۱۳۸۰–۱۳۸۵ نوشته شود، و نه به صورت ۱۳۸۰–۱۳۸۵. برای این منظور می‌شود از الگوی {{چر}} استفاده کرد، به این شکل: {{چر}}۱۳۸۰–۱۳۸۵
تمام‌خط (—)
تمام‌خط (—)
خط ۱۲۷: خط ۱۳۰:
استفاده از برچسب‌های اچ‌تی‌ام‌ال
استفاده از برچسب‌های اچ‌تی‌ام‌ال
تا آنجا که ممکن است از برچسب‌های نشانه‌گذاری اچ‌تی‌ام‌ال در متن مقاله‌ها استفاده نکنید و به جای آن از برچسب‌های نشانه‌گذاری ویکی استفاده کنید. نمونه‌های نادرست استفاده از برچسب اچ‌تی‌ام‌ال:  
تا آنجا که ممکن است از برچسب‌های نشانه‌گذاری اچ‌تی‌ام‌ال در متن مقاله‌ها استفاده نکنید و به جای آن از برچسب‌های نشانه‌گذاری ویکی استفاده کنید. نمونه‌های نادرست استفاده از برچسب اچ‌تی‌ام‌ال:  
استفاده از کدهای اچ‌تی‌ام‌ال برای رسم جدول
استفاده از کدهای اچ‌تی‌ام‌ال برای رسم جدول
استفاده از ‎<p align="justify"> <p style="text-align:justify;">‎ برای تمام‌چین‌کردن بندها
استفاده از ‎<p align="justify"> <p style="text-align:justify;">‎ برای تمام‌چین‌کردن بندها
استفاده از <i> برای کج نوشتن متن
استفاده از <i> برای کج نوشتن متن
استفاده از <br /> (یا {{سخ}}) برای ایجاد بند تازه.
استفاده از <br /> (یا {{سخ}}) برای ایجاد بند تازه.


<big>ادامه دارد.</big>
<big>ادامه دارد.</big>