توحید الهیه (آیین اکبریه): تفاوت میان نسخه‌ها

گفته‏ اند كه برانگيزنده اين فكر، اتحاد اديان و صلح كل، نغمه ‏اى بود كه وى از رامشگرى هندى، به نام «هاريداسا» شنيده بود و اين آواز دل ‏انگيز، او را به چنين تفكرى برانگيخت.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ  فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 127 باویرایش محدود.</ref>

این پادشاه در سال 975 هجرى براى نزديك تر كردن دل هاى مردم سرزمين خويش به يكديگر؛ از برهمنان گرفته تا سيك ها و صوفيان تا جوكيان، و از بودائيان تا زرتشتيان، و از سنيان تا شيعيان، به منظور برانداختن ريشه دشمني ها و اختلافات فرق و اديان كشور پهناور هند، با استفاده از مسائل و اعتقادات مشترك و مورد قبول اديان و مذاهب مختلف، بر اساس صلح كل به راهنمايى بعضى از وزيران و دانشمندان دربار خويش، چون شيخ مبارك تاگورى و دو فرزندش ابو الفيض و ابو الفضل علامى و ملا احمد تهتهى (تتوى) و ديگران، مذهبى ابداع كرد و آن را توحيد الهى نام نهاد. بديهى است جمعى از علماى اسلام و ديگر اديان به مخالفت او برخاستند، اما اكبر مخالفان را از ميان برداشت.

موافقان نيز او را «صاحب ملكه اجتهاد» و ظل الله دانسته، اطاعت وى را تالى اطاعت امر الهى و واجب شرعى و فرض عينى پنداشتند.

بخش  نامه و دستور العملى را كه محمد جلال الدين اكبر امر به اشاعه آن مذهب در هند كرد در كتاب «دبستان المذاهب» آمده است.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ  فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 127 با ویرایش محدود.</ref>

==پانویس==