۸۸٬۱۹۲
ویرایش
مکزیک: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
</div> | </div> | ||
''' ایالات متحد مکزیک''' یا | ''' ایالات متحد مکزیک''' یا مکزیک کشوری است که در آمریکای شمالی قرار دارد. این کشور بیش از ۱۱۱میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن شهر مکزیکوسیتی است که پرجمعیت ترین شهر دنیا است. مکزیک (به اسپانیایی: México) یا مکسیکو در فارسی دری، با نام رسمی ایالات متحده مکزیک (به اسپانیایی: Estados Unidos Mexicanos) کشوری در آمریکای شمالی است. <br> | ||
=مردم= | =مردم= | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
==درصد جمعیت بر مبنای گرایش دینی== | ==درصد جمعیت بر مبنای گرایش دینی== | ||
۸۲٫۷٪ مردم آن مسیحی کاتولیک <br> | ۸۲٫۷٪ مردم آن مسیحی کاتولیک <br> | ||
۷٫۹ درصد پیرو دیگر شاخه‌های مسیحیت هستند. | ۷٫۹ درصد پیرو دیگر شاخه‌های مسیحیت هستند. | ||
=موقعیت جغرافیایی= | =موقعیت جغرافیایی= | ||
این کشور از شمال با [[ایالات متحده آمریکا]] و از جنوب شرقی با [[گواتمالا]] و [[بلیز]] هم‌مرز است. همچنین اقیانوس آرام، در غرب و جنوب، خلیج مکزیک در شرق و دریای کارائیب در جنوب شرق آن قرار دارند. این کشور با حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت، ۱۴اُمین کشور وسیع دنیا و ۱۰اُمین کشور پرجمعیت دنیاست.<ref>https://www.worldometers.info/world-population/mexico-population/</ref> | این کشور از شمال با [[ایالات متحده آمریکا]] و از جنوب شرقی با [[گواتمالا]] و [[بلیز]] هم‌مرز است. همچنین اقیانوس آرام، در غرب و جنوب، خلیج مکزیک در شرق و دریای کارائیب در جنوب شرق آن قرار دارند. این کشور با حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت، ۱۴اُمین کشور وسیع دنیا و ۱۰اُمین کشور پرجمعیت دنیاست.<ref>https://www.worldometers.info/world-population/mexico-population/</ref> | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۸: | ||
مکزیک پرجمعیت‌ترین منطقه تحت‌الحمایه [[اسپانیا]] بود. پس از سه قرن استیلای امپراتوری اسپانیا، سرانجام در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد.مکزیک از تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۴۵ در [[سازمان ملل متحد]] عضو است. <br> | مکزیک پرجمعیت‌ترین منطقه تحت‌الحمایه [[اسپانیا]] بود. پس از سه قرن استیلای امپراتوری اسپانیا، سرانجام در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد.مکزیک از تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۴۵ در [[سازمان ملل متحد]] عضو است. <br> | ||
=جغرافیا= | =جغرافیا= | ||
کشوری کوهستانی و مرتفع است؛ و تنها قسمتی از آن که مسطح می‌باشد، در شبه جزیره «یوکاتان»<ref>شبه‌جزیره یوکاتان شبه‌جزیره‌ای است در آمریکای مرکزی که شامل بخشی از مکزیک و همچنین کشورهای بلیز و گوآتمالا می‌شود. شبه‌جزیره یوکاتان دریای کارائیب را از خلیج مکزیک جدا می‌سازد. | کشوری کوهستانی و مرتفع است؛ و تنها قسمتی از آن که مسطح می‌باشد، در شبه جزیره «یوکاتان»<ref>شبه‌جزیره یوکاتان شبه‌جزیره‌ای است در آمریکای مرکزی که شامل بخشی از مکزیک و همچنین کشورهای بلیز و گوآتمالا می‌شود. شبه‌جزیره یوکاتان دریای کارائیب را از خلیج مکزیک جدا می‌سازد. | ||
</ref>واقع شده‌است. از آنجا که ارتفاع این کشور از ۵۰۰ متر بیشتر است. از این‌رو دما نسبت به عرض جغرافیایی و ارتفاع زمین، متغیر است. شمال این کشور خشک و غیرقابل کشت بوده، در حالی که جنوب، مرطوب و گرم است.<br> | </ref>واقع شده‌است. از آنجا که ارتفاع این کشور از ۵۰۰ متر بیشتر است. از این‌رو دما نسبت به عرض جغرافیایی و ارتفاع زمین، متغیر است. شمال این کشور خشک و غیرقابل کشت بوده، در حالی که جنوب، مرطوب و گرم است.<br> | ||
مهمترین ارتفاعات آن عبارتند از کوه‌های مادرهٔ غربی، مادرهٔ شرقی، مادره جنوبی و همچنین فلات مکزیک. جلگه‌های آن عمدتاً در کناره‌ها واقع شده‌اند. بیابان‌ها نیز قسمت‌هایی از مکزیک را شامل می‌شوند.<br> | مهمترین ارتفاعات آن عبارتند از کوه‌های مادرهٔ غربی، مادرهٔ شرقی، مادره جنوبی و همچنین فلات مکزیک. جلگه‌های آن عمدتاً در کناره‌ها واقع شده‌اند. بیابان‌ها نیز قسمت‌هایی از مکزیک را شامل می‌شوند.<br> | ||
==رودها== | ==رودها== | ||
| خط ۹۰: | خط ۸۰: | ||
آب و هوای آن در نواحی مرتفع معتدل کوهستانی و در سایر نواحی گرم و مرطوب یا خشک است. بلندترین نقطه آن قله سیتلال تپتل (اوریسابا) با ۷۰۰، ۵ متر ارتفاع می‌باشد. رود ریوگرانده (۰۳۴، ۳ کیلومتر) نیز طولانی‌ترین رود آن است. <br> | آب و هوای آن در نواحی مرتفع معتدل کوهستانی و در سایر نواحی گرم و مرطوب یا خشک است. بلندترین نقطه آن قله سیتلال تپتل (اوریسابا) با ۷۰۰، ۵ متر ارتفاع می‌باشد. رود ریوگرانده (۰۳۴، ۳ کیلومتر) نیز طولانی‌ترین رود آن است. <br> | ||
=سیاست= | =سیاست= | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۹۰: | ||
کنگره اتحادیه که متشکل از دو مجلس نمایندگان و مجلس سنا است. تصویب قانون فدرال، اعلام جنگ، تعیین میزان مالیات، تصویب بودجه ملی و تمامی معاهدات بین‌المللی و تأیید تمامی انتصابات دیپلماتیک در مجلس نمایندگان انجام می‌گیرند.<br> | کنگره اتحادیه که متشکل از دو مجلس نمایندگان و مجلس سنا است. تصویب قانون فدرال، اعلام جنگ، تعیین میزان مالیات، تصویب بودجه ملی و تمامی معاهدات بین‌المللی و تأیید تمامی انتصابات دیپلماتیک در مجلس نمایندگان انجام می‌گیرند.<br> | ||
==قوه اجرایی (مجریه)== | ==قوه اجرایی (مجریه)== | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۹۵: | ||
رئیس‌جمهوری همچنین با تأیید مجلس سنا اعضای کابینه و سایر مقامات دولتی را منصوب می‌کند. رئیس‌جمهوری مسئول اجرای قانون است و همچنین بر اساس قانون اساسی به وی اختیار وتو کردن مصوبات مجلس داده شده‌است.<br> | رئیس‌جمهوری همچنین با تأیید مجلس سنا اعضای کابینه و سایر مقامات دولتی را منصوب می‌کند. رئیس‌جمهوری مسئول اجرای قانون است و همچنین بر اساس قانون اساسی به وی اختیار وتو کردن مصوبات مجلس داده شده‌است.<br> | ||
==قوه قضاییه== | ==قوه قضاییه== | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۰۳: | ||
احزاب مهم آن عبارتند از: | احزاب مهم آن عبارتند از: | ||
حزب شورای انقلابی<br> | حزب شورای انقلابی<br>حزب اقدام ملی (محافظه کار)<br>حزب سوسیالیست خلق (کمونیست)<br>حزب سوسیالیست کارگر<br>حزب دموکرات و حزب کمونیست<br> | ||
حزب اقدام ملی (محافظه کار)<br> | |||
حزب سوسیالیست خلق (کمونیست)<br> | |||
حزب سوسیالیست کارگر<br> | |||
حزب دموکرات و حزب کمونیست<br> | |||
=اقتصاد= | =اقتصاد= | ||
| خط ۱۳۶: | خط ۱۱۲: | ||
تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۸ ۱٫۵۶۳ تریلیارد دلار بوده و رشدی ۴٫۸٪ را در سال ۲۰۰۹ تجربه کرده‌است. ۴۵ میلیون و ۳۸۰ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند و نرخ بیکاری در آن ۳٫۷ درصد است (۲۰۰۷). <br> | تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۸ ۱٫۵۶۳ تریلیارد دلار بوده و رشدی ۴٫۸٪ را در سال ۲۰۰۹ تجربه کرده‌است. ۴۵ میلیون و ۳۸۰ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند و نرخ بیکاری در آن ۳٫۷ درصد است (۲۰۰۷). <br> | ||
