بابکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

 

'''بابکیه''' فرقه‏ اى از «[[غلاة]]» [[شيعه|شیعه]] منسوب به [[بابک خرم دين|بابک خرم دین]] بزرگ ترین و نامورترین پیشواى خرم دینان اند. وى به زبان پهلوى «پاپک» نام داشت که به عربى او را «بابک» گویند.

فرقه بابکیه از پیروان بابک خرّم دین می باشند. <ref>التبصیر فی الدین، شهفور اسفراینی، ص135</ref>  <ref>تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص148</ref> <ref>خاندان نوبختی، عباس اقبال، ص251</ref>  <ref>فرهنگ فِرَق اسلامی، محمد جواد مشکور، ص85</ref> ف<ref>فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص67</ref> <ref>الفهرست،ابن ندیم، ص406و407</ref> <ref>قواعد عقاید آل محمد فی الرد علی الباطنیة، محمد بن حسن دیلمی، ص34</ref> <ref>موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، عبدالمنعم حفنی، ص147</ref>

در برخی از کتب، این فرقه از غلات شیعه دانسته شده است، اما با بررسی قیام بابکیان در تاریخ درمی‌یابیم که:

 

2. انگیزه‌های آنان از قیام، ملّی و غیر مذهبی بود.

از اصل و نسب بابک اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی وی را فرزندی نامشروع دانسته اند و برخی دیگر او را از نوادگان [[ابومسلم خراسانی]] معرفی کرده اند.ابن ندیم می نویسد: «جاویدان بن شهرک (یا سهرک) که رئیس جاویدانیه  (از خرمیه) بود در راه برگشت از زنجان در ده بلال آباد در منزل مادر بابک اقامت می کند و در آن جا کاردانی بابک را می پسندد و وی را با اجازه مادرش با خود می برد. پس از مدتی جاویدان از دنیا می رود و همسر او که عاشق بابک شده بود، به پیروان جاویدان می گوید روح وی در بابک حلول کرده و به جای جاویدان همسر وی می شود. <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص 406</ref> روایت دیگری نیز نقل شده است که پدر بابک از مردم مداین و روغن فروش بود و به آذربایجان رفت و در آن جا دل باخته زنى یک چشم شد و را به زوجیت خود در آورد و بابک از آن زن به دنیا آمد. در یکى از سفرها که به کوه سبلان رفته بود، شخصی از پشت به او خنجرى زد و بر اثر زخم خنجر درگذشت. پس از مرگ وى مادر بابک به دایگى مى ‏پرداخت تا این که بابک ده‏ ساله  و به گاو چرانى مشغول گشت و به خدمت شبل بن منقى ازدى در آمد و ستوربان او شد واز غلامانش طنبور نواختن آموخت. بابک در ادامه از آن جا به تبریز  رفت و دو سال نزد محمد بن رواد ازدى بود. سپس نزد مادرش بازگشت در حالی که هجده سال از سن او گذشته بود. ابو المعالى صاحب کتاب «بیان الادیان» مى‏ نویسد: زمانى که زندگى در اردبیل بر بابک و مادرش تنگ شد، راهى منطقه دیگر شده و در دهی که از آن محمد بن رواد الازدى بود ساکن شدند.اهل آن ده از مزدکیان و خرم دینان بودند و پیشواى ایشان، جاویدان بن شهرک بود. وی چون می دانست که بابک طنبور را به خوبی می نوازد، بنا بر این، وى را نزد خود نگاه داشت.<ref> محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372  شمسی، چاپ دوم، ص 84 با ویرایش و حذف و اضافات لازم در عبارات </ref>