مکزیک
| زبان | اسپانیایی [۱] |
| پایتخت | مکزیکوسیتی |
| شهر معروف مسلمانان | ایالت چیاپاس (Chiapas) |
| دین ها | کاتولیک رومی
۸۲٫۷% مسیحیان دیگر ۹٫۷% ادیان دیگر و مسلمانان ۰٫۲% بی‌دین ۴٫۷% نامشخص ۲٫۷% |
| نوع حکومت | فدرال |
| مساحت | حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع |
| جمعیت | ۱۲۸٬۹۳۳٬۰۰۰ نفر |
ایالات متحد مکزیک یا مکزیک کشوری است که در آمریکای شمالی قرار دارد. این کشور بیش از ۱۱۱میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن شهر مکزیکوسیتی است که پرجمعیت ترین شهر دنیا است. مکزیک (به اسپانیایی: México) یا مکسیکو در فارسی دری، با نام رسمی ایالات متحده مکزیک (به اسپانیایی: Estados Unidos Mexicanos) کشوری در آمریکای شمالی است.
مردم
کشور مکزیک بزرگترین کشور اسپانیایی‌زبان جهان است و حدود یک‌سوم از کل اسپانیایی‌زبان‌های جهان در مکزیک زندگی می‌کنند.
درصد جمعیت بر مبنای رنگین‌پوست ها
۷۰ درصد مردم مکزیک از تبار مستیزو (دورگه سفیدپوست و سرخ‌پوست)،
۱۵ درصد سفیدپوست
۹٫۸ درصد سرخ‌پوست هستند.
درصد جمعیت بر مبنای گرایش دینی
۸۲٫۷٪ مردم آن مسیحی کاتولیک
۷٫۹ درصد پیرو دیگر شاخه‌های مسیحیت هستند.
موقعیت جغرافیایی
این کشور از شمال با ایالات متحده آمریکا و از جنوب شرقی با گواتمالا و بلیز هم‌مرز است. همچنین اقیانوس آرام، در غرب و جنوب، خلیج مکزیک در شرق و دریای کارائیب در جنوب شرق آن قرار دارند. این کشور با حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت، ۱۴اُمین کشور وسیع دنیا و ۱۰اُمین کشور پرجمعیت دنیاست.[۲]
نخستین آثاری که از انسان در آمریکای میانی به دست آمده متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. مکزیک همچنین مهد یکی از مهمترین تمدن‌های باستان، آزتک، بوده‌است. مکزیک در سده ۱۶ میلادی توسط هرنان کورتس [۳] کشف شد و در سال ۱۵۱۹ تمدن‌های بومی مکزیک از سوی اسپانیایی‌ها مورد حمله قرار گرفتند.[۴][۵]
مکزیک پرجمعیت‌ترین منطقه تحت‌الحمایه اسپانیا بود. پس از سه قرن استیلای امپراتوری اسپانیا، سرانجام در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. مکزیک از تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۴۵ در سازمان ملل متحد عضو است.
جغرافیا
کشوری کوهستانی و مرتفع است؛ و تنها قسمتی از آن که مسطح می‌باشد، در شبه جزیره «یوکاتان»[۶]واقع شده‌است. از آنجا که ارتفاع این کشور از ۵۰۰ متر بیشتر است. از این‌رو دما نسبت به عرض جغرافیایی و ارتفاع زمین، متغیر است. شمال این کشور خشک و غیرقابل کشت بوده، در حالی که جنوب، مرطوب و گرم است.
مهمترین ارتفاعات آن عبارتند از کوه‌های مادرهٔ غربی، مادرهٔ شرقی، مادره جنوبی و همچنین فلات مکزیک. جلگه‌های آن عمدتاً در کناره‌ها واقع شده‌اند. بیابان‌ها نیز قسمت‌هایی از مکزیک را شامل می‌شوند.
رودها
از مهمترین رودهای آن می‌توان از:
ریوگرانده، لرما، اوسوماسینتا، گریخالوا، پانوکو، بالساس و سانتیاگو نام برد.
آب و هوای آن در نواحی مرتفع معتدل کوهستانی و در سایر نواحی گرم و مرطوب یا خشک است. بلندترین نقطه آن قله سیتلال تپتل (اوریسابا) با ۷۰۰، ۵ متر ارتفاع می‌باشد. رود ریوگرانده (۰۳۴، ۳ کیلومتر) نیز طولانی‌ترین رود آن است.
سیاست
ایالات متحده مکزیک فدراسیونی است که بر اساس قانون اساسی مصوب سال ۱۹۱۷ توسط یک نظام جمهوری و دولتی دموکرات اداره می‌شود. بر اساس قانون اساسی سه نوع نهاد حکومتی برای اداره کشور تعریف شده‌اند:
اتحادیه فدرال،
دولت‌های ایالتی
و دولت‌های استانی.
قوه قانونگذاری (مقننه)
کنگره اتحادیه که متشکل از دو مجلس نمایندگان و مجلس سنا است. تصویب قانون فدرال، اعلام جنگ، تعیین میزان مالیات، تصویب بودجه ملی و تمامی معاهدات بین‌المللی و تأیید تمامی انتصابات دیپلماتیک در مجلس نمایندگان انجام می‌گیرند.
قوه اجرایی (مجریه)
رئیس جمهوری که رئیس کشور و دولت مکزیک است، در راس این قوه قرار دارد. رئیس جمهوری مکزیک همچنین فرمانده نیروهای مسلح مکزیک نیز محسوب می‌شود.
رئیس‌جمهوری همچنین با تأیید مجلس سنا اعضای کابینه و سایر مقامات دولتی را منصوب می‌کند. رئیس‌جمهوری مسئول اجرای قانون است و همچنین بر اساس قانون اساسی به وی اختیار وتو کردن مصوبات مجلس داده شده‌است.
قوه قضاییه
در راس قوه قضاییه مکزیک دادگاه عالی عدالت قرار دارد. این دادگاه متشکل از ۱۱ قاضی است که با تأیید مجلس سنا توسط رئیس‌جمهوری انتخاب شده‌اند.[۷]
احزاب سیاسی
احزاب مهم آن عبارتند از:
حزب شورای انقلابی
حزب اقدام ملی (محافظه‌کار)
حزب سوسیالیست خلق (کمونیست)
حزب سوسیالیست کارگر
حزب دموکرات و حزب کمونیست
اقتصاد
واحد پول آن پزوی مکزیک (Mex. $) معادل ۱۰۰ سنتاوو است مکزیک ۱۱ اُمین اقتصاد بزرگ دنیاست. استخراج ذخایر بزرگ گاز طبیعی و نفت توسعه خارق‌العاده اقتصادی کشور را در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میسر ساخت. هم‌اکنون نیز مکزیک بخش بزرگی از ثروت فزاینده‌اش را مدیون منابع نفتی‌اش است. اساسِ در حال رشد اقتصادی شامل صنایع مهم پتروشیمی، نساجی، وسایل نقلیه موتوری و فراورده‌های غذایی است. در اوایل دهه ۱۹۹۰ شرکت‌های عمده آمریکایی به دلیل ترکیبی از سیاست دولت آمریکا و توافقهای تجاری مربوط به قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی و هزینه پایین نیروی کار به تأسیس کارخانه در مکزیک تشویق شدند.
نتیجه این حرکت، رشد خارق‌العاده اقتصاد مکزیک بود، که اکنون یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان است. با این حال مشکلات اقتصادی باقی است.
تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۸ ۱٫۵۶۳ تریلیارد دلار بوده و رشدی ۴٫۸٪ را در سال ۲۰۰۹ تجربه کرده‌است. ۴۵ میلیون و ۳۸۰ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند و نرخ بیکاری در آن ۳٫۷ درصد است (۲۰۰۷).
حدود ۱۴ درصد از مردم این کشور به غذای مناسب دسترسی ندارند و نرخ تورم در آن ۲٫۸۸ درصد است (۲۰۰۹). محصولات صادراتی این کشور شامل محصولات کارخانه‌ای، نفت و محصولات نفتی، نقره، میوه، سبزیجات، قهوه و پنبه‌است که به کشورهای آمریکا (۸۴/۷ درصد)، کانادا (۱/۲ درصد) و اسپانیا (۳/۱ درصد) صادر می‌شود.
محصولات وارداتی این کشور شامل ماشین‌آلات فلزکاری، فلزات تراشکاری شده، ماشین‌آلات کشاورزی، تجهیزات الکترونیک، قطعات ماشین برای مونتاژ، هواپیما و تجهیزات آن است که از کشورهای آمریکا (۹/۵۰ درصد)، چین (۵/۹ درصد)، ژاپن (۶ درصد) و کره جنوبی (۲/۴ درصد) وارد می‌شود. مکزیک همچنین جزو ۱۰ کشور برتر در تولید غلات در جهان است.
مردم
بر اساس آخرین برآورد سال ۲۰۲۰ جمعیت مکزیک ۱۲۸ میلیون نفر است و پرجمعیت‌ترین کشور اسپانیایی زبان در جهان است. رشد سالانه جمعیت مکزیک از ۳٫۵٪ در ۱۹۶۵ به ۱٪ در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته‌است.
امید به زندگی برای مردان ۷۲/۶ سال و برای زنان ۷۸/۲ می‌باشد.
نرخ مرگ و میر در سال ۱۹۷۰ برابر با ۹٫۷ در هر ۱۰۰۰ نفر بود در حالی که در ۲۰۰۱ این نرخ به ۴٫۹ مرد در هر ۱۰۰۰ مرد و ۳٫۸ زن در هر ۱۰۰۰ زنان کاهش یافته‌است. دلایل اصلی مرگ در سال ۲۰۰۱ بیماری‌های قلبی (۱۴٫۶ ٪ برای مردان ۱۷٫۶ درصد زن) و سرطان (۱۱ ٪ در مردان و ۱۵٫۸ ٪ در زنان) بوده‌است.
۸۳٪ مردم ساکن مناطق شهری هستند.
پنج شهر بزرگ مکزیک عبارتند از:
مکزیکو سیتی (۱۲٬۲۹۴٬۰۰۰ نفر)،
گوادالاخارا (۱٬۴۹۶٬۰۰۰)،
خوارز (۱٬۳۲۱٬۰۰۰)،
پوبلا (۱٬۴۳۴٬۰۰۰)و
ایزتاپالاپا (۱٬۸۱۶٬۰۰۰)است.
زبان
مکزیک دارای بزرگترین جمعیت اسپانیولی زبان در جهان است. تقریباً یک سوم از مردم اسپانیولی زبان دنیا در کشور مکزیک زندگی می‌کنند. زبان اسپانیایی که توسط ۹۷٪ مردم مکزیک گویش می‌شود به عنوان زبان ملی این کشور در نظر گرفته شده‌است.
از سوی دیگر کشور مکزیک میهنی برای تعداد زیادی از زبان‌های بومی می‌باشد. از میان مردم مکزیک ۵٫۴٪ به یکی از زبان‌های بومی گویش می‌کنند و ۱٫۲٪ اسپانیایی نمی‌دانند و فقط به زبان خود گویش می‌کنند. چند زبان بومی که گویش وران زیادی دارد عبارتند از: زبان ناواتلی با ۱٫۴۵ میلیون نفر گویشور و زبان یوکاتک مایا با ۷۵۰ هزار نفر. برخی از زبان‌های محلی در معرض خطر انقراض هستند مانند لاکاندون که توسط کمتر از صد نفر گویش می‌شود. زبان انگلیسی به‌طور گسترده‌ای در کسب و کار در شهرهای مرزی و نیز توسط یک میلیون شهروند آمریکایی که در مکزیک زندگی می‌کنند استفاده می‌شود.
فرهنگ
فرهنگ مکزیک بازتابی از تاریخ این کشور و ترکیبی از فرهنگ‌های تمدن‌های پیش از ورود اسپانیایی‌ها و فرهنگ اسپانیا است. زمانی که مکزیک به یک کشور مستقل تبدیل شد به دنبال یک هویت ملی بود که تنها عنصر مشترک میان ساکنان تازه آن کاتولیک بودنشان بود. در آخرین ربع سده نوزدهم و دهه نخست سده بیستم یعنی در دوران پورفیریو دیاس با پیشرفت اقتصادی و آشتی همراه بود. از عناصر مهم فرهنگی مکزیک می‌توان به: رقص ماریاچی که رقصی سنتی است و در آن زنان جامه‌های رنگارنگ خود را همراه با ضرب‌آهنگ‌های شاد ماریاچی در هوا به جلو عقب می‌چرخانند. در این رقص دو نفره مردها دست خود را پشت کمر خود حلقه می‌کنند و زنان در برابرشان دامن افشانی می‌کنند.
دین در مکزیک[۸]
| درصد پیروان | نام دین |
|---|---|
| ۸۲٫۷% | کاتولیک رومی |
| ۹٫۷% | مسیحیان دیگر |
| ۰٫۲% | ادیان دیگر |
| ۴٫۷% | بی‌دین |
| ۲٫۷% | نامشخص |
روز مردگان یا دیا دلوس مورتوس
در این روز در واقع باور و سنتی است که مکزیکی‌ها آن را از اجداد سرخ‌پوست خود به یادگار نگه داشته‌اند. بعد از ورود اسپانیایی در قرن شانزدهم به مکزیک، این سنت با باورهای مسیحی آمیخته شد و اکنون در روزهای اول و دوم نوامبر و هم‌زمان با روز گرامیداشت قدیسان کاتولیک برگزار می‌شود. در روز درگذشتگان، مکزیکی‌ها بر مزار ازدست‌رفتگان خود گرد می‌آیند و برایشان شمع روشن کرده و گل نثارشان می‌کنند.
جشن گوئلا گوئتسا: گوئلا گوئتسا که در آن گروه نمایندگان فرهنگی و هنری شهر جوچیتان مکزیک وارد محل برگزاری جشن گوئلا کوئتسا در شهر سان آنتونیو واقع در ایالت اُآخاکا می‌شوند. در این جشن نمایندگان شهرها و ایالتهای مختلف مکزیک گردهم می‌آیند و رقص‌های محلی و سنتی خود را به نمایش می‌گذارند.
جشن کوئین سیانه را این جشنی است که مردم مکزیک به مناسبت رسیدن دخترانشان به سن پانزده سالگی برگزار می‌کنند. در این جشن پدر و مادر دختر همهٔ دوستان و آشنایانشان را برای شرکت در مراسم دعا در کلیسا و سپس جشنی شاد دعوت می‌کنند. بعد از بازگشت از کلیسا، از همهٔ مهمان‌ها با ساز و آواز و غذاهای خوشمزهٔ محلی پذیرایی می‌شود.
مسلمانان در مکزیک
عمده مسلمانان مکزیک، مهاجرانی از سوریه و لبنان هستند و در مرتبه بعدی مهاجرانی از مصر، ایران و ترکیه قرار دارند. درباره جمعیت مسلمانان مکزیک آمارهای مختلفی وجود دارد، جمعیت آنها تا ۳۰۰ هزار نفر ذکر شده است.
دولت مکزیک آمار مسلمانان این کشور را حدود چهار هزار نفر اعلام کرده است اما مرکز تحقیقات پیو، شمار آنان را در ۲۰۱۰ حدود ۱۱۰ هزار نفر تخمین زده است. این مرکز پیش‌بینی کرده است جمعیت مسلمانان تا ۲۰۳۰ به ۱۲۶ هزار تن برسد. به گزارش همین موسسه، جمعیت مسلمانان در ۱۹۹۰ حدود شش هزار تن بوده است که رشد ۸۵ درصدی را نشان می‌دهد.
مرکز فرهنگی اسلامی مکزیک (CCIM)، شاخه صوفیه نوربخشیه جراحیه، مرکز اسلامی فاطمه فریها، مرکز اسلامی آمنه تسلیما و مرکز سلفی مکزیک، از جمله مراکز اسلامی در این کشور هستند.
پانویس
- ↑ از سال ۲۰۰۳، تعداد ۶۲ زبان بومی سرخ‌پوستی نیز به عنوان «زبان‌های ملی» ثبت شده و رسمیت یافته‌است.
- ↑ https://www.worldometers.info/world-population/mexico-population/
- ↑ ارنان کورتز یا هرنان کورتس (به اسپانیایی: Hernán Cortés) (زاده ۱۴۸۵ - درگذشته ۲ دسامبر ۱۵۴۷)کنکیستادور و سردار اسپانیایی، فاتح امپراتوری آزتک در قاره آمریکا است.
او در شهر مِدِیین (در استان کنونی باداخوس اسپانیا) به دنیا آمد. کورتس از سال ۱۵۰۴ به متصرفات جدید اسپانیا در قارهٔ آمریکا رفت و در سال ۱۵۱۸ به فرماندهی گروه اکتشاف مکزیک گماشته شد. پادشاه اسپانیا در آن زمان شاه کاستیل نام داشت.
کورتس با قوایی متشکل از تنها ۶۰۰ سرباز و تعدادی اسب در سواحل دریای کارائیب (ساحل شرقی مکزیک امروزی) لنگر انداخت. نیروهای اسپانیایی تحت فرمان او پس از بنیان نهادن شهر ساحلی وراکروز به سمت شمال و مرکز مکزیک حرکت کردند و در نوامبر سال ۱۵۱۹ به پایتخت آزتک‌ها شهر تنوشتیتلان رسیدند. هر چند در ابتدا با استقبال آزتک‌ها مواجه شد، اما پس از آن، جنگ‌هایی بین آزتک‌ها و نیروهایش رخ داد. کورتس پادشاه آزتک‌ها را دستگیر کرد و برای آزادی اش از مردم خواست تسلیم شوند. تا اوت سال ۱۵۲۱ تمام قلمرو وسیع و پرجمعیت امپراتوری آزتک به تصرفش در آمد. به این ترتیب مکزیک به مستعمره اسپانیا تبدیل گشت. - ↑ این کشور از سال ۱۵۲۱ تا جنگ‌های استقلال مابین ۱۸۲۱–۱۸۱۰ مستعمره اسپانیا بوده‌است.
- ↑ aftab.ir
- ↑ شبه‌جزیره یوکاتان شبه‌جزیره‌ای است در آمریکای مرکزی که شامل بخشی از مکزیک و همچنین کشورهای بلیز و گوآتمالا می‌شود. شبه‌جزیره یوکاتان دریای کارائیب را از خلیج مکزیک جدا می‌سازد.
- ↑ https://www.hamshahrionline.ir/
- ↑ سرشماری ۲۰۱۰
منابع
بزرگان جدید اقتصاد جهان
معرفی کشورها (مکزیک)
معرفی مکزیک
https://web.archive.org/web/20150816232628/http://esa.un.org/unpd/wpp
خبرگزاری رسمی آلمان