حدود ۱۴ درصد از مردم این کشور به غذای مناسب دسترسی ندارند و نرخ تورم در آن ۲٫۸۸ درصد است (۲۰۰۹). محصولات صادراتی این کشور شامل محصولات کارخانه‌ای، نفت و محصولات نفتی، نقره، میوه، سبزیجات، قهوه و پنبه‌است که به کشورهای آمریکا (۸۴/۷ درصد)، [[کانادا]] (۱/۲ درصد) و [[اسپانیا]] (۳/۱ درصد) صادر می‌شود.<br> | حدود ۱۴ درصد از مردم این کشور به غذای مناسب دسترسی ندارند و نرخ تورم در آن ۲٫۸۸ درصد است (۲۰۰۹). محصولات صادراتی این کشور شامل محصولات کارخانه‌ای، نفت و محصولات نفتی، نقره، میوه، سبزیجات، قهوه و پنبه‌است که به کشورهای آمریکا (۸۴/۷ درصد)، [[کانادا]] (۱/۲ درصد) و [[اسپانیا]] (۳/۱ درصد) صادر می‌شود.<br> | ||
محصولات وارداتی این کشور شامل ماشین‌آلات فلزکاری، فلزات تراشکاری شده، ماشین‌آلات کشاورزی، تجهیزات الکترونیک، قطعات ماشین برای مونتاژ، هواپیما و تجهیزات آن است که از کشورهای آمریکا (۹/۵۰ درصد)، [[چین]] (۵/۹ درصد)، [[ژاپن]] (۶ درصد) و [[کره جنوبی]] (۲/۴ درصد) وارد می‌شود. مکزیک همچنین جزو ۱۰ کشور برتر در تولید غلات در جهان است.<br> | محصولات وارداتی این کشور شامل ماشین‌آلات فلزکاری، فلزات تراشکاری شده، ماشین‌آلات کشاورزی، تجهیزات الکترونیک، قطعات ماشین برای مونتاژ، هواپیما و تجهیزات آن است که از کشورهای آمریکا (۹/۵۰ درصد)، [[چین]] (۵/۹ درصد)، [[ژاپن]] (۶ درصد) و [[کره جنوبی]] (۲/۴ درصد) وارد می‌شود. مکزیک همچنین جزو ۱۰ کشور برتر در تولید غلات در جهان است.<br> | ||
=مردم= | =مردم= | ||
بر اساس آخرین برآورد سال ۲۰۲۰ جمعیت مکزیک ۱۲۸ میلیون نفر است و پرجمعیت‌ترین کشور اسپانیایی زبان در جهان است. رشد سالانه جمعیت مکزیک از ۳٫۵٪ در ۱۹۶۵ به ۱٪ در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته‌است.<br> | بر اساس آخرین برآورد سال ۲۰۲۰ جمعیت مکزیک ۱۲۸ میلیون نفر است و پرجمعیت‌ترین کشور اسپانیایی زبان در جهان است. رشد سالانه جمعیت مکزیک از ۳٫۵٪ در ۱۹۶۵ به ۱٪ در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته‌است.<br> | ||
امید به زندگی برای مردان ۷۲/۶ سال و برای زنان ۷۸/۲ می‌باشد. | امید به زندگی برای مردان ۷۲/۶ سال و برای زنان ۷۸/۲ می‌باشد. | ||
| خط ۱۶۰: | خط ۱۳۲: | ||
از سوی دیگر کشور مکزیک میهنی برای تعداد زیادی از زبان‌های بومی می‌باشد. از میان مردم مکزیک ۵٫۴٪ به یکی از زبان‌های بومی گویش می‌کنند و ۱٫۲٪ اسپانیایی نمی‌دانند و فقط به زبان خود گویش می‌کنند. چند زبان بومی که گویش وران زیادی دارد عبارتند از: زبان ناواتلی با ۱٫۴۵ میلیون نفر گویشور و زبان یوکاتک مایا با ۷۵۰ هزار نفر. برخی از زبان‌های محلی در معرض خطر انقراض هستند مانند لاکاندون که توسط کمتر از صد نفر گویش می‌شود. زبان انگلیسی به‌طور گسترده‌ای در کسب و کار در شهرهای مرزی و نیز توسط یک میلیون شهروند آمریکایی که در مکزیک زندگی می‌کنند استفاده می‌شود.<br> | از سوی دیگر کشور مکزیک میهنی برای تعداد زیادی از زبان‌های بومی می‌باشد. از میان مردم مکزیک ۵٫۴٪ به یکی از زبان‌های بومی گویش می‌کنند و ۱٫۲٪ اسپانیایی نمی‌دانند و فقط به زبان خود گویش می‌کنند. چند زبان بومی که گویش وران زیادی دارد عبارتند از: زبان ناواتلی با ۱٫۴۵ میلیون نفر گویشور و زبان یوکاتک مایا با ۷۵۰ هزار نفر. برخی از زبان‌های محلی در معرض خطر انقراض هستند مانند لاکاندون که توسط کمتر از صد نفر گویش می‌شود. زبان انگلیسی به‌طور گسترده‌ای در کسب و کار در شهرهای مرزی و نیز توسط یک میلیون شهروند آمریکایی که در مکزیک زندگی می‌کنند استفاده می‌شود.<br> | ||
=فرهنگ= | =فرهنگ= | ||