۸۷٬۹۳۹
ویرایش
سلیمانیه (زیدیه): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سلیمانیه''' پیروان سلیمان بن جریر از فرق «[[زیدیه]]» و یا همان جریریه اند. ابن اثیر در اللباب فی تهذیب الانساب سُلَیمانی را به ضم سین، فتح لام و سکون یاء ضبط کرده است. <ref>ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج2، ص132</ref> | |||
==وجه انتساب== | ==وجه انتساب== | ||
ایشان از آن جهت سلیمانیه نامیده شدند که | ایشان از آن جهت سلیمانیه نامیده شدند که از متکلم معروف، سلیمان بن جریر رقی پیروی می کردند. <ref>فخر رازی، اعتقادات فِرَق المسلمین و المشرکین، ص62</ref> <ref>رازی مرتضی، تبصرة العوام، ص186</ref> <ref>اقبال آشتیانی عباس، خاندان نوبختی، ص 186</ref> <ref>آملی محمد شمس الدین، نفائس الفنون فی عرایس العیون، ج2، ص276</ref> | ||
== شرح حال== | ==شرح حال== | ||
سلیمان بن جریر الرقی پایه گذار فرقه سلیمانیه یا جریریه است. <ref>مسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۱، ص۴۳۹.</ref> | سلیمان بن جریر الرقی پایه گذار فرقه سلیمانیه یا جریریه است. <ref>مسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۱، ص۴۳۹.</ref> | ||
<ref>سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۷، ص۱۹۹.</ref> او از علمای کلامی زیدیه و نیز از فقها به حساب می آمد <ref>اصفهانی ابوالفرج، مقاتل الطالبین، ج۱، ص۳۲۵.</ref> <ref>صنعانی احمد ابن قاسم، البحر الزخار، ج۱، ص۱۵.</ref> او مردم را به مکتب زیدیه می‌خوانده است. <ref>اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبین، ج۱، ص۳۲۵.</ref> و مناظراتی با هشام بن حکم در مجلس متکلمین در محضر هارون داشته است. <ref>شهر آشوب، محمد، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص۲۳۵.</ref> سلیمان از کسانی بود که برای دربار هارون عباسی خدماتی شایسته ای انجام داد. | <ref>سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۷، ص۱۹۹.</ref> او از علمای کلامی زیدیه و نیز از فقها به حساب می آمد <ref>اصفهانی ابوالفرج، مقاتل الطالبین، ج۱، ص۳۲۵.</ref> <ref>صنعانی احمد ابن قاسم، البحر الزخار، ج۱، ص۱۵.</ref> او مردم را به مکتب زیدیه می‌خوانده است. <ref>اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبین، ج۱، ص۳۲۵.</ref> و مناظراتی با هشام بن حکم در مجلس متکلمین در محضر هارون داشته است. <ref>شهر آشوب، محمد، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص۲۳۵.</ref> سلیمان از کسانی بود که برای دربار هارون عباسی خدماتی شایسته ای انجام داد. | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
ظهور این فرقه مربوط به دوره حکومت منصور دوانیقی است. <ref>شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، ص۱۸۶.</ref> | ظهور این فرقه مربوط به دوره حکومت منصور دوانیقی است. <ref>شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، ص۱۸۶.</ref> | ||
== اصول اعتقادی == | ==اصول اعتقادی== | ||
اصول اندیشه های سلیمانیه با دیگر فرقه های زیدیه اختلاف چندانی ندارد. | اصول اندیشه های سلیمانیه با دیگر فرقه های زیدیه اختلاف چندانی ندارد. | ||
===خلافت=== | ===خلافت=== | ||
سلیمانیه عقیده داشتند هرچند علی (علیه السلام) برترین شخص برای خلافت پیامبر (صلی الله علیه و آله) بوده است، با این حال خلافت ابوبکر و عمر را نیز پذیرفته بودند و می گفتند که اگر | سلیمانیه عقیده داشتند هرچند علی (علیه السلام) برترین شخص برای خلافت پیامبر (صلی الله علیه و آله) بوده است، با این حال خلافت ابوبکر و عمر را نیز پذیرفته بودند و می گفتند که اگر خطایی در این باره رخ داده باشد، اجتهادی بوده است. بر همین مبنا امامت مفضول یعنى خلافت ابو بکر و عمر را قبول داشتند و مى گفتند که مسلمانان با این که در بیعت امیر المؤمنین على (ع) ترک اصلح کردند، اما فاسق و کافر شمرده نمى شوند. سلیمانیه بر خلاف موضع مسالمت جویانه اشان در موضوع خلافت ابوبکر و عمر، اما در برخورد با عثمان و خلافت وی او را سخت نکوهیدند و به کفر او و فسق طرفدارانش حکم کردند و علاوه عایشه، طلحه و زبیر را به دلیل جنگ با امام علی علیه السلام، کافر شمردند. همین موضع سبب شده است که اهل سنت، سلیمان بن جریر و پیروان او را تکفیر کنند.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 234 با ویرایش </ref> <ref>صابری حسین، تاریخ فرق اسلامی، ج2، ص 101</ref> | ||
===اسماء و صفات=== | ===اسماء و صفات=== | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
===بداو تقیه=== | ===بداو تقیه=== | ||
سلیمان در مسأله «بداء» و «تقیه» امامیه را مورد انتقاد و طعن قرار داد و مى گفت شرط نیست که امام از نظر علم افضل امت باشد. بلکه همان قدر که بتواند مسلمین را اداره کند کافى است و حتى لازم نیست که مجتهد و خبیر به مواقع اجتهاد باشد و از حرام و حلال سر در بیاورد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 234 با ویرایش</ref> | |||
==سر انجام سلیمان== | ==سر انجام سلیمان== | ||
سلیمان بن جریر به قتل ادریس بن عبد اللّه شد که مؤسس دولت ادارسه در مغرب بود. وی در توطئه اى به امر هارون الرّشید با زهر مسموم و از دنیا رفت. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 234</ref> <ref>مقریزی، الخطط، قاهره، سال 1930- 1911 میلادی، ج 2، ص 352.</ref> <ref>بغدادی عبد القاهر، الفرق بين الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948میلادی، ص 24- 148.</ref> <ref>الملل و النحل شهرستانى، ترجمه افضل الدين صدر تركه اصفهانى، به تصحيح سيد محمد رضا جلالى نائينى، طبع تهران، 1321 شمسی، ص 141- 142.</ref> <ref>اشعری قمی سعد بن عبد الله، المقالات و الفرق، تحقيق محمد جواد مشكور، تهران، سال 1963 میلادی ، ص 78- 79</ref> <ref>اشعری ابو الحسن، مقالات الاسلاميين، ج 1، ص 135- 136.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
[[رده: کلام ]] | [[رده: کلام ]] | ||
[[رده: مذاهب کلامی ]] | [[رده: مذاهب کلامی ]] | ||
<references /> | |